Παρασκευή 28 Απριλίου 2017

Παλίρροια και άμπωτη


του Γιώργου Καπόπουλου
Πρώτα το Brexit και μετά η εκλογή Τραμπ είχαν δώσει την αίσθηση αν όχι τη βεβαιότητα ενός αντισυστημικού ντόμινο αποσταθεροποίησης στην Δύση. Το αποτέλεσμα της προεδρικής εκλογής στην Αυστρία όπου ηττήθηκε ο Ακροδεξιός υποψήφιος, αλλά και η διάψευση του προαναγγελθέντος θριάμβου της Ακροδεξιάς στην Ολλανδία, ανεδείχθησαν σαν ειδικές περιπτώσεις που δεν αρκούν να αμφισβητήσουν τη δυναμική του αντισυστημικού ντόμινο.
Προχθές, Κυριακή, αμέσως μετά το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου στη Γαλλία απεδείχθη ότι έστω και με καθυστέρηση, και μειωμένο σε σχέση με το παρελθόν ζήλο, υπάρχει η δυναμική της δημοκρατικής συσπείρωσης πανστρατιάς που απομονώνει την άκρα Δεξιά και την στερεί από την αξιοπιστία της κυβερνησιμότητας, και τη οριοθετεί στον ρόλο ενός διευρυμένου κινήματος διαμαρτυρίας.
Την ίδια στιγμή, στη Γερμανία, και πιο συγκεκριμένα στο Συνέδριο της Εναλλακτικής AfD στην Κολωνία επιβεβαιώθηκε μια από ό,τι φαίνεται μη αντιστρέψιμη καθοδική πορεία του κόμματος, που αρχικά ξεκίνησε ως ευρωσκεπτικιστικό και στη συνέχεια με αφορμή το προσφυγικό επένδυσε στην ξενοφοβία. Η εξέλιξη που σήμερα φαίνεται ως αναμενόμενη θα πρέπει να συγκριθεί με τη δυναμική που είχε η Εναλλακτική στα τέλη του 2015 -αρχές του 2016- όταν πρόβαλε ικανή να διεμβολίσει τη Χριστιανοδημοκρατία και να οδηγήσει τη Μέρκελ σε αποχώρηση από την πολιτική σκηνή!
Ενα ακόμη μεγαλύτερο παράδοξο καταγράφεται στη Βρετανία όπου η επικράτηση του Brexit σήμανε την αρχή του τέλους του σκληρού ευρωσκεπτικισμού όπως εκφραζόταν από το Κόμμα Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου του Φαράζ που είχε έλθει πρώτο στις ευρωεκλογές του 2014. Σήμερα τρία χρόνια μετά στις πρόωρες εκλογές της 8ης Ιουνίου είναι βέβαιο ότι οι Συντηρητικοί υπό τη Μέι θα απορροφήσουν πλήρως όποιο ποσοστό έχει απομείνει στο UKIP και θα αποκτήσουν εκ των πραγμάτων διαρκούσης της διαπραγμάτευσης για το Brexit πολύ μεγαλύτερο περιθώριο ελιγμών από αυτό που είχε ο Κάμερον πριν από το Δημοψήφισμα.

Δεν αποκλείεται η Μέι να καταγάγει θρίαμβο με ρητορική και ατζέντα σκληρού Brexit και στη συνέχεια να είναι ελεύθερη να διαπραγματευτεί ένα συναινετικό και ίσως και βελούδινο διαζύγιο με την Ε.Ε. των «27».
Στις ΗΠΑ αυτό που καταγράφεται είναι η σταδιακή, αργή, αλλά μη αντιστρέψιμη προσαρμογή του «αντισυστημικού» Τραμπ υπό την ασφυκτική πίεση θεσμών, μηχανισμών και Κογκρέσου στην πεπατημένη στις σταθερές τόσο των εσωτερικών όσο και των διεθνών ισορροπιών των ΗΠΑ. Τα παραπάνω αθροιστικά δεν πρέπει να καταγραφούν ως μια ακύρωση της διαμαρτυρίας ακόμη και στις πιο ακραίες αντισυστημικές εκφάνσεις της, αλλά σαν μια τελευταία ευκαιρία για την αναζήτηση των όρων μιας νέας σταθεροποίησης στη βάση ευρύτερων κοινωνικών συναινέσεων.
Χωρίς τη διόρθωση της γραμμής πλεύσης στη διαχείριση της Ευρωζώνης που θα κληθούν να διαπραγματευθούν Βερολίνο και Παρίσι μετά και τις γερμανικές εκλογές στα τέλη Σεπτεμβρίου πολύ δύσκολα θα ανακοπεί η αντισυστημική πλημμυρίδα στην Ιταλία με το ετερόκλητο ευρωσκεπτικιστικό μέτωπο Γκρίλο, Μπερλουσκόνι και Σαλβίνι απέναντι στο Δημοκρατικό Κόμμα του Ρέντζι.
Η αντισυστημική διαμαρτυρία δεν αποδυναμώθηκε με επιχειρήματα ορθολογικά, ούτε με την επικοινωνιακή χρήση έως κατάχρηση του φόβου από το αντίπαλο στρατόπεδο. Δίχως υπερβολή σε μεγάλο βαθμό αυτοακυρώθηκε από την άτακτη φυγή της ηγεσίας του στρατοπέδου του Brexit μετά το Δημοψήφισμα, αλλά και την ολοένα και περισσότερο κυρίαρχη αίσθηση ότι η ρητορική Τραμπ ήταν ένα τέχνασμα για την άλωση του Λευκού Οίκου με μόνο ζητούμενο τον χρονικό ορίζοντα της πλήρους επιστροφής στη συνέχεια.
Τούτων λεχθέντων η πρόωρη ανάσχεση της αντισυστημικής πλημμυρίδας δεν σημαίνει ούτε αποδοχή, ούτε πολύ περισσότερο υποταγή στην άναρχη παγκοσμιοποίηση και τη μόνιμη λιτότητα στην Ευρωζώνη.
Αν οι ελίτ στη Δύση παρουσιάζουν τη συρρίκνωση των κεκτημένων στη λογική «δεν υπάρχει Εναλλακτική Λύση» (There is no Alternative η TINA), της Θάτσερ, θα τροφοδοτήσουν νέο πιο βίαιο κύκλο αμφισβήτησης.
Πολιτική καραντίνα
Μετά το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου στην Γαλλία απεδείχθη ότι έστω και με καθυστέρηση, και μειωμένο σε σχέση με το παρελθόν ζήλο υπάρχει η δυναμική της δημοκρατικής συσπείρωσης πανστρατιάς που απομονώνει την άκρα Δεξιά.


Ημερησία

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου