Νέο κύμα σκληρής λιτότητας

Το ετήσιο εισόδημα από ενοίκια έως και 12.000 ευρώ θα φορολογείται με συντελεστή 15% αντί για 11% σήμερα, ενώ όσοι έχουν ετήσιο εισόδημα από 12.001 ευρώ ως 35.000 ευρώ θα επιβαρυνθούν με συντελεστή 35% αντί για 33%. 

Κυβέρνηση: Αισιοδοξία ότι θα κλείσει η αξιολόγηση και θα «ξεκλειδώσει» η συζήτηση για την απομείωση του χρέους

του Γιώργου Κούρου

Αντίστροφα μετρά και πάλι ο χρόνος για την οικονομία, αλλά και την κοινωνία που έπειτα από έξι χρόνια ύφεσης καλείται να αντιμετωπίσει ένα νέο «κύμα» σκληρής λιτότητας.

Το «εκρηκτικό» μίγμα, μείωσης συντάξεων και αύξησης άμεσων και έμμεσων φόρων, απειλεί να δώσει το οριστικό «χτύπημα» στην πραγματική οικονομία καθώς η περαιτέρω συρρίκνωση των εισοδημάτων θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε μείωση της κατανάλωσης, κατ’ επέκταση του τζίρου των επιχειρήσεων με ό,τι φυσικά αυτό συνεπάγεται για τη βιωσιμότητά τους, την ανεργία, ακόμη και για τα έσοδα του Δημοσίου.

Ο τελικός «λογαριασμός» δεν είναι ακόμη γνωστός, όμως αναμένεται να «κλείσει» με την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων του οικονομικού επιτελείου με τους επικεφαλής του κουαρτέτου οι οποίοι, εκτός απροόπτου, θα προσγειωθούν και πάλι στην Αθήνα το προσεχές Σάββατο 2 Απριλίου, ώστε από την προσεχή Δευτέρα 4 Απριλίου να ξεκινήσει η τελευταία «μάχη».

Η κυβέρνηση αισιοδοξεί ότι θα την κερδίσει και έτσι το αργότερο έως τις 22 Απριλίου θα έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση που θα «ξεκλειδώσει» τη συζήτηση για την απομείωση του χρέους, βασική προϋπόθεση για την πολυπόθητη ανάπτυξη που αποτελεί μονόδρομο για να μπορέσει η πραγματική οικονομία να ξεφύγει από το «σπιράλ θανάτου» της ύφεσης στην οποία βυθίζεται μήνα με τον μήνα.

Το «μυστήριο» εξάλλου για το εάν όντως ο «κακός» της διαπραγμάτευσης είναι το ΔΝΤ, όπως υποστηρίζει και το οικονομικό επιτελείο, αναμένεται ότι θα λυθεί έως τις 11 Απριλίου, οπότε και το βασικό περίγραμμα του νέου «πακέτου» μέτρων θα πρέπει να έχει «κλειδώσει» για να μπει στο «μικροσκόπιο» του Euro Working Group.

Πάντα φυσικά θα υπάρχει το περιθώριο των πολιτικών ελιγμών, αφού τον ίδιο μήνα, 15-16, στην εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ η ελληνική οικονομία και η πορεία του προγράμματος θα βρεθούν στο επίκεντρο των συζητήσεων.

Το σίγουρο όμως είναι ότι η «αυλαία» στο θρίλερ της διαπραγμάτευσης πρέπει να πέσει μέχρι τις 22 Απριλίου, πριν τη συνεδρίαση του Eurogroup, καθώς σε διαφορετική περίπτωση ο χρόνος θα μετρά και πάλι εις βάρος της ελληνικής οικονομίας, αφού λόγω των εορτών του Πάσχα οι συζητήσεις θα ξεκινήσουν το νωρίτερο αρχές Μαΐου.

Χρόνος κατά τον οποίο όμως θα τελειώνουν και τα ταμειακά διαθέσιμα του Δημοσίου, γεγονός που σημαίνει ότι μπορεί οι παροτρύνσεις των δανειστών από την πλευρά του ΔΝΤ να «παγώσουν» μισθοί και συντάξεις να αποδειχθούν «προφητικές», αν και ούτως ή άλλως έχει προηγηθεί η πρόβλεψη του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου ότι «χαθήκαμε».

Φοροαφαίμαξη σε άμεση και έμμεση φορολογία

Στο πλαίσιο αυτό και για να αποφευχθούν τα χειρότερα το οικονομικό επιτελείο βάζει στο φουλ τις «μηχανές» προκειμένου να καταλήξει σε ένα αξιόπιστο «πακέτο» μέτρων που θα παρουσιάσει στους δανειστές και με το οποίο θα «γεφυρώνει» την απόσταση στο δημοσιονομικό κενό, ώστε να καταστεί εφικτός ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018.

Το «χάσμα» που χωρίζει τις δύο πλευρές ανέρχεται σε 3% του ΑΕΠ ή πέριξ των 5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 1,8 δισ. ευρώ ή 1% του ΑΕΠ αναμένεται να καλυφθεί από τις ανατροπές στο ασφαλιστικό, με αποτέλεσμα το 2% του ΑΕΠ να πρέπει να καλυφθεί από μέτρα στο φορολογικό πεδίο.

Νέος τρόπος υπολογισμού της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης (εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ)

Η ειδική εισφορά δεν θα υπολογίζεται στο σύνολο του εισοδήματος, αλλά κλιμακωτά, όπως ακριβώς ισχύει και για την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος, χωρίς όμως αφορολόγητο όριο.

Οι νέοι εξάλλου συντελεστές θα είναι αυξημένοι, καθώς διαμορφώνονται ως εξής:

• 2,2% για εισόδημα από 12.001 έως 20.000 ευρώ
• 5% από 20.001 έως 30.000 ευρώ
• 6,5% από 30.001-40.000 ευρώ
• 7,5% από 40.001 έως και 65.000 ευρώ
• 9% από 65.001 έως και 220.000 ευρώ
• 10% από 220.001 ευρώ και πάνω

Με δεδομένο δε ότι οι αλλαγές στην άμεση φορολογία, στους συντελεστές της φορολογικής κλίμακας και της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης υπολογίζεται ότι θα συνεισφέρουν το άλλο 1% του ΑΕΠ, αναζητείται άλλο 1% του ΑΕΠ που θα κλείσει και τον «λογαριασμό».

Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι αναπόφευκτα μεγάλες παρεμβάσεις θα υπάρξουν και στην έμμεση φορολογία, η οποία επιβαρύνει πρωτίστως όμως τις ασθενέστερες οικονομικά ομάδες του πληθυσμού.

Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αναφερθεί ότι προκειμένου να καλυφθεί η «απόσταση» μεταξύ οικονομικού επιτελείου και δανειστών έχουν ήδη κατατεθεί στο τραπέζι των συζητήσεων με τα τεχνικά κλιμάκια προτάσεις που αφορούν:

* αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο ντίζελ προκειμένου να εξισωθεί με τον ΕΦΚ στη βενζίνη, ενώ μελετάται και αύξηση του ΕΦΚ στη βενζίνη έως 10 λεπτά/λίτρο.

Εφόσον υιοθετηθεί το συγκεκριμένο μέτρο σημαίνει ότι ο ΕΦΚ στο πετρέλαιο κίνησης από τα 330 ευρώ/χιλιόλιτρο θα ανέλθει στα επίπεδα της βενζίνης, δηλαδή στα 670 ευρώ/χιλιόλιτρο.

Αύξηση που μεταφράζεται σε άνοδο της λιανικής τιμής από το 1 ευρώ στο 1,35 ευρώ/λίτρο, ενώ αν αυξηθεί και ο ΕΦΚ βενζίνης τότε η λιανική τιμή θα φθάσει το 1,45 ευρώ/λίτρο.

Θα πρέπει να υπογραμμιστεί πάντως ότι οι αυξήσεις στη λιανική τιμή των καυσίμων θα έχουν αρνητικές επιπτώσεις σε όλο το φάσμα της αγοράς, αφού θα συμπαρασύρουν ανοδικά τις τιμές προϊόντων και υπηρεσιών, ενώ οι αυξήσεις θα μειώσουν ακόμη περισσότερο το διαθέσιμο εισόδημα των φορολογουμένων.

* αύξηση στο υγραέριο κίνησης, η οποία φυσικά θα συμπαρασυρθεί από τις αυξήσεις στο πετρέλαιο κίνησης και στη βενζίνη

* αύξηση του ΕΦΚ στο φυσικό αέριο

* αύξηση του ειδικού τέλους κινητής τηλεφωνίας

* επιβολή ειδικού τέλους στη συνδρομητική τηλεόραση.

Ο ΕΝΦΙΑ

Το νέο φορολογικό «πακέτο» περιλαμβάνει επίσης την αύξηση του φόρου στα μερίσματα από 10% στο 15%, ενώ φέρνει επιβαρύνσεις και για τους ιδιοκτήτες ακινήτων αφού αναζητείται τρόπος για να κλείσει η «τρύπα» των περίπου 350 εκατ. ευρώ που έχει ανοίξει στον ΕΝΦΙΑ λόγω της μείωσης των αντικειμενικών αξιών από πέρυσι τον Μάιο, ενώ ο εισπρακτικός στόχος παραμένει σταθερός και φέτος στα 2,65 δισ. ευρώ.

Το πιθανότερο φυσικά «σενάριο» είναι να αυξηθούν οι συντελεστές υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ για τα μεσαία και μικρομεσαία ακίνητα, μέτρο το οποίο και αυτό το μόνο που θα πετύχει είναι να «φουσκώσει» ακόμη περισσότερο το «ποτάμι» των ληξιπροθέσμων.

Η φορολόγηση των I.X.

Στο να γεφυρωθεί το χάσμα κυβέρνησης - θεσμών αναμένεται να συμβάλει και η αλλαγή στο καθεστώς φορολόγησης των Ι.Χ., καθώς δεν θα λαμβάνεται υπ’ όψιν ο κυβισμός αλλά η εμπορική τους αξία, καθώς και ο τρόπος υπολογισμού των τελών κυκλοφορίας με την καθιέρωση των «πάγιων» και «αναλογικών».

Αύξηση της φορολογίας των εισοδημάτων από ενοίκια

Το ετήσιο εισόδημα από ενοίκια έως και 12.000 ευρώ θα φορολογείται με συντελεστή 15% αντί για 11% σήμερα, ενώ όσοι έχουν ετήσιο εισόδημα από 12.001 ευρώ ως 35.000 ευρώ θα επιβαρυνθούν με συντελεστή 35% αντί για 33%. Επισημαίνεται ότι για ετήσιο εισόδημα από 35.000 ευρώ και άνω θα επιβληθεί φορολογικός συντελεστής 45%. Υπολογίζεται ότι η αύξηση θα αποφέρει επιπλέον 250 εκατ. ευρώ στα δημόσια ταμεία.

«Τσουνάμι» επιβαρύνσεων στην άμεση φορολογία

Εκτός φυσικά από τις ανατροπές στους έμμεσους φόρους που ήδη εξετάζονται, την τρέχουσα εβδομάδα αναμένεται να μπουν και οι τελευταίες «πινελιές» στις αλλαγές στην άμεση φορολογία.

Το «πακέτο-φωτιά» στους άμεσους φόρους φέρνει επιβαρύνσεις σε όλους τους μισθωτούς και συνταξιούχους, ακόμη και με χαμηλά εισοδήματα, σε όσους έχουν εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες και «μπλοκάκι», στους ελεύθερους επαγγελματίες με μεσαία και υψηλά εισοδήματα, στους ιδιοκτήτες ακινήτων, αλλά και σε όσους εισπράττουν ενοίκια.

Ειδικότερα, με βάση την τελευταία πρόταση του οικονομικού επιτελείου προς τους επικεφαλής του κουαρτέτου, επέρχονται οι κατωτέρω αλλαγές:

**μείωση του αφορολόγητου ορίου στα 9.090 ευρώ (από 9.500 ευρώ) και έκπτωση φόρου 2.000 ευρώ (από 2.100 ευρώ) για εισοδήματα έως και 20.000 ευρώ.

Στη συνέχεια για κάθε 1.000 ευρώ αύξησης εισοδήματος, η έκπτωση φόρου μειώνεται κατά 100 ευρώ και εξαλείφεται στην περιοχή των 40.000 ευρώ.

Νέα φορολογική κλίμακα για τα φυσικά πρόσωπα με τους εξής συντελεστές:

- 22% για τα πρώτα 20.000 ευρώ εισοδήματος.

- 29% για τα επόμενα 10.000 ευρώ (από 20.001 έως και 30.000 ευρώ).

- 37% για το επόμενο εισοδηματικό κλιμάκιο των 10.000 ευρώ (από 30.001 έως και 40.000 ευρώ).

- 45% για εισοδήματα άνω των 40.000 ευρώ.

Επισημαίνεται ότι η ανωτέρω κλίμακα θα ισχύσει και για τη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών, που δεν θα έχουν όμως το αφορολόγητο των 2.000 ευρώ, αλλά και των αγροτών.

Για τους αγρότες πάντως θα ισχύει το νέο αφορολόγητο όριο, αν και θα αυξηθεί το φορολογητέο τους εισόδημα αφού δεν θα ισχύει η απαλλαγή των επιδοτήσεων από τον φόρο εισοδήματος.

Πηγή naftemporiki