Η νέα επικοινωνιακότητα των Κεντρικών Τραπεζών

Το πιθανότερο είναι να πρόκειται για καινούργια εποχή στο "δόγμα" της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας - ή και γενικότερα, των Κεντρικών Τραπεζών, ανά τον κόσμο...

του Αντώνη Παπαγιαννίδη

Το πιθανότερο είναι να πρόκειται για καινούργια εποχή στο "δόγμα" της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας - ή και γενικότερα, των Κεντρικών Τραπεζών, ανά τον κόσμο. Οι οποίες, διαπιστώνοντας ότι η από μέρους τους "απορρόφηση" μεγάλου μέρους της συνολικής οικονομικής πολιτικής από τον καιρό της κρίσης του 2008-9 και μετά, και συνειδητοποιώντας πόσο έχουν συγκεντρώσει πάνω τους κατακραυγή της κοινής γνώμης (αστόχευτα και διάχυτα για την ώρα), αρχίζουν να "ανοίγονται" επικοινωνιακά. Να απευθύνονται σ' έναν ευρύτερο κύκλο, να επεξηγούν την ίδια τους την λειτουργία.

Εντελώς χαρακτηριστικός ο τρόπος με τον οποίο ο Γιάννης Στουρνάρας ως Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος παρουσίασε στην ”Κίνηση Πολιτών για μια Ανοιχτή Κοινωνία" μια προσιτή/μη-τεχνοκρατική προσέγγιση και επεξήγηση του ρόλου των Κεντρικών Τραπεζών σήμερα.

Θύμισε πρώτα του Paul Samuelson την ημι-σαρκαστική ρήση ότι τρείς ήταν οι μεγάλες εφευρέσεις από την αυγή της ανθρωπότητας - η φωτιά του Προμηθέα, ο τροχός της Πρώιμης Νεολιθικής και... οι Κεντρικές Τράπεζες! Πέρασε ύστερα στην απόφανση του Alan Greenspan σχετικά με την ερμητικότητα της γλώσσας των Κεντρικών Τραπεζιτών ("άμα σας φαίνομαι ιδιαίτερα σαφής, τότε μάλλον παρεξηγήσατε τι ακριβώς είπα"). Για να καταλήξει σε μια περιγραφή του ρόλου των Κεντρικών Τραπεζών, σήμερα, ως ρόλου που δίπλα στην στήριξη της σταθερότητας του νομίσματος και την χάραξη της νομισματικής πολιτικής - η οποία, στα χρόνια μετά την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008/9, χρειάστηκε να "κουβαλήσει" το μεγαλύτερο μέρος της πάλης κατά της ύφεσης, μέσα από μειώσεις των επιτοκίων μέχρι και σε αρνητικό έδαφος, ή πάλιν αντισυμβατικές πρακτικές όπως της "ποσοτικής χαλάρωσης" - ενσωματώνει πλέον και την άσκηση της κρίσιμης προληπτικής εποπτείας στον τραπεζικό ή και τον ασφαλιστικό ακόμη χώρο - και μάλιστα όχι μόνο με μια λογική μικρο-προληπτικής, αλλά και ευρύτερης μακρο-προληπτικής εποπτείας, ώστε να αποτρέπεται η συστημική διακινδύνευση.

Στην άσκηση αυτών των ρόλων, οι Κεντρικές Τράπεζες έχουν αυξημένη ανεξαρτησία από την πολιτική διαδικασία, πράγμα που τους επιτρέπει μακροχρόνια στόχευση, συνέχεια και συνέπεια στην δράση τους. Δηλαδή... απόσπαση από τον εκλογικό κύκλο της οικονομίας! Πλην όμως, με τίποτε δεν θάπρεπε να θεωρηθεί ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες αγνοούν την γενικότερη στόχευση της οικονομικής πολιτικής. Καθώς δε, ιδιαίτερα με τον ρόλο τους τα χρόνια της κρίσης, βρέθηκαν - εύλογα, παραδέχθηκε ο Στουρνάρας - εκτεθειμένες σε έντονη κριτική, έχουν πλέον και την υποχρέωση δημόσιας επεξήγησης και λογοδοσίας. Έτσι, θεώρησε ότι για την Τράπεζα της Ελλάδος, αποτελεί αναβάθμιση το να μην περιορίζεται "σε ρόλο δασκάλου με εμμονές, που επαναφέρει τον μαθητή (= την Κυβέρνηση) στον ίσιο δρόμο" όπως περιέγραφε τις παλιότερες εποχές ο Μιχάλης Ψαλιδόπουλος...

Αυτήν την λειτουργία επιτελώντας, επωφελήθηκε ο Γ. Στουρνάρας απο μιαν ερώτηση στο ακροατήριο προκειμένου να επισημάνει ότι στο φλέγον μέτωπο των "κόκκινων δανείων" δεν νοείται να μείνουμε άλλο  σε λογικές "business as usual". Αλλά πρέπει, με ευρηματικότητα και αποφασιστικότητα, να προχωρήσουν οι σχετικές πρωτοβουλίες-  άμεσα.

www.economia.gr