Μετά την επίσκεψη Τσίπρα στην Τουρκία

Νέα Πολιτική

του Αντώνη Παπαγιαννίδη*

Ας ξεκινήσουμε με τον πυρήνα των πραγμάτων: για την επίσκεψη Αλέξη Τσίπρα στην Τουρκία, την ουσία θα την μάθουμε αργότερα – ενδεχομένως πολύ αργότερα. “Αργότερα” υπό την έννοια ότι προαναγγέλθηκε η τριμερής Ελλάδα-Τουρκίας-Γερμανίας (με βασικό αντικείμενο το προσφυγικό), ή μάλλον η τριμερής Γερμανίας-Τουρκίας-Ελλάδας (διότι έτσι προκύπτει το πράγμα…) η οποία σχεδιάζεται να προηγηθεί από την μείζονα Κορυφή των “28” με παρουσία Ερντογάν: η τριμερής αυτή δίνει περιεχόμενο την τηλεφωνική συνομιλία Τσίπρα-Μέρκελ ακριβώς πριν ξεκινήσει η επίσκεψη του πρώτου στην Άγκυρα…

Υπ’ αυτήν την έννοια, και με δεδομένο ότι η Κορυφή των “28” της ΕΕ παρουσιάζει για την Τουρκία και μάλιστα για τον Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν ένα μείζον πολιτικό πρόβλημα – ένας από τους “28” είναι η Κυπριακή Δημοκρατία: γεγονός με το οποίο η Άγκυρα μετά από 10 και πλέον χρόνια δεν κατορθώνει να συμφιλιωθεί – το αληθινό κέντρο της επίσκεψης Τσίπρα στην Άγκυρα ήταν οι συνομιλίες με Ερντογάν. Από τις οποίες όμως, για την ώρα, ελάχιστα διέρρευσαν. Εδώ μπαίνει στην μέση το “πολύ αργότερα”.

Κατά τα άλλα, από την επίσκεψη Τσίπρα μένει πίσω κάτι που θα χαρακτηρίζαμε “φιλική αμηχανία” στο βασικό μέτωπο των συνομιλιών – το προσφυγικό/μεταναστευτικό. Δηλαδή; Δηλαδή τα μέρη συμφώνησαν στο αυτονόητο, στο πασίδηλο: ότι έχουν ζαλωθεί πολύ μεγάλο μέρος του βάρους του προσφυγικού, η μεν Τουρκία ως χώρα προσωρινού ασύλου/φιλοξενίας εκατομμυρίων, η δε Ελλάδα ως χώρα διέλευσης εκατοντάδων χιλιάδων. Αναγνωρίσθηκε ότι η “Ευρώπη” οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες της. Αφορίστηκαν οι διακινητές, χωρίς περιεχόμενο. Η Άγκυρα αρνήθηκε την δημιουργία hotspots στο έδαφός της, πράγμα που ήταν η βασική Ελληνική πρόταση, αλλά και η (υποτίθεται τουλάχιστον) Ευρωπαϊκή πίεση προς την Τουρκία….

Απ’ εκεί και πέρα, να το πούμε με καλή προαίρεση, η επίσκεψη Τσίπρα είχε μια ελαφρά γεύση Νταβός. Τι θα πει αυτό πάλι; Όπως ο Αντρέας είχε πάει στο αλπικό χωριουδάκι παραγωγής διεθνούς πολιτικής χωρίς ιδιαίτερη πλαισίωση από το ΥΠΕΞ (και με μόνο τον – Γερμανόφωνο – Κάρολο Παπούλια δίπλα του, σε μια συνάθροιση Αγγλόφωνων άτυπα διαπραγματευόμενων), εδώ ο Τσίπρας πήγε με περιορισμένη στήριξη ΥΠΕΞ (τα σύννεφα με Νίκο Κοτζιά συνεχίζονται). Οπότε; Οπότε οι καλές προθέσεις για παράθυρο ευκαιρίας προς επίλυση του Κυπριακού, όπως εκφωνήθηκαν από τον Έλληνα πρωθυπουργό, ίσως θεωρείται ότι χτίζουν καλήν ατμόσφαιρα (και) στο διμερή Αθηνών-Άγκυρας, όμως… μήπως υποσκάπτουν πάλι την διεθνή διάσταση του Κυπριακού;

Στην δε υπόθεση του Αιγαίου, άμα ο Έλληνας Πρωθυπουργός όντως άκουσε τον ομόλογό του Αχμέτ Νταβούτογλου να λέει ότι το Εγκέ Ντενισί “πρέπει να γίνει θάλασσα αλληλεγγύης”, υπό την έννοια όμως ότι “δεν πρέπει να γίνονται παραβιάσεις ένθεν και ένθεν και να αλληλοκατηγορούμαστε”, χωρίς ουσιαστικά να αντιπαρατεθεί με μια τέτοια θέση, τότε αρχίζει κανείς να διερωτάται πού θα καταλήξουν οι εκ νέου καλές σχέσεις. Πόσο μάλλον που οι διαβόητες “κοινές περιπολίες” στο Αιγαίο που ονειρεύθηκαν Βερολίνο και Βρυξέλλες μετονομάζονται σε “συντονισμένη δράση της Ακτοφυλακής”, αλλά παραμένουν στο τραπέζι.

*Συνεργάτης της Νέας Πολιτικής (Δημοσιεύθηκε στο Kontra News)