Όλα όσα πρέπει να γνωρίζεται για τις προσεχείς εκλογές. Πως κατανέμονται οι
έδρες, ποιο το ποσοστό αυτοδυναμίας, τι γίνεται σε περίπτωση επαναληπτικών
εκλογών.
Στις προσεχείς εκλογές, θα ψηφίσουμε με τον εκλογικό νόμο 3231/2004 (νόμος
Σκανδαλίδη) και με τις αλλαγές που επέφερε σε αυτόν ο νόμος 3636/2008
(νόμος Παυλόπουλου), κωδικοποιημένες με το Π.Δ, 26/2012 . Οι αλλαγές αυτές
αφορούν κυρίως το μπόνους εδρών του πρώτου κόμματος και τον περιορισμό στις
προεκλογικές συνεργασίες κομμάτων. Το μπόνους από τις εκλογές του 2012 είναι
στις 50 έδρες, γεγονός που διευκολύνει τον σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης.
Τι ποσοστό χρειάζεται το πρώτο κόμμα για αυτοδυναμία
Το θεωρητικό ποσοστό για την αυτοδυναμία διαμορφώνεται περίπου στο 40.4%
επί των έγκυρων, αλλά στην πραγματικότητα είναι ακόμη μικρότερο, αναλόγως του
ποσοστού που θα πάρουν τα κόμματα που θα μείνουν εκτός Βουλής. Για κάθε
1% που θα καταγράφεται για τα εκτός βουλής κόμματα στις εκλογές του Ιανουαρίου
2015 το ποσοστό για την αυτοδυναμία θα μειώνεται κατά 0,4%. Έτσι για παράδειγμα
σε περίπτωση που το άθροισμα των ποσοστών των εκτός βουλής κομμάτων είναι 10%
το αναγκαίο ποσοστό για αυτοδυναμία είναι το 36.4%.
Εκλογικό Σύστημα
Σύμφωνα με το ισχύον εκλογικό σύστημα, για να εισέλθει ένας εκλογικός
σχηματισμός (κόμμα, συνασπισμός κομμάτων, συνασπισμός μεμονωμένων υποψηφίων) ή
ένας μεμονωμένος υποψήφιος στη Βουλή, πρέπει να έχει συγκεντρώσει τουλάχιστον
3% των εγκύρων ψήφων πανελλαδικά. Στα έγκυρα δε συμπεριλαμβάνονται τα λευκά
ψηφοδέλτια.
Για να εισέλθει ένας εκλογικός σχηματισμός (κόμμα, συνασπισμός κομμάτων,
συνασπισμός μεμονωμένων υποψηφίων) ή ένας μεμονωμένος υποψήφιος στη Βουλή,
πρέπει να λάβει ποσοστό τουλάχιστον 3% επί των εγκύρων ψηφοδελτίων της
επικράτειας.
Από τους 300 βουλευτές οι 288 εκλέγονται -κατά κανόνα- με σταυρό προτίμησης
σε εκλογικές περιφέρειες. Οι υπόλοιποι 12 εκλέγονται από δεσμευμένους
συνδυασμούς (λίστες) για όλη την επικράτεια και ονομάζονται βουλευτές Επικρατείας.
Οι 250 από τις 300 έδρες κατανέμονται βάσει απλής αναλογικής, με εκλογικό
μέτρο το κλάσμα {άθροισμα ψήφων όσων ξεπέρασαν το 3%}/250. Για να καθορισθεί ο
αριθμός των εδρών που λαμβάνει κάθε συνδυασμός, γίνεται η διαίρεση {ψήφοι
συνδυασμού}/{εκλογικό μέτρο}, με το πηλίκο στρογγυλοποιημένο στον προηγούμενο
ακέραιο (πχ, εάν προκύπτει 95,9, ο συνδυασμός κερδίζει 95 έδρες). Εάν στο τέλος
της διανομής μένουν αδιάθετες έδρες λόγω των στρογγυλοποιήσεων, αυτές
παραχωρούνται στους συνδυασμούς με τα μεγαλύτερα υπόλοιπα από την παραπάνω
διαίρεση. Με βάση αυτόν τον υπολογισμό κατανέμονται και οι έδρες των βουλευτών
Επικρατείας.
Κατανομή εδρών ανά εκλογική περιφέρεια
Για τον καθορισμό του εκλογικού μέτρου (του αριθμού ψήφων που αντιστοιχούν
σε μια έδρα), λαμβάνεται ως βάση το σύνολο των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβαν
όλοι ανεξαιρέτως οι συνδυασμοί στην οικεία εκλογική περιφέρεια, ανεξάρτητα από
το αν ξεπέρασαν το όριο του 3%. Το σύνολο των ψήφων αυτών (χωρίς τα λευκά και
τα άκυρα) διαιρούμενο με τον αριθμό των εδρών που αναλογούν στην περιφέρεια
αυτή δίνει το εκλογικό μέτρο της συγκεκριμένης εκλογικής περιφέρειας. Έτσι κάθε
περιφέρεια έχει το δικό της εκλογικό μέτρο. Το σύνολο των εγκύρων ψηφοδελτίων
που έλαβε ένας συνδυασμός σε μια εκλογική περιφέρεια διαιρούμενο με το εκλογικό
μέτρο δίνει τον αριθμό των εδρών που λαμβάνει ο συνδυασμός στην εκλογική
περιφέρεια αυτή. Όπως και στη διαδικασία για όλη την επικράτεια, κατά την πρώτη
κατανομή λαμβάνεται υπ’ όψιν μόνο το ακέραιο μέρος του πηλίκου (3,98 = 3 έδρες).
Το υπόλοιπο όμως, σε αντίθεση με τη διαδικασία για όλη την επικράτεια, δεν
κατανέμεται αμέσως με βάση το δεκαδικό μέρος, αλλά οι έδρες που απομένουν
λογίζονται ως αδιάθετες και ακολουθείται άλλη διαδικασία. Για τη διάθεση των
αδιάθετων εδρών λαμβάνεται υπ' όψιν πλέον ο αριθμός των εδρών που δικαιούται ο
κάθε συνδυασμός σε όλη την επικράτεια με βάση την πρώτη διαδικασία. Σε αυτό το
στάδιο λαμβάνει και το πρώτο κόμμα τις 50 επιπλέον έδρες που του αναλογούν. Οι
υπολειπόμενες αυτές έδρες, ώσπου να συμπληρωθεί ο αριθμός των εδρών που
δικαιούται να λάβει το κόμμα σε όλη την επικράτεια, του δίνονται στις
περιφέρειες όπου έχει μεγαλύτερο υπόλοιπο ψήφων (μεγαλύτερο δεκαδικό μέρος στο
πηλίκο της διαίρεσης σε κάθε εκλογική περιφέρεια).
Τι γίνεται σε περίπτωση που δεν σχηματιστεί Κυβέρνηση - πρόωρες εκλογές
Η προοπτική των πρόωρων εκλογών είναι πολύ πιθανή, αφού σε περίπτωση που
κάποιο κόμμα δεν συγκεντρώσει ποσοστό που να του δίνει την αυτοδυναμία και δεν
καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση μετά της εντολή του προέδρου της Δημοκρατίας
οδηγούμαστε ξανά σε εκλογές. Ο νόμος ορίζει ότι σε περίπτωση πρόωρων εκλογών,
οι οποίες διενεργούνται μέσα σε δεκαοκτώ μήνες από τις προηγούμενες, αυτές δεν
γίνονται με σταυρό προτίμησης, αλλά με δεσμευμένους συνδυασμούς (λίστες) όπως έγινε
δηλαδή και κατά τις εκλογές της 17ης Ιουνίου 2012, οι οποίες διενεργήθηκαν μέσα
σε ενάμιση μήνα από τις προηγούμενες, αυτές της 6ης Μαΐου 2012.
Περιληπτικά οι κύριες διαφορές του συστήματος των δεσμευμένων συνδυασμών
(λιστών) από αυτό των σταυρών προτίμησης είναι οι εξής:
Στις δηλώσεις κατάρτισης των συνδυασμών, οι οποίες απευθύνονται προς τον
Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και βάσει των οποίων ενεργείται η ανακήρυξή τους
από τον Άρειο Πάγο, οι υποψήφιοι αναγράφονται κατά τη σειρά που καθορίζει ο
εκλογικός σχηματισμός (κόμμα, συνασπισμός κομμάτων ή συνασπισμός μεμονωμένων)
και όχι αλφαβητικά.
Δε σημειώνεται από τους εκλογείς σταυρός προτίμησης υπέρ υποψηφίου.
Οι έδρες που παραχωρούνται σε κάθε συνδυασμό καταλαμβάνονται από τους
υποψηφίους αυτού σύμφωνα με τη σειρά που έχουν προταθεί στη δήλωση κατάρτισης
του συνδυασμού και ανακηρυχθεί από τον Άρειο Πάγο και όχι κατά τη σειρά των
σταυρών προτίμησης καθενός.
Οι αναπληρωματικοί (επιλαχόντες) ανακηρύσσονται κατά τη σειρά που έχουν
προταθεί στη δήλωση κατάρτισης του συνδυασμού και ανακηρυχθεί από τον Άρειο
Πάγο και όχι κατά τη σειρά των ψήφων προτίμησης καθενός.
Ακολουθεί το Π.Δ. 26/2012
Πηγή eviaportal.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου