Σάββατο 29 Οκτωβρίου 2016

Ιδιωτική τηλεόραση: 27 χρόνια φαγούρα (10)

Ελευθερη Λαικη Αντιστασιακη Συσπειρωση

Γιάννης Πλακιωτάκης, Φίλιππος Βρυώνης, Νίκος Νικολόπουλος, Κατερίνα Παπακώστα (Μάιος 2016)
Υποθέτω ότι όλοι έχουμε βαρεθεί να ακούμε, επί μήνες τώρα, πολιτικούς και μουμουέδες να κλαίνε, να οδύρονται, να χτυπιούνται και να ωρύονται κοπτόμενοι υπέρ της ελευθερίας του λόγου και υπέρ της αντικειμενικής ενημέρωσης, με αφορμή την διαδικασία αδειοδότησης τηλεοπτικών σταθμών που πρόκρινε η κυβέρνηση. Υποθέτω, επίσης, ότι κατά τον ίδιο τρόπο έχουμε βαρεθεί να ακούμε την κυβερνητική πλευρά να υποστηρίζει ότι αυτή η διαδικασία απετέλεσε καίριο χτύπημα κατά της διαπλοκής. Όλα αυτά θα τα αναλύσουμε με ψυχραιμία και κριτική ματιά. Ας αρχίσουμε, λοιπόν, από τους διαμαρτυρόμενους, προκειμένου να δούμε πώς υπερασπίζονταν την νομιμότητα όσον καιρό είχαν την εξουσία στα χέρια τους.

Παρένθεση πρώτη. Πριν συνεχίσουμε, ας έχουμε κατά νου δυο βασικά δεδομένα: (α) βρισκόμαστε καθ' οδόν προς την ψηφιακή εποχή τής τηλεόρασης και (β) ο ισχυρότερος παίκτης, η ΕΡΤ, έχει βγει από τον αγώνα, χάρη στο αιφνιδιαστικό κλείσιμό της από την κυβέρνηση την νύχτα της 11ης Ιουνίου 2013. Κλείνει η πρώτη παρένθεση.

Είπαμε χτες ότι το ΚΚΕ πούλησε τον 902 στις 31/7/2013, χωρίς να εγγυάται στον αγοραστή ότι η άδεια εθνικής εμβέλειας του καναλιού θα εξακολουθούσε να ισχύει. Φαίνεται, όμως, ότι ο Φίλιππος Βρυώνης (μέχρι τότε ιδιοκτήτης του τοπικού καναλιού Extra-3) κάτι ήξερε και δεν ανησυχούσε όταν την 1η Αυγούστου 2013 το σήμα του E Channel έκανε την πρώτη του εμφάνιση στους τηλεοπτικούς μας δέκτες.

Κατά περίεργο τρόπο, κανένας δημοσιογράφος και κανένας ανταγωνιστής δεν βρέθηκε τότε, αν όχι να ζητήσει παρέμβαση του ΕΣΡ, τουλάχιστον να αναρωτηθεί δημοσίως αν το νέο κανάλι μπορούσε να εκπέμπει με την άδεια εθνικής εμβέλειας ενός κομματικού σταθμού. Ούτε καν εκείνοι που ζητούσαν να αφαιρεθεί η άδεια της Ραδιοτηλεοπτικής όταν ο 902 διέκοψε την εκπομπή του τον Σεπτέμβριο του 2012.


Κατά ακόμη πιο περίεργο τρόπο, λίγες εβδομάδες αργότερα, στις 9 Οκτωβρίου, η κυβέρνηση φέρνει στην βουλή για συζήτηση μια τροπολογία με την οποία καταργεί τις τηλεοπτικές άδειες και νομιμοποιεί αμέσως όσα κανάλια εξέπεμπαν τηλεοπτικό πρόγραμμα στις 31 Αυγούστου. Η βιασύνη τής κυβέρνησης είναι τόση, ώστε η τροπολογία "κολλάει" σε νομοσχέδιο του υπουργείου υγείας! Φυσικά, η τροπολογία ψηφίζεται μαζί με το νομοσχέδιο κι έτσι μέσα στον Νόμο 4208/2013 "Ρυθμίσεις υπουργείου υγείας και άλλες διατάξεις" (ΦΕΚ Α' 252/18-11-2013) ξεφυτρώνει το άρθρο 18, σύμφωνα με το οποίο "οι τηλεοπτικοί σταθμοί που λειτουργούν νομίμως (...), εφόσον εξέπεμπαν τηλεοπτικό πρόγραμμα στις 31.8.2013, συμβάλλονται με νομίμως αδειοδοτημένο πάροχο δικτύου για την ψηφιακή εκπομπή του προγράμματός τους, μέχρι τη χορήγηση αδειών παρόχων περιεχομένου επίγειας ψηφιακής ευρυεκπομπής...".

Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Πολύ απλά, οι προσωρινά νόμιμοι τηλεοπτικοί σταθμοί (δηλαδή, αυτοί που επί 23 χρόνια λειτουργούσαν χωρίς κανονικές αλλά με προσωρινές άδειες), μπορούσαν πλέον να υπογράψουν νόμιμη σύμβαση με τους παρόχους δικτύου που θα έπαιρναν τις ψηφιακές συχνότητες. Έτσι, λοιπόν, όλοι αυτοί οι "νόμιμα παράνομοι" θα περνούσαν στην ψηφιακή εποχή χωρίς κανένα κόστος. Μαζί τους και το E Channel, το οποίο εξέπεμπε στις 31 Αυγούστου με άδεια που ίσχυε εφ' όσον κανείς δεν την είχε αμφισβητήσει ως τότε. Από δω και πέρα δεν θα υπήρχε πρόβλημα, αφού ο 4208/2013 καταργούσε τις άδειες νομιμοποιώντας όσους παίκτες ήσαν στο τερραίν στις 31/8/2013. Ο δρόμος για την Digea άνοιγε πλέον διάπλατα.

Παρένθεση δεύτερη. Με τον εν λόγω νόμο, η κυβέρνηση ξεπέρασε και το κεφαλαιώδες πρόβλημα που της είχε δημιουργήσει το Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο με αλλεπάλληλες αποφάσεις του (τμημάτων και ολομέλειας) είχε κρίνει το καθεστώς των συνεχών παρατάσεων των προσωρινών άδειών εκπομπής ως υπέρβαση που "δεν μπορεί σε καμμία περίπτωση να γίνει ανεκτή από την συνταγματική τάξη" (απόφαση ολομέλειας ΣτΕ 3578/2010). Κλείνει και η δεύτερη παρένθεση.


Φαίνεται πως τα νομοσχέδια του υπουργείου υγείας εμπνέουν τους περί την τηλοψίαν τυρβάζοντας. Έτσι, τον Αύγουστο της επόμενης χρονιάς μια ακόμη τροπολογία που αφορά τα τηλεοπτικά (και όχι μόνο) βρίσκει χώρο σ' ένα τέτοιο νομοσχέδιο. Μέσα στο ντάλα καλοκαίρι, τέσσερις υπουργοί (Χαρδούβελης, Βορίδης, Βρούτσης, Σταμάτης) συνυπογράφουν μια τροπολογία 22 σελίδων (!!), η οποία θα μπορούσε άνετα να έχει υπαγορευθεί από τα αφεντικά τής ενημέρωσης (τηλεοπτικής και μη). Η τροπολογία ψηφίζεται και ενσωματώνεται στον Ν.4279/2014 "Κύρωση σύμβασης δωρεάς μεταξύ της 1ης υγειονομικής περιφέρειας Αττικής κλπ" (ΦΕΚ Α' 158/8-8-2014).

Όσο και να μη θες να συνωμοσιολογήσεις, δεν είναι δυνατόν να μη κάνεις "βρόμικες" σκέψεις και να μη πάει το μυαλό σου στην διαπλοκή. Δεν είναι μόνο ότι η τροπολογία έρχεται εσπευσμένα μέσα στο κατακαλόκαιρο. Είναι ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο όπου έχουν φουντώσει οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Μπόμπολα και Ψυχάρη για συγχώνευση του Πήγασου και του Mega με τον ΔΟΛ, με στόχο  το "κούρεμα" των συνολικών τους δανείων από 405 σε 130-160 εκατομμύρια ευρώ. Όταν, λοιπόν, η κυβέρνηση αυτήν ακριβώς την περίοδο προωθεί μια τροπολογία που διευκολύνει τις συγχωνεύσεις στα ηλεκτρονικά μέσα, πώς να μη σκεφτείς ότι κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας;

Εν πάση περιπτώσει, ο Ν.4279/2014 έγινε βούτυρο στο ψωμί των μηντιαρχών, μιας και, σύμφωνα με το άρθρο 6, "επιτρέπονται συμπράξεις μεταξύ επιχειρήσεων ηλεκτρονικών Μέσων (ενημερωτικών ή μη) της αυτής μορφής (τηλεόραση ή ραδιόφωνο) που συμβάλλουν στη μείωση του κόστους λειτουργίας των συμπραττουσών επιχειρήσεων και στην πραγματοποίηση οικονομιών κλίμακας, ιδίως μέσω της από κοινού αξιοποίησης οικονομικών πόρων, τεχνολογικών μέσων, μέσων παραγωγής και τεχνικού εξοπλισμού ή σχετικά με τη διαχείριση, παραγωγή, εκμετάλλευση ή διανομή προγραμμάτων ή περιεχομένου, τη συλλογή, διανομή και πρακτόρευση υλικού επικαιρότητας ή για την πρακτόρευση διαφημιστικού χώρου ή χρόνου για περισσότερα του ενός Μέσα, εφόσον δεν έχουν ως αντικείμενο ή ως αποτέλεσμα την παρεμπόδιση, τον περιορισμό ή τη νόθευση του ελεύθερου ανταγωνισμού".


Προσοχή: Δεν είναι ανέκδοτο, δεν είναι μοντάζ!

Φυσικά, ο νέος νόμος δεν θα μπορούσε να μη περιλαμβάνει άλλο ένα χαστούκι στους εργαζόμενους, αφού "στο πλαίσιο της κοινής διεύθυνσης" οι συμπράττουσες επιχειρήσεις έχουν την δυνατότητα "να χρησιμοποιούν από κοινού ή να ανταλλάσσουν πόρους, όπως διευθυντικά στελέχη και απασχολούμενο δυναμικό, εξοπλισμό, τεχνικές και άλλες διευκολύνσεις". Μήπως μπορούν να μας πουν αυτοί που κόπτονται σήμερα για τους αυριανούς ανέργους των καναλιών που θα κλείσουν, πόσοι εργαζόμενοι θα έχαναν την δουλειά τους αν υλοποιούνταν τελικά τα σχέδια Μπόμπολα και Ψυχάρη;

Επίσης, ο ίδιος νόμος προβλέπει ότι "οι ενημερωτικοί τηλεοπτικοί σταθμοί (...) δύνανται να μεταβάλουν άπαξ το χαρακτήρα του προγράμματός τους σε μη ενημερωτικό με υπεύθυνη δήλωση του νομίμου εκπροσώπου τους" και "η μεταβολή ισχύει από την αρχή του ημερολογιακού μήνα που ακολουθεί την κατάθεση της υπεύθυνης δήλωσης". Δηλαδή, με μια απλή δήλωση ένας ενημερωτικός σταθμός γίνεται ψυχαγωγικός, οπότε οι δημοσιογράφοι του πάνε στο ταμείο ανεργίας ως άχρηστοι.

Τέλος, στον ίδιο νόμο προβλέπεται η απ' ευθείας τιμολόγηση των διαφημίσεων από τα ΜΜΕ κι όχι από τις διαφημιστικές εταιρείες. Ουσιαστικά, δηλαδή, δίνει στους μηντιάρχες την δυνατότητα να ελέγξουν απόλυτα τη διαφημιστική αγορά. Επίσης, η χρέωση του αγγελιοσήμου γίνεται πλέον επί του τιμολογίου και όχι επί του τιμοκαταλόγου χρέωσης διαφημιστικού χρόνου, με αποτέλεσμα να μειώνεται δραματικά το ύψος του αγγελιόσημου επί των διαφημίσεων, το οποίο ενισχύει το ασφαλιστικό ταμείο των δημοσιογράφων αντί εργοδοτικής εισφοράς (τα ΜΜΕ δεν καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές για το δημοσιογραφικό προσωπικό).

Κλείνουμε για σήμερα με το αγαπημένο μας κερασάκι. Η κατάθεση της παραπάνω προκλητικής τροπολογίας έγινε τόσο βιαστικά ώστε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ανακοίνωσε ότι "τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια εντός των οποίων ζητήθηκε η σύνταξη της Έκθεσης, δεν επέτρεψαν την ολοκληρωμένη επεξεργασία της τροπολογίας και την εκτίμηση των οικονομικών αποτελεσμάτων"! Έτσι, η τροπολογία ψηφίστηκε δίχως να ξέρει κανείς πόσο κόστισε στον φορολογούμενο πολίτη.

Αυτά περί νομιμότητας προς το παρόν. Θα πούμε περισσότερα μιλώντας για την Digea.


cogito ergo sum

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου