Ευρωπαϊκή Ελλάδα, από φιλελεύθερη ματιά

Μια συζήτηση - με θέμα "Οι Ευρωπαϊκές εξελίξεις και οι επιπτώσεις τους στην Ελλάδα" - που οργανώθηκε προχθές από το Hellenic American College, έδωσε την ευκαιρία να ξεδιπλωθεί η συνολική "ανάγνωση" της φιλελεύθερης σκοπιάς στην συνολική σημερινή κατάσταση της, ας την πούμε "μετά την κρίση" Ελλάδας.

του Αντώνη Δ. Παπαγιαννίδη

Μια συζήτηση - με θέμα "Οι Ευρωπαϊκές εξελίξεις και οι επιπτώσεις τους στην Ελλάδα" - που οργανώθηκε προχθές από το Hellenic American College, έδωσε την ευκαιρία να ξεδιπλωθεί η συνολική "ανάγνωση" της φιλελεύθερης σκοπιάς στην συνολική σημερινή κατάσταση της, ας την πούμε "μετά την κρίση" Ελλάδας. Η σύνθεση  του πάνελ - Γ. Μπήτρος, Θαν. Παπανδρόπουλος, Περ. Βαλλιάνος, Λ. Κατσώνης, με συντονιστή τον Λ. - Φ. Κόσκο του ΗΑΕC - αποτυπώνει αυτό του περιγράψαμε ως φιλελεύθερη σκοπιά.

Δεν υπήρξε κάτι το αληθινά απροσδόκητο απ' αυτήν την συζήτηση, η οποία πάντως έβγαλε στην επιφάνεια την διαρθρωτική Ελληνική παθολογία που οδήγησε στην κρίση αλλά και που... διατηρεί την βύθιση ή πάντως την παραμονή στην κρίση. Θα κρατήσουμε δυο σημεία που θεωρούμε ότι έφεραν κάτι νέο, διαφορετικό. στην ανάγνωση Μπήτρου, η οποία κυρίως στάθηκε σε μια σύγκριση Ελληνικής και Γερμανικής περίπτωσης προκειμένου να καταδείξει την διαρθρωτική επιλογή της χώρας (κρατισμός, κατά κύριο λόγο) που την τράβηξε σε όλα τα επίπεδα προς τα κάτω, απέναντι στην Γερμανία (κοινωνική οικονομία της αγοράς). Προέκυψε ένα διαφοροποιητικό στοιχείο που σπανίως αναφέρεται: το παραγωγικό κενό που καταγράφεται στην Ελλάδα είναι πάνω από 6% του ΑΕΠ, έναντι... 0,17% της Γερμανίας. Πέρα από την αυτονόητη/"καταδικαστική" αστοχία της Ελληνικής οικονομίας διαχρονικά, εκείνο που αυτή η επισήμανση αφήνει πίσω είναι μια απορία: μιλούμε, μιλούμε όλοι και συμφωνούμε ότι εκείνο που πρώτιστα χρειάζεται η Ελληνική οικονομία, είναι επενδύσεις! Σωστά; Μα, με διαχρονικά αργούν τόσο πολύ παραγωγικό δυναμικό - το οποίο οδηγεί σε τέτοια υστέρηση της παραγωγής έναντι της δυνητικής - τι ακριβώς περιμένουμε με την μονοπώληση της συζήτησης για τις επενδύσεις; (Εκτός πια κι αν οι παλιότερες επενδύσεις ήταν απόλυτα άστοχες, άρα προς "αποξήλωση").

Στην προσέγγιση Παπανδρόπουλου, πάλι, έγινε διεξοδικά μια επισήμανση που δεν ακούγεται πρωτότυπη: ότι ο κόσμος αλλάζει, αλλάζει γρήγορα και με μείζονες ανατροπές (π.χ. Τραμπ), αλλάζει δε κατά πολύ και η "Ευρώπη" (Brexit, αν μη τι άλλο). Εκείνο όμως που ο Παπανδρόπουλος εξήγησε ήταν ότι, έτσι που στην ουσία αποδομείται η ίδια η έννοια της "Δύσης" η Ελλάδα χρειάζεται - και χρειάζεται επειγόντως! - να επαναπροσδιορίσει η ίδια (να επαναβεβαιώσει; να διαφοροποιήσει;) την ένταξή της απέναντι στο σύστημα, όπως αυτό αναδιατάσσεται.

Απ' κει και πέρα, ο μεν Λουκάς Κατσώνης προέκυψε αισιόδοξος - υπό την έννοια ότι η ανάγκη θα κινήσει τα πράγματα - ενώ ο Περικλής Βαλλιάνος, αλλά και ο Λεωνίδας-Φοίβος Κόσκος, σαφώς πιο συγκρατημένοι...

Μόνο μια ακροτελεύτια παρατήρηση: η συνολική ατμόσφαιρα, ο τόνος δηλαδή είχε κάτι από γκρίνια, σχεδόν από παράπονο. Έτσι όπως η υπό ευρεία έννοια φιλελεύθερη πτέρυγα του πολιτικού σκηνικού βλέπει την σειρά της να (ξανα)έρχεται, μήπως αυτός ο τόνος να πήγαινε πιο προς το εποικοδομητικό;

economia