Οι ανοιχτοί λογαριασμοί του 2016*

Το Ποντίκι

του Βασίλη Γαλούπη 

Δυο εκλογές, ένα δημοψήφισμα, capital controls, μήνες αγωνίας με καταιγιστικές εξελίξεις για την Ελλάδα. Δυο τρομοκρατικά χτυπήματα στο Παρίσι από τους αιμοδιψείς τζιχαντιστές, φλεγόμενη Μέση Ανατολή με αντικρουόμενα συμφέροντα κι έκρηξη προσφυγικού, με την Ευρώπη αμήχανη και τη χώρα μας στη δίνη του κυκλώνα. Τη βαριά χρονιά του 2015 έρχεται να διαδεχθεί το 2016, το οποίο, πέρα από σχεδόν σίγουρα σκληρό, μοιάζει και απρόβλεπτο. Σαν κινούμενη άμμος εντός και εκτός συνόρων...

Τα προαπαιτούμενα της τρόικας είναι ήδη σε πρώτο πλάνο και... έτοιμα να κάνουν ποδαρικό στο 2016 με φόντο την πολυπόθητη και πολυαναμενόμενη διευθέτηση του δυσβάσταχτου χρέους την άνοιξη. Κι όλα αυτά με αμφίβολη τη μελλοντική στάση του ΔΝΤ, όταν θα λήξει η συμμετοχή του στο προηγούμενο «ελληνικό πρόγραμμα» τον προσεχή Μάρτιο. Τα γερά οικονομικά κρας-τεστ για τη χώρα θα παραμείνουν, ως φαίνεται, στην ημερήσια διάταξη.

Στο πολιτικό σκηνικό μπορεί να μην υπάρχει χρονοδιάγραμμα εκλογών για το 2016, όμως έτσι κι αλλιώς αναμένεται να κυριαρχήσουν οι αντοχές των «153» στις κρίσιμες ψηφοφορίες, τα σενάρια για πιθανές συνεργασίες και οι κάλπες για ανάδειξη αρχηγού στη Ν.Δ. νωρίς-νωρίς, το πρώτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου.

Ομιχλώδες το τοπίο και για τον υπόλοιπο κόσμο. Δοκιμασία για την, ήδη ροκανισμένη, συνοχή της Ε.Ε. με το δημοψήφισμα στη Βρετανία, κομβικές για την Αμερική και τον πλανήτη οι εκλογές για νέο πρόεδρο στις ΗΠΑ, ειδικά με τόσα μέτωπα ανοιχτά.

Η Μέση Ανατολή βράζει, ο χάρτης της περιοχής αλλάζει, οι τζιχαντιστές ρίζωσαν και εξαπολύουν πια τυφλά χτυπήματα στη Δύση, οι λυκοφιλίες ΗΠΑ - Ρωσίας στο πεδίο μάχης της Συρίας είναι άγνωστης διάρκειας. Κι όλα αυτά σε περιβάλλον διεθνούς οικονομικής αστάθειας, αν όχι επιδείνωσης.

Αν μέσα σ’ όλα προστεθούν και οι αυξανόμενες πιέσεις για διευθέτηση του Κυπριακού μέσα στο 2016, τότε γίνεται ευκόλως αντιληπτό ότι μπαίνουμε σε μια χρονιά ιστορικής σημασίας σε πολλά επίπεδα...

ΕΛΛΑΔΑ

Η βαριά ατζέντα του 2016 για την Ελλάδα έχει να κάνει για μια ακόμη χρονιά με τα περιβόητα «προαπαιτούμενα», από τα οποία εν τέλει, και σε πρακτικό επίπεδο, εξαρτάται η εξασφάλιση χρηματοδότησης για τη χώρα. Το πρώτο τρίμηνο είναι και το πιο δύσκολο, αλλά δράσεις απαιτούνται όλο το δωδεκάμηνο: Ψήφιση μέτρων, αξιολόγηση, μεσοπρόθεσμο, αποπληρωμές δανείων, ελάφρυνση χρέους, παραμονή ή όχι του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, ασφαλιστικό, φορολογικό, «κόκκινα» δάνεια θα μας συνοδέψουν για έβδομη συνεχόμενη χρονιά.

◆ Ιανουάριος: Στα προαπαιτούμενα της τρόικας για τον Ιανουάριο είναι η ασφαλιστική μεταρρύθμιση, οι ρυθμίσεις για το ΕΚΑΣ, η ολοκλήρωση του εξωτερικού ελέγχου πληρωμών του ΕΟΠΥΥ και το νομοθετικό πλαίσιο για τις συμβάσεις.

◆ Φεβρουάριος: Σε πρώτο πλάνο, κατά τα συμφωνηθέντα, είναι το σχέδιο για τα «κόκκινα» δάνεια, το πρόγραμμα αξιολόγησης διοικητικών συμβουλίων στις τράπεζες και οι αποφάσεις για τα νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα.

◆ Μάρτιος: Μεταξύ άλλων, στα προαπαιτούμενα περιλαμβάνονται ο σχεδιασμός στρατηγικής για την ανάπτυξη, η στήριξη για την απασχόληση 150.000 ανέργων, η εφαρμογή για τις ηλεκτρονικές πληρωμές και η νομοθεσία για την ταχεία εκκαθάριση όσων επιχειρήσεων είναι μη βιώσιμες.

◆ Απρίλιος - Μάιος: Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας από τον ΟΟΣΑ, επιλογή διευθυντών δημόσιας διοίκησης και δημιουργία ενός κεντρικού συστήματος για τις προμήθειες.

◆ Ιούνιος - Ιούλιος: Νομοθεσία για τη διευκόλυνση των επενδύσεων, διαδικασία εξορθολογισμού πληρωμών για την υγεία, θέσπιση σχεδίου για τις μεταφορές και θέσπιση νομοθεσίας για τον εξορθολογισμό των ειδικών μισθολογίων, αρχής γενομένης από το 2017.

◆ Αύγουστος - Σεπτέμβριος: Νέο σύστημα για ηλεκτρονικά παραπεμπτικά στη δευτεροβάθμια περίθαλψη, μεταρρυθμίσεις στον φόρο ακίνητης περιουσίας και ολοκλήρωση αναδιοργάνωσης τελωνείων.

◆ Οκτώβριος - Νοέμβριος: Μεταρρυθμίσεις στον ΦΠΑ και προϋπολογισμός για το 2017.

◆ Δεκέμβριος: Εθνική στρατηγική για την είσπραξη των οφειλών, ολοκλήρωση για το κεντρικό μητρώο ασφαλισμένων κι εξορθολογισμός της εργατικής νομοθεσίας.

Εξυπηρέτηση χρέους

Όσον αφορά τις δανειακές υποχρεώσεις της χώρας, για την εξυπηρέτηση του χρέους η Ελλάδα θα πληρώσει συνολικά 12,5 δισ. ευρώ μέσα στο 2016, εκ των οποίων το 50% περίπου αφορά τόκους.

Οι πιο επιβαρυμένοι μήνες είναι ο Φεβρουάριος (1,66 δισ. σε κεφάλαιο και τόκους), ο Μάρτιος (1,62 δισ.) και, χειρότερος όλων, ο Ιούλιος με 3,66 δισ. Σε κεφάλαιο η Ελλάδα θα πληρώσει συνολικά 6,58 δισ. και σε τόκους 5,93 δισ. ευρώ.

Περισσότερα έχουν λαμβάνειν το ευρωσύστημα (1 δισ. σε τόκους και 2,3 δισ. σε κεφάλαιο) και το ΔΝΤ με 3,3 δισ. σε κεφάλαιο και 475 εκατ. σε τόκους.

ΔΙΕΘΝΩΣ

Ιανουάριος

1.1: Η Ολλανδία αναλαμβάνει την προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για περίοδο ενός εξαμήνου.

12.1: Ο Μπαράκ Ομπάμα θα εκφωνήσει την τελευταία του ομιλία για την «Κατάσταση της Ένωσης» στο Κογκρέσο ως πρόεδρος των Η ΠΑ. Παραδοσιακά στην ομιλία αυτήν παρουσιάζονται οι προτεραιότητες και οι στόχοι του προέδρου για τη νέα χρονιά.

20-23.1: Ανοίγει τις πύλες του το ετήσιο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας συγκεντρώνοντας τους ηγέτες του κόσμου.

24.1: Στην Πορτογαλία διεξάγονται οι προεδρικές εκλογές.

Φεβρουάριος

8.2: Η Κίνα υποδέχεται το νέο έτος. Θα είναι η χρονιά της μαϊμούς.

12-18.2: Ο Πάπας Φραγκίσκος επισκέπτεται το Μεξικό.

17.2: Οι υποψήφιες πόλεις για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2024 καταθέτουν το «Ολυμπιακό τους όραμα» διεκδικώντας τη διοργάνωση.

26.2: Η FIFA συγκεντρώνει τους αξιωματούχους της σε συνέλευση στη Ζυρίχη για την εκλογή του νέου προέδρου που θα αντικαταστήσει τον κατηγορούμενο για σκάνδαλα διαφθοράς Σεπ Μπλάτερ.

♦ Μέσα στον Φεβρουάριο - αναμένεται να καθοριστούν οι ακριβείς ημερομηνίες - ο πρόεδρος της Κούβας Ραούλ Κάστρο θα πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στο Παρίσι, ενώ θα παρουσιαστούν στο κοινό τα νέα κινητά τηλέφωνα στο Mobile World Congress 2016.

Μάρτιος

1.3: Προκριματικές προεδρικές εκλογές σε 13 πολιτείες των ΗΠΑ. Η λεγόμενη Σούπερ Τρίτη καθορίζει συνήθως ποιοι υποψήφιοι παίρνουν το χρίσμα για την προεδρία.

2.3: Ο αστροναύτης Σκοτ Κέλι επιστρέφει στη Γη ύστερα από έναν χρόνο στο διάστημα.

3-24.3: Η Νέα Ζηλανδία διοργανώνει δημοψήφισμα για την επιλογή της καινούργιας σημαίας της χώρας.

31.3 - 1.4: Διοργανώνεται στην Ουάσιγκτον η 4η Σύνοδος για την Πυρηνική Ασφάλεια με βασικό θέμα την πρόληψη της πυρηνικής τρομοκρατίας.

♦   Μέσα στον Μάρτιο η NASA θα στείλει το όχημα InSight Lander στον Άρη, ενώ τον ίδιο μήνα συμπληρώνο­νται δέκα χρόνια από το πρώτο μήνυ­μα στο Twitter.

Απρίλιος

21.4: Η βασίλισσα Ελισάβετ της Βρετανίας γίνεται 90 ετών.

23.4: Η 400ή επέτειος από τον θά­νατο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ.

Μάιος

5.5: Οι Λονδρέζοι εκλέγουν τον νέο τους δήμαρχο.

9.5: Κοιτάξτε στον ουρανό! Μια σπάνια πλανητική διέλευση θα κάνει τον Ερμή ορατό από τη Γη.

26-27.5: Στην Ιαπωνία διε­ξάγεται η Σύνοδος Κορυφής των G7.

27.5: Αίρεται η νομοθε­τική απαγόρευση και το Πεντάγωνο θα επιτρέψει κι επίσημα  σε τρανσέξουαλ άτομα να υπηρε­τούν στις ένοπλες δυνάμεις των Η ΠΑ. Υπολογίζεται ότι ώς και 150.000 τρανσέξουαλ άτομα βρίσκονται στις τάξεις των αμερικανι­κών ενόπλων δυνάμεων.

Ιούνιος

10.6: Έναρξη του Euro 2016 στη Γαλλία. Για πρώτη φορά συμμετέ­χουν στη διοργάνωση 24 εθνικές πο­δοσφαιρικές ομάδες.

♦   Σε ημερομηνία που δεν έχει γνω­στοποιηθεί ακόμα, η Αυστραλία θα λήξει επίσημα τον Ιούνιο τη μα­κρά έρευνα για το μοιραίο αεροσκάφος της πτήσης 370 των Μα-λαισιανών Αερογραμμών. Επίσης ο Βρετανός πρωθυπουργός Κάμερον στοχεύει να διεξαχθεί τον Ιούνιο το δημοψήφισμα (που αρχικώς είχε προγραμματιστεί για το 2017) σχε­τικά με την παραμονή ή αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε. Ε.

Ιούλιος

1.7: Η Σλοβακία αναλαμβάνει την προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

8-9.7: Διοργανώνεται η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Βαρσοβία.

18-21.7: Το Ρεπουμπλικανικό Κόμ­μα επιλέγει τον υποψήφιό του για τις αμερικανικές εκλογές.

22.7: Η ταινία «Star Trek Beyond» κυκλοφορεί στις κινηματογραφικές αίθουσες 50 χρόνια μετά την έναρξη της θρυλικής τηλεοπτικής σειράς.

25-28.7: Το Δημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ επιλέγει τον δικό του υπο­ψήφιο για τις αμερικανικές προεδρι­κές εκλογές.

♦ Το διαστημόπλοιο «Juno» της NASA, που ταξιδεύει από τον Αύγου­στο του 2011, θα φτάσει στον πλα­νήτη Δία μέσα στον Ιούλιο.

Αύγουστος

5.8:   Τελετή   έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Η τε­λετή λήξης είναι προγραμμα­τισμένη για τις 21 Αυγούστου.

9-16.8: Το ετήσιο Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ πραγματοποι­είται στο Μόντρεαλ.

♦  Ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ του Facebook πρόκειται να ανοίξει μέσα στον Αύγουστο σχολείο στο Πάλο Άλτο της Καλιφόρνια που θα προσφέρει δωρεάν υγειονομική περίθαλψη και ασφάλεια υγείας στους μαθητές του.

Σεπτέμβριος

11.9: Συμπληρώνονται 15 χρόνια από την τρομοκρατική επίθεση του 2001 στις ΗΠΑ, γεγονός που «άλλαξε τον κόσμο», όπως θεωρείται.

18.9: Η Ρωσία κάνει βουλευτικές εκλογές. Οι κάλπες έρχονται αρ­κετούς μήνες νωρίτερα από το συ­νηθισμένο, μια κίνηση που εκτιμά­ται ότι θα ωφελήσει τον Βλαντίμιρ Πούτιν.

Οκτώβριος

7 - 9.10: Οι ετήσιες Γενικές Συνε­λεύσεις του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον.

17-20.10: Συνδιάσκεψη των Ηνω­μένων Εθνών για τη Στέγαση και Βι­ώσιμη Αστική Ανάπτυξη (Habitat III) στο Εκουαδόρ.

♦  Τον Οκτώβριο θα ανακοινωθούν τα βραβεία Νόμπελ, συμπεριλαμβα­νομένου και του Νόμπελ Ειρήνης. Επίσης, τον ίδιο μήνα αναμένεται οι Nissan, Chevrolet και Tesla να προ­χωρήσουν σε μαζική παραγωγή ηλε­κτρικών αυτοκινήτων.

Νοέμβριος

4-5.11: Η Κίνα φιλοξενεί για πρώτη φορά τη Σύνοδο Κορυφής των G20 στην πόλη Χανγκζού.

8.11: Στην Πολιτεία της Νεβάδα των ΗΠΑ γίνεται ψηφοφορία για τη νομιμοποίηση της μαριχουάνας.

8.11: Οι ΗΠΑ ψηφίζουν για νέο πρόεδρο.

♦  Ο Μπαράκ Ομπάμα γίνεται - δεν έχει ανακοινωθεί ακόμα η ημερο­μηνία - ο πρώτος Αμερικανός πρόε­δρος που θα επισκεφθεί το Λάος στο πλαίσιο της Συνόδου της Ένωσης των Χωρών Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN).

Δεκέμβριος

Σε ημερομηνίες που δεν έχουν ακόμα καθοριστεί:

♦  Το περιοδικό «Time» επιλέγει το πρόσωπο της χρονιάς.

♦  Οι ΗΠΑ έχουν προγραμματίσει να αρχίσουν την απόσυρση των χερ­σαίων στρατευμάτων από το Αφγα­νιστάν. Υπολογίζεται ότι θα αποσυρ­θούν περί τους 5.500 στρατιώτες ώς τα τέλη 2016 - αρχές 2017.

♦  Λήγει η προθεσμία για υποψηφί­ους για το έπαθλο των 30 εκατομμυ­ρίων δολαρίων της Google. Τα χρή­ματα προορίζονται για όποια ομάδα ιδιωτών καταφέρει να προσεδαφίσει ένα ρομπότ στη Σελήνη.

* Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ, τεύχος 1897 στις 30-12-2015