Δημοκρατία με το στανιό

Νέα Κρήτη

Πολιτική είναι το να βρίσκουν οι πολίτες όλοι μαζί την καλύτερη λύση στα προβλήματά τους, εξετάζοντας συλλογικά τα δεδομένα με διάλογο σαν μέθοδο εξέτασης και αμεσοδημοκρατικά σαν μέθοδο επιλογής.

Του Γιώργου Σαχίνη

Πώς όμως να γίνει αυτό όταν προτιμούν απλά μια κάλπη όπου θα εκλέξουν το σωτήρα, ή ούτε καν αυτό, αφού δυσανασχετούν και όταν τους βάζεις στη διαδικασία να επιλέξουν «πρόωρα»;

Και οι επιλογές είναι από τη φύση τους πλασματικές γιατί αφορούν λύσεις οικονομικές και τεχνικές που κανείς δεν μπορεί να κρίνει ως προς την αποτελεσματικότητά τους από πριν, καθώς κανείς δεν έχει τα πραγματικά δεδομένα μπροστά του και τις τεχνικές γνώσεις.

Πώς έλυσαν το αντίστοιχο πρόβλημα όμως οι αρχαίοι ημών πρόγονοι, που είχαν ακριβώς τον ίδιο "ωχαδερφισμό" με μας;

Με ένα πολύ απλό τρόπο: "υποχρεωτικώς επί ποινή εξοστρακισμού". Με το στανιό δηλαδή συμμετοχή στα κοινά. Δεν υπήρχαν εκλογές.

Οι μόνες περιπτώσεις εκλογών ήταν όταν χρειάζονταν για κάτι πολύ συγκεκριμένο, π.χ. μία εκστρατεία, ένας πόλεμος ή την ανοικοδόμηση ενός δημόσιου κτηρίου, να βρουν κάποιον με πολύ συγκεκριμένες τεχνικές γνώσεις και να του φορτώσουν την ευθύνη.

Όλα τα υπόλοιπα γίνονταν με κλήρωση. Τα δικαστήρια, οι δημοτικές επιλογές, οι κρατικές επιλογές, ό,τι θα λέγαμε σήμερα σαν δημόσιες διοικητικές υπηρεσίες, τα πάντα όλα.

Η γραφειοκρατία ήταν η λύση των αυτοκρατοριών, όχι της δημοκρατίας. Οι ισχυρές γραφειοκρατίες ξεκίνησαν στην Ανατολή των Φαραώ, των σατραπών και πέρασαν από τη Ρώμη των αυτοκρατόρων στη δυτική Ευρώπη.

Όχι, ευχαριστώ, δε θα πάρω, ποτέ να μην «γίνουμε κράτος». Αυτό ζητά ο Έλληνας, να έχει τους άλλους να αποφασίζουν και να τον αφήνουν ήσυχο στο ταβλάκι και στο φραπέ παλιά, στο τάμπλετ και στο φρέντο του τώρα.

Γιατί είναι η συμμετοχή στα καθημερινά το όπλο της δημοκρατίας; Επειδή, αν μπεις στη διαδικασία να συμμετάσχεις, θέλοντας και μη, για να μη γίνεις ρεζίλι, θα κοιτάξεις κάτι να μάθεις για την υπόθεση που θα αποφασίσεις.

Θα ξέρεις αυτόν που έρχεται και θα λέει ότι αδικήθηκε ή θα κατηγορείται ότι αδίκησε, γείτονάς σου θα είναι. Και θα είναι βέβαια πάρα πολλοί αυτοί που θα πρέπει να λαδωθούν, οπότε το λάδωμα θα είναι ασύμφορο.

Άσε που στην κοινωνία που θέλεις "να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα" κανένας δε θα ανέχεται να λαδωθούν μόνο οι δύο-τρεις και να μην τα πάρει και αυτός.

Στη "δημοκρατία" μας, όμως, τα μόνα συστήματα που έχουν μείνει να λειτουργούν με κλήρο είναι οι ένορκοι στα δικαστήρια, οι εφορευτικές επιτροπές και κατά μία έννοια ο στρατός.

Και ο Έλληνας φυσικά θα βάλει λυτούς και δεμένους για να γλιτώσει και από τα τρία. Η συνέπεια είναι να μην υπάρχει δικαιοσύνη, να μπαίνουν σταυροί σε ψηφοδέλτια και να χάνονται ή να ακυρώνονται ολόκληρα ψηφοδέλτια, και να έχεις ένα στρατό όπου κυριαρχούν η ρεμούλα και το κυνήγι της ιεραρχίας.

Η λύση λοιπόν μπορεί να είναι το "Δημοκρατία με το στανιό". Παράδειγμα: για τι πράγμα παραπονιούνται οι εταιρείες όσο αφορά τη δικαιοσύνη; Ότι οι υποθέσεις τους δεν εκδικάζονται γρήγορα. Πολύ ωραία. Καταργούμε λοιπόν ειρηνοδίκες-πλημμελειοδίκες, τους μεταθέτουμε όλους στο σώμα δικαστών και τους αντικαθιστούμε με 100 ενόρκους με κλήρωση για κάθε περίπτωση ειρηνοδικείου/πλημμελήματος για αρχή.

Οπότε δείτε πώς επιταχύνουμε τις διαδικασίες, πώς γλιτώνουμε λεφτά.

Ξεκινάμε από χαμηλά και μετά ανεβαίνουμε και πιο πάνω στη διαδικασία.

Άλλο παράδειγμα. Θέλουν, λέει, οι δημοτικοί σύμβουλοι, δήμαρχοι, παρατρεχάμενοι να πληρώνονται σαν βουλευτές για το φοβερό έργο που παράγουν; Τέλεια. Καταργούνται όλα τα Δημοτικά Συμβούλια από κάτω προς τα πάνω, αρχίζοντας με τα διαμερισματικά. Ανά τρίμηνο, θα κληρώνονται 300 πολίτες σε κάθε διαμέρισμα που θα ασχολούνται με τα του διαμερίσματός τους.

Οικονομία, λατρεμένοι μας τεχνοκράτες , πάταξη της διαφθοράς.

Προσέξτε, οι αναλογίες δεν είναι τυχαίες. Δε θέλουμε το μικρότερο δυνατό αριθμό ατόμων που μπορούν να φέρουν εις πέρας τη δουλειά.

Θέλουμε το μεγαλύτερο αριθμό ατόμων που μπορούν να αντέξουν οι αίθουσες.

Δε θα έχουμε πλέον κοινό π.χ. στα δικαστήρια. Τις καρέκλες θα τις γεμίζουν οι ένορκοι. Οι αίθουσες των Δήμων θα είναι τίγκα στους δημότες/συμβούλους, θα φέρνουν και καρέκλα από το σπίτι τους.

Και δε θα υπάρχει κανένας δυνατός και αδύνατος τρόπος να μην πας. Είσαι άρρωστος; Θα πας. Είσαι εφοπλιστής; Θα πας. Είσαι τυφλός; Θα πας. Είσαι παράλυτος; Θα σε πάμε εμείς.

Ο στόχος είναι ανά δύο-τρεις μήνες, βαριά, ο κάθε πολίτης να έχει βρεθεί σε μία θέση ευθύνης για τη δημοκρατία που τόσο βαθιά μισεί. Και να βρεθεί με τόσους πολλούς άλλους από τους συμπολίτες του (που επίσης μισεί), που να πρέπει αναγκαστικά, αν θέλει να τελειώσει και να πάει σπίτι του, να συνεννοηθεί μαζί τους.

Νούμερο ένα ορίζεται με κλήρωση πρόεδρος της διαδικασίας, νούμερο δύο παρουσιάζεται το πρόβλημα από τους διαδίκους, νούμερο τρία ερωτήσεις, νούμερο τέσσερα απόφαση, νούμερο πέντε κλήρωση για τους άτυχους που θα την καθαρογράψουν.

Τότε και μόνο τότε ξεμπερδεύετε. Και προσέξτε, μην κάνετε αβαρίες, γιατί θα έρθετε και εσείς σε αυτήν τη θέση.

Και μία, δύο, μία ντουζίνα, πού θα πάει, θα αναγκαστείτε να μάθετε και δυο πράγματα. Κάπως έτσι με συμμετοχή, έστω και με το στανιό, η αποχή πολύ γρήγορα θα αποτελεί "ατραξιόν" και όχι το "φόβητρο" κάθε φορά που στήνεται κάλπη.