Ο αυτόνομος αντιμνημονιακός χώρος και οι εκλογές

ardin-rixi.gr

Το κίνημα των Αγανακτισμένων άλλαξε την Ελλάδα και τον εκλογικό χάρτη της χώρας, αποσταθεροποιώντας τελεσίδικα τον μεταπολιτευτικό δικομματισμό, και ως προς αυτό μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι και υπερήφανοι. Ταυτόχρονα όμως απέτυχε παταγωδώς να αποτελέσει ή να συγκροτήσει νέα πολιτικά υποκείμενα, ικανά να εγκαινιάσουν μια νέα πολιτική πορεία στη χώρα.

Για μια ακόμα φορά επιβεβαιώθηκε ένας πανάρχαιος πολιτικός κανόνας: Όταν ένα κοινωνικό κίνημα δεν κατορθώνει να συγκροτήσει μια δική του εναλλακτική πολιτική λύση, τότε αναπόφευκτα κάποιες άλλες «όμορες», ή οπορτουνιστικές υπαρκτές πολιτικές δυνάμεις, καλύπτουν το σχετικό κενό. Σε αυτή τη διαπίστωση επιμένουμε εδώ και καιρό. Και, δυστυχώς, επιβεβαιωθήκαμε περίτρανα. Από την Αριστερά αυτό το κενό το κάλυψε κατ’ εξοχήν ο ΣΥΡΙΖΑ και από τα δεξιά οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, ακόμα και η Χρυσή Αυγή, η οποία κατόρθωσε να πείσει το πιο ακατέργαστο κομμάτι των αγανακτισμένων ότι είναι απλώς ένα «αντισυστημικό» κόμμα και όχι ένα κόμμα νεοναζί τραμπούκων.

Παράλληλα, οι δυνάμεις που θέλησαν να εμφανιστούν ως οι πολιτικοί εκφραστές του κινήματος των Αγανακτισμένων είτε αυτοχειριάστηκαν προεκλογικά –όπως η Σπίθα του Μίκη Θεοδωράκη– είτε εμφανίστηκαν στις εκλογές με σχήματα παντελώς αναξιόπιστα, που πέτυχαν μάλλον τη γελοιοποίηση ενός σημαντικού αυτόνομου κινήματος.

Στη διάρκεια των εκλογών δεν θελήσαμε να τοποθετηθούμε, για να μη θεωρηθεί ότι υπονομεύουμε κακόβουλα μια προσπάθεια σε εξέλιξη. Αντίθετα, σήμερα θα ήταν εγκληματική παράλειψη να το αποφύγουμε, δεδομένου ότι θα πρέπει να συναχθούν τα αναγκαία συμπεράσματα και ταυτόχρονα να εξηγήσουμε για ποιο λόγο εμείς απείχαμε από τη συμμετοχή στις εκλογές.

Δύο εκλογικά σχήματα εμφανίστηκαν, διεκδικώντας την έκφραση του κινήματος των «αγανακτισμένων», το Κίνημα δεν Πληρώνω, ή τουλάχιστον ένα μέρος του, και το ΕΠΑΜ μέσα από τον συνδυασμό ΟΧΙ, και συγκέντρωσαν και τα δύο ένα ποσοστό γύρω στο 0,9% (το πρώτο λίγο λιγότερο –0,88%– και το δεύτερο λίγο περισσότερο –0,92%).

Το πρώτο, το Κίνημα δεν πληρώνω, προσπάθησε να μεταβάλει σε πολιτική δύναμη ένα κίνημα στηριγμένο στις κινητοποιήσεις ενάντια στα χαράτσια και τα διόδια, και το δεύτερο προσπάθησε να ταυτίσει το κίνημα των αγανακτισμένων με ένα αίτημα άμεσης εξόδου από το ευρώ και μετάβασης στη δραχμή.

Τα εκλογικά τους αποτελέσματα υπήρξαν πενιχρά έως απογοητευτικά. Διότι το μεν πρώτο κίνημα κατόρθωσε να συρρικνώσει ένα αξιοθαύμαστο κοινωνικό κίνημα ανυπακοής σε ένα περιοριστικό εκλογικό σχήμα, «ειδικού σκοπού», χωρίς ουσιαστικές προτάσεις και πρόγραμμα για την κρίση, το δε δεύτερο προσπάθησε, αντί άλλης πολιτικής γραμμής, να προβάλει μια τυχοδιωκτική πολιτική αντίληψη, πως αποτελεί λύση για το ελληνικό πρόβλημα η οικειοθελής έξοδος από το ευρώ, την ίδια στιγμή που η Γερμανία κάνει ό,τι μπορεί για να μας… εκδιώξει!

Γιατί κυριάρχησε ο ΣΥΡΙΖΑ και οι Ανεξάρτητοι Έλληνες

Όμως οι Έλληνες αγανακτισμένοι απέδειξαν πως είχαν περισσότερο μυαλό. Διότι ενώ γνωρίζουν πως το ευρώ αποτελεί βραχνά για την ελληνική οικονομία, ταυτόχρονα γνωρίζουν ή συνειδητοποίησαν πως η οικειοθελής έξοδος εγκυμονεί ακόμα μεγαλύτερους κινδύνους, όχι μόνο οικονομικούς, αλλά και γεωπολιτικούς, αφήνοντας την Ελλάδα εντελώς μόνη σε μια αντιπαράθεση με την Τουρκία και τον νεοθωμανισμό. Γι’ αυτό εν τέλει επέλεξαν μια αντιμνημονιακή λύση, που μπορεί μεν να οδηγήσει σε κρίση του ευρώ ή έξοδο από αυτό, χωρίς όμως οι Έλληνες να αναλαμβάνουν οι ίδιοι το κόστος μιας οικειοθελούς εξόδου.

Οι Έλληνες ψήφισαν κυρίως απόρριψη του μνημονίου, με ταυτόχρονη παραμονή στο ευρώ. Αυτή είναι η εντολή που έδωσαν στον Σύριζα, τον Καμμένο, ακόμα και στη ΔΗΜΑΡ. Αν μια πολιτική αντίστασης στους Γερμανούς οδηγήσει σε σύγκρουση γύρω από το ευρώ, αυτό είναι διαφορετικό ζήτημα. Και υπάρχουν περισσότερες εκδοχές. Ουσιαστική αναδιαπραγμάτευση ή και απόρριψη του μνημονίου με παραμονή, είτε σύγκρουση με αφετηρία την Ελλάδα, και γενικότερη κρίση του ευρώ και έξοδος, ίσως όχι μόνο της Ελλάδας. Και στις δύο περιπτώσεις οι Έλληνες επιλέγουν τον δρόμο της αντίστασης με πρόταση και αναβαθμούς. Δεν είναι διατεθειμένοι να τα παίξουν όλα σε μία ζαριά. Έτσι, ενώ ηχεί ωραία στα αυτιά μας το σύνθημα «επιστροφή στη δραχμή», και ενώ κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί υποχρεωτικά στο τέλος του παιγνιδιού, δεν είναι δυνατόν να προταθεί άμεσα, χωρίς μια διαφορετική οικονομική και πολιτική πραγματικότητα.

Η Ελλάδα σήμερα μπορεί να περάσει στη δραχμή, είτε αν εκδιωχθούμε επειδή αντιστεκόμαστε, είτε όταν θα έχουν οικοδομηθεί διαφορετικές οικονομικές και πολιτικές προϋποθέσεις για μια ανεξάρτητη πορεία. Πιο κοντά στην πραγματικότητα είναι ο τρόπος που το θέτει, παρά την παροιμιώδη ακινησία του, το ΚΚΕ, το οποίο υποστηρίζει την έξοδο από το ευρώ και την ΕΕ, μόνο αφού και εάν υπάρξουν οι πολιτικές προϋποθέσεις για κάτι τέτοιο. Αντίθετα άνθρωποι όπως ο Καζάκης ή ο Λαπαβίτσας το έθεταν ως άμεσο αίτημα οικειοθελούς εξόδου, άσχετα με τις συνέπειες. Αυτή η άποψη που, για λόγους αδιευκρίνιστους μέχρι σήμερα, προβλήθηκε ιδιαίτερα από μερικούς μπατιρισμένους επιχειρηματίες –ο νοών νοείτω– όπως ο Κουρής στον Άλτερ ή ο Κοντομηνάς και άλλοι από τις τηλεοράσεις τα ραδιόφωνα και τα έντυπά τους, χάιδευε τα αυτιά των αγανακτισμένων Ελλήνων. Έτσι, μέσα σε ελάχιστο χρόνο, η επιστροφή στη δραχμή και ο προφήτης της –Καζάκης– προβλήθηκαν σε υπέρμετρο βαθμό, για να καταβαραθρωθεί μια ωραία πρωΐα, όταν πάλι, για αδιευκρίνιστους λόγους, οι συγκεκριμένοι επιχειρηματίες πραγματοποίησαν μια καθολική στροφή. Έτσι η υπερβολική δημοσιότητα για το συγκεκριμένο ζήτημα έμεινε μετέωρη και άρχισε να καταδεικνύεται το κενό συνολικής πρότασης που αναπόφευκτα συνόδευε μια τέτοια αντίληψη.

Αναπόφευκτα, διότι όταν αγνοείς την γεωπολιτική πραγματικότητα της χώρας, που δεν επιτρέπει βίαιες και εθελούσιες εξόδους, αλλά απαιτεί ένα μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα ανάταξης της οικονομίας και της κοινωνίας, προσπαθώντας παράλληλα να αποφύγεις καταστροφές στα εθνικά θέματα από τους καραδοκούντες άσπονδους φίλους μας, και επενδύεις απλώς στην οικονομική απελπισία, αργά ή γρήγορα θα βρεθείς μπροστά στην πραγματικότητα.

Η φυγή προς τα εμπρός

Και τότε πέφτεις στη φυγή προς τα μπρος. Αφού το ΕΠΑΜ πραγματοποίησε ένα συνέδριο ανυπόφορα αντιδημοκρατικό –το ίδιο, μέσα από όσες ιντερνετικές ζωντανές αναμεταδόσεις δεν έκοψε, μας έδωσε μια εικόνα του– μέσα σε μερικές μέρες αποφάσισε να κατέβει στις εκλογές. Σύμμαχοί του η Δημοκρατική Αναγέννηση του Στέλιου Παπαθεμελή, με την συνεπικουρία του στρατηγού Αϋφαντή του αρχαιολατρικού ΣΚΕΠ, του Παπανικόλα των Οικολόγων Ελλάδος που στις προηγούμενες εκλογές είχε κατέβει με το ΛΑΟΣ, του Χατζηαναστασίου της Ελλήνων Πολιτείας και άλλων ανύπαρκτων ή αστείων γκρουπούσκουλων.

Από τις εκλογές του 2007 είχαμε καλέσει τον Στέλιο Παπαθεμελή να πάψει επί τέλους να βάζει φραγμό στη συγκρότηση του αντιστασιακού πατριωτικού χώρου, επιμένοντας πεισματικά να διατηρεί ένα δικό του εκλογικό σχήμα, ενώ ήταν προφανές πως μετά από 34 χρόνια στη Βουλή (!) και τις πολλαπλές αποτυχημένες προσπάθειες για αυτόνομη εκλογική κάθοδο είχε ολοκληρώσει έναν τον κύκλο και θα μπορούσε και θα έπρεπε να συμβάλει ατομικά και μόνο σε νέες προσπάθειες. Θα έπρεπε επιτέλους να «παραμερίσει», ή να συμμετάσχει σε εκλογικά σχήματα –π.χ. Ανεξάρτητοι Έλληνες– όπου θα μπορούσε να παίξει και ένα συνολικά θετικό πολιτικό ρόλο, διότι και γνώσεις διαθέτει και πείρα. Εδώ και δεκαπέντε χρόνια τουλάχιστον, οι ΠΑΣΟΚογενείς προσωπικότητες –Τσοβόλας, Χαραλαμπίδης και τα τελευταία χρόνια κυρίως ο Παπαθεμελής– εννοούν να «καίνε» συστηματικά κάθε δυνατότητα συγκρότησης του χώρου, με το αρχηγικό και μονοδιάστατο μήνυμα που εκπέμπουν. Επαναλαμβάνουμε πως και ο Χαραλαμπίδης και ο Παπαθεμελής θα ήταν χρήσιμοι ατομικά στη χώρα και το κίνημα, αλλά όχι ως πολιτικός πόλος ανασύνθεσής του – εκεί λειτούργησαν αρνητικά και τα τελευταία χρόνια αυτό ισχύει προπαντός για τον Παπαθεμελή. Ο τελευταίος έφτασε να συμμετάσχει σε ένα εκλογικό σχήμα που έδινε τον τόνο στην επιστροφή στη δραχμή, χωρίς αυτό να αποτελεί πραγματική θέση ενός ανθρώπου που έχει συναίσθηση της θέσης της χώρας και των εθνικών και γεωπολιτικών διακυβευμάτων. Αντίθετα, η συμμετοχή του σε έναν τέτοιο χώρο απέβη αρνητική όχι μόνο για τους τελευταίους δικούς του υποστηρικτές που τον εγκατέλειψαν, αλλά και για τον χώρο που συμμάχησε μαζί του! Άραγε ούτε τώρα έλαβε το μήνυμα;

Όσο για το ΕΠΑΜ, η σύμπραξή του με όλα αυτά τα σχήματα, που έγινε γιατί δεν ήταν έτοιμο για μια αυτόνομη κάθοδο, αντί να προσθέσει αφαίρεσε, μια και ταύτισε ένα νέο σχήμα με το ξεπερασμένο παρελθόν και με φιγούρες του περιθωρίου.

Αν μάλιστα σε όλα αυτά προστεθεί ένα στυλ ανέξοδου τσαμπουκά, από απόσταση ασφαλείας, όπως αυτό είχε φανεί με τις συκοφαντίες ενάντια στη Σπίθα, στην επίθεση ενάντια στο Άρδην, στον Καμμένο γιατί δεν τα χάρισε όλα στον Καζάκη, και εν τέλει στον Μανόλη Γλέζο και μάλιστα για το μόνο θέμα που κανείς δεν μπορεί να τον επικρίνει, δηλαδή την αγωνιστικότητά του, – τότε αντιλαμβανόμαστε γιατί, όσο περνούσαν οι ημέρες, το σχήμα αυτό αποδυναμωνόταν αντί να συσπειρώνεται.

Γι’ αυτό και οι αντιμνημονιακοί πολίτες προτίμησαν εν τέλει να ψηφίσουν ΣΥΡΙΖΑ, Καμμένο, ακόμα και τον νέο-φιλελεύθερο Τζήμερο, χωρίς να γνωρίζουν καλά-καλά τις απόψεις του, διότι πρόβαλαν μια σχετικά πιο ρεαλιστική άποψη και είχαν ένα καθαρότερο προφίλ.

Η προσπάθεια συνεχίζεται

Κατά συνέπεια ο αυτόνομος πατριωτικός αντιμνημονιακός χώρος βρίσκεται σε κατάσταση κρίσης. Διότι τα συνθήματα και την ευαισθησία του τα καρπώθηκαν άλλοι –χονδρικά, ο Τσίπρας την αντιμνημονιακή διάσταση και ο Καμμένος την πατριωτική–, έτσι ώστε είναι δύσκολο έως αδύνατο να ταυτιστούν με τον ένα πόλο από τους δύο, ενώ όσοι δοκίμασαν να τον εκφράσουν πολιτικά απέτυχαν παταγωδώς

Το αίτημα μιας αυτόνομης συγκρότησης ενός πόλου αντιστασιακού και πατριωτικού ταυτόχρονα, αυτό που ανεδείχθη στις πλατείες από την πρώτη στιγμή, εξακολουθεί να παραμένει ζητούμενο, παρά την πολιτική υποχώρηση που αποτέλεσαν αυτές οι εκλογές. Και θα συνεχίσει να τίθεται με όλο και μεγαλύτερη επιτακτικότητα την αμέσως επόμενη περίοδο.

Εμείς είμαστε στρατευμένοι από καιρό σε αυτή την κατεύθυνση. Να συγκροτηθεί, επί τέλους, ένας πατριωτικός, κοινωνικός, οικολογικός και αμεσοδημοκρατικός πολιτικός πόλος. Και όπως έχουμε τονίσει αναρίθμητες φορές, μόνο ένα σχήμα που θα περιλαμβάνει ταυτόχρονα και στις τέσσερις αυτές συνιστώσες μπορεί να μας εκφράσει. Στις νέες συνθήκες, θα αποδειχτεί πολύ σύντομα πως δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Δυνάμεις με τέτοιες ευαισθησίες και χαρακτηριστικά υπάρχουν σε ένα μεγάλο μέρος των υπαρκτών πολιτικών σχημάτων και κυρίως μέσα στον ίδιο τον κόσμο. Για να επιταχύνουμε τις διαδικασίες και στα υπαρκτά σχήματα και στο λαϊκό σώμα θα πρέπει να οικοδομήσουμε ακριβώς αυτόν τον ελλείποντα πολιτικό κρίκο. Και σε αυτή την κατεύθυνση μπορούν και πρέπει να παίξουν σημαντικό ρόλο όλοι οι άνθρωποι που αγωνιούν για τη συγκρότησή του: Όσοι στρατεύτηκαν στη Σπίθα, στα Κινήματα Δεν Πληρώνω, στο ΕΠΑΜ, στην Κίνηση Πολιτών Άρδην καθώς και σε άλλες μικρότερες ή τοπικές συσπειρώσεις του κινήματος των «Αγανακτισμένων» σε όλη την Ελλάδα, και προπαντός οι περισσότεροι που έμειναν έξω από όλα αυτά σχήματα, δυσπιστώντας, πρέπει επί τέλους να συστρατευτούν, αποκλείοντας τις εξημμένες κεφαλές, τις περιθωριακές φιγούρες και τους αρχηγίσκους, ώστε να αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά το όραμα της συγκρότησης ενός ανάλογου πολιτικού πόλου.

Κίνηση Πολιτών Άρδην