Γιατί η Ελλάδα δεν θα βγει τώρα από το ευρώ και γιατι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο καλύτερος σύμμαχος της τρόικας

sofokleous10

Εκπληκτικά πολλές ανοησίες γράφτηκαν τις τελευταίες μέρες για τις προοπτικές της Grexit, ή αλλιώς της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ. Κάτι που θα ήταν ίσως αναμενόμενο από τους Αμερικανούς, τους Ασιάτες και γενικότερα τον κόσμο εκτός Ευρωζώνης που δεν είναι εξοικειωμένος με τα θεολογικά δόγματα του ενιαίου νομίσματος. Εκπλήσσεται όμως κανείς από τα βάθη της άγνοιας που προδίδουν τα λόγια της ευρωπαϊκής ελίτ.

Με δύο λόγια: η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ δεν θα γίνει τώρα. Η ενίσχυση του αντιμνημονιακού ΣΥΡΙΖΑ δουλεύει με πολλούς τρόπους προς όφελος της τρόικας, δηλαδή των δανειστών του ΔΝΤ, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Και τα νεοεκδοθέντα ελληνικά ομόλογα που προέκυψαν από την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους αντιπροσωπεύουν ευκαιρία στις σημερινές τους πάμφθηνες τιμές.

Την περασμένη Τρίτη η ελληνική κυβέρνηση αποπλήρωσε ομόλογο αγγλικού δικαίου ύψους 435 εκατομμυρίων ευρώ. Οι κάτοχοί του είχαν επιλέξει να αρνηθούν τη συμμετοχή τους στο ελληνικό PSI. Στις αγορές κυκλοφόρησε ότι είχαν αγοράσει το ομόλογο στα 60 με 70 σεντς το ευρώ. Επομένως είχαν εξαιρετική απόδοση, αν και δοκιμάστηκαν λίγο τα νεύρα τους. Βεβαίως τα funds έχουν πάντα καλούς δικηγόρους.

Κάποιοι από τους παράγοντες που διαπραγματεύτηκαν για λογαριασμό των αρχικής ομάδας των ομολογιούχων το ελληνικό PSI έπαθαν αποπληξία με την απόφαση της Ελλάδας να αποπληρώσει το συγκεκριμένο ομόλογο, ή τουλάχιστον αυτό φάνηκε στην αγορά. Τη στιγμή που η αποπληρωμή του ομολόγου συνέπιπτε με την αδυναμία των ελληνικών κομμάτων να σχηματίσουν κυβέρνηση συνασπισμού, η τιμή των νέων ελληνικών ομολόγων έπεσε σε νέο χαμηλό περί τα 13 σεντς το ευρώ. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι δύο από τα ιδρύματα που πούλησαν τη συνολική θέση τους στα ελληνικά ομόλογα ήταν μέλη της επιτροπής ομολογιούχων που διαπραγματεύτηκε το PSI.

Είναι αλήθεια ότι από την ρωσική χρεοκοπία του 1998 δεν υπήρξαν μη χρεοκοπημένα κρατικά ομόλογα που να έπεσαν τόσο χαμηλά όσο τα ελληνικά. Όμως τα ομόλογα του ελληνικού PSI πληρώνουν κουπόνι 2%, που θα αυξηθεί σε 3% το 2016, σε 3.65% το 2021 και σε 4.3% στη συνέχεια. Και δεν οφείλεται κεφάλαιο μέχρι το 2023, πράγμα που σημαίνει ότι το βάρος για την Ελλάδα είναι πρακτικά ελάχιστο για μια δεκαετία. Στις σημερινές τιμές παίρνει κανείς πίσω όλα του τα χρήματα μόλις μέσα σε 7 χρόνια μόνο από τα τοκοχρεολύσια. Βεβαίως οι Έλληνες θα εξακολουθήσουν ονομαστικά να διατηρούν το πλήρες βάρος του χρέους του επίσημου τομέα αλλά κι αυτό θα ‘κουρευτεί’ εξίσου βαθιά, πιθανότατα κάποια στιγμή μέσα στο 2013.

Ο λόγος πανικού για τους ομολογιούχους που βγήκαν πωλητές και για την ευρωπαϊκή ελίτ είναι η άνοδος του Αλέξη Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ απορρίπτει τους ευρωπαϊκούς όρους δανεισμού, το πασίγνωστο μας ως μνημόνιο. Αυτό που παραβλέπουν οι πωλητές και οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι πως έτσι και αλλιώς το μνημόνιο αποτελεί νεκρό γράμμα. Δεν υπήρχε καμία περίπτωση η οποιαδήποτε ελληνική κυβέρνηση να συμμορφωθεί ποτέ με τους όρους του. Αν μετά τις εκλογές του Ιουνίου τυχόν νίκη του ΣΥΡΙΖΑ και των άλλων αντιμνημονιακών κομμάτων καταστήσουν αδύνατο το σχηματισμό μιας νέας κυβέρνησης συνασπισμού που θα παριστάνει ότι συμμορφώνεται με τους όρους της τρόικας, τότε η τρόικα θα κόψει απλά τις άμεσες πληρωμές προς την ελληνική κυβέρνηση δίχως να κατηγορηθεί ότι προκάλεσε αυτή το διαζύγιο ή τουλάχιστον τον προσωρινό χωρισμό.

Αλλά ακόμη κι αν τα φιλομνημονιακά κόμματα σχηματίσουν κυβέρνηση συνασπισμού θα αντιμετωπίσουν μια αποφασισμένη και πανίσχυρη αντιπολίτευση κι έναν πεισματάρη δημόσιο τομέα που θα μπλοκάρει τις κινήσεις τους. Οι ‘ξένοι’ απεχθάνονται τα δύο κυρίαρχα κόμματα και το νεκρό βάρος της πολιτικής τους πελατείας και της διαφθοράς ακόμα περισσότερο από ό,τι την Αριστερά.

Ας μην παραβλέπουμε ότι η τρόικα μπορεί να κάνει κανονικά τις πληρωμές για τα ελληνικά ομόλογα μέσω ενός τριτεγγυητικού λογαριασμού που βρίσκεται εκτός του ελέγχου των Ελλήνων. Αν επομένως η νέα ελληνική κυβέρνηση απορρίψει τους όρους του μνημονίου (απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, περικοπές, κα), πιθανότατα στο δεύτερο μισό του Ιουλίου η τρόικα θα πάψει απλά τις πληρωμές προς την ελληνική κυβέρνηση και θα συνεχίσει τις πληρωμές των τοκοχρεολυσίων που θα αρχίσουν το Σεπτέμβριο.

Τότε η ελληνική κυβέρνηση θα έχει ακόμα λιγότερη ρευστότητα και θα υποχρεωθεί να επιβάλει ακόμα μεγαλύτερες περικοπές δαπανών από ό,τι ορίζει το μνημόνιο. Η Ελλάδα θα υποχρεωθεί να αποκαταστήσει πολύ σύντομα το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της και τον πρωτογενή της δημόσιο προϋπολογισμό, με τον κόσμο να κατηγορεί για όλα αυτά το ΣΥΡΙΖΑ.

Όλα αυτά όμως δεν απαιτούν την αποχώρηση της Ελλάδας από το ευρώ που θα έχει μεγάλο λογιστικό κόστος και καθυστερήσεις. Η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να κάνει τις πληρωμές των υποχρεώσεών της στο εσωτερικό, μεταξύ αυτών τις αμοιβές των δημοσίων υπαλλήλων, των συντάξεων, των προμηθευτών της κλπ εν μέρει από τα ευρώ που θα συγκεντρώνει από τη φορολογία και εν μέρει με κάποιου τύπου εσωτερικά χρεόγραφα (IOUs από το ‘I owe you΄, δηλαδή ‘σου οφείλω’) που θα εκδώσει. Κι αυτά τα χρεόγραφα θα διαπραγματεύονται αμέσως με έκπτωση.

Μετά από μερικούς μήνες ή και έναν ολόκληρο χρόνο λιτότητας, που θα έχει όμως επιβληθεί από το εσωτερικό της χώρας κι αφού θα έχει ικανοποιηθεί το λαϊκό αίσθημα ενάντια στον πολυμερή ιμπεριαλισμό, η ελληνική κυβέρνηση θα μπορέσει να προχωρήσει σε μια νέα συμφωνία. Τα εσωτερικά ομόλογα θα μπορούν να αποτιμηθούν και επίσημα σε ευρώ, προφανώς με υποτίμηση της ονομαστικής τους αξίας ή εναλλακτικά, τότε πια, να μετατραπούν σε δραχμή. Οι επίσημοι πιστωτές θα αναγνωρίσουν τις ζημιές τους. Η Ελλάδα θα πάρει κάποιες δημοσιονομικές μεταβιβάσεις ή δάνεια ή αναπτυξιακή βοήθεια.

Όλα αυτά απαιτούν να διατηρηθεί η ρευστότητα στο αφερέγγυο τραπεζικό σύστημα ώστε να μπορεί να διεξάγει τις καθημερινές συναλλαγές του συστήματος πληρωμών. Αυτό μπορεί να γίνει με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών πριν τις εκλογές, σε συνδυασμό με την επιβολή περιορισμών στις αποσύρσεις καταθέσεων και τις μεταβιβάσεις τόσο σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης όσο και διεθνώς, οι οποίες είναι δυνατό να δικαιολογηθούν στο πλαίσιο του άρθρου 65 της συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το άρθρο αυτό ορίζει πως είναι δυνατή η επιβολή περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων «για λόγους φορολογικούς, υπό την προσεκτική εποπτεία των χρηματοπιστωτικών αρχών». Θέλεις λοιπόν να μεταφέρεις τα ευρώ σου; Δείξε μας τις θεωρημένες εντολές για τις απαραίτητες εισαγωγές. Ενδεχομένως όλα αυτά να αποτελούν κατάχρηση του άρθρου 65. Αλλά αυτό θα μας το πουν τα δικαστήρια σε κάποια χρόνια.

Εν τω μεταξύ όμως η Ελλάδα μπορεί να συνεχίσει να χρησιμοποιεί τα – υπό κεφαλαιακούς ελέγχους – ευρώ της. Ενώ τα ομόλογα του PSI σταδιακά θα ανατιμώνται. Μια προσωρινή μεταβατική κυβέρνηση δεν μπορεί να βγάλει από την Ελλάδα από το ευρώ. Χαλαρώστε…