Δευτέρα 28 Οκτωβρίου 2019

ΕΛΛΗΝΟ-ΙΤΑΛΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ : ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΟΥ ''ΟΧΙ''


ΕΙΣΑΓΩΓΗ

 σιωπ εναι να μβριθς βάθος.  λόγος εναι μιπικίνδυνη νάγκη. δού να σχέτλιο δίλημμα. Στν πεφορτισμένη ρημία μας ναζητομε τατόχρονα, δραματικ τν σιωπ κα τν λόγο· τν σιωπ σν περισυλλογ κα διάσωσι τς οσίας μας, τν λόγο σνναζήτησι μις δραστικς ερυχωρίας. πωσδήποτε· λλ᾿εχερς εναι  σιωπ ν διολισθήσ σ κνηρ πόδραση, κα  λόγος σ προχειροκουφισμ κλύσεως. Γιατί, κύριοί μου, τ πι φθην φεύρημά μας εναι  λαλιά μας. να σκιδες σμνος π μέλη μις τεμαχισμένης κπνος· ρήμην...


δού, ατ τν στιγμ κλείνω κα συναθροίζω μέσα μου να γεγονς τς στορίας το θνους μου, ργο ργς καπίστεως νς λαο, πο γινε δες παγκοσμιότης, γιατ σφήνωσε να νεογεν σπασμ στν βούλησι τς νθρωπότητος, πο πίπεδη, πελιδνή, πέθνησκε ναρμόδια π φόβο, μιά κα σοπέδωνε τν φυσιογνωμία της γι ν διευκολύν τν χυδαία βρι τν σχιζοφρενν. λόκληρο ατ τ γεγονός συγκλίνει ατ τν στιγμ μς στν ψυχή μας· νεβοκατεβαίνει μεσ᾿ π τν πυθμένα κα πάει ν ζυμωθ στν θόλο το κρανίου μας, ν᾿ νέβ π τ θολ βίωμα σ διαυγς θεώρημα. 

γωνίζεται ν διαδραματισθ, ν ρυθμισθ, ν πάρξ. Γίνεται ατ τν στιγμ  οσία μας. Κα μως καλούμαστε τν διαπρεπ ατ οσία ν τν κρεουργήσωμε μέσα στν λόγο κα προσάρμοστη, κμαιώδη ν τν χύσωμε μέσα σβραχες χους κομμένους κα διάκενους. Πόση διασπάθισις: λόκληρη θ καταστάξ σν παλαι φοίνιο κα λοσχερής.Δν εναι δυνατ ν κραταιωθ τσι πσα οσία, ν μείν καίρια κι λοσχερής. Πο ν βρς ναν λόκληρο λόγο, πο νεναι πλς κα σύμπας κα μόνος; Μπορες ν γκυμονς αἰῶνες μι λέξι κα ν συσσωρεύς κε σημασία καδιαστάσεις. 

Τ πργμα μπορε ν χ μιν λιγγιώδη γκυμοσύνη κα  διαδικασία ναρίθμητο βάθος. μως, ν τν προφέρς,πέβη μάταιη, θνησιγενής, φλοις νς φθόγγου.  πληρέστερος λόγος εναι  κραυγ νς γριμιο κριβέστερος σιωπή. στόσο  σιωπ κπίπτει εχερς σ χειμέρια νάρκη, ν εναι θέρος κι ο σκιές πυρέσσουν. πικίνδυνη λοιπν νάγκη. Ατό, κύριοι, εναι  μπειρία τν καιρν. κι γώ, σν γνήσιο προϊν το σχατου λόγου ατο το χρόνου, εμαιναρθρος. Περισσότερο ναρθρος, ταν μιλ. Μοναδικ φιλοδοξία μου στόσο, τς στιγμς ατς, εναι ν μεταβληθ χρος ατς σ μι συστάδα ψυχν· ν᾿ ποτελέσ να θυμικ συνεχές. 

πιθυμ ν διαδραματισθ, κατ᾿ ξοχήν, μι βουλητικ σύλληψι το γεγονότος, νας γενέθλιος σπασμς πο θκαταστήσ γκύμονα τν βούλησί μας. Δν πιδιώκω παρ μόνο ν παρασκευάσω μιν τοιμότητα γι μι κ τοσυστάδην, φεγγ στω, νδόμυχη ρχησι, πο μόνη μπορε μέσα στν ρεθισμένη πύκνωσι ν κτρίψ τ φέγγος κα νκθλιβ γενναία, ν χι διαυγής,  πίγνωσι το μεγέθους πο καλούμεθα ν τιμήσωμεν. Ν τιμήσωμεν! λλ πς; χει καμμι κρισιμότητα τ ρώτημα; 

Γιατί, κύριοι, ταν να δαιμόνιον, τντι, θλημα νς κεραίου θνους ληθς λβος, κατεβαίν πίθανον κανευρίσκ μόνον του τν μύχιον δρόμον, γι ν᾿ θροισθ κολούθως σ τέλειον νάστημα, πο στασιάζει, σύμμετρον μέσα στν πυκν φυσιογνωμία τς στορίας· ταν μ σαφήνεια χάλκινου βήματος διαγράφεται εδιάκριτο μέσα στνπεύθυνη μνήμη το θνους, μολονότι κε συνωθται φοβερ μι λόκληρη γέλη αώνων, ο πλέον εδόκιμοι, οπλέον δαιμόνιοι αἰῶνες τς γς· ταν πάρχ μέσα στ διο τ πργμα μι τόσον ξαίσια νδογενς εγλωττία, πρς τί οναιδες δικανισμο στν θρόο προθάλαμο τς γορς;

Ατ εναι εγλωττον κα δι᾿ αριον ο προσδεται μηρίδου. Τιμ τν ψηλν ργων εναι  διάρκειά των,  ργδιάρκεια. να εμέγεθες βαρύρροπον ργον τ τιμς μόνον ταν ντιμετρηθς νώπιόν του, ταν ντιτάξς μινσόρροπη πρξι παρόντος. λλως,  γενναος κενος γκος το παρελθόντος ποσύρεται κι ποβαίνει μακριν κι οδέτερο πολίθωμα, γι μάταιους λιβανωτούς.  τιμ λοιπν εναι χαλεπν χρέος.  τιμ πο φείλεις σ μιν αθυπέρβασι το θνους σου εναι ξαίσια, λλ βαρυτάτη, γιατ εναι νάβασις κεθεν μις ναβάσεως. 

 βίος λλωστε τν θνν εναι μι διαρκς σωτηρία. ν πσαν στιγμήν γωνίζονται ν σωθον, ν ξακριβώσουν τν σπιθαμ τς πάρξεώς των διεκδικουμένη, πίμονα, μέσα σ᾿ να μυθικ ναγκαλισμ θανάτου. πισθέν των, ς τν πτέρνα το πρόσφατου βήματος, καταφθάνει ταχς κα τελεσίδικος  νεκρς χρόνος, δεινς καταπότης τς δοιπορίας μας. Πρέπει κατεπειγόντως, γωνιωδς ν διεκδικήσωμε π τν νηλε ατ παγετνα τ παλαι κέρδη μας. Πρέπει νκφορτώσωμεν τν λη το μεγάλου παρελθόντος μέσα στ πίκεντρα, ν τν μεταλλάξωμεν σ γενναία ροπ νέργειας,μιλλητήρια πρξι παρόντος. 

λλως, λόκληρο τ διαπρεπς φορτίο τς στορίας μας θ καταστ πρακτη, γχρωμη, νυσταλέα μίχλη πο τυλίσσει τς δρες, μερομίσθια φλυαρίας, γελοία διέξοδος γι τν μηχανία τν ρητόρων. ρμόδια λοιπόν, κα κρίσιμα πεφάνθη κλασικς αἰῶνας ξαγγέλλοντας ες γενναίαν ρήτραν τν νάγκην το: ργ δηλοσθαι τς τιμάς. [Θουκυδίδου στορίαι : Περικλέους πιτάφιος.]
Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΠΡΑΞΕΩΣ


Μι ψυχρ κα νοίκεια παρίθμησι γεγονότων δν θ᾿ πέφερε κέρδος.  ζημία θ ταν ναπόφευκτη. Γιατ αμόφυρτος θλος το θνους, πειροπληθς πως εναι, θ κινδύνευε ν᾿ ποβ βραχείας ξίας τεκμήριο. Θκολουθήσω σφαλέστερη δό. Ασθάνομαι, κατ᾿ ξοχήν, ν μ κυριεύ χι τόσο  ποικίλη μορφολογία το πράγματος, φηγηματικ κδοχή του, σο  αρεσι το οσιώδους κυρίως,  περιληπτικ ρθοτομία το νοήματος, τ πυκν φάσμα τν δεν,  παιδεία τς μεγάλης πράξεως. Γιατ τν γεγονότων τ σώματα εναι  μορα των ν μν πάρχουν. 



 μνήμη δν διασώζει π᾿ ατά, παρ μόνον χρ σκέλεθρα.  σφριγηλ λεπτομέρεια σκυλεύεται ς ναφαίρετη λεία π τν λήθην. κενο πο σώζεται, τ οσιδες, εναι  παιδεία των, τ πλθος τς πείρας, α σφραγίδες δωρες πο καταλείπουν, α ροπές πο νακινον μέσα στ εναι μας,  πήρειά των, α λλοιώσεις πο πιφέρουν στν οσία μας. Τς παιδείας ατς τν πισήμανσι πεδέχθη ς κυρίαρχον χρέος  παρν λόγος.
Τ στορικ νόημα το γνος

ταν μι π τς πι δυσμενες ρες τς πάρξεως το κόσμου. Τ πρόσωπον τς Γς αμόφυρτο, μ τραγικσύσπασι, ς δυστυχς πυθμήν, δυντο χωρς λεος κάτω π τ βάρος μις νεργο νύκτας, πο συστρεφόταν πάνω στν πληγν τν φλόγωσι. κε μέσα ξετρέφετο  παραφροσύνη δι᾿ αριον, φέρελπι κτρωμα κτρόπων φρενν. Οσχιζοφρενες γέται δη ταν  τάξις πέβη κπτωτος, φρώδεις, πίθανοι, σ μι συγκράτητη ξαψι, ξήγγελλαν ππαταγώδεις ξώστας φρενήρη θάνατον. ταν τ πλο κα  λπίς των.

 Ρώμη, πο πιχειροσε μ ταμότητα ν πάρξ πολ στερ᾿ π τν αἰῶνα της· τ Ράϊχ, πο ξύφαινε κα ξαπέλυε νέον αἰῶνα πάνω π τν φρίκη το κόσμου, αἰῶνα ξανθς κτηνωδίας, κάγχαζον πάνω π τ ρτιθάνατον πτμα τς Ερώπης. Συστάδες λαν ξψαν μέσα των τν νόμο τς σήψεως κα περιεφράχθησαν στ ψχος, ν  νύκτα πύκνωνε σ μεσονύκτιο. κε μέσα ο σχιζοφρενες ποίμεναν τν γέλη τν μύθων των, τος χυδαίους ξαγγέλους θανάτου, ποσώρευαν στ βλέμματα τ δέος, στς καρδις τ ψχος κα στν νο τ γχδες χάος τς σχάτης ναμονς. Ρυθμοςσχάτων μερν κατόπτριζαν α συνειδήσεις. 

 φρικαλέα πίστις τι  λευθερία δν κχωρε πλέον στν μορα μας, κα τι  λογισμός κα  σύνεσι δν μπορον νχρησιμεύσουν, παρ πειγόμενοι θεράποντες τς θεομηνίας, περιέδραμον, ς πικερδς κίνδυνος, τν θολ καταφυγτν συνειδήσεων. Τ κτνος κα  παράκρουσις μπέδωσαν διαφιλονίκητο κράτος. Κα ταν τ θνη ποσυντέθηκαν σσύντακτες ψυχές, χωρς φυσιογνωμία, πο σοπεδωμένες σπευδαν ν νταχθον μ ξαλλη πιμέλεια στν νέα παρανοϊκ δομ το κόσμου,  παραφροσύνη πο γεμόνευε μέ φθιτο κρος, πέκτα ξαίφνης κτάκτως σιδηρν κρσι. Τότε  βαθυχαιτήεις τραγέλαφος λυμαίνετο τος οωνούς.

λλ᾿ ο οωνο ταράχθησαν.  τραγέλαφος περιεσπάσθη.  λας τν λλήνων, νηπενθς ς χθς κα δίκαιος, μκαθημερινν νάστημα, γωνιζόμενος ν καταστ ασιος, μερίμνα γι τν εμένεια τν μερν. Κα ρθε π θύρας νέος αών, τ φρενρες θος, κα τν νύκτα ργά, ν κοιμτο μέ φος ερήνης, τν ρράπισε ζητντας κατεπειγόντως τος ρμούς τς πάρξεώς του. λλ᾿  λαβ δν δόθη.  πολύτροπος τοτος λαός,  λίγος, γέρθη δυσμενής· παραμέρισε τ νειρα· νασύνταξε τν παρξή του· διευθέτησε πταίστως τν μνήμη του κα ψωσε τν ργή του «πρ τν νύκτα». 

Γι ν ζήσ τν συνεπρε λόκληρον ρως θανάτου,  παλαι ερή του μανία. Μόνος του στν κορυφ το κόσμου, γυμνός, χωρς γκαιρη πανοπλία, περέβη τν μορα λοκλήρου τς γς κα νίκησε. νασκεύασε τν θύελλα το τρόμου πο μαστίγωνε τ θικ ρείπιο τν θνν, φύτεψεν στίαν σήψεως στν κκωφαντικ βρι το αἰῶνος, περιήγαγε στραυλισμ τν εφραδ κομπασμ το ξώστου, νοιξε ρωγμ μεσημβρίας στ μεσονύκτιο κα μέσα στν κμ τςπογνώσεως ρέθισε τν θηριωδία τς λπίδος.

Τ πράγματα τότε λλαξαν.  γέλη τν μύθων δν ερισκε λειμνες λεύθερους κα ρρικνώθη. ,τι χθς φαίνετοδιαχώρητη μορα, φάνη σήμερα διαφανς παγίδα βάσιμου δέους.  αδς κατακυρίευσε τος καιρος κα τ θάρρος διευθέτησε τ «μέγα ρείπιο» σ᾿ εθυτενέστερο φος. σαρώθη τ δαρς φρόνημα καί, ν σχηματίσθησαν ο ξονες τς λευθερίας στν διαδικασία το κόσμου, διερράγη  κλοις το γχους, διεκοσμήθη συνδρόμως τ χάος τν προοπτικν κα  χρόνος λευθερώθη κα γινε πεδίο θετικς μφισβητήσεως.


 κόσμος κτοτε νίκησε μ τς δυνάμεις του. λλ  λλς στραψε τ φς. πεισε τν κόσμο περ τς δυνάμεώς του. πέδειξε τι  χρόνος δν ταν τελεσίδικη διοκτησία τν σχιζοφρενν, λλ μφίρροπον θλον κείμενον ν μέσ.στραψε φς κα γνώρισαν. Τίποτε ψηλότερον ς προσφορά, προπαντς ταν  ρα λαμβάνει νάστημα κοσμικό. Στν δυστυχέστερη στιγμή του ν πείσς τν κόσμο, τι μπορε ν σωθ κα  πειθώ σου ν χ τν σαφήνεια ρραγος μεσημβρίας, τότε παρεσκεύασες τ τέλειο δώρημα. 



Τ πργμα ποκτ τ κρος νς μεγίστου μαθήματος κατ τν παγκόσμια κείνη ρα κα  λλάς, ς πρξις,ποβαίνει βασίμως κα πάλι παίδευσι ατόχρημα οκουμενική.  λλς θεμελίωσε τν μθο το νθρώπου, νέον εδος ατόφωτο στν τυφλ διαδικασία το σύμπαντος κα δικαίωσε τν παράλογη παρξί μας. π τν κόσμο, ν τούτοις,πεκόμισε σταυρόν. Μολοντοτο, συμπεριεφέρθη πάντοτε πρς λους ς φειλέτις. Πρς λους˙ κα πρς τος χθροςσαύτως. Τν παλαιν μμονον τοτον νόμον τήρησε κα ν προκειμένδο τ στορικ νόημα το γνος.
Τ ντολογικό, βιολογικ νόημα το γνος

λοι γεύθησαν τν κλονισμό, ταν, ς δυσμενς ετός,  κίνδυνος κρουσε τν στέγη τς χώρας. λλ  μέγας κίνδυνος γι τ θνη πο χουν βιώσιμο φρόνημα δν εναι παντάπασι δυσμενς μορα. Καθς νακύπτει τελεσίδικος κανενδότως σαφής, διαδραματίζεται πάγκοινος κα κατέρχεται, δειν νηλεής, ς τν πυθμένα το θνους. Κα τ θνοςξαίφνης γείρεται κα χειρονομε ν κτινάξς παλαιωθν μάτιο κα γχδες στρακο τν συχασμό. Καθς μβριθς ρα γενν γωνιώδη ροπ στ σόρροπο χθς θνος,  μέγας κίνδυνος διαχέεται ς ντολογικ φρικίαση,νεβάζει τν πυρετ τς ζως το θνους, πλουτίζει μ δέος τν ψυχή του κα τ ξωθε ες κτακτον πίδοσι. 

Τ γκδες, τ ξηρόν δέος κχερσώνει τν πνον, ρεθίζει χωρς λεος τν γρήγορσι, κα μ φρενιτιώδη μελέτη τνμερν μηχανται δος κα περβάσεις πάνω π τ νανθο χάσμα το σεισμοταν  κίνδυνος εναι πρς ληθκίνδυνον, γι τ μεγαλόφρονα θνη, δν εναι ληθς επεν κίνδυνος. κε γκειται  εκαιρία των. Δν εναι δυσμενςετός, εναι πρόνοος σως χορηγία τς μοίρας, δόσις προόπτως πίκαιρη. Γιατ μ᾿ ατν κυρίως πιτελεται ναςντολογικς καθαρμός, μι βιολογικ νανέωσις. 

Σν ψιστη κτακτη μορφ δοκιμασίας ποσαφηνίζει τν βιολογικ ναγκαιότητα τς φυλς, παλλάσσοντας τν γνήσια φύσι της π τν φθορ κα τς διαβρώσεις, σύνδρομα πιφαινόμενα τν ντιφάσεων τς γωγς.πογυμνώνοντας π τν τυχαία παρασιτικ βλάστησι τν βούλησι το θνικο σώματος κα ξακριβώνοντας τν φυσική του κρσι, ναστυλώνει δυναμικά, πλήρη τν ντολογική του καμπύλη. 

Τεκμήριο τς ατοσιότητας πο φέρει κα τς νεότητας πο νασύρει π τ βιολογικ βάθος  φυσικ σκησι, γαθπαρακόλουθο το κινδύνου, ποτελε τ γεγονός τι μολονότι  φυλ τν λλήνων χει καταπατηθε π τς πίμονεςπλς μις γέλης αώνων συμπεριεφέρθη τς περίεργες κενες μέρες πο γκαινίασε  κτώβριος το 1940 ς θυμοειδς φηβος, δίνοντας μι προκλασσικ ατόχρημα διαδικασία στν πολιορκημένη παρξί του. νανεωμένοςκτοτε διανύει κα παληθεύει νέα γνησιώτερη ναγκαιότητα. Ατ εναι  ντολογικ προσφορά· βιολογικ τ νόημα τογνος.
Τ ψυχολογικ νόημα το γνος

λλ κα πέραν τούτου, νέα το νοήματος πτυχ σημαίνεται.  Μεσοπόλεμος ς γραμματεία εχεν πιδοθ σθλιβερς διακονίες. Τ γχος,  μήχανη κρίσι τν ξιν παγίδεψε πολλος σ βραχύπνοες δοκήσεις, πο κα ν διέρρευσαν νωρίς, μως διακηρύχθηκαν μ τελεσίδικη πεποίθησι, ατιολογημένη βέβαια, λλ᾿ δικαίωτη δη.κολουθώντας τν τροχι μις πτώσεως, χωρίς -κα ατ εναι τ κεντρικ σύμπτωμα-, χωρς βούλησι, δεν, εχεννσπείρει τν δεολογικ χαλάρωσι, που πρυτάνευσε ς συνέπεια  θνικ πιστία. Μ βλάσφημη κάποτε παρρησία διεκήρυξε τν θνικ νικανότητα. 

 ντίληψι ατ τς πιστίας πρς τ θνος δν πρόλαβε ν γίν θικ πόθεμα κα πεποίθησι· μεινε μιδιακοσμητικ δόκησις συγχρονισμένων, διαθρυλούμενη φιλαρέσκειας νεκεν.  Μεσοπόλεμος μως ληξε μ τ ᾿40. Διαλύθηκε μέσα στν κρηξί του. Καθς τοτο διεστάλη σ᾿ να παγκόσμιο στορικ μέγεθος, διέλυσε τ στερο νέφος κατ διαθρύλημα τς πιστίας κα μπέδωσε να ρωμαλέο θνικ ασθημα. ποκαλύπτοντας τν δύναμι κα τ βάθος μας,δραίωσε εγλωττο τ δικαίωμα τς πάρξεώς μας, μς ξώθησε βιαίως σ ατεπίγνωσι, θεμελιώνοντας νενδότως τνθνική μας ατοπεποίθησι. Κα εναι μέγα τ κέρδος. 

Γιατ  στορικ ατοπεποίθησι εναι τ ψυχολογικ βάθρο, που ρθώνεται βασίμως τ θνος, γίνεται βιώσιμο καποκτ αστηρ νδοθεν σύνταξι κα φυσιογνωμία. ν συμβ μάλιστα καθς ν προκειμέν ν διανυθον γνες δίκαιοι κα ν ταυτ νισοι κα ντούτοις νικηφόροι,  ατοπεποίθησι πο πορρέει κεθεν λαμβάνει νεργητικ ρυθμό, μορφώνεται σ βούλησι κα διαπρέπει γονίμως σ πρξι. κεθεν κκινον ο μέρες τν πολιτισμν, πο αρονταιαυτούς· κα διανύουν νύσματα ατοδικαίου καινοφανος ργου, κα ποπειρνται Καινς Διαθήκας.  προσφορλοιπν το γνος δ εναι τι πέλυσε νέργεια μέσα στν ψυχ το θνους· εναι τ ψυχολογικ νόημά του.
Τ θικ νόημα το γνος


 τέταρτη διάστασι το νοήματος πο διαπραγματευόμεθα εναι θική. Γι τ κρος τς λευθερίας ς γαθο λόγος.  δοκιμασία το πολέμου ψευδς σο κα αμόφυρτη πικύρωσε τν γηραιν λήθεια, τι  λληνας, ς γαθξακοντίζει τν λευθερία πάνω π τν παρξι.  νέος μας βίος παρέσχε διπλ περα, περα ν προκειμέν θική, ς εδοκίμησι δηλαδ τς λευθερίας μ τν μορφ ξίας πο λαύνει τν καθαρ καθαυτ πρξι· τ ᾿21 δωσε τν περα τς ποκτήσεως τς λευθερίας. Τ ᾿40 τς συντηρήσεως. Τ ᾿21 πιζητε τν λευθερία μ τν μορφ το δεώδους. Τ᾿40 τν περασπίζεται ς πραγματικότητα. 



Τ δεδες μως εναι τέλειο κα  θυσία πρ ατο μπορε π ρωτικ ατόχρημα πρς τ δεδες λξι ν φτάσσ παροξυσμό.  πραγματικότητα μως εναι πελπιστικ τελς κα  θυσία πρ ατς, νέραστη κα χωρς λξι,ποδεικνύεται γυμν βούλησι θική.  ρωισμς το ᾿40 εναι μι θεωρητικ δυσχέρεια. Εναι  στυγνότερος νεοελληνικς ρωισμός,  πι νανθος, κα γι τοτο περισσότερο γνήσιος. Μ τν ρωισμ ατ συρόμεθα πρς δύονδεχόμενα, χωρς ντίφασι στόσο. Τί πράγματι δύναται ν συμβαίν

Στ βάθος το ρωισμο ατο πόκειται  βιολογικ μέθη,  ρασιθάνατος φηβισμός,  ρωισμς τς ζωικς πλησμονς,  ρωισμς νδρείας:  προκλασσικ δηλ. κδοχή·  εναι ρωισμς πρς διέξοδο το λογισμοναζήτησι ψυχρο θανάτου, ρωισμς θικς σοφίας,  ρωισμς το καθήκοντος:  μεταχριστιανικ δηλονότι κδοχή. Τ πρτο μς προσεγγίζει στν μηδικ πόλεμο, τ δεύτερο στν λωσι. 

Τ πρτο προδίδει νεότητα, τ δεύτερο καίρια ρίμανσι. ,τι κα ν συμβαίν πάντως,  λληνας νακινεταινδοθεν π νάγκη ν συνθέσ να διαλεκτικ συνεχές, να verum continuum πάρξεως κα λευθερίας, αροντας τνντίφασι τς μοίρας σ μι θικ προέκτασι τς ντολογικς του παιδις. Ατ εναι  θικ δωρεά,  σφραγς θικονοήματος, πο διασζει μ σαφήνεια  γνας.
Τ πνευματικ νόημα το γνος

Νέα περαιτέρ φάσι το νοήματος πο ναζητομε διαγράφεται τώρα. Εναι στ εδος τς πνευματικς. Στν σχιζόθυμη ποχ μας στρέφεται κα δεινοπαθε τ πνεμα ς τν γυμνν πόγνωσι.  ποχ μας εναι πειροπληθς καγι᾿ ατ ρημος. Συνωθούμεθα ρμητικοί, παραβίαστοι κα λλότριοι. Διανύομε να κραται θορυβδες νέφος ποκατέβη πιμόνως στος δρόμους. Μι διάσειστη μίχλη μς περιέφραξε. Μένει κανες μβρόντητος μπρς σ᾿ ατ τν πολυδάπανη τεχνουργία ρημώσεων.  ποχ μας χει π πλέον πολλν εκολία, κα γίνεται γι τοτο δύσκολη κα μς δυσχαιραίνει. 

ρημοι λοιπν κα δυσχερες κα γκλειστοι εμαστε. Τ φορτία μας πυκνώνουν κα γριαίνονται· πειγόμεθα γι μιερυχωρία. Κα κριβς γιατί χομε διατυπωθ σ ατοφορτία διαχώρητα, διψομε καταγώνιστα γι τν λλον, ποεναι νάγκη, πο πειγόμεθα ν γίν  πλησίον μας. «πεπόθησεν  ψυχή μου ν παντί». Μολοντοτο  λλος πο μς προσεγγίζει εναι σαύτως πρόβλημα. Δν ρχεται ς πειθήνιο κάτοπτρο. ρχεται περπλήρης, νοσν π στορία. Δραστικ ατοτελς ντιδικε πιμόνως μέσα στ χρο σου, μέσα στ ζωτικ σπιθαμή σου. 

ρχεται ν διευρύν τν στορία του, ρχεται ν δρύσ τν στορία του μέσα σου· ν᾿ λλοτριώσ τ φορτίο, νπαληθευθ. Κα εναι πρόβλημα πειδ δν εναι περιττός. Διψομε γι να κάτοπτρο. Διψομε γι τν λλον πο εναι πλησίον μας κα δν εναι  πλησίον μας. να αχμηρ τοπίο διατυπώνεται γύρω π τν δίψα μας, που τπεγνωσμένα δάκτυλά μας παληθεύουν τ ρμυρ δέρμα του.  διψαλέα δοιπορία μας ναυάγησεν ες τ μέσον τηςρήμου, που δν εκάζεται πέρας  διαφυγ π τν σπασμώδη τροχιά μας. 

Οτε να τιμαλφς δν χομε γι ν πλάσωμε τν μόσχο τς λατρείας μας, να βάθρο ερο ψεύδους, τν πίσπευσινς μύθου. λη τν πολυτελ σκευή μας τν φήσαμε κεθεν τς ρήμου, κε πο μς γκατέλειψεν  Θεός. λλοτε πιστεύαμε τι  θάνατος εναι  τελειότης κα εχε ποβ μακρινός, κάτι συναφς πρς τς νέφικτες πραγματικότητες. Τώρα μ προπετ σοφία ντιφατικς κράσεως γυμνώσαμε τ θάνατο, τν καταστήσαμε πλον κα πλρες μηδέν, καφυσικν το ν σβεσθ  θεσπέσιος ρως θανάτου κα  ψηλ λχημεία τς μελέτης του. 

κτοτε  θάνατος εσήλασε μέσα στν παρξί μας κα πέθεσε τν πίμονη πλή του στν τράχηλο τς ζως κα τνμπειρία το κενο στ ντρομο βλέμμα μας.  θάνατος γινε  γκυρότερη πραγματικότητα,  βεβαιότερος τόνος τοκόσμου. Τ τι λοι, χωρς ξαίρεσι, χωρς λεος, εμαστε μελλοθάνατοι, λαβε τν σαφήνεια μις νιαίας δέσμης χιλίωνμερν. Πς θ πάρξωμε τσι, θλιβερ προεξοφλήματα θανάτου καθς πέβημεν; Σπασμωδομε χωρς λεος,νύπαρκτοι δη, μέσα σ᾿ να πλθος δισεκατομμυρίων μοίων μας. Ναυαγο το ριθμο κα τς πράξεώς μας, κομίζομενα θηριδες πρόβλημα πίστεως, πο μς ξουθενώνει κα μς λυμαίνεται. 


Χρειαζόμαστε πειγόντως μι πίστι, να δεδες, μι σπιθαμ στερεότητας. δ ποκορυφοται κρίσιμα τοπαρελθόντος  σημασία· τ παρελθν μεταλλάσσεται σ παιδεία. λα τ μεγάλα ργα πίστεως μεταπίπτουν σ νέργεια σωτηρίας, σωτηρία πο ντλεται π τν ποσαφήνισι βεβαιοτέρας πάρξεως, που να εξεινον πεπρωμένον χειραγωγε πίστις θεν εναι πιθανν φικτ κα  ζω π σπασμδες γελοιογράφημα μπορε ν γίν βιώσιμοςναβαθμς τελειοτέρας οσιώσεως. 



 θέα κατακλυσμιαίων πράξεων λαυνόμενων π κάτι ψίτονο πο χει ναρριχηθ στν κρημν τς αωνιότητος, μπορε ν᾿ νασυντάξ τν παρξι το αἰῶνος, ν γεφυρώσ τς συνειδήσεις μ τν λη μις κοινς πίστεως, ν καταστήσγευστν τν ξηρν χρόνον, τν λίγο χρόνο μας, μ μιν μβολ σαφς αωνιότητος, κα ν κριώσ τέλος στς μέρες μας, τν ντολογία μας πάνω π τν φρενήρη βυσσο. 

ντεθεν ντλεται μ σαφήνεια τ πνευματικ κρος γώνων σν το ᾿40, πο σ μι μβριθέστερη μελέτηποκαλύπτονται παιδεαι ψηλς χρήσεως, πρόσφορες γι τν τροπ νς αἰῶνος, πο γκάθετος πάνω στν παρξί τουδυνται ες φαλον κύκλωμα.  ψηλ παιδεία το παρελθόντος, τς φωνς πο κκιν π τν αωνιότητα, θ μςδηγήσ ες γκαιρον ντροπήν, διότι καταστήσαμε τ πνεμα μας να μονρες λασμα ψύχους μέσα στν παραλογισμτο Σύμπαντος.
Τ ασθητικ νόημα το γνος

Πολλ πέραν τούτου θ πρεπε ν κτεθον γι τ ασθητικ νόημα το γνος. λίγα, στόσο, μόνον. Μ τν πικτόσο σο κα τν τραγικ παλήθευσί του,  λας τν λλήνων εσάγει τν στορικ λη σ δίδυμη ασθητικ κολουθία,που συντίθεται σ επαγ μθο τ τραχ βάρος τς πράξεως.  στορία λαύνεται π ναν ρωτα ποιήσεως, κυριεύεταιπ τν ασθητικ πανουργία. Παίρνει κάτι π τ φος κα τν περίσκεψι το δημιουργο. Διευθετε τος γκους σπερίεργη τάξι. 

 γκος τς βουλήσεως, πο συζευγνύεται σ᾿ σχατη ντιδικία,  κκένωσι τς ναβάσεως πάνω στ σθμανον στέρνο το πεπρωμένου,  γοερς χορς τν λαν, τ σκεος δηλαδ το δέους, πο συνυφαίνεται μ τν πρξι, «σχατος δρς» το κραίου μετεωρισμο, τς τραγικς πτώσεως τ σθμα,  περιπλοκ τν σταυρωμένων γονάτων το λέους,  ν παντ νυλη κδοχ το τραγικοποδίδουν ναν ασθητικ κάματο πο ξακοντίζει τ σκληρ καπίφοβο κάλλος το ψηλοδο  κτη,  ασθητικ διάστασι το γνος.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Ατ εναι τ φάσμα τς οσίας το ᾿40 καί, ς πεδείχθη,  ξία του δν εναι  τυχοσα. μως ο ψηλς πράξεις, τ ληθιν θλήματα τν λαν δν γιναν γι μάταιη καύχησι. Καυχνται μόνον ο γηραλέοι, ο πρώην πάρξαντες. Τ᾿40 κατωρθώθη χθές, λλ κρίνεται σήμερα. ναζητε ντισταθμίσματα παρόντος. ν μως συμβαίνει ν νομίζωμε, τι γι ν κατορθώσουμε κάτι μεγάλο χρειάζεται νας κτακτος κίνδυνος, ς ντιληφθομε μ σαφήνεια τι  παράλειπτος κι᾿ θρόος κίνδυνος εναι  στορία κα ο ξιώσεις της. 

ταν δν νοιώθ τ στορικό χρέος του νας λαός, ταν δν ερίσκ εκαιρίες σ κάθε στιγμ κα σ᾿ ποιαδήποτε συνθήκη, κινδυνεύει. δο  κίνδυνος.  κίνδυνος, λοιπόν, κα ταν δν εναι θεαματικς εναι σφοδρς καπαράλειπτος. πάρχει θεν χρος γι ψηλς πράξεις. Καμμι λοιπν χαλάρωσι. Γιατί, ν πάρωμε τ ζω στ σοβαρά, χρειάζεται δύναμη κα γεία πολλή, γι ν μν πτοηθομε. Κα  λας τν λλήνων χει καταστήσει τ ζωή του σοβαρδιατριβ κα δν πτοεται. Συνέχεται πάντοτε π τν ντροπ το θανάτου. 

πάρχει πειδ ντρέπεται ν᾿ ποθάν. Κι  παρξί του εναι καθημεριν γέρας, κατόρθωμα. Δν εναι μοιραία συνθήκη τοιμόρροπη κα τιμωτική. Προπαντς χι, ν τούτοις, στείρα οησι κα κομπασμό.  περηφάνεια μετ τκατόρθωμα εναι τόπημα, ν δν εναι κούρασι  βρις. Μς πιτρέπεται ν περηφανευθομε νομίμως, μόνον ταν τδιεξερχώμεθα ξίως  τ συνεχίζωμε νταξίως. Ποτ λλοτε. Μς παγορεύεται λλωστε ν καυχηθομε κα γι νανλλο, ερό, λόγο. Τ ᾿40 εναι καύχημα, λλ το καυχήματος  λάμψι στιλβώθη π τν θάνατον. 

 γοερς κύκλος το αματος τ περιφράσσει κα τ ξακοντίζει ες ψος. Χωρς τν κλίμακα το θανάτου, χωρς τνροθεσία του, κάθε πρξις γίνεται βραχ γχείρημα. Τ μεγαλεο μις πράξεως γκειται ες τ τι δς θανάτου δηγεπρς ατήν. Τν νεκρν μας θεν εναι ργο τ παρν μέγεθος, εναι  δωρε το θανάτου των. ς κατέβωμε λοιπν ες τος τάφους ν γευθομε τ αώνιο πνεμα των. Επρεπες, μ μιν εγένειαν πένθους, ς δέσωμεν χοηφόρον κύκλο γιν ποδεχθομε το θανάτου των τ μερο κάλλος. 


Θ ταν καλ ν δωμεν τος νεκρος ατοπροσώπως κα ν᾿ ρχίσωμεν μαζ των νηπενθ διάλογον γι τς ζως τγρας, γι το θανάτου τ νεότητα, γι τν τραγικν μφραξί μας, γι τν σταυρωμένην λπίδα το ντος, γι τμυστήριο το φοβερο, το «σχάτου δρτος». ς λοκληρώσωμε μαζ των τν διατριβή μας κα ς ξυφάνωμε ρέμως τν δική μας μελέτη θανάτου. ς διδαχθομε. Ο νεκρο μπορον ν διδάξουν. Εναι σοφοί, χουν ,τι δν χει κανείς μας: τν γνσι το θανάτου. Μόνον ατο ξέρουν τι  μόνη φικτ τελειότης εναι  θάνατος. 



κεθεν ποκτον κα τν λοσχερ γνσι τς ζως, τν σοφία πο παρασκευάζει ξαίφνης  σκοπι τς αωνιότητος.στερα, πεφορτισμένοι π τν σοφία κα λαφρο π τ γχος, ς φύγωμεν. πισθέν μας ο νεκροί, κα εναι λοι τους σχεδν νέοι, ρεμοι καθς ταν ρθαμε, κύμαντοι θ παρακολουθον τ μάταιο βμα μας, μ τν γαλήνη τς σχάτης συνέσεως, μ τν θεία ερωνεία, προσηκόντως, μ επρέπειαν χιλίων θανάτων κα κενο τ βλέμμα των πο δεσμεύει κάτι π τν τρυφερ κα θεσπέσια εγένεια το πένθους κα κάτι π τν μεγαθυμία τς αωνιότητος.

Τελείωσα. Τώρα χω, φαντάζομαι, ποδείξει πόσο μάταιος εναι  λόγος, τ ναιδς γχείρημα, πόσον ναρμόδια παρεμβολή. Ατοσχέδιος κόμπος μλλον τάδε ν τ παρόντι, κόμπος πίγονος. κιστ᾿ ρα σόρροπον φείλημα  λόγος.



«ργ τς τιμάς».



ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΙΣ ΤΟ 1940 



ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Γ. ΚΟΥΤΣΟΥΓΕΡΑ 
ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ 


ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΙΣ 

ΕΤΟΣ ΣΤ'   ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 1957   ΙΩΑΝΝΙΝΑ 
ΤΕΥΧΟΣ 66ον 



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ













(Κάντε κλικ στις φωτογραφίες για μεγέθυνση)






ΠΗΓΕΣ :



(1) :



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου