Αθήνα-Σκόπια: Συμβιβασμός με μαστίγιο και καρότο

Το Ποντίκι

του Δημήτρη Μηλάκα

Οι Κινέζοι λένε ότι σε μια Συμφωνία, όσο καλή κι αν είναι αυτή, χάνουν (κάτι) και τα δύο μέρη. Στη Δύση το marketing  έχει διαδώσει την άποψη ότι υπάρχουν  συμφωνίες που μπορούν να κερδίζουν και οι δύο πλευρές. Σε κάθε περίπτωση ωστόσο, κάθε συμφωνία δημιουργεί ένα νέο περιβάλλον και συνέπειες που δεν αφορούν μόνο τους συμβαλλομένους. Μια τέτοια περίπτωση, κατά κύριο λόγο, είναι και η Σύμβαση που προετοιμάζεται για να υπογραφεί από Αθήνα και Σκόπια.

Στην προκειμένη περίπτωση το περιβάλλον και οι συνέπειες που θα διαμορφώσει η συμφωνία Ελλάδας- ΠΓΔΜ που προωθείται προς υπογραφή εξυπηρετεί απόλυτα τα σχέδια και τις επιδιώξεις αυτών που με το πιστόλι στον κρόταφο έχουν οδηγήσει Αθήνα και Σκόπια στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Το «μυστικό» περιγράφεται σε λίγες λέξεις: ενσωμάτωση των δυτικών Βαλκανίων στου ευρωατλαντικούς (ΕΕ- ΝΑΤΟ)  θεσμούς.

Ο λόγος που υποχρεώνει Αθήνα και Σκόπια να καταλήξουν σε μια συμφωνία διευθέτησης της μεταξύ τους μακροχρόνιας εκκρεμότητας αυτήν ακριβώς τη χρονική στιγμή έχει να κάνει με την ανάγκη της Ουάσιγκτον να εξαφανίζει κάθε ρωσικό έρεισμα στην Βαλκανική. Για να γίνει αυτό θα πρέπει η ΠΓΔΜ να ξεκινήσει  την διαδικασία ένταξής της  στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ.

 Μέχρι τις 17 Μαΐου που θα γίνει η  Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ με θέμα την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η διευθέτηση της «ελληνοσκοπιανής λεπτομέρειας» μέσα από μια Σύμβαση που θα υπογράψουν οι δύο χώρες. Η Σύμβαση αυτή θα περιγράφει τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν οι δύο πλευρές και την υπόσχεσή τους να τις τηρήσουν. Με άλλα λόγια η πλευρά της ΠΓΔΜ θα υποσχεθεί να αλλάξει το όνομά της (Republika GornaMakedonija -Δημοκρατία της Άνω Μακεδονίας είναι η πιθανότερη εκδοχή) και να απαλείψει κάθε τι που καλλιεργεί τον αλυτρωτισμό. Από την άλλη πλευρά η Αθήνα με βάση τις υποσχέσεις της ΠΓΔΜ που θα καταγραφούν στη Σύμβαση θα προσφέρει τη συναίνεσή της στην έναρξη των διαπραγματεύσεων ένταξης αυτής της χώρας στην ΕΕ.

Σε επόμενο βήμα και μέσα σ αυτό το κλίμα «συναίνεσης» το ερχόμενο Καλοκαίρι η ΠΓΔΜ θα γίνει δεκτή και στο ΝΑΤΟ προκειμένου να ολοκληρωθεί η τοποθέτηση της ευρωατλαντικής ομπρέλας στα δυτικά βαλκάνια.

Είναι προφανές και σαφές ότι το αναμενόμενο έπαθλο από όλη αυτήν την διπλωματική κινητικότητα θα το κερδίσει η Ουάσιγκτον. Με την ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ οι ΗΠΑ εκτός του ότι «θεσμικά» εγκαθίστανται στρατιωτικά στα δυτικά βαλκάνια δεσμεύουν τους συμμάχους τους, σ αυτήν την κρίσιμη γωνία της Ευρώπης έναντι της Ρωσίας.

Τα κέρδη που αναμένουν στην ΠΓΔΜ έχουν να κάνουν με την προστασία της ακεραιότητας του κράτους τους το οποίο περιλαμβάνει συμπαγή και δημογραφικά δυναμική πολυπληθή αλβανική μειονότητα. Το τίμημα της προστασίας που ενδεχομένως θα πρέπει να καταβάλλουν είναι η αλλαγή της ονομασίας τους και του συντάγματός τους.

Τα κέρδη της Αθήνας –πέρα από την απαλλαγή από μια μακροχρόνια διπλωματική εκκρεμότητα- συνοψίζονται στις συμβατικές υποσχέσεις που θα αναλάβει η ΠΓΔΜ και στην  αναμενόμενη εύνοια της Ουάσιγκτον για την εξυπηρέτηση της ολοκλήρωσης του μείζονος αμερικανικού σχεδιασμού στα δυτικά βαλκάνια.

Κάπως έτσι εξελίσσεται προς το παρόν ο σχεδιασμός διευθέτησης της «ελληνοσκοπιανής» εκκρεμότητας ο οποίος ξεκίνησε με έντονο και πιεστικό τρόπο από το περασμένο καλοκαίρι με τη δραστηριοποίηση του αμερικανικού παράγοντα στα Σκόπια και έγινε αποδεκτός από την ελληνική πλευρά στο ταξίδι του Αλέξη Τσίπρα στην Ουάσιγκτον τον περασμένο Οκτώβριο. Μένει να δούμε αν θα ολοκληρωθεί ή αν τελικά «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες»…