Πλησιάζει η ώρα του «μαύρου κύκνου»;

Σοφοκλέους 10

Υπάρχει ένα φαινόμενο του «Μαύρου Κύκνου», που πολλοί αγνοούν και το οποίο υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις να συμβεί στην Ε.Ε. Τι σημαίνει αυτό, απλά ότι η Γερμανία θα ανακοινώσει την αποχώρηση της από την Ε.Ε., κάτι το οποίο κανείς δεν περιμένει και κάτι το οποίο φυσικά θα προκαλέσει την κατάρρευση της ευρωζώνης. Το τέλος, λοιπόν της ευρωζώνη, δε θα προκληθεί από κάποιο πρόβλημα χώρας του ευρωπαϊκού νότου, όπως η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ ή την κατάρρευση της Ισπανίας, αλλά από την αποχώρηση της ίδιας της Γερμανίας.

Είναι ξεκάθαρο ότι η Γερμανία δε θέλει να πράξει κάτι τέτοιο, αφού απλά σε οικονομικούς όρους δε τι συμφέρει. Αλλά είναι σχεδόν σίγουρο ότι αν δε βάλει «νερό στο κρασί της», κυρίως στο ζήτημα της αυστηρής λιτότητας και δημοσιονομικής πειθαρχίας, η οποία στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι χωρίς οικονομική λογική και η οποία απλά ποτέ δεν πρόκειται να λειτουργήσει σε συγκεκριμένες χώρες του Νότου, θα αναγκαστεί να αποχωρήσει από το ευρώ. Απλά θα πράξει κάτι τέτοιο υπό το βάρος των πιέσεων και της απειλής να θεωρηθεί υπεύθυνη για την κατάρρευση της ευρωζώνης. Για την ώρα και με κίνδυνο να βρεθεί σε αυτή τη θέση, η Γερμανία περιορίζεται στο σχέδιο Α, που αφορά σε προσφορές βοήθειας προς τις χώρες των PIIGs (Ελλάδα, Πορτογαλία, Ιταλία, Ισπανία), αλλά με όρους τόσο δυσμενείς, που αυτές θα προτιμούσαν, αργά ή γρήγορα, να φύγουν από το ευρώ (ενδεχομένως και υπό την κοινωνική πίεση στο εσωτερικό των χωρών). 

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο γερμανός υπουργός οικονομικών, Wolfgang Schäuble, πριν την τελευταία διάσωση της Ελλάδας, ζήτησε ακόμη και να αναβληθούν οι εθνικές της εκλογές, με αντάλλαγμα να δοθεί η νέα βοήθεια, γεγονός που αν και έχει λογική βάση, θεωρείται απαράδεκτο αφού πρόκειται για μια απευθείας παρέμβαση στο εσωτερικό μιας χώρας κράτους μέλους. Φυσικά αυτή η ωμή παρέμβαση, ξυπνάει μνήμες γερμανικού ναζισμού. Τι φοβάται περισσότερο ο γερμανός υπουργός οικονομικών και οδηγήθηκε σε μια τέτοια παρέμβαση; Μα πολύ απλά ότι η λαϊκή δυσαρέσκεια του ελληνικού λαού στη σκληρή λιτότητα, θα οδηγήσει την χώρα σε «λάθος επιλογές» (όπως πιστεύει ο ίδιος) μέσα από την κάλπη, κάτι το οποίο τελικά συμβαίνει ,αφού το αντιαμερικανικό μέτωπο μεγαλώνει. Βέβαια αυτή η λογική είναι πέραν ως πέραν παράλογη. Αρκεί κανείς να φανταστεί τους Κινέζους αξιωματούχους να ζητούν από τις ΗΠΑ να αναβάλλουν τις εκλογές τους, αλλιώς θα ξεφορτώνονταν όλα τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα που διακατέχουν, με απρόβλεπτες συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία, αλλά και την παγκόσμια πολιτική σκηνή.

Ο Wolfgang Schäuble, σίγουρα δεν είναι ηλίθιος, αφού γνωρίζει πολύ καλά πως η Ελλάδα αποκλείεται να είχε δεχτεί την πρότασή του. Για αυτό, την έκανε με μοναδικό σκοπό να κερδίσει πόντους στο εσωτερικό της Γερμανίας, και να προκαλέσει την ελληνική αντίδραση, ενώ έτσι είναι προετοιμασμένος για παν ενδεχόμενο. Απλά αυτός θα πει ότι εγώ είχα προειδοποιήσει για τους κινδύνους και κανένας δε με άκουσε, κάτι το οποίο συμβαίνει και τώρα που το πολιτικό αδιέξοδο χτυπάει κόκκινο στη χώρα.΄

Όλοι οι Γερμανοί που το παίζουν σκληροπυρηνικοί με την Ελλάδα, κερδίζουν δημοσκοπικά. Το είδαμε τους προηγούμενους μήνες με την Merkel. Παράλληλα, η Γερμανίδα καγκελάριος υποστήριζε μετά μανίας τον Nicolas Sarkozyστην μάχη του εναντίον του σοσιαλιστή François Hollande, που έχει βάλει στόχο να μειώσει το ηλικιακό όριο συνταξιοδότησης, να ακυρώσει τις περικοπές φόρων στους πλούσιους και να καταργήσει τις νέες δημοσιονομικές συμφωνίες στην ευρωζώνη, που κατάφερε να περάσει το Βερολίνο. Πάντως το εκλογικό αποτέλεσμα ήταν ένα χτύπημα στη Γερμανία.

Σε κάθε περίπτωση, η Γερμανία, όπως και η ΕΕ, το ΔΝΤ και η ΕΚΤ, ξέρουν πολύ καλά ότι δίνουν μια μάχη που είναι προδιαγεγραμμένη να χαθεί, συμμετέχοντας στις αλλεπάλληλες διασώσεις. Ας μη ξεχνάμε ότι ο Schäubleέφτασε στο σημείο να χαρακτηρίσει την Ελλάδα ως «πηγάδι χωρίς πάτο», στο οποίο χαραμίζονται τα χρήματα της βοήθειας, ενώ ακόμη και αν έχει δίκιο, αυτή η φράση του σίγουρα δε βοηθάει στην έξοδο της χώρας από την κρίση. Απλά τη σπρώχνει πιο κοντά στη μελλοντική της έξοδο από το ευρώ, κάτι το οποίο θα σημάνει το τέλος της ευρωζώνης.

Οι Έλληνες πειράχτηκαν με αυτά τα σχόλια, κάτι απόλυτα λογικό, ενώ οι πολιτικοί της Αθήνας συνεχώς επαναφέρουν το ζήτημα των γερμανικών πολεμικών επανορθώσεων, την ώρα που τα ελληνικά ΜΜΕ συνεχώς απεικονίζουν τους Schäubleκαι Angela Merkelως Ναζί. Επίσης, κάτι το οποίο μπορεί να θεωρηθεί απόλυτα φυσικό. Έτσι, μπορεί να πέτυχε η επίσημη συμφωνία διάσωσης της Ελλάδας, αλλά συνεχίζουν να υπάρχουν πολλές κρυφές τριβές, που απειλούν το οικοδόμημα της ΕΕ με κατάρρευση.

Σε γενικές γραμμές, θα πρέπει να θυμόμαστε πως η Ελλάδα αποτελεί το πρελούδιο για το τι μέλλει γενέσθαι στην Ευρώπη. Μόλις ολοκληρωθεί το ελληνικό σκηνικό, θα ανέβουν στην κεντρική σκηνή οι Ιταλία και Ισπανία (αν προλάβουν).

Είναι πλέον καταφανές πως η παραχώρηση δημοσιονομικής αυτονομίας, για χάρη οικονομικής βοήθειας, δεν είναι μια αποτελεσματική μέθοδος. Η Ισπανία ήδη αντιδρά κατά τις τελευταίες εβδομάδες, ενώ είναι με μαθηματική ακρίβεια σίγουρο ότι αυτού του είδους οι εντάσεις θα αυξάνονται συνεχώς το προσεχές διάστημα, με την Ισπανία, την Ιρλανδία, την Ιταλία, και την Πορτογαλία, να παίζουν τα τελευταία τους χαρτιά στο ευρωπαϊκό τραπέζι του πόκερ.

Την ίδια ώρα, η Γερμανία αρχίζει να καταλαβαίνει ότι δύσκολα μπορεί να υπάρξουν κι άλλες διασώσεις χωρών, διότι ακόμη και αν υπήρχαν χρήματα, οι ψηφοφόροι δεν θα το δέχονταν. Αυτό είναι λοιπόν που την κάνει να εξαντλεί την σκληρότητας της στην Αθήνα, για αυτό συχνά πυκνά, αναφέρεται σε ένα σχέδιο Β, της αποχώρησης της ίδιας από το ευρώ, αν χρειαστεί και όχι κάποιας χώρας μέλους, όπως το 99,9% των ευρωπαίων πιστεύει. Το σχέδιο αυτό θέλει την Γερμανία να φεύγει από την ευρωζώνη, αλλά να παραμένει στην ΕΕ. Υπάρχει μια μεγάλη απόδειξη για αυτό, αν και από τα ΜΜΕ πέρασε στα ψιλά. Τους τελευταίους 6 μήνες, η Γερμανία ψήφισε νόμους που θα της επέτρεπαν να αποχωρήσει από την ευρωζώνη, αλλά να παραμείνει στην ΕΕ. Επανέφερε επίσης το SoFFin, που είναι τα ειδικά ταμεία σταθεροποίησης των χρηματοπιστωτικών αγορών (το πλέον σημαντικό γεγονός). Η Γερμανία έδωσε στο SoFFin€400δις που θα χρησιμοποιηθούν ως εγγύηση για τις γερμανικές τράπεζες και €80δις που θα χρησιμεύσουν για την επανακεφαλαιοποίηση τους, ενώ παράλληλα, ψήφισε νόμους που θα επιτρέπουν στις γερμανικές τράπεζες να ξεφορτωθούν τα κρατικά ομόλογα χωρών της ευρωζώνης που έχουν, αν παραστεί ανάγκη. Σύμφωνα λοιπόν με όλα αυτά, αν κάποια γερμανική τράπεζα το αποφασίσει, θα μπορεί να ξεφορτώνει τα ομόλογα που διαθέτει στο SoFFin, στη διάρκεια μιας κρίσης. 

Τι έκανε η Γερμανία; Με απλά λόγια έχτισε έναν τοίχο προστασίας γύρω από τις δικές της τράπεζες, έτσι ώστε όταν το θελήσει να μπορεί να φύγει από το ευρώ. Αν αρχίσουν κάποιες χώρες της ΕΕ (όπως η Ισπανία) να αντιδρούν στην λιτότητα και στην δημοσιονομική σύγκλιση, η Γερμανία μπορεί κάλλιστα να αποχωρήσει, αφού φαίνεται ότι ποτέ δε θα δεχθεί μια υπαναχώρηση από τα πιστεύω της. Αυτός λοιπόν είναι ο «μαύρος κύκνος» για τον οποίο κανείς δεν μιλάει. 

Αν φύγει η Γερμανία από την νομισματική ένωση, θα καταρρεύσει η ΕΕ, ενώ οι συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία, θα είναι απλά η περίπτωση της Lehman Brothers, επί δέκα!. Πάντως σε περίπτωση που κάτι τέτοιο συμβεί, η στάση αυτή της Γερμανίας, θα μας θυμίζει τη στάση της στο Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, όταν όλος ο πλανήτης την προειδοποιούσε για τις συνέπειες των πράξεων της, αλλά απλά αυτή δεν άκουγε. Η συνέπεια, στην περίπτωση του Β’ παγκοσμίου πολέμου, απλά ήταν ο μεγαλύτερος πόλεμος στην ιστορία της ανθρωπότητας. Τώρα, η συνέπεια θα είναι η οικονομική κατάρρευση του πλανήτη, με χιλιάδες ανθρώπους να οδηγούνται στη φτώχια, με άγνωστο αυτό τι θα σημάνει και γεωπολιτικά.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Σημείωση: Η θεωρία του Μαύρου Κύκνου ή η αλυσίδα γεγονότων και συμβάντων αλά Μαύρος Κύκνος*  είναι μια μεταφορά που συμπυκνώνει την αντίληψη ότι η εκδήλωση ενός συμβάντος ή γεγονότος είναι μια έκπληξη (για τον παρατηρητή) και έχει πολύ σημαντικό αντίκτυπο. Μετά το γεγονός, ακολουθεί η νέα αντίληψη και νέα λογική αντιμετώπισης των πραγμάτων ώς συνέπεια.

Η θεωρία αυτή προσπαθεί να εξηγήσει :

• Tον εξαιρετικά σημαντικό ρόλο γεγονότων με μεγάλο αντίκτυπο, που είναι δύσκολο να προβλεφθούν και που είναι πέρα ​​από τη σφαίρα του φυσιολογικού.
• Την μη-υπολογισιμότητα της πιθανότητας  σπάνιων γεγονότων χρησιμοποιώντας επιστημονικές μεθόδους (λόγω της ίδιας της φύσης των μικρών πιθανοτήτων).
• Την ψυχολογική προκαταλήψη και τύφλωση που μας κάνει όλους μεμονωμένα όσο και συλλογικά τυφλούς, στη πιθανότητα  σπάνιων ή εξωπραγματικών γεγονότων και συμβάντων στην ζωή μας.

*Πηγή ekapitalistis