Δευτέρα 26 Αυγούστου 2019

Τα κρυπτονομίσματα, ο πρωταθλητισμός αποδόσεων και τα ρίσκα


Πόσο θα μας απέφερε μια επένδυση 100.000 ευρώ, αν τα επενδύαμε πριν από πέντε χρόνια στο ΧΑ, στις αγορές των ΗΠΑ, της Ευρώπης, της Κίνας, στο χρυσό και στο... bitcoin. Τα ρίσκα και τα συμπεράσματα. 

Γράφει ο Β. Παζόπουλος*

Οι χρηματιστηριακές αγορές, όπως και ο αθλητισμός, δεν αποτελούν συνηθισμένες δουλειές. Δεν αμείβεσαι ανάλογα με τον χρόνο που δαπανάς, τον κόπο ή τα πτυχία. Αμείβεσαι βάσει αποτελέσματος. Όταν αγοράζεις μια μετοχή, ένα ομόλογο ή ένα κρυπτονόμισμα, η αγορά δεν ενδιαφέρεται αν έχεις διδακτορικό από το Χάρβαρντ ή αν με το ζόρι έβγαλες το δημοτικό. Αν είσαι καλός άνθρωπος ή απατεώνας. Αν έχεις βάλει λεφτά που σου περισσεύουν ή αν δεν έχουν τα παιδιά σου να φάνε. Αδιαφορεί.
Το παιχνίδι είναι σκληρό. Οφείλει να το γνωρίζει ο καθένας, πριν ξεκινήσει να ασχολείται. Οι αγορές είναι αμείλικτες, δεν συγχωρούν. Ειδικά τα κρυπτονομίσματα έχουν ένα επιπλέον ρίσκο, που προκύπτει από τη μεγάλη τους μεταβλητότητα και το χαλαρό νομοθετικό πλαίσιο. Η έλλειψη αυστηρών κανόνων και εποπτείας μέχρι ενός σημείου είναι καλή, γιατί αφήνει χώρο στη δημιουργικότητα. Ωστόσο έχει το μειονέκτημα πως αφήνει χώρο και στουςαπατεώνες.
Τώρα που ξεκαθαρίσαμε τους κινδύνους, ας παίξουμε το παιχνίδι του ΑΝ. Τι θα γινόταν αν… είχαμε 100.000 (ευρώ ή δολάρια) πριν 5 χρόνια και θέλαμε να τα επενδύσουμε. Θα απαντήσουμε τρεις ερωτήσεις σε έξι διαφορετικά επενδυτικά σενάρια, εντός μιας περιόδου 5 ετών. Ξεκινάμε με μια τυχαία ημερομηνία, 4 Ιούνη 2019, και πάμε ακριβώς 5 χρόνια πίσω.
Εξετάζουμε:

α) Τι απόδοση θα είχαμε τη συγκεκριμένη περίοδο;
β) Πόσο κινδυνέψαμε; Ποιο ήταν το χαμηλότερο σημείο στο οποίο βρέθηκαν τα λεφτά μας;
γ) Αν στεκόμασταν είτε τυχεροί, είτε ικανοί και πουλούσαμε στο ανώτατο σημείο, πόσα θα είχαμε κερδίσει;
Σενάριο 1ο: Αν υποθέσουμε ότι βάζαμε τις 100.000 δολάρια στο ETF του S&P 500 (SPY), που ακολουθεί ακριβώς την απόδοση του δείκτη. Τι αποτέλεσμα θα είχαμε;
Τα χρήματά μας θα γινόντουσαν 133.500 δολάρια. Η απόδοση του δείκτη στην 5ετία που εξετάζουμε ήταν 33,5%. Κάποια στιγμή θα χάναμε μέχρι 12.100, ενώ στην καλύτερη στιγμή θα κερδίζαμε μέχρι και 40.400 δολάρια. Άρα θα είχαμε 6,7% επίδοση τον χρόνο κατά μέσο όρο.
Σενάριο 2ο: Κάνουμε το ίδιο με τον Eurostoxx 50 (DBXE), που απαρτίζεται από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της ευρωζώνης. Εφαρμόζοντας την ίδια μεθοδολογία, θα βρισκόμασταν με απώλειες 21.500 ευρώ και μέγιστο κέρδος 8.900 ευρώ. Σήμερα, μετά από 5 ολόκληρα χρόνια, θα χάναμε 1,3%. Συνεπώς θα ήμασταν σχεδόν στα χρήματά μας.
Σενάριο 3ο: Επιλέγουμε την πιο δυναμική οικονομία του πλανήτη, την Κίνα. Η μόνη από τις χώρες που επιδεικνύει επί δεκαετίες εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης. Αν αγοράζαμε λοιπόν το iShares MSCI China (MCHI), ποια θα ήταν τα αποτελέσματα; Θα είχαμε βρεθεί να χάνουμε 41.600 και να κερδίζουμε μέχρι και 27.000. Τελικά, θα καταλήγαμε να χάσουμε 7.800 δολάρια.
Το 4ο σενάριο είναι το πιο συντηρητικό. Αν αγοράζαμε χρυσό. Το ασφαλές καταφύγιο, όπως έχει επικρατήσει να λέγεται. Συγκεκριμένα, αν αγοράζαμε το SPDR Gold Shares (GLD), το οποίο είναι ένα ETF που ακολουθεί με ακρίβεια την αξία του χρυσού. Έχοντας βάλει 100.000 δολάρια, στο ανώτατο σημείο θα βρισκόμασταν να κερδίζουμε 16.200, στο κατώτατο θα χάναμε 11.200, ενώ στο τέλος της 5ετίας θα είχαμε αυξήσει τα χρήματά μας κατά 10.900 δολάρια.
Το 5ο σενάριο αφορά το ελληνικό χρηματιστήριο. Οι 100.000 μας θα ξεκίναγαν με τον ΓΔ στις 827,1 μονάδες, με ανώτατο σημείο τις 945,8 και κατώτατο τις 441 μονάδες. Συνεπώς, κάποια στιγμή θα είχαμε χάσει σχεδόν τα μισά μας χρήματα. Αν κρατάγαμε την επένδυσή μας χωρίς να πανικοβληθούμε, στο τέλος της 5ετίας θα καταλήγαμε με μικρές απώλειες 1.700 ευρώ.
Ας πάρουμε τώρα το τελευταίο σενάριο, του Bitcoin. Πριν 5 χρόνια ακριβώς, το Bitcoin είχε 225 δολάρια. Στη χειρότερη στιγμή του βρέθηκε στα 196,3 και στην απόλυτη κορυφή του έφτασε τις 19.870 δολάρια. Οι 100.000 μας θα είχαν γίνει 8.730.000 δολάρια στο ανώτατο σημείο, 87.800 στο χειρότερο και θα κλείναμε την 5ετία εκατομμυριούχοι, έχοντας κερδίσει 3.401.000 δολάρια!
Ο συγκεντρωτικός πίνακας με βάση τα μέχρι τώρα αποτελέσματα, έχει ως εξής:
Τι παρατηρούμε; Ότι ενώ στα πρώτα σενάρια τα αποτελέσματα είναι παραπλήσια, η γραμματική των κερδών στο Bitoin έχει άλλη σύνταξη. Άρα, δεν φαίνεται σωστό να το υπολογίζουμε με το καθιερωμένο μοντέλο αποτίμησης. Για αυτό θα προσαρμόσουμε την τακτική μας.
Τι θα γινόταν αν είχαμε βάλει μόλις το 10% του χαρτοφυλακίου μας; Αν αντί για τις 100.000 που βάλαμε στις άλλες παραδοσιακές τοποθετήσεις, να βάζαμε μόλις τις 10.000 δολάρια σε Bitcoin και τις υπόλοιπες 90.000 τις κρατούσαμε στην ασφάλεια των μετρητών;
Σε τι θα αποσκοπούσε κάτι τέτοιο; Να προφυλαχθούμε. Στο απόλυτα χειρότερο σενάριο που τα χάναμε όλα, θα είχε χαθεί μόλις το 10% του κεφαλαίου μας. Με αυτόν τον τρόπο δεν χρειάζεται καν να έχουμε stop loss. Είναι ενσωματωμένο στο μέγεθος της θέσης.
Αλλά στο καλό σενάριο; Πού θα μπορούσε να έχεις φτάσει; Ας δούμε ξανά το πινακάκι, προσαρμοσμένο σε αυτή την τακτική.
Αν λοιπόν ξεκινάγαμε μόνο με 10.000, θα είχαμε κερδίσει 340.100 δολάρια. Η μέγιστη απώλεια θα ήταν μόλις 1.200 δολάρια (δηλαδή 1,2% από το συνολικό ποσό) και αν πουλάγαμε στην κορυφή, θα είχαμε κέρδος 873.000 δολάρια.
Με άλλα λόγια, μέχρι σήμερα θα είχαμε κερδίσει 3,4 φορές πάνω από το συνολικό κεφάλαιο των 100.000 δολαρίων. Παρόλο που εμείς χρησιμοποιήσαμε μόλις τις 10.000 δολάρια, είχαμε τη δεκαπλάσια απόδοση από το πιο κερδοφόρο σενάριο, εκείνο των αμερικανικών μετοχών.
Σαν πολύ ευνοϊκά για το Bitcoin ακούγονται όλα αυτά. Μήπως επιλέχθηκαν επίτηδες ημερομηνίες που συμφέρουν για να βγει το συγκεκριμένο συμπέρασμα; Κι όμως όχι. Όποια χρονική περίοδο και να βάλουμε, αρκεί να διαρκεί πάνω από ένα χρόνο, τα ίδια συμπεράσματα βγαίνουν. Αποδεικνύεται εδώ.

Συμπέρασμα

Στις επενδύσεις δεν είναι ασυνήθιστο να χάνεις περισσότερα από όσα υπολογίζεις. Αυτό οφείλεται στην αντικειμενική δυσκολία προσδιορισμού των πιθανοτήτων. Εφαρμόζοντας όμως τη συγκεκριμένη μέθοδο του 10%, ξέρεις εκ των προτέρων το μέγιστο πόσο απώλειας.
Πού είναι το ρίσκο περισσότερο; Η αναλογία ρίσκου/απόδοσης πού είναι καλύτερη;
Στο σενάριο του Bitcoin, που βάζουμε το 10% του κεφαλαίου μας, ή των παραδοσιακών τοποθετήσεων, βάζοντας όλα μας τα χρήματα; Διότι ακόμα και στην πιο συντηρητική επιλογή, του χρυσού, βρεθήκαμε να χάνουμε περισσότερα. Όμως με αυτόν τον τρόπο, ακόμα και αν όλα, μα όλα, πάνε στραβά, το πολύ πολύ να χάναμε 10.000!
Το χρηματιστηριακό παιχνίδι έχει από όλα. Επίθεση και άμυνα, ρίσκο και φόβο, απογοητεύσεις και θριάμβους, νίκες και απώλειες. Αν όμως τα πράγματα δεν πηγαίνουν καλά, δεν έχει καθόλου πλάκα. Τρώτε τα νύχια σας, ιδρώνετε, χάνετε τον ύπνο σας. Το να είσαι διορατικός δεν αρκεί. Δεν φτάνει ούτε να έχεις πολλές γνώσεις, ούτε να είσαι πολύ έξυπνος.
Όλα τα πλεονεκτήματα του κόσμου δεν έχουν σημασία, αν δεν είσαι ψύχραιμος.Το 10% είναι τόσο λίγο που δεν σου δημιουργεί πρόβλημα. Σε νοιάζει αν τα χάσεις, αλλά σε νοιάζει τόσο ώστε να μπορείς να παραμείνεις ήρεμος. Αυτή είναι η ομορφιά της στρατηγικής που περιγράψαμε. Αν δεν σε καίει το αποτέλεσμα, τότε λειτουργείς ψύχραιμα.
Η αντίληψη ότι οι επενδύσεις στα crypto είναι υψηλού ρίσκου, δεν είναι λάθος. Ωστόσο με ορθολογική διαχείριση του κινδύνου, αντιμετωπίζεται επιτυχώς. Φτάνει να χειριστούμε τα χρήματά μας με σύνεση. Με στρατηγική και μεθοδικότητα. Όχι μέσα στην άγνοια, σαν πρόβατο στη σφαγή.
Θα έχει παρόμοια κερδοφορία αυτό το κόλπο και τα επόμενα χρόνια; Η ειλικρινής απάντηση είναι πως δεν γνωρίζουμε. Οι προηγούμενες αποδόσεις δεν διασφαλίζουν τις επόμενες. Ορισμένοι υποστηρίζουν πως μέσα σε 2-3 χρόνια, το Bitcoin θα ξεπεράσει κατά πολύ τις 100.000, άλλοι ότι θα μηδενίσει. Στην πραγματικότητα κανείς δεν ξέρει με σιγουριά.
Εξάλλου δεν υπάρχει μόνο το Bitcoin. Μπορείτε να επιλέξετε και κάποιο άλλο κρυπτονόμισμα, ανεβάζοντας το ρίσκο, αλλά ίσως και τα δυνητικά κέρδη.

Απαραίτητες διευκρινίσεις

- Από την αρχή της ελληνικής κρίσης, υποστήριξα ότι το αμερικανικό είναι το χρηματιστήριο που αξίζει να ασχοληθεί κανείς. Το ίδιο υποστηρίζω και τώρα. Θέλω να πιστεύω πως όσοι με παρακολουθούν, βοηθήθηκαν. Είτε από τα άρθρα, είτε από το βιβλίο «Επενδυτές χωρίς Σύνορα». Πάντα όμως πρέπει να είμαστε ανοικτοί και σε νέες ευκαιρίες.
- Δεν είμαι επενδυτικός σύμβουλος στα crypto. Και σίγουρα δεν είμαι ο δικός σας επενδυτικός σύμβουλος. Η πιστοποίηση που έχω από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς είναι ΜΟΝΟ για μετοχές. Το πώς και πού θα επενδύσει κανείς, είναι καθαρά προσωπική υπόθεση.

* Ο κ. Βασίλης Παζόπουλος είναι οικονομολόγος, πιστοποιημένος επενδυτικός σύμβουλος από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, συγγραφέας του βιβλίου Επενδυτές χωρίς Σύνορα (www.ependytes.com).


euro2day

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου