Ο θανατηφόρος χρησμός του ΔΝΤ

analyst

Αναμένεται από μία χρεοκοπημένη Ελλάδα, η οποία βίωσε τη μεγαλύτερη ύφεση παγκοσμίως για οκτώ ολόκληρα χρόνια, έχοντας σχεδόν κατεδαφιστεί, να επιτύχει ένα μοναδικό στην ιστορία διπλό θαύμα – ενώ φαίνεται πως οι Η.Π.Α. μας έχουν «πουλήσει» στη Γερμανία, ενδεχομένως για να ξεπληρώσουν την τεράστια ζημία που της προκάλεσαν με τη χρεοκοπία της Lehman Brothers.   

.

«Η αμφισβήτηση της βιωσιμότητας του χρέους από το ΔΝΤ, επίσης οι αιτιάσεις της έκθεσης σε σχέση με τα πρωτογενή πλεονάσματα, έχουν προκαλέσει έντονη δυσφορία στους κόλπους των Ευρωπαίων αξιωματούχων. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ανέμεναν μια πολύ πιο θετική φρασεολογία από το διεθνή οργανισμό, ενώ φαίνεται ότι τους είχαν δοθεί διαβεβαιώσεις προς αυτήν την κατεύθυνση. Ωστόσο, η τελική έκθεση δεν ήταν αυτή που οι Βρυξέλλες ανέμεναν, ώστε να σταλούν και τα ανάλογα θετικά μηνύματα στις αγορές. Για αυτό και η αιχμή της εκπροσώπου ότι, το ΔΝΤ είναι μονίμως απαισιόδοξο και στη συνέχεια υποχρεώνεται να αναθεωρήσει τις προβλέψεις του.

Στο κείμενο που συνοδεύει την έκθεση, η οποία συντάχθηκε στο πλαίσιο του άρθρου 4 του κανονισμού του ΔΝΤ, καθίσταται σαφές ότι, η περικοπή των συντάξεων και η μείωση του αφορολογήτου δεν αποτελούν για το Ταμείο δημοσιονομικά μέτρα αλλά και «διαρθρωτικές αλλαγές» – οι οποίες αποσκοπούν στο να ενισχυθεί το κοινωνικό κράτος και να διευρυνθεί η φορολογική βάση» (πηγή).

.του Βασίλη Βιλιάρδου

Επικαιρότητα

Έχουμε αναφερθεί αρκετές φορές στο μύθο των διαρθρωτικών αλλαγών (ανάλυση), ειδικά όταν περιορίζονται στις μειώσεις μισθών, συντάξεων και περικοπών αφορολογήτου – τονίζοντας πως το μεγαλύτερο πρόβλημα της εξοντωτικής φορολογίας στην Ελλάδα, μετά την προκαταβολή φόρου κατά 100%, είναι η μη αφαίρεση πολλών κατηγοριών εξόδων από το φόρο εισοδήματος (όπως, για παράδειγμα, του ΕΦΚΑ, ο οποίος δεν υπολογίζεται στις δαπάνες μίας επιχείρησης, αποτελώντας παγκόσμια πρωτοτυπία). Εν προκειμένω, παραθέσαμε επί πλέον την άποψη του επικεφαλής οικονομολόγου της Παγκόσμιας Τράπεζας κ. K. Basu, σύμφωνα με τον οποίο τα εξής:

«Η συμβουλή διενέργειας διαρθρωτικών, δομικών αλλαγών είναι ασφαλής ως πρόταση. Η αιτία είναι το ότι, κανένας δεν γνωρίζει τι ακριβώς σημαίνει η φράση. Εάν λοιπόν οι οικονομία αναπτύσσεται, τότε αυτός που έχει προτείνει τις διαρθρωτικές αλλαγές λέει: όπως σου το είπα. Εάν η οικονομία δεν αναπτύσσεται, τότε λέει: δεν έκανες διαρθρωτικές αλλαγές. Ως εκ τούτου, μονά-ζυγά δικά του».

Όσον αφορά τώρα την τελευταία έκθεση του ΔΝΤ (πηγή), στο δελτίο τύπου που εξέδωσε αναφέρει πως στην Ελλάδα, μετά από μία βαθιά και παρατεταμένη συρρίκνωση της οικονομίας της, επέστρεψε η ανάπτυξη – ενώ δόθηκε το πράσινο φως για την έξοδο της από τα τρία προγράμματα διάσωσης, για τον Αύγουστο του 2018 (πηγή). Με απλά λόγια το Ταμείο πιστεύει πια πως η Ελλάδα γύρισε σελίδα, ότι τα σκοτεινά χρόνια αποτελούν παρελθόν, καθώς επίσης πως το μέλλον θα είναι ευοίωνο και φωτεινό– παραθέτοντας στην ανασκόπηση του το κατωτέρω γράφημα, το οποίο συγκρίνει την πτώση του ΑΕΠ και την κρίση στη χώρα μας (κόκκινη καμπύλη), με την ασιατική κρίση (μαύρη καμπύλη), με την κρίση της Ευρωζώνης (μπλε καμπύλη), καθώς επίσης με τη Μεγάλη Ύφεση του 1929 στις Η.Π.Α. (πράσινη καμπύλη).

Από το γράφημα αυτό, το οποίο έχουμε παρουσιάσει σε προηγούμενες αναλύσεις μας, προκύπτει πως η μεγάλη διαφορά της ελληνικής κρίσης, σε σχέση με τις υπόλοιπες, είναι το ότι η οικονομία μας δεν κατέρρευσε μόνο, όπως των Η.Π.Α. το 1929, αλλά δεν ανέκαμψε ποτέ – παραμένοντας στο ναδίρ για πάρα πολλά χρόνια, όπως το ελατήριο που δεν επανέρχεται με δύναμη όταν πιεστεί υπερβολικά (κάτι που συνέβη στις Η.Π.Α.), αλλά κυριολεκτικά σπάζει. Όσον αφορά την αιτία, είναι ολοφάνερη: δηλαδή, η πολιτική που επιβλήθηκε στην Ελλάδα από την Τρόικα, η οποία χαρακτηρίσθηκε από πολλούς ως ένα έγκλημα εκ προμελέτης, με σκοπό την υφαρπαγή όλων όσων έχει και δεν έχει – καθώς επίσης την παραδειγματική τιμωρία της, έτσι ώστε να μην τολμήσει άλλη χώρα να αντισταθεί στις εντολές της πρωσικής κυβέρνησης.

Περαιτέρω, το ΔΝΤ αναφέρει πως η ελληνική οικονομία αναπτύχθηκε με ρυθμό 1,4% το 2017, προσβλέποντας 2% για το 2018 και 2,4% για το 2019 – παρά το ότι ήδη φαίνονται σημαντικά προβλήματα στον τουρισμό, τα οποία δεν ήταν αναμενόμενα. Με δεδομένο όμως το ότι οι προβλέψεις του ποτέ δεν επαληθεύθηκαν, ενώ θεωρούσε ήδη από το 2012 πως η Ελλάδα θα ξέφευγε από την ύφεση, έχοντας αργότερα παραδεχθεί τα τρομακτικά «λάθη» του (άρθρο), θα πρέπει να είναι κανείς πολύ επιφυλακτικός – πόσο μάλλον όταν η ελαφριά ανάκαμψη του 2017 οφειλόταν στην πολύ ισχυρότερη αντίστοιχη της Ευρωζώνης, παρά το ότι το ΔΝΤ ισχυρίζεται πως στηρίχθηκε από τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις!

Εάν δεν συμπεριλάβει κανείς στη σκέψη του το ότι, ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ στην Ευρωζώνη μετά την κρίση του 2008 ήταν της τάξης του 10%, οπότε το ΑΕΠ της Ελλάδας έμεινε πίσω κατά 37%, θα κατανοήσει πως η χώρα μας κυριολεκτικά στραγγαλίσθηκε – ενώ είναι εντελώς ανοχύρωτη απέναντι σε μία επόμενη κρίση, ευρωπαϊκή ή παγκόσμια, χωρίς να το λαμβάνει υπ’ όψιν του το Ταμείο, όσον αφορά τις μελλοντικές του προβλέψεις.

Όσον αφορά την πτώση της ανεργίας που αναφέρει από την κορύφωση της στο 27%, πρόκειται για μία προσπάθεια διαστρέβλωσης της πραγματικότητας – αφού η ανεργία δεν μειώνεται ποτέ όταν πέφτει το ΑΕΠ, ενώ για να περιορισθεί πραγματικά χρειάζεται ο ρυθμός ανάπτυξης μετά από μία τόσο βαθιά ύφεση να υπερβαίνει το 2%. Ουσιαστικά αυτό που συνέβη είναι η κάλυψη μίας θέσης εργασίας από δύο εργαζομένους, με τη μορφή της μερικής απασχόλησης – γνωρίζοντας πως η κάθε μία πλήρης θέση εργασίας απαιτεί τουλάχιστον 50.000 € ετήσιο ΑΕΠ.

Εύλογα λοιπόν συμπεραίνει κανείς ότι, παρά την οδύνη και τα θηριώδη μέτρα των τελευταίων οκτώ ετών, καθώς επίσης τις ζημίες που έχουν υπερβεί το 1 τρις € (κατάρρευση των τιμών των ακινήτων, του χρηματιστηρίου, των συντάξεων πάνω από 50 δις €, των μισθών κοκ.), η δημοσιονομική κατάσταση της Ελλάδας παραμένει εξαιρετικά επισφαλής – ενώ θα επιδεινωθεί με το τεσσαρακονταετές μνημόνιο που υπέγραψε η κυβέρνηση. Όσον αφορά το δημόσιο χρέος, ασφαλώς δεν είναι βιώσιμο – όπως επίσης το ασφαλιστικό και το συνταξιοδοτικό.

Σε σχέση τώρα με τα πρωτογενή πλεονάσματα, επειδή έχουμε δεσμευθεί να αποτελούν ποσοστό του ΑΕΠ (3,5% έως το 2022 και 2,2% έως το 2060), η επίτευξη τους δεν εξαρτάται μόνο από τη δημοσιονομική λιτότητα – αλλά, επίσης, από την ισχυρή αύξηση του ΑΕΠ. Ως εκ τούτου, εάν η ανάπτυξη αποδειχθεί ισχνή, τότε οι στόχοι δεν θα επιτευχθούν – οπότε η όποια κυβέρνηση θα υποχρεωθεί να επιβάλλει περαιτέρω φόρους και περικοπές δαπανών, για να τηρηθούν οι δεσμεύσεις (έχοντας ψηφίσει ήδη το 2016 το γνωστό «κόφτη», ο οποίος φτάνει έως το 2% του ΑΕΠ). Κάτι τέτοιο βέβαια θα ενίσχυε την ύφεση, οπότε η Ελλάδα θα βυθιζόταν ξανά στο γνωστό σπειροειδή καθοδικό κύκλο (γράφημα) – από τον οποίο αυτή τη φορά δεν θα επιβίωνε (με την έννοια πως θα χρεοκοπούσε, θα υποχρεωνόταν στην έξοδο από το ευρώ κοκ.).

Βέβαια, για να είμαστε αντικειμενικοί το ΔΝΤ δεν πιστεύει πως η Ελλάδα θα επιτύχει τόσο υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα – θεωρώντας πως το μέγιστο θα ήταν 1,5%. Εάν συμβεί όμως πράγματι κάτι τέτοιο, το παραπάνω σενάριο του φαύλου κύκλου δεν θα αποφευχθεί – ενώ ένας επόμενος μεγάλος κίνδυνος είναι η αύξηση των επιτοκίων δανεισμού της χώρας μας άνω του σημερινού 2% που πληρώνουμε για τα δάνεια μας από την Ευρώπη, η οποία θα βγει στις αγορές από τον Αύγουστο για την ανακύκλωση των ομολόγων της Τρόικα. Σύμφωνα δε με τον επικεφαλής της αποστολής του ΔΝΤ για την Ελλάδα τα εξής:

«Η Ελλάδα θα πρέπει ταυτόχρονα να επιτύχει υψηλή αύξηση του ΑΕΠ και να διαχειριστεί μεγάλα πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα, για πολλά χρόνια, για να κρατήσει το δημόσιο χρέος σε πτωτική τροχιά» (πηγή).

Με απλά λόγια, αναμένεται από μία χρεοκοπημένη χώρα, η οποία βίωσε τη μεγαλύτερη ύφεση παγκοσμίως για οκτώ ολόκληρα χρόνια, έχοντας σχεδόν κατεδαφιστεί, να επιτύχει ένα μοναδικό στην ιστορία διπλό θαύμα! Θαύματα όμως δυστυχώς δεν γίνονται, οπότε ο καθένας μπορεί να προβλέψει το μέλλον – ενώ φαίνεται πως οι Η.Π.Α. μας έχουν «πουλήσει» στη Γερμανία, ενδεχομένως για να ξεπληρώσουν την τεράστια ζημία (ληστεία) που της προκάλεσαν με τη χρεοκοπία της Lehman Brothers.

Ολοκληρώνοντας, όσο δεν υπάρχει οργανωμένη αντίσταση/αντίδραση των Ελλήνων, δεν πρέπει να έχουμε καμία αμφιβολία πως με τη δαμόκλειο σπάθη του χρέους επάνω από τα κεφάλια μας θα μας εξευτελίζουν, θα μας λεηλατούν, θα μας πνίγουν, θα μας καίνε κοκ. – ενώ στο είδος της αντίδρασης που εμείς θεωρούμε ως ρεαλιστική, θα αναφερθούμε σε επόμενη ανάλυση μας.