Οι τέσσερις κανόνες του Τραμπ για τη διεξαγωγή εμπορικού πολέμου

Του Ramesh Ponnuru

Οι νέοι δασμοί επί των κινεζικών εισαγωγών τέθηκαν σε ισχύ μόλις στις 6 Ιουλίου, οπότε είναι πολύ νωρίς να πούμε πού οδηγείται ο εμπορικός πόλεμος και ποια χώρα, αν υπάρξει κάποια, θα τον κερδίσει. Ακόμα και ο πιο σκληρoπυρηνικός υπέρμαχος του ελεύθερου εμπορίου πρέπει να παραδεχτεί ότι θεωρητικά είναι πιθανό η απειλή των δασμών να παρακινήσει άλλες χώρες να κάνουν παραχωρήσεις που θα βελτιώσουν τη θέση των ΗΠΑ (και ενδεχομένως τη δική τους). Τα σενάρια lose-lose, όμως, είναι επίσης πάρα πολύ πιθανά.

Αυτό που μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα είναι ότι μαθαίνουμε τέσσερις κανόνες για τη διεξαγωγή ενός εμπορικού πολέμου στο στυλ του Προέδρου Donald Trump.

Πρώτον: Υποθέστε ότι θα τον κερδίσετε αβίαστα.

Το Μάρτιο, ο σύμβουλος εμπορίου του Trump, Peter Navarro προέβλεψε ότι καμία χώρα δεν θα προβεί σε αντίποινα για τους αμερικανικούς δασμούς. Η εξήγησή του: Είμαστε η μεγαλύτερη αγορά στον κόσμο, έτσι οι άλλες χώρες έχουν πολλά να χάσουν. Αρνούμενοι να συνεργαστούν με αυτή τη θεωρία, ο Καναδάς, η Κίνα, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Μεξικό, όλοι απάντησαν με δασμούς.

Ο ίδιος ο Πρόεδρος Trump έχει στηρίξει το επιχείρημα ότι το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ εγγυάται την επιτυχία της χώρας, γιατί "όταν είσαι ήδη 500 δισεκατομμύρια δολάρια μέσα, δεν γίνεται να βγεις χαμένος!". Είναι αλήθεια ότι θεωρητικά οι ΗΠΑ μπορούν να περιορίσουν περισσότερο τις εισαγωγές τους από τον υπόλοιπο κόσμο από ό,τι συμφέρει τον υπόλοιπο κόσμο να περιορίσει τις εξαγωγές του προς τις ΗΠΑ.

Οι χαμένες, όμως, εξαγωγές δεν είναι το μόνο πλήγμα που μπορεί να προκαλέσει μια εμπορική σύγκρουση και η ενίσχυση των εμποδίων για τις εξαγωγές δεν είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίο οι χώρες μπορούν να δράσουν για να βλάψουν τα οικονομικά συμφέροντα των ΗΠΑ. Η Κίνα φέρεται να εξετάζει "να βάλει εμπόδια στη χορήγηση αδειών σε αμερικανικές επιχειρήσεις, καθυστερώντας την έγκριση των συγχωνεύσεων και εξαγορών που αφορούν εταιρείες των ΗΠΑ και να επιταχύνει τους ελέγχους των αμερικανικών προϊόντων στα σύνορα".

Η στρατηγική της αμερικανικής κυβέρνησης θα αποδώσει εάν ο Navarro και ο Trump κατανοήσουν καλύτερα τα συμφέροντα των εμπορικών μας εταίρων από ό, τι οι ίδιοι οι εταίροι.

Δεύτερον: Βεβαιωθείτε ότι οι δασμοί σας έχουν σχεδιαστεί για να επιφέρουν μεγάλο πλήγμα στις επιχειρήσεις της δικής σας χώρας

Οι δασμοί της κυβέρνησης επί του εισαγόμενου χάλυβα και αλουμινίου πλήττουν εταιρείες που χρησιμοποιούν αυτές τις εισροές για να κατασκευάσουν τα προϊόντα τους και οι εταιρείες αυτές απασχολούν περισσότερους Αμερικανούς από ό,τι οι ίδιες οι βιομηχανίες χάλυβα και αλουμινίου.

Αλλά και οι δασμοί που επιβάλλονται στην Κίνα, θα μειώσουν την ανταγωνιστικότητα πολλών αμερικανικών εταιρειών. Οι αναλυτές του Ινστιτούτου Διεθνούς Οικονομικής Peterson, έχουν υπολογίσει ότι 95% αυτών των δασμών επιβαρύνουν τα κεφαλαιουχικά και τα ενδιάμεσα αγαθά. 
Η Κίνα έχει υιοθετήσει μια διαφορετική προσέγγιση όσον αφορά την επιλογή των αντιποίνων της, από τα οποία το 38% στοχεύει σε γεωργικά και διατροφικά προϊόντα και 35% σε ενδιάμεσα και κεφαλαιουχικά αγαθά.

Τρίτον: Στοχεύστε ταυτόχρονα σε όσες χώρες μπορείτε.

Η κυβέρνηση Trump έχει πολλές ανησυχίες όταν πρόκειται για το εμπόριο. Αντιτίθεται στα διμερή εμπορικά ελλείμματα, στα εμπόδια των άλλων χωρών έναντι των Αμερικανών εξαγωγέων, στη χειραγώγηση των συναλλαγματικών ισοτιμιών, στην κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και στην αναγκαστική μεταφορά τεχνολογίας.

Ένας τρόπος αντιμετώπισης αυτών των ανησυχιών θα ήταν οι ΗΠΑ να επιλέξουν τις χειρότερες καταχρήσεις ή τους χειρότερους παραβιαστές και να τους αντιμετωπίσουν πρώτα. Θα μπορούσαν για παράδειγμα, να προσπαθήσουν να οικοδομήσουν έναν συνασπισμό με άλλες χώρες που μοιράζονται κοινό ενδιαφέρον για την καταπολέμηση του κινεζικού μερκαντιλισμού, ακόμη και αν θέλουμε ορισμένες από αυτές τις χώρες να αλλάξουν και την εμπορική τους πολιτική.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής των ΗΠΑ έχουν απορρίψει αυτή τη σκέψη. Αντίθετα, κινήθηκαν γρήγορα απέναντι στις πρακτικές της Κίνας και σχεδόν σε όλους τους παραγωγούς χάλυβα και αλουμινίου στον κόσμο. Ένας προηγούμενος γύρος εμπορικής δράσης στόχευε στα εισαγόμενα ηλιακά πάνελ και πλυντήρια ρούχων. Έχουμε ξεπεράσει τα σημάδια ότι οι πολιτικές μας ωθούν άλλες χώρες πιο κοντά στην Κίνα. Ταυτόχρονα, πιέζουμε να αλλάξει η βορειοαμερικανική συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών (NAFTA).

Ο Trump στοιχηματίζει ότι μπορεί να πετύχει χωρίς να οικοδομήσει συνασπισμό ή να θέσει προτεραιότητες.

Τέταρτον: Μην αισθάνεστε ότι πρέπει να καταστήσετε σαφή τα διαπραγματευτικά σας αιτήματα.

Όπως επισημαίνει ο Martin Wolf, οι στόχοι των ΗΠΑ σε σχέση με την Κίνα είναι "θολοί". Μπορούμε να θέλουμε η Κίνα να μειώσει το εμπορικό της πλεόνασμα στις συναλλαγές με τις ΗΠΑ ή να τερματίσει το πρόγραμμα "Made in China 2025" ή να μειώσει τους εμπορικούς φραγμούς κατά των ΗΠΑ ή επιδιώκουν κάποιο αξιόλογο συνδυασμό των παραπάνω.

Οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Trump δεν φαίνονται πρόθυμοι να ξεκαθαρίσουν οποιαδήποτε σύγχυση. Ο Κέβιν Μπράντι, ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος της Επιτροπής Τρόπων και Διαδικασιών της Βουλής των Αντιπροσώπων, σχολίασε πρόσφατα, με μια νότα απόγνωσης, ότι "σήμερα δεν υπάρχουν σοβαρές εμπορικές συζητήσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, δεν υπάρχουν σχέδια για εμπορικές διαπραγματεύσεις σύντομα και φαινομενικά λίγη δράση προς μια λύση ". Ούτε κανείς μπορεί να πει με σιγουριά ποιοι συνεργάτες του Trump αντικατοπτρίζουν τη θέση της κυβέρνησης.

Έτσι, η ομάδα του Trump είτε δεν θα διευκρινίσει τι θέλει ή πραγματικά δεν ξέρει. Το να έχεις έναν στόχο, συχνά θεωρείται χρήσιμο για την επίτευξή του.

Αλλά αυτή είναι μια κυβέρνηση που τείνει να παραβιάζει κανόνες, να διαταράσσει τα παλαιά πρότυπα και να δοκιμάζει νέα κόλπα. Η συμπεριφορά της στο εμπόριο είναι σίγουρα σύμφωνη με αυτό το πνεύμα.

Bloomberg 
View

Πηγή capital