Οι κίνδυνοι χρεοκοπίας της Τουρκίας και η Ελλάδα

analyst

Πολλοί φοβούνται πως δεν είναι απίθανος ένας πόλεμος μέσω αντιπροσώπων των Η.Π.Α. με τη Ρωσία – όπου θα χρησιμοποιούταν η Ελλάδα από τη μία πλευρά και η Τουρκία από την άλλη. Ειδικά αφού τα οικονομικά προβλήματα της Τουρκίας επιδεινώνονται ραγδαία, ενώ δεν είναι επιλύσιμα χωρίς τη βοήθεια του ΔΝΤ – κάτι που δεν πρόκειται να επιτρέψει ο πρόεδρος της, αφού θα αποτελούσε το τέλος της δικτατορίας του.

.

Επικαιρότητα

- του Άρη Οικονόμου

Μετά την έκθεση του Reuters (πηγή), σύμφωνα με την οποία το τουρκικό υπουργείο οικονομικών σχεδιάζει να μεταφέρει 40 δις λίρες (6,6 δις $) από την κεντρική τράπεζα της χώρας στον προϋπολογισμό για να τον ενισχύσει λόγω των υψηλών ελλειμμάτων, η λίρα συνέχισε την καθοδική της πορεία (γράφημα) – εύλογα, αφού οι αγορές συμπέραναν πως η κυβέρνηση θα τυπώσει χρήματα για να καλύψει τις ανάγκες της που γίνονται διαρκώς μεγαλύτερες.

Όπως αναφέρει το πρακτορείο, η τουρκική κεντρική τράπεζα μελετάει την αλλαγή του νόμου που θα της επιτρέψει τη μεταφορά των 40 δις λιρών «νόμιμων» αποθεματικών – ενώ τον Ιανουάριο μετέφερε περί τα 37 δις λίρες από τα κέρδη της στο δημόσιο, τρεις μήνες ενωρίτερα από την ημερομηνία που είχε προγραμματισθεί. Σύμφωνα δε με πηγή του τα εξής: «Δεν θυμάμαι να έχει γίνει ποτέ προηγουμένως η χρήση των νόμιμων αποθεματικών».

Περαιτέρω, ο προϋπολογισμός της Τουρκίας παρουσίασε έλλειμμα 36,2 δις λίρες το πρώτο τρίμηνο του 2019 – ενώ έως τα τέλη του έτους το έλλειμμα υπολογίζεται να ανέλθει στα 80,6 δις λίρες. Το γεγονός αυτό σημαίνει πως τα «νόμιμα αποθεματικά» που έχει η κεντρική τράπεζα δεν θα είναι αρκετά για να το καλύψουν – οπότε είναι πολύ πιθανή η εκτύπωση πληθωριστικών χρημάτων, παρά το ότι ο πληθωρισμός είναι ήδη πολύ υψηλός, αφού η δημοσιονομική κατάσταση της χώρας επιδεινώνεται συνεχώς.

Με δεδομένο τώρα το ότι η Τουρκία έχει ελλειμματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, καθώς επίσης πολύ μεγάλες υποχρεώσεις σε ξένα νομίσματα, πάνω από 450 δις $ ή άνω του 50% του ΑΕΠ της, ο κίνδυνος χρεοκοπίας της (=αθέτησης πληρωμών σε συνάλλαγμα) αυξάνεται καθημερινά – κάτι που διαπιστώνεται από τα ασφάλιστρα έναντι πιστωτικών κινδύνων (CDS) που έχουν υπερβεί τις 500 μονάδες βάσης (γράφημα). Θετικό βέβαια για τη χώρα είναι το πολύ χαμηλό δημόσιο χρέος της, κάτω από το 30% του ΑΕΠ της – κάτι που όμως θα μπορούσε να αλλάξει ραγδαία, αφού το κράτος έχει δώσει πολλές εγγυήσεις για δάνεια του ιδιωτικού τομέα και μάλιστα αρκετά σε συνάλλαγμα.

Στα πλαίσια αυτά η Ελλάδα κινδυνεύει να βρεθεί ξανά στα όρια του πολέμου με την Τουρκία, αφού η τελευταία προσπαθεί να αποπροσανατολίσει τους Πολίτες της – μέσω των παράνομων διεκδικήσεων της στην ΑΟΖ της Κύπρου και της Ελλάδας. Εν προκειμένω, κάτι ανάλογο έχει συμβεί τρεις φορές μετά την εισβολή της χώρας στην Κύπρο το 1974 – όπου τις δύο πρώτες (1976, 1987) η αιτία ήταν η προσπάθεια της Τουρκίας να προβεί σε σεισμικές έρευνες εντός της ελληνικής ΑΟΖ.

Η τρίτη φορά ήταν το 1996, ενώ σήμερα η Τουρκία έχει μεγαλύτερες απαιτήσεις – αφού δεν θέλει να κάνει μόνο σεισμικές μετρήσεις αλλά να προβεί σε γεώτρηση εντός της κυπριακής ΑΟΖ, η οποία θα αποτελούσε παράβαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου με μη αναστρέψιμα χαρακτηριστικά. Θεωρείται δε πως το επόμενο βήμα της Τουρκίας θα είναι μία νέα γεώτρηση σε ένα από τα άλλα τεμάχια που ανήκουν στην Κύπρο, ενώ το τρίτο μία γεώτρηση στην ελληνική υφαλοκρηπίδα νότια του Καστελλόριζου – οπότε θα ερχόταν σε ευθεία αντιπαράθεση με την Ελλάδα.

Ολοκληρώνοντας, εφόσον η σύγκρουση της Τουρκίας με τις Η.Π.Α. κλιμακωθεί, με την αγορά των S-400 από τη Ρωσία, πολλοί φοβούνται πως δεν είναι απίθανος ένας πόλεμος μέσω αντιπροσώπων των Η.Π.Α. με τη Ρωσία – όπου θα χρησιμοποιούταν η Ελλάδα από τη μία πλευρά και η Τουρκία από την άλλη. Ειδικά αφού τα οικονομικά προβλήματα της Τουρκίας θα επιδεινωθούν, ενώ δεν θα είναι επιλύσιμα χωρίς τη βοήθεια του ΔΝΤ – κάτι που δεν πρόκειται να επιτρέψει ο πρόεδρος της, αφού θα αποτελούσε το τέλος της δικτατορίας του.

Ως εκ τούτου η απειλή για την Ελλάδα είναι πάρα πολύ μεγάλη αυτή τη φορά, ενώ δεν θα πρέπει να αντιμετωπισθεί με τη γνωστή πολιτική του κατευνασμού της Τουρκίας που οδηγεί σε συνεχώς χειρότερες καταστάσεις – αλλά με αποφασιστικότητα για την προάσπιση των δικαιωμάτων μας που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης φυσικά της Κύπρου.