Φοροαπόψεις

Ανάδειξη και σχολιασμός επίκαιρων φορολογικών,  εργατικών, ασφαλιστικών & οικονομικών θεμάτων

* Αυστηρότερα μέτρα για τις Ελεγχόμενες Αλλοδαπές Επιχειρήσεις

Με βάση τον προσφάτως ψηφισθέντα νόμο 4607/2019 "I. Κύρωση της Συμφωνίας για την Ασιατική Τράπεζα Υποδομών και Επενδύσεων, II. Εναρμόνιση του Κώδικα Φ.Π.Α. με την Οδηγία (ΕΕ) 2016/1065, III. Ενσωμάτωση των σημείων 1, 2, 4 και 5 του άρθρου 2 και των άρθρων 4,6,7 και 8 της Οδηγίας 1164/2016, IV. Τροποποίηση του ν. 2971/2001 και άλλες διατάξεις" αντικαθίστανται οι διατάξεις του άρθρου 66 του ν. 4172/2013 για τις Ελεγχόμενες Αλλοδαπές Εταιρείες (ΕΑΕ) προς τον σκοπό της εναρμόνισης με την Οδηγία 2016/1164/ΕΕ του Συμβουλίου. Μέσω των εταιρειών αυτών επιχειρείται συχνά η μεταφορά κερδών σε χώρες με προνομιακό φορολογικό καθεστώς (μηδενική ή χαμηλή φορολογία). 

Με τις διατάξεις του νόμου λαμβάνονται πρόσθετα μέτρα ώστε τα κράτη μέλη να περιορίσουν την τεχνητή εκτροπή εισοδήματος σε εταιρείες και μόνιμες εγκαταστάσεις εγκατεστημένες τόσο σε τρίτες χώρες όσο και εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για λόγους αποφυγής καταβολής φόρων.

Με τις νέες ρυθμίσεις, πλέον, στην έννοια των ελεγχόμενων αλλοδαπών εταιρειών περιλαμβάνονται και οι μόνιμες εγκαταστάσεις στην αλλοδαπή τα κέρδη των οποίων δεν φορολογούνται ή απαλλάσσονται του φόρου στην ημεδαπή και επίσης, καταργείται η εξαίρεση για τις εισηγμένες εταιρείες.

Διατηρείται όπως ίσχυε και στο προγενέστερο καθεστώς η προϋπόθεση συμμετοχής του φορολογούμενου στην ΕΑΕ με ποσοστό άνω του 50%, ενώ ως φορολογούμενος νοείται τόσο το φυσικό πρόσωπο όσο και το νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα. 

Για τον καθορισμό του ποσοστού αυτού σε περίπτωση συμμετοχής της φορολογούμενης εταιρείας από κοινού με συνδεδεμένες με αυτή, καταρχήν εξετάζονται οι συνδεδεμένες εταιρείες και στη συνέχεια τα ποσοστά συμμετοχής αυτών στην ΕΑΕ αθροίζονται. 

Περαιτέρω, στις κατηγορίες εισοδημάτων που λαμβάνονται υπόψιν προστίθενται και τα εισοδήματα από εταιρείες τιμολόγησης που αποκομίζουν έσοδα από πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών και υπηρεσιών που αγοράζονται και πωλούνται σε συνδεδεμένες με αυτές επιχειρήσεις και δεν προσθέτουν καμία ή προσθέτουν ελάχιστη οικονομική αξία. 

Οι διατάξεις αυτές δεν εφαρμόζονται σε εγκατεστημένα εντός EE και ΕΟΧ νομικά πρόσωπα, νομικές οντότητες ή μόνιμες εγκαταστάσεις που ασκούν ουσιαστική οικονομική δραστηριότητα που υποστηρίζεται από προσωπικό, εξοπλισμό, περιουσιακά στοιχεία και εγκαταστάσεις, όπως αποδεικνύεται από συναφή πραγματικά περιστατικά και περιστάσεις, ενώ δεν προβλέπεται εξαίρεση σε αυτά τα νομικά πρόσωπα, νομικές οντότητες ή μόνιμες εγκαταστάσεις που είναι εγκατεστημένα σε τρίτες χώρες, όπως ίσχυε και με το προγενέστερο καθεστώς.

Τέλος, ενώ μέχρι πρότινος υπόκειντο σε φορολογία οι ΕΑΕ σε προνομιακό ή μη συνεργάσιμο κράτος, πλέον τίθεται κριτήριο πραγματικής εταιρικής φορολόγησης και όχι ονομαστικού συντελεστή φορολογίας όταν ο πραγματικός φόρος που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή είναι μικρότερος από το ήμισυ του φόρου που θα οφειλόταν σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία.

* Φορολογία Κληρονομιάς Μετοχών - Μη νόμιμος ο τεκμαρτός τρόπος υπολογισμού

Όπως έκρινε το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών με την υπ’ αριθ. 4537/2018 απόφασή του, ο τεκμαρτός τρόπος υπολογισμού της φορολογητέας αξίας των μετοχών που αποκτήθηκαν δυνάμει κληρονομικής διαδοχής αντίκειται στο Σύνταγμα. Συγκεκριμένα. όπως συνάγεται από τις  διατάξεις του άρθρου 12 παρ. 2 του Ν. 2961/01, με αυτές καθορίζεται ο τρόπος υπολογισμού της φορολογητέας αξίας των μη εισηγμένων στο χρηματιστήριο μετοχών για τον υπολογισμό του φόρου κληρονομιών. Κατά την έννοια δε των διατάξεων αυτών, ο υπολογισμός, σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση, της πραγματικής αξίας των μετοχών κατά το χρόνο της επαγωγής της κληρονομιάς και κατ’ ακολουθίαν του αναλογούντος στις κληρονομηθείσες μετοχές φόρου κληρονομιάς, πρέπει να γίνει με βάση τις γενικές διατάξεις, κατά την περί αυτού αιτιολογημένη εκτίμηση της φορολογικής αρχής, αφού ληφθεί υπόψη κάθε πρόσφορο κατά τους κανόνες της οικονομικής και λογιστικής επιστήμης στοιχείο για τον προσδιορισμό αυτό. 

Ωστόσο με την παράγραφο 4 του άρθρου 12 του Ν 2961/2001, με την οποία προβλέπεται ότι ο τρόπος προσδιορισμού της αξίας πώλησης των εν λόγω μετοχών θα καθορισθεί κατ’ εξουσιοδότηση, με την έκδοση σχετικής υπουργικής αποφάσεως (ήδη εκδοθείσα υπ’ αριθ. 1031583/253/Α0013 (ΦΕΚ Β’ 477/21.4.2003) απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών), η ρύθμιση αυτή είναι αντίθετη προς τους ορισμούς της ως άνω συνταγματικής διατάξεως, διότι καθιστά ανεπίτρεπτα τον προσδιορισμό του αντικειμένου της φορολογίας αντικείμενο νομοθετικής εξουσιοδοτήσεως. Συνεπώς, το Δικαστήριο έκανε δεκτή την προσφυγή του φορολογουμένου και έκρινε ότι μη νόμιμα προσδιορίστηκε η φορολογητέα αξία των  μετοχών σύμφωνα με τις διατάξεις της 1031583/253/Α0013 ΥΑ και εντεύθεν υπολογίστηκε ο ένδικος φόρος.

Η επιστημονική ομάδα της ΑΡΤΙΟΝ
Με την καθοδήγηση του κυρίου Γεώργιου Δαλιάνη

Το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στην ARTION Α.Ε. (Πουρνάρα 9 Μαρούσι | +30 210 6009062 |  www.artion.gr).

Πηγή capital