Της Ελευθερίας Αρλαπάνου
Και μετά τα μέτρα, τι;
Η απάντηση στο ερώτημα, το ερώτημα του «1 εκατομμυρίου δολαρίων» για την ελληνική οικονομία, πλανάται στην αγορά, εν αναμονή του Eurogroup τη Δευτέρα και μιας συμφωνίας για το χρέος -ή τουλάχιστον της περιγραφής αυτής- ώστε να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση, έστω τον Ιούνιο.
Κυρίαρχη αίσθηση σε διεθνείς επενδυτικούς κύκλους, που έχουν υπό στενή παρακολούθηση αυτή την περίοδο την ελληνική οικονομία, είναι ότι η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης θα σημάνει για τους επενδυτές την έναρξη μιας περιόδου βραχυπρόθεσμων κερδών στην Ελλάδα. Το εάν όμως αυτά τα «γρήγορα κέρδη» θα δώσουν τη θέση τους σε μια σταθερότερη σχέση των επενδυτών με την ελληνική οικονομία, και τη δημιουργία νέου πλούτου και νέων θέσεων εργασίας, σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα, αποτελεί επιχείρηση με υψηλό βαθμό δυσκολίας.
Δεν είναι λίγοι οι ψύχραιμοι παρατηρητές που προειδοποιούν ήδη για τον κίνδυνο μιας βραχυπρόθεσμης περιόδου ανάκαμψης για την ελληνική οικονομία, την οποία όμως θα μπορούσε να διαδεχθεί μια μακρά περίοδος στασιμότητας ή στη χειρότερη περίπτωση, μιας νέας ύφεσης. Πρόκειται για ενδεχόμενο σενάριο που μπορεί να έχει μοιραίες, αλυσιδωτές, επιπτώσεις σε πολιτική και κοινωνία, τα επόμενα χρόνια, καθώς η απογοήτευση θα είναι σωρευτική -μετά από μια τιτάνια προσαρμογή εντός των τειχών της Ευρωζώνης- και οι αντιδράσεις θα μπορούσαν να αποδειχθούν απρόβλεπτες.
Για να αδρανοποιηθεί η δυνατότητα αναβίωσης ακραίων σεναρίων, μεσοπρόθεσμα, είναι φανερό πως απαιτείται... χθες, στρατηγική και δράση, καθώς τα προβλήματα στην οικονομία είναι πολλά και η ισορροπία σε όλα τα επίπεδα της προσαρμογής παραμένει εύθραυστη.
Η επόμενη μέρα, αρχής γενομένης της ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης, καλώς εχόντων των πραγμάτων, άμεσα πρέπει να έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, όπως υπογραμμίζουν επιφανείς οικονομολόγοι που μιλούν στην «Η»:
• Kαθαρό ορίζοντα από την πλευρά των δανειστών για τη μακροχρόνια εξυπηρέτηση του ελληνικού χρέους και το τι θα ισχύσει μετά την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος, το καλοκαίρι του 2018.
• Πολυετές στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης, που θα συνοδεύεται από αλλαγή στο παραγωγικό μοντέλο της οικονομίας, προς μια πιο εξωστρεφή οικονομία, μεταξύ άλλων, με μείωση των υπερβολικών φορολογικών βαρών, με υλοποίηση ιδιωτικοποιήσεων και κυρίως με μακροπρόθεσμες ξένες επενδύσεις.
Ζητούν εγγυήσεις
Τους τελευταίους μήνες, υπό την προσδοκία ένταξης των ελληνικών ομολόγων στην ποσοτική χαλάρωση και επιστροφής της Ελλάδας στις αγορές φέτος, η ελληνική οικονομία βρίσκεται στα μόνιτορ μεγάλων ξένων funds. Για να πυροδοτηθεί όμως ένας διατηρήσιμος κύκλος τοποθετήσεων στην ελληνική αγορά και ειδικά στο κρατικό χρέος, η λέξη - κλειδί είναι οι εγγυήσεις: Η διεθνής επενδυτική κοινότητα «τραυματισμένη» από την ελληνική κρίση, εξαιτίας της οποίας πραγματοποιήθηκε το μεγαλύτερο «κούρεμα» σε κρατικό χρέος στη μεταπολεμική ιστορία της Ευρώπης, θέλει διαβεβαιώσεις. Με άλλα λόγια, στην παρούσα φάση το κεντρικό ζητούμενο για τους ξένους επενδυτές είναι η παροχή εγγυήσεων, ότι εάν «ψηφίσουν» Ελλάδα, δεν θα υπάρξει πρόβλημα χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας, μεσοπρόθεσμα.
Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα βρίσκεται, κυρίως και καταρχήν, στα χέρια των Ευρωπαίων πιστωτών της Ελλάδας και πρακτικά στα χέρια του Β. Σόιμπλε. Εάν το Βερολίνο συναινέσει σε λύση, που θα επιτρέψει στο ΔΝΤ να μπει στο ελληνικό πρόγραμμα και στην ΕΚΤ να ξεκλειδώσει το QE, μπορεί να ανοίξει παράθυρο σταθεροποίησης, για την ελληνική οικονομία.
Ποντάρουν, πολιτικά, στο άλμα
Εκεί ποντάρει και η κυβέρνηση που ελπίζει πως θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για ένα άλμα, πιο γρήγορο από τη φθορά που υπέστη η οικονομία εξαιτίας των καθυστερήσεων, ώστε να διασφαλιστεί φέτος μια ήπια ανάκαμψη.
Τα περιθώρια είναι υπαρκτά για να ξεκινήσει μια ανάκαμψη, καταρχήν σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Το εάν αυτό θα μετουσιωθεί στην επιστροφή της οικονομίας σε διατηρήσιμη ανάπτυξη και διατηρήσιμη δημοσιονομική θέση, είναι ένα στοίχημα που πρέπει να κερδίσει η οικονομία αλλά παραμένει και πολυπαραγοντικό και δύσκολο.
Πολλά θα κριθούν, εκ των πραγμάτων στο δεύτερο εξάμηνο του έτους. Εκεί θα φανεί εάν μια καλή τουριστική χρονιά, η βελτίωση στο επενδυτικό κλίμα μέσω ίσως και της ένταξης των ελληνικών ομολόγων στο QE μπορούν να σταθεροποιήσουν την κατάσταση στην πραγματική οικονομία, δημιουργώντας εφαλτήριο για μια ήπια ανάκαμψη, μεσοπρόθεσμα.
Το ταξίδι όμως προς μια τέτοια κατεύθυνση, διαπερνά τον πολιτικό ορίζοντα της εκάστοτε κυβέρνησης, και εξαρτάται από την πολιτική βούληση διαδοχικών κυβερνήσεων, τα επόμενα χρόνια, να στέλνουν, σταθερά και αδιάλειπτα τα σωστά μηνύματα στις διεθνείς αγορές. Αυτό επειδή το κλειδί για την επιστροφή της οικονομίας στη ζώνη της αξιοπιστίας είναι η αποφυγή πισωγυρισμάτων, που στην περίπτωση της Ελλάδας, από εδώ και στο εξής, θα μπορούσαν να αποδειχθούν μοιραία.
Δεν ανακαλύπτουμε τον τροχό - Οι 8 παρεμβάσεις
Στη φάση που βρίσκεται η ελληνική οικονομία και με το βλέμμα στραμένο στην επόμενη μέρα, η λύση βρίσκεται σε απλές, αυτονόητες για πολλούς παρεμβάσεις που θα απελευθερώσουν την οικονομία από τα βαρίδια δεκαετιών. Η συνταγή είναι δοκιμασμένη και η μετάβαση σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο δεν θα είναι η ανακάλυψη του τροχού. Θα απαιτεί όμως σειρά παρεμβάσεων, που από τα χαρτιά και τα ευχολόγια θα πρέπει να περάσουν πια στη ζώνη της υλοποίησης, ώστε να αντιμετωπιστεί, με οριστικό τρόπο, η σωρεία των προβλημάτων που απειλούν την ελληνική οικονομία και να προκύψει καθαρή διέξοδος.
Πολλοί οικονομολόγοι και αναλυτές θεωρούν πως στις παρεμβάσεις κυρίαρχη θέση πρέπει να κατέχουν:
1. Η ύπαρξη προγράμματος σταδιακής μείωσης των φορολογικών βαρών για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.
2. Η ταχύτατη αντιμετώπιση του προβλήματος των κόκκινων δανείων και των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων των τραπεζών, ώστε να απελευθερωθεί πολύτιμη ρευστότητα για την οικονομία.
3. Απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης επιχειρήσεων και υλοποίησης ξένων επενδύσεων ώστε να εισρεύσει στην οικονομία φρέσκο χρήμα και να ξεκινήσει να αυξάνεται η απασχόληση μειώνοντας την, απαράδεκτα υψηλή, ανεργία.
4. Η άμεση αξιοποίηση κάθε χρηματοδοτικού εργαλείου που είναι διαθέσιμο, με κυρίαρχους τους πολύτιμους πόρους του ΕΣΠΑ αλλά και τη δυνατότητα χρηματοδοτήσεων μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
5. Στοχευμένες επενδύσεις σε τομείς που η χώρα διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα, ώστε να ξεκινήσει να παράγεται το συντομότερο προστιθέμενη αξία.
6. Αντιμετώπιση -με αποτελεσματικό τρόπο- ενός δαπανηρού δημοσίου τομέα αλλά και του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας.
7. Υλοποίηση με φιλόδοξη διάθεση, ιδιωτικοποιήσεων που μπορούν να δώσουν ένα ισχυρό σήμα στις ξένες αγορές, αλλά και να δημιουργήσουν θέσεις απασχόλησης, από την ώρα μηδέν, όπως είναι για παράδειγμα η επένδυση στο Ελληνικό.
8. Αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής με σύγχρονες μεθόδους.
Ημερησία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου