ERASMUS+: πέρα από τους συμβολισμούς

economia

του Αντώνη Παπαγιαννίδη

Ας πούμε ότι είχε ένα χρήσιμο στοιχείο συμβολισμού, το ότι το καινούργιο Πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εκπαίδευση -  το ERASMUS+ - ανακοινώθηκε την περασμένη βδομάδα στην Αθήνα. (Βέβαια, η αρμόδια Επίτροπος είναι Κύπρια, η Ανδρούλλα Βασιλείου. Και η Αθήνα είναι στην Ελλάδα, η οποία ασκεί την Προεδρία της ΕΕ αυτό το εξάμηνο κλπ.). Με αφορμή μάλιστα αυτή την τελετή, έγινε και ένα συνέδριο/παρουσίαση του ERASMUS+ για τα Δυτικά Βαλκάνια, με αχνό πλην ουσιαστικό συμβολικό – κι αυτό – περιεχόμενο.

Γιατί μιλούμε για χρήσιμο συμβολισμό στην «Ελληνική παρουσία» του ERASMUS+; Πρώτον, επειδή σε εποχή λιτότητας στην ΕΕ, το Πρόγραμμα αυτό (κόστους σχεδόν 15 δις στην επταετία 2014-20) είναι από τα λίγα που έλαβαν αύξηση – και μάλιστα γενναιόδωρη, +40%. Δεύτερον, επειδή αφορά ταυτόχρονα την νέα γενιά/την εκπαίδευση/το αύριο ,αλλά και την διάσταση των διευρωπαϊκών ανταλλαγών: γνώριμο σ’ όσους έχουν σπουδαστές/φοιτητές στο περιβάλλον τους, το ERASMUS επιτρέπει (ή: ενθαρρύνει) να περνούν νέοι ένα 6μηνο ή ένα χρόνο των σπουδών τους σε ξένο Πανεπιστήμιο, «μπολιάζοντάς» τους με το ενδιαφέρον για το αλλού, για το παραπέρα. 

Σε χρόνια όπου συνολικά η «Ευρώπη» δείχνει το πιο άγριο πρόσωπό της στους νέους (όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην Κροατία και την Ισπανία ή ανεργία των νέων ξεπερνά το 50%), και που κάτω από φλυαρίες περί αλληλεγγύης κρύβεται στις Ευρωπαϊκές χώρες ο πιο απόλυτος απομονωτισμός (με εμφανή ίχνη ρατσισμού), κάθε άνοιγμα είναι πολύ περισσότερο από συμβολικό…

Το τρίτο, όμως, είναι το κυριότερο: στην Ελλάδα του 2004, η – αληθινά – μόνη ευκαιρία που δίνεται στην νέα γενιά για να ξεφύγει από τις δαγκάνες της κρίσης, είναι να φύγει. Όχι για τα ανθρακωρυχεία και τα εργοστάσια αυτοκινήτων του ΄40, του΄50 και του΄60, ούτε για τα εστιατόρια και τα μπακάλικα: να φύγει για τα αμφιθέατρα και εργαστήρια και τα γραφεία και τα νοσοκομεία και τα σχεδιαστήρια Γερμανίας, Σκανδιναβίας, Καναδά, Αυστραλίας, Ν. Αφρικής, Κόλπου. Πικρό, «κρίμα», αλλά έτσι είναι. Και να προσπεράσει, μ’ αυτόν τον τρόπο, την αίσθηση απόρριψης (από τους «Ευρωπαίους εταίρους» και τα στερεότυπά τους) και εγκατάλειψης (από τους δικούς μας, οι οποίοι μάχονται για «να μείνουν τα παιδιά μας στην χώρα τους», αφού πρώτα τους στερήσουν – των παιδιών μας – κάθε προοπτική).

Ε, το ERASMUS+ είναι τουλάχιστον ένα παράθυρο στον κόσμο. Σ’ έναν καλύτερο κόσμο.