1981-2019

analyst

Επιγραμματικά τα στάδια της υπερχρέωσης και της χρεοκοπίας της Ελλάδας, καθώς επίσης οι λύσεις που ακόμη υπάρχουν. Υπό την προϋπόθεση βέβαια να πάψουμε να συμπεριφερόμαστε ως ραγιάδες, όπως κάναμε ανέκαθεν – σταματώντας επί πλέον να πιστεύουμε στους κατ’ επίφαση ηγέτες-υποτακτικούς της Γερμανίας και στον από μηχανής Θεό που θα εμφανιστεί από το πουθενά, για να αποδείξει πως η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει.  

.

Ανάλυση

(1) Η Ελλάδα υπερχρεώθηκε τη δεκαετία του 1980, όπως φαίνεται από το γράφημα δεξιά – ενώ με τις θηριώδεις σπατάλες που αύξαναν το χρέος, οικοδομήθηκε το πελατειακό κράτος και διεφθάρη ολόκληρη η κοινωνία.

(2)  Η είσοδος στην Ευρωζώνη αποφασίσθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1990, επειδή λόγω του υπέρογκου χρέους τα επιτόκια πλησίαζαν στο 25% – με αποτέλεσμα τη διόγκωση των ελλειμμάτων του προϋπολογισμού, τα οποία έφτασαν στο 10% το 1995 (γράφημα αριστερά). Εάν δεν υπήρχε η προοπτική της ένταξης στην Ευρωζώνη, η χώρα θα είχε αναγκασθεί να ζητήσει τη βοήθεια του ΔΝΤ χρεοκοπώντας – ενώ μόνο η προοπτική μείωσε τα επιτόκια και σταθεροποίησε το χρέος στο 100% του ΑΕΠ.

(3) Αφού εισήλθε η Ελλάδα αναγκαστικά στην Ευρωζώνη, εν μέρει με τεχνάσματα όπως η Ιταλία, δεν εκμεταλλεύθηκε τα χαμηλά επιτόκια για να μειώσει τα χρέη της, όπως το Βέλγιο, αλλά αύξησε κατακόρυφα τις δημόσιες δαπάνες, πολύ επάνω από τα δημόσια έσοδα – με αποκορύφωμα το 2006, όπου ο τότε υπουργός οικονομικών αύξησε τεχνητά το ΑΕΠ με την πρόσθεση της παραοικονομίας για να δικαιολογήσει τις υπέρογκες δαπάνες, αδιαφορώντας για το γεγονός ότι το ΑΕΠ αυτό δεν δημιουργούσε νέα έσοδα.

(4)  Η Ελλάδα είχε ανέκαθεν μειωμένη ανταγωνιστικότητα, όπως φαίνεται από το ελλειμματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της (γράφημα), αλλά η κατάσταση της επιδεινώθηκε μετά την είσοδο στην Ευρωζώνη – όπου ουσιαστικά έπαψε σταδιακά να παράγει δικό της πλούτο, στηριζόμενη όλο και περισσότερο στις εισαγωγές, καθώς επίσης σπαταλώντας τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις.

(5) Το πρόβλημα που δημιούργησε από την αρχή η Γερμανία στην Ευρωζώνη προήλθε από την υιοθέτηση του μισθολογικού dumping – με την έννοια της ύπουλης διατήρησης των μισθών των εργαζομένων σε πολύ χαμηλά επίπεδα, κάτω από την παραγωγικότητα τους, αυξάνοντας έτσι παράνομα την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της εις βάρος των άλλων. Αντίθετα, η Ελλάδα αύξανε τους μισθούς πολύ επάνω από την παραγωγικότητα των εργαζομένων της όπως επίσης η Ιταλία (γράφημα), με αποτέλεσμα να χάσει την ανταγωνιστικότητα της – πόσο μάλλον αφού λόγω της πολιτικής της Γερμανίας το χάσμα μεγεθυνόταν συνεχώς. Με απλά λόγια, η Γερμανία ζούσε κάτω από τις δυνατότητες της, ενώ η Ελλάδα επάνω – με καταστροφικές συνέπειες για την Ευρωζώνη, με αιτία τόσο τη μία χώρα, όσο και την άλλη.

(6) Η κυβέρνηση του 2009 διόγκωσε τα ελλείμματα (ανάλυση), δεν πήρε καθόλου μέτρα και διέσυρε διεθνώς την Ελλάδα, με αποτέλεσμα να αποκοπεί εντελώς από τις αγορές. Εν τούτοις υπήρχαν λύσεις, όπως η έκδοση εθνικών ομολόγων (=εσωτερική χρηματοδότηση πριν ακόμη διαφύγουν καταθέσεις 100 δις €, όπως η Ιταλία που οι Πολίτες της έχουν στην ιδιοκτησία τους το 50% των ομολόγων του κράτους τους ή η Ιαπωνία με το 90%), ο έλεγχος των κεφαλαίων, η εξυπηρέτηση του χρέους με ίδια μέσα (μόνο η ακίνητη περιουσία του δημοσίου είχε εκτιμηθεί τότε στα 300 δις € από το ΔΝΤ – πηγή), η στάση πληρωμών, η μετατροπή του χρέους σε δραχμές κοκ.

(7) Ακολούθησε η θανατική καταδίκη της Ελλάδας με το έγκλημα του PSI – όπου η χώρα δεν έχασε μόνο αυτά που αναφέρονται στη φωτογραφία αλλά, επί πλέον, τη στήριξη του ευρώ από την ΕΚΤ το 2012, μέσω της οποίας μειώθηκαν τα επιτόκια δανεισμού όλων των χωρών της Ευρωζώνης.

(8) Η εφαρμογή των μνημονίων χαρακτηρίσθηκε διεθνώς ως ένα έγκλημα εκ προμελέτης (ανάλυση), το οποίο δρομολόγησε τη νούμερο ένα αποτυχημένη διάσωση όλων των εποχών – ειδικά όσον αφορά τη θηριώδη μείωση των δαπανών όπου τεκμηριώθηκε ότι, για κάθε 1 € μείωση το ΑΕΠ μειωνόταν κατά 3 € (πολλαπλασιαστής). Η συνταγή εφαρμόσθηκε ουσιαστικά μόνο στην Ελλάδα, αφενός μεν επειδή χρησιμοποιήθηκε ως πειραματόζωο (το ΔΝΤ δεν είχε εφαρμόσει ποτέ ένα πρόγραμμα σε μία χώρα που δεν είχε το δικό της νόμισμα, για πρώτη φορά δοκιμάσθηκε η συνταγή της εσωτερικής υποτίμησης, ενώ είχε απέναντι του τη γερμανική κυβέρνηση που αρνήθηκε την πρόταση του το 2010 για διαγραφή ενός μέρους του ελληνικού χρέους), αφετέρου επειδή ήταν δεμένη χειροπόδαρα με το PSI. Το γεγονός αυτό αποδεικνύεται από την κατακόρυφη πτώση του ΑΕΠ της, συγκριτικά με τις άλλες χώρες (γράφημα).

(9) Η τελευταία ευκαιρία σύγκρουσης της Ελλάδας με ρίσκο ήταν το 2015 – πριν υπογραφεί η τρίτη δανειακή σύμβαση για πρώτη φορά από την πλειοψηφία των κομμάτων της Βουλής, κατοχυρώνοντας όλες τις προηγούμενες. Οι ζημίες της αποτυχημένης διαπραγμάτευσης του 2015 ήταν η μη συμμετοχή στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) της ΕΚΤ, η επιστροφή στην ύφεση, τα 40 δις € που χάθηκαν από τις τράπεζες, ο αφελληνισμός τους, οι έλεγχοι κεφαλαίων, το ΥΠΕΡΤΑΜΕΙΟ κοκ.

(10). Σήμερα είμαστε εγκλωβισμένοι στο ευρώ, στο χρέος και στα μνημόνια. Δεν μπορούμε να επιστρέψουμε στη δραχμή λόγω εξωτερικού χρέους σε ευρώ περί τα 400 δις € (δημόσιο και ιδιωτικό) και κατεστραμμένου παραγωγικού ιστού. Η υποτίμηση δεν θα βοηθούσε λόγω εξωτερικού χρέους και μεγάλων εισαγωγών, όπως έχει τεκμηριωθεί από Βενεζουέλα, την Τουρκία, και εν μέρει τη Ρωσία – εκτός εάν διαγραφόταν χρέος άνω του 70%. Η έξοδος από τα μνημόνια είναι μία ψευδαίσθηση, ενώ η προσφυγή στις αγορές χωρίς στήριξη και χωρίς μείωση του χρέους, με τα spreads υπερτριπλάσια από αυτά της Πορτογαλίας και ανοδικά είναι αυτοκτονική. Πρωτογενή πλεονάσματα  ασφαλώς δεν έχουμε, απλά μας επιτρέπει τα ψέματα η Τρόικα, για να μας «ξεφορτωθεί» στις αγορές.

Επίλογος

Ολοκληρώνοντας, επειδή ζητούνται λύσεις, παρά το ότι έχουμε αναφέρει πολλές στο παρελθόν που έχουν περάσει ανεπιστρεπτί, αυτό που μας απομένει σήμερα είναι η παραγωγή πλούτου εκεί που έχουμε ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα – στον πρωτογενή τομέα και στη μεταποίηση, στον τουρισμό, στη ναυτιλία, καθώς επίσης στη βιομηχανία τροφίμων & ποτών, φαρμάκων (η δεύτερη μεγαλύτερη στις εξαγωγές μετά τα πετρελαιοειδή) και μετάλλων. Η ιδιωτική εκπαίδευση, η επαναλειτουργία των ναυπηγείων, η αναβίωση της βιομηχανίας και η κατανάλωση μόνο ελληνικών προϊόντων για να ισοσκελισθεί το εμπορικό έλλειμμα θα μπορούσαν να αυξήσουν κατακόρυφα το ΑΕΠ μας και να προσφέρουν πολλές νέες, αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας, για να επιστρέψουν πίσω τα παιδιά μας.

Απαιτείται βέβαια η κατάργηση της πολιτικής λιτότητας και των μνημονίων, η εθνικοποίηση του ΥΠΕΡΤΑΜΕΙΟΥ, η ανάκτηση του χρηματοπιστωτικού μας συστήματος και μία κρατική τράπεζα επενδύσεων – ακόμη και με ρίσκο την αδυναμία ανακύκλωσης των πληρωμών των δανείων από την ΕΕ.

Προφανώς δε ένα δικό μας σχέδιο για την οικονομία, μία σωστή αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων όπως στην Ουγγαρία (κούρεμα 30%, εναλλακτικά η μεγάλη επιμήκυνση με χαμηλά επιτόκια, ανώτατο όριο πλειστηριασμών στο 3% ετησίως), η στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, ένας ισολογισμός για την καθαρή μας θέση (τι χρωστάμε και τι έχουμε) και η  η μείωση του χρέους με διαπραγματευτικό χαρτί τις πολεμικές επανορθώσεις που μας οφείλει η Γερμανία, συν την κατάθεση μίας αγωγής αποζημίωσης για τις ζημίες που μας προκάλεσε η Τρόικα και παραδέχθηκε πολλές φορές (πρόσφατα ξανά) το ΔΝΤ. Όλα αυτά είναι εφικτά και στο χέρι μας, αρκεί να πάψουμε να συμπεριφερόμαστε ως ραγιάδες, όπως κάναμε ανέκαθεν.