Τα μυστικά κονδύλια και η «μάχη» Καμμένου - Κοτζιά

Το Ποντίκι

του Δημήτρη Μηλάκα

Είναι περίεργο, όχι όμως ανεξήγητο, το ότι στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης ανάμεσα στον Πάνο Καμμένο και τον Νίκο Κοτζιά (και μάλιστα μέσα στο υπουργικό συμβούλιο) βρέθηκαν οι μυστικές δαπάνες (τα αποκαλούμενα μυστικά κονδύλια) τα οποία διαχειρίζονται «εν λευκώ» οι υπουργοί για «εθνικούς σκοπούς». 

Το περίεργο είναι ότι το αντικείμενο της πολιτικής αντιπαράθεσης των δύο έχει να κάνει με τη διαφορά αντιλήψεων για την υπόθεση της ΠΓΔΜ και τις αλληλοκατηγορίες για την προσπάθεια ακύρωσης του ρόλου του ενός (του Ν. Κοτζιά) από τον άλλο (Πάνο Καμμένο). Για ποιον λόγο άραγε η κόντρα εξετράπη από το βασικό σημείο αντιπαράθεσης;

Η εξήγηση είναι απλή: Τα μυστικά κονδύλια (και η διαχείρισή τους) αποτελούν μια εύκολη στην πρόσβαση δεξαμενή λάσπης, από την οποία είναι «λερωμένοι» όσοι τα διαχειρίζονται. Με άλλα λόγια, ο καθένας απ’ όσους τα διαχειρίζονται θεωρεί ότι έχει ράμματα για τη γούνα του άλλου. Και η αλήθεια είναι ότι και έχει και μπορεί να βρει...

Ήδη μετά την παραίτηση Κοτζιά διακινήθηκαν πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες το ΥΠΕΞ έχει διαθέσει μυστικά κονδύλια για να επηρεάσει (υπέρ των ελληνικών συμφερόντων) Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης στην Αλβανία και την ΠΓΔΜ, καθώς και για την ενίσχυση της Εκκλησίας (Πατριαρχείο).

Αυτές οι ακριβείς πληροφορίες ωστόσο ρίχνουν φως εκεί ακριβώς όπου δεν πρέπει: δηλαδή στη «θεμιτή» χρήση των χρημάτων για «αγορά» επιρροής. Καλώς ή κακώς με αυτόν τον τρόπο γίνονται (διεθνώς) αυτά τα πράγματα και αυτός ακριβώς είναι ο λόγος ύπαρξης αυτών των κονδυλίων. Το ΥΠΕΞ, το υπουργείο Άμυνας, η ΕΥΠ, αλλά και άλλα υπουργεία διαθέτουν τέτοιου είδους κονδύλια προκειμένου να προωθήσουν «εθνικούς σκοπούς» με την απαραίτητη μυστικότητα και ευελιξία. 

Μέχρι το σημείο αυτό και εντός του δεδομένου πολιτικού πλαισίου και της διεθνούς πρακτικής όλα είναι τακτοποιημένα: Κάποια υπουργεία και υπηρεσίες έχουν στη διάθεσή τους χρήματα και το ελεύθερο να τα μοιράσουν. Ακριβώς σ’ αυτό το σημείο (στη διανομή) εμφανίζεται το πρόβλημα με τις εξής παραμέτρους:

• Ποιος είναι αυτός που αποφασίζει πού και πόσα χρήματα θα διατεθούν;
• Ποιος είναι αυτός (από το κράτος) που μπορεί να ελέγξει επακριβώς πόσα τελικά από τα μυστικά χρήματα έφτασαν στον αποδέκτη και πόσα ενδεχομένως χάθηκαν στον δρόμο;

Με βάση όσα ισχύουν στην ελληνική πραγματικότητα η απάντηση στο δεύτερο ερώτημα είναι σαφής και μονολεκτική: Κανένας. Από τη στιγμή που καταγράφεται μια δαπάνη μυστικών κονδυλίων, κανείς δεν μπορεί να ελέγξει πόσα χρήματα έφτασαν στον «κρυφό» αποδέκτη. Κανείς δεν μπορεί να πιστοποιήσει ότι έπιασαν τόπο. 

Τα υποτιθέμενα στοιχεία που καταθέτει το ΥΠΕΞ στη Βουλή δεν είναι τίποτε περισσότερο από απλή γενική ενημέρωση, χωρίς κανένα στοιχείο για τον αποδέκτη και για το ποσό που τελικά παρέλαβε. Αυτό ίσχυε πάντα, αυτό ακριβώς ισχύει και σήμερα.

Ας δούμε τώρα ποιος αποφασίζει για το πού θα πάνε αυτά τα χρήματα. Η απάντηση είναι: Μόνο ο αρμόδιος υπουργός. Όμως στην προκειμένη περίπτωση (την υπόθεση της ΠΓΔΜ) ας φανταστούμε μυστικά κονδύλια του ΥΠΕΞ να κατευθύνονται στην ΠΓΔΜ υπέρ της συμφωνίας των Πρεσπών και κονδύλια του υπουργείου Άμυνας για να την υπονομεύσουν...

Η παρέμβαση της Δικαιοσύνης για τον έλεγχο των μυστικών κονδυλίων του ΥΠΕΞ, έτσι όπως είναι διαμορφωμένο το σύστημα, δεν πρόκειται να καταφέρει τίποτε πέρα από μια τρύπα στο νερό. Για να υπάρξει ουσιαστικός έλεγχος της διαχείρισης των εν λόγω κονδυλίων θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα άλλο, ανεξάρτητο πλαίσιο (δικαστικού) ελέγχου, το οποίο θα έχει άμεση πρόσβαση στα παραστατικά. Δηλαδή πόσα χρήματα, ποιος τα έδωσε και ποιος τα πήρε...

Πέρα απ’ όλα αυτά, υπάρχουν διανομές από τα μυστικά κονδύλια (κάτω των 25.000 ευρώ) οι οποίες είναι έξω από κάθε ελεγκτικό ραντάρ. Τα παραστατικά αυτών των μικρών «διανομών» εξαφανίζονται μέσα σε μια εβδομάδα, όπως και το χρήμα...

Όλα τα παραπάνω περιγράφουν συνοπτικά το σαθρό πλαίσιο της διαχείρισης των μυστικών κονδυλίων και έχουμε την εντύπωση ότι έως έναν βαθμό εξηγούν γιατί η «μάχη» Καμμένου - Κοτζιά κατέληξε να διεξάγεται σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο: Διότι και οι δύο, ως εκρηκτικές προσωπικότητες, λησμονούν μια ρήση με διαχρονική αξία: «Ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω»...