Γερμανική GIGA-BANK θα απορροφήσει όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες

Αναδημοσιεύτηκε από την ΕΛευθερη Λαικη Αντιστασιακη Συσπειρωση

Tου Λεωνίδα Βατικιώτη


Επίκαιρα, 20-26/9/2012

Η αλήθεια για την Τραπεζική Ένωση και το μέλλον του ευρώ

Μπορεί οι εκκλήσεις για να μπει μπροστά η «Ευρώπη της αλληλεγγύης» να πέφτουν στο κενό και να στοιβάζονται στα αζήτητα της πολιτικής μαζί με άλλες μεγαλεπήβολες ιδέες για την «Ευρώπη των λαών, της συνεργασίας» κ.λπ., αλλά σχέδια και διεργασίες με στόχο την προώθηση της ενοποίησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν λείπουν. Το αντίθετο. Μάρτυρας, η πρόταση που κατέθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 12 Σεπτέμβρη για την τραπεζική ένωση, ένα σχέδιο που για πρώτη φορά αποφασίστηκε επίσημα στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις 28 και 29 Ιουνίου, όταν η νίκη της Εθνικής Ιταλίας επί της Γερμανίας στο ποδόσφαιρο θεωρήθηκε από πολλούς και πολιτική νίκη του ευρωπαϊκού Νότου επί του Βορρά. Φρούδες ελπίδες…

Το σχέδιο για την τραπεζική ένωση έρχεται να αποτρέψει μια εξέλιξη, να εξουδετερώσει έναν κίνδυνο, να θωρακίσει ένα σχέδιο και να υλοποιήσει μια οικονομική πολιτική που είναι κατά πολλούς τρόπους επιζήμια για τους λαούς της Ευρώπης.

Η οικονομική πολιτική την οποία προωθεί η τραπεζική ένωση, στην πράξη, σχετίζεται με τους όρους υπό τους οποίους θα δανειοδοτούνται στο μέλλον οι τράπεζες στο πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησής τους. Η απόφαση της Συνόδου Κορυφής όριζε με σαφήνεια πως αυστηρή προϋπόθεση για την στήριξη των τραπεζών αποτελεί η επιβολή Μνημονίων που θα περιλαμβάνουν αιματηρές περικοπές κοινωνικών δαπανών. Η επαγγελλόμενη τραπεζική ένωση επομένως χτίζεται με πρώτη ύλη τις ουρές ανέργων της Ελλάδας και τις ουρές των συσσιτίων της Ισπανίας. Το νέο κύμα φτώχειας που έρχεται στην Ευρώπη, λόγω της εξυγίανσης των τραπεζών, συνιστά ακόμη μεγαλύτερη πρόκληση αν λάβουμε υπ’ όψη μας ότι από τον Οκτώβριο του 2008 μέχρι τον Οκτώβριο του 2011 τα κράτη της ΕΕ χρηματοδότησαν τις τράπεζές τους με το αστρονομικό ποσό των 4,5 τρισ. ευρώ, υπό την μορφή ρευστού ή εγγυήσεων. Ο πακτωλός αυτός χρημάτων ισούται με το ένα τρίτο σχεδόν όσων παράγουν αυτές οι χώρες κάθε χρόνο. Μπορεί δηλαδή κανείς να φανταστεί πόση κοινωνική ευημερία θα είχε επέλθει στην ήπειρο αν αυτά τα χρήματα είχαν κατευθυνθεί σε προσλήψεις δασκάλων, γιατρών, νοσηλευτικού προσωπικού ή στην κατασκευή κοινωνικών υποδομών… Η προώθηση επομένως της απόφασης της ΕΕ για την τραπεζική ένωση, στην πίσω όψη της έχει απολύσεις, μειώσεις μισθών και κλείσιμο σχολείων.

Πανοπλία για το ευρώ

Το άμεσο ζητούμενο για την πολιτική ηγεσία της ΕΕ είναι η θωράκιση του ευρώ. Βρυξέλλες και Φρανκφούρτη εκμεταλλεύονται αυτό το σύντομο τάιμ άουτ που θα διαρκέσει μετά βεβαιότητας μέχρι τις αμερικανικές εκλογές το Νοέμβριο για να συμμαζέψουν τα του οίκου τους. Η τραπεζική ένωση «θα επιδείξει για μια ακόμη φορά τον μη αντιστρεπτό χαρακτήρα του ευρώ» αναφέρεται στην έκθεση. Παραλείπεται ωστόσο να αναφερθεί ότι αυτή τη στιγμή οι κλυδωνισμοί στα θεμέλια του τραπεζικού συστήματος της Ευρώπης και κατ’ επέκταση στο κοινό νόμισμα δεν προέρχονται τόσο από το (αναγκαίο) ξεφούσκωμα του υπερανεπτυγμένου χρηματοπιστωτικού τομέα, όσο από την λιτότητα. Τουλάχιστον, στην περιφέρεια της ευρωζώνης. Σε ένα περιβάλλον εντεινόμενης λιτότητας, όπου ιδιώτες (νοικοκυριά κι επιχειρήσεις) και κράτη θα συσσωρεύουν βουνά από μη εξυπηρετούμενα δάνεια, όσο ανύπαρκτη κι αν είναι η εποπτεία κι όσο αποτυχημένα αν αποδείχθηκαν τα δύο στρες τεστ που έγιναν στο παρελθόν αποτελώντας πλέον μνημείο «δημιουργικής τραπεζικής», αλλού πρέπει να αναζητηθούν οι αιτίες της αστάθειας. Ήδη η κατάσταση είναι εκρηκτική. Στην Ελλάδα υπολογίζεται πως το 20% των δανείων, αξίας 48 δισ. ευρώ, δεν εξυπηρετούνται ομαλά, ενώ στην Ευρώπη το ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων, με βάση μελέτη της KPMG του Ιουλίου, φτάνει το εντυπωσιακό ποσό του 1,5 τρισ. ευρώ. Αυτό επομένως που θέλουν να αποφύγουν είναι αρνητικές εκπλήξεις που θα θέσουν σε κίνδυνο το ευρώ, πλήττοντας την ισοτιμία και τις προοπτικές του.

Τα μέτρα προστασίας λαμβάνονται εν όψει των κινδύνων που διαγράφονται με σαφήνεια πλέον στον ορίζοντα. Τα εμφανή σημάδια επιβράδυνσης της κινέζικης οικονομίας κι η υποχώρηση που καταγράφεται στην αμερικάνικη οικονομία με αποτέλεσμα για το τρέχον τρίμηνο να προδικάζεται συρρίκνωση του προϊόντος (για πρώτη φορά μετά από τρία χρόνια) αφήνουν ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα για τον φετινό χειμώνα. Είναι δηλαδή πιθανή μια επανεμφάνιση της κρίσης σε διεθνές επίπεδο. Σε ένα τόσο ρευστό διεθνές τοπίο η Ευρώπη (τα τραπεζικά ιδρύματα της οποίας έχουν υπό τον έλεγχό τους το 53% του ενεργητικού του τομέα σε διεθνές επίπεδο) πάλι κινδυνεύει να αποδειχθεί η μαύρη τρύπα του περίφημου …παγκόσμιου χωριού.

Λίγες και καλές τράπεζες

Το σημαντικότερο ωστόσο είναι ότι η προωθούμενη τραπεζική ένωση συνιστά ένα σχέδιο μεγάλου βεληνεκούς με επίδικο την πλήρη αναδιάρθρωση του τραπεζικού χάρτη που ως τελικό σταθμό θα έχει όλες ή σχεδόν όλες οι τράπεζες της Ευρώπης να γίνουν θυγατρικές της Ντόιτσε Μπανκ. Ως ενδιάμεσους σταθμούς θα έχει το κλείσιμο πολλών από τις 6.000 τράπεζες που υπάρχουν σήμερα στην Ευρώπη μέσα από ένα χορό εξαγορών και συγχωνεύσεων όπου θα επικρατήσει ο νόμος του Δαρβίνου: θα επιζήσει ο ισχυρότερος. Κι είναι γνωστό στην Ευρώπη ποιος λαός δεν έχει χάσει ευκαιρία από το να διεκδικεί την ανωτερότητά του με κάθε τρόπο…

Ήδη, ο έλεγχος που ασκούν στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα οι εκπρόσωποι του Τέταρτου Ράιχ είναι καθημερινός και ασφυκτικός (και πάντα ταπεινωτικός όπως μαρτυρούν στελέχη της Τράπεζας της Ελλάδας που έχουν τους Γερμανούς συνεχώς πάνω από το κεφάλι τους) και δεν γίνεται για λόγους τυπικούς ή προληπτικούς. Το ενδιαφέρον τους νομιμοποιείται στη βάση των ποσών που οφείλει η Ελλάδα στην Γερμανία κι ειδικότερα η κεντρική μας τράπεζα στην Μπούντεσμπανκ μέσω του μηχανισμού TARGET 2 (Trans-European Automated Real-time Gross Settlement System). Το ποσό αυτό ανέρχεται στα 104 δισ. ευρώ, με βάση στοιχεία από μελέτη της Ντόιτσε Μπανκ που εκδόθηκε τον Ιούνιο του 2012. Εξ ίσου ελλειμματική είναι η θέση όλων των περιφερειακών χωρών όπως φαίνεται στον πίνακα και το διάγραμμα που παραθέτουμε, ενώ πλεονασματική είναι η θέση των βόρειων χωρών της ευρωζώνης, σε μια πολύ αντιπροσωπευτική γραφική αναπαράσταση του διχασμού που έχει επέλθει στην ευρωζώνη. Στην πραγματικότητα τα ελλείμματα των μεν είναι τα πλεονάσματα των δε.

Έχει όμως σημασία να δούμε ποιοι, στην πραγματικότητα, και τι ακριβώς «οφείλουμε» στην κεντρική τράπεζα της Γερμανίας. Ο συγκεκριμένος μηχανισμός, TARGET 2, είναι ο λογαριασμός χρεώσεων και πιστώσεων όπου εγγράφονται οι μεταφορές κεφαλαίων από την μια χώρα στην άλλη και πιο συγκεκριμένα από την Ελλάδα, την Ιταλία, την Ισπανία κ.α. στην Γερμανία, το Λουξεμβούργο κ.λπ. Η ελλειμματική θέση υποδηλώνει την χώρα απ’ όπου έφυγαν τα κεφάλαια και η πλεονασματική την χώρα στην οποία πήγαν ή καλύτερα την χώρα στην οποία έγιναν απαιτητά και καταβλήθηκαν τα κεφάλαια. Η μεταφορά των κεφαλαίων κι η μαζική φυγή τους από τις εμπορικές τράπεζες στις χώρες της περιφέρειας πραγματοποιείται με τη μεσολάβηση των κεντρικών τραπεζών και χάρη στον δανεισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Αν δηλαδή η ΕΚΤ δεν άνοιγε τους κρουνούς, παρέχοντας μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου 1,2 τρισ. ευρώ (ποσό 12πλάσιο των απαραίτητων αποθεματικών τους!) ποτέ δεν θα είχε μπορέσει να συμβεί αυτή η «μεγάλη φυγή», που οξύνει την κρίση στις χώρες της περιφέρειας, με αποτέλεσμα να παρατηρείται κι άλλη μια «σύμπτωση»: Σχεδόν όλες οι χώρες που εμφανίζονται ελλειμματικές στο TARGET 2 να βουλιάζουν στην ύφεση, ενώ οι πλεονασματικές στο TARGET 2 να εμφανίζουν θετικούς ρυθμούς μεγέθυνσης… Άμεσο αποτέλεσμα αυτών των χρηματοδοτικών εργαλείων που παρέχει η ΕΚΤ (τα οποία μην γελιόμαστε είναι φούσκα ιστορικών διαστάσεων και τεχνάσματα που στοίχισαν ακριβά στους αμερικάνους φορολογούμενους) είναι το άδειασμα των τραπεζικών λογαριασμών στις χώρες του Νότου. Ειδικότερα με βάση έκθεση της Σίτιγκρουπ που υπέγραφε ο Ματ Κινγκ, τον Μάιο του 2012, οι τραπεζικές καταθέσεις έχουν μειωθεί κατά 64% στην Ελλάδα, 55% στην Ιρλανδία, 37% στην Πορτογαλία, 34% στην Ιταλία και 13% στην Ισπανία. Οι τοποθετήσεις μη κατοίκων σε κρατικά ομόλογα έχουν μειωθεί με τις ίδιες αναλογίες: 56% στην Ελλάδα, 18% στην Ιρλανδία, 25% στην Πορτογαλία, 12% στην Ιταλία, και 18% στην Ισπανία. Σε αυτό το σύστημα (το οποίο ο Εκόνομιστ στις 21 Μαΐου χαρακτήριζε «εθνικοποίηση των αγορών») η Γερμανία κι οι βόρειες χώρες φαίνονται να είναι σημαντικά εκτεθειμένες καθώς -με τις ελληνικές τράπεζες να είναι χρεοκοπημένες- σε ένα πιθανό ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, το μοναδικό ποσό που θα μπορούσε να πάρει πίσω η Γερμανία φαίνεται να είναι η συμβολή της Ελλάδας στο μετοχικό κεφάλαιο της ΕΚΤ, που ανέρχεται στα 146 εκ. ευρώ.

Διαμερίσματα και κτήματα στους Γερμανούς

Στην πραγματικότητα, κάθε άλλο παρά χαμένη είναι Μπούντεσμπανκ. Οι Γερμανοί αυτή τη στιγμή σιωπηρά, όπως συνέβαινε και στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, χτίζουν θέσεις και αργά ή γρήγορα θα απαιτήσουν τα δέοντα. Το πρώτο όφελος της Γερμανίας από την δημιουργία αυτού του μηχανισμού στο πλαίσιο του Ευρωσυστήματος καταγράφεται από τη στιγμή που ο δανεισμός γίνεται σε ευρώ, οπότε το «εθνικό της νόμισμα» δεν ανατιμάται όπως θα συνέβαινε αν οι δύο χώρες είχαν διαφορετικό νόμισμα. Πλημμυρίζει λοιπόν στο ρευστό η Γερμανία, χάρη του ευρώ, χωρίς να πληρώνει καν το τίμημα που συνήθως αναλογεί! Από την άλλη, μπορεί οι ελληνικές τράπεζες να είναι «ζόμπι», είναι όμως γνωστό ότι όλα τα προηγούμενα χρόνια είχαν υποθηκεύσει χιλιάδες διαμερίσματα, κτήματα κι επιχειρήσεις κάθε μεγέθους. Γιατί λοιπόν τα ποσά που οφείλει η κεντρική τράπεζα της Ελλάδας να μην εισπραχθούν απ’ ευθείας, χωρίς δηλαδή τη διαμεσολάβηση του κεντρικού πιστωτικού ιδρύματος, από τις εμπορικές τράπεζες, μέσω μαζικών κατασχέσεων; Κι εδώ είναι που έρχεται η τραπεζική ένωση να αποτρέψει σχέδια δημιουργίας ενός «εθνικού πυλώνα» στο τραπεζικό σύστημα, όπως είχε χαρακτηριστεί, και να επιταχύνει τις εξελίξεις προς όφελος φυσικά της Γερμανίας και της Ντόιτσε Μπανκ, την οποία η κυβέρνηση έχει ορίσει σύμβουλό της σε θέματα αναδιάρθρωσης του χρηματοπιστωτικού τομέα. (Αν αυτό δεν είναι σύγκρουση συμφέροντος, τότε τι είναι;)

Καθαρή θέση των εθνικών κεντρικών τραπεζών στο σύστημα TARGET 2

Υπ’ αυτό το πρίσμα η άμεση εθνικοποίηση του τραπεζικού συστήματος, όποιων τραπεζών έστω έχουν απομείνει ακόμη και σήμερα στον έμμεσο έλεγχο του δημοσίου, είναι απόλυτη προτεραιότητα για να μην καταλήξει η Ελλάδα ένα απομακρυσμένο και παρακμιακό γερμανικό κρατίδιο, μια μεταμοντέρνα οικονομική αποικία. Η κατηγορηματική απόρριψη του σχεδίου της «τραπεζικής ένωσης» και η εθνικοποίηση των τραπεζών μπορεί να αποτελέσει ανάχωμα στην επαπειλούμενη εξαγορά τους – με το συμβολικό τίμημα του 1 ευρώ – και σε ένα συντριπτικό πλήγμα που θα ακολουθήσει στην πραγματική οικονομία απ’ το οποίο δεν θα συνέλθει ποτέ. Βέβαια, η βιασύνη που επέδειξε η κυβέρνηση να απαξιώσει και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, το οποίο θα μπορούσε να παίξει τον ρόλο του πυλώνα, θυμίζει την τακτική της καμένης γης που καταστρέφει προληπτικά κάθε ελπίδα…

TARGET 2

Ελλείμματα (σε ευρώ)

Ισπανία             -303 δισ.

Ιταλία               -279 δισ.

Ελλάδα              – 104 δισ.

Ιρλανδία            – 102 δισ.

Πορτογαλία       -75 δισ.

Βέλγιο               -35 δισ.

ΑΘΡΟΙΣΜΑ        -898 δισ.

TARGET 2

Πλεονάσματα (σε ευρώ)

Γερμανία           +644

Ολλανδία           +155 δισ.

Λουξεμβούργο   +115 δισ.

Φινλανδία          + 63 δισ.

ΑΘΡΟΙΣΜΑ        977 δισ.