Τι γιόρτασε, αλήθεια, ο ΣΥΡΙΖΑ;

του Αντώνη Δ. Παπαγιαννίδη

Την έχουμε, στην Ελλάδα και μάλιστα στον δημόσιο βίο της, την τάση να γιορτάζουμε ("να τιμούμε") επετείους. Τόσο, ώστε φορές-φορές να παραμελούμε το τι ακριβώς είναι που γιορτάζουμε/τιμούμε. Έτσι, χθες, με τα δυο χρόνια από την εκλογική επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ στις κάλπες της 25ης Ιανουαρίου 2015 που έφεραν - με την παράξενη και για πολλούς ακατανόητη, πάντως αποδεδειγμένα σταθερότατη στήριξη των ΑνΕλλήνων - όχι "για πρώτη φορά Αριστερά" αλλά για πρώτη φορά Αριστερά στην Κυβέρνηση, στις ευθύνες της διακυβέρνησης, το ερώτημα τέθηκε με έμφαση στο τραπέζι. Τι γιόρτασε, αλήθεια, ο ΣΥΡΙΖΑ;

Ασφαλώς κι εδώ λειτουργεί το δικαίωμα στον αυτοκαθορισμό του "καλού" και του επιτεύγματος, μέσα στα πλαίσια του πολιτικού αυτοπροσδιορισμού ("Ποιοι είμαστε και τι αντιπροσωπεύουμε"). Αυτό το είδαμε να ξεδιπλώνεται, με το αρμόδιο non-paper του Μαξίμου, η πάλι με την μεγάλη συνέντευξη Αλέξη Τσίπρα στην ΕφΣυν. Προτείνουμε πάντως στον αναγνώστη πέντε προσεγγίσεις του τι γιορτάστηκε, μην και τον βοηθήσουν να διαμορφώσει την δική του ισορροπία απέναντι σ' αυτήν την 2ετία. Λοιπόν:

Πρώτο και, θαρρούμε πιο σημαντικό ήταν ακριβώς ότι το αίτημα ενός ολόκληρου πολιτικού χώρου - της ριζοσπαστικότερης κι από το αρχικό ΠΑΣΟΚ , π.χ., Αριστεράς - να αποκτήσει πρόσβαση στην εξουσία, βρήκε δικαίωση. Αυτή η έξοδος από το πολιτικό/εξουσιακό περιθώριο, η πρόσβαση στην εξουσία στρωμάτων και απόψεων και διεκδικήσεων που ασφαλώς και είχαν πλήρη ελευθερία έκφρασης (το κεκτημένο της Μεταπολίτευσης), αλλά "όχι και να γίνουν Κυβέρνηση!...", είναι κάτι το πολύ σημαντικό. Είναι η λειτουργία ενσωμάτωσης της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.

Δεύτερο, και άμεσα διασυνδεδεμένο, είναι εκείνο που και στο ξεκίνημα σημειώσαμε: ο ΣΥΡΙΖΑ/"πρώτη φορά Αριστερά" δεν κέρδισε απλώς το γέρας της εξουσίας, ζαλώθηκε εκούσια  και τις ευθύνες της διακυβέρνησης. Με όλα όσα συνεπάγεται η (βαθμιαία, δύσκολη αλλά... αναγκαία) συνειδητοποίηση των συσχετισμών, των συμβιβασμών που την συνοδεύουν την κατά τα άλλα ηδύτατη εξουσία. Η σωστή συνθηματολόγηση είναι "Πρώτη φορά Αριστερά στην εξουσία".

Τρίτο προς εορτασμό - κι εδώ σιγά-σιγά το πράγμα βαραίνει - είναι εκείνο που θα μας επιτραπεί να ονομάσουμε ωρίμανση, ενηλικίωση. Δεν τρέχει με την ίδια ταχύτητα, εν προκειμένω, ο λόγος με την πρακτική, όμως και τα δυο προχώρησαν. Σε κάτι πιο συμβατό με την πραγματικότητα. Από  δίπλα, εδώ ακριβώς, είναι και η εκμάθηση "των άλλων", του μεγάλου έξω κόσμου όπως αυτός είναι (από τις Βρυξέλλες και το Eurogroup και την Κορυφή μέχρι το πλαίσιο Κλίντον/Ομπάμα ή την Πολυμερή για το Κυπριακό), της ίδιας της έννοιας και της λογικής της διαπραγμάτευσης. Πράγματα συναρπαστικά, δύσβατα, επώδυνα στιγμές-στιγμές . Πλην... αναπόφευκτα.

Τέταρτο, η ανθεκτικότητα που κατάφερε να βρει μέσα του ο ΣΥΡΙΖΑ. Ασφαλώς με την αναντικατάστατη βοήθεια της συγκολλητικής ύλης που αποτελεί ...η εξουσία. Ανθεκτικότητα απέναντι, πρώτιστα, στο κόστος της αναγνώρισης των συσχετισμών και σ' εκείνο της προσαρμογής στην πραγματικότητα. Ανθεκτικότητα στις διασπαστικές δυνάμεις που γεννήθηκαν - και με την δεύτερη εκλογή, εκείνη του Σεπτεμβρίου 2015, εκδηλώθηκαν ανοιχτά και τραυματικά. Ανθεκτικότητα στην κατακραυγή όχι μόνο της Αντιπολίτευσης αλλά και μεγάλου, πολύ μεγάλου μέρους της μηντιακής εξουσίας, στον καγχασμό τού "Κωλοτούμπες!" και την καταγγελία του "Ψεύτες!" και στην διατύπωση φόβων για σκοτεινά σχέδια. Ανθεκτικότητα, τέλος, στις ίδιες της παράδοξες συμμαχίες που προέκυψαν για να κρατηθεί η εξουσία (ναι, στο τακίμιασμα με τον χώρο των ΑνΕλλήνων αναφερόμαστε).

Πέμπτο - κι εδώ ίσως ο πλέον πιστός των Συριζαίων αναζητήσει την σωτηρία της ψυχής, που είναι όντως μεγάλο πράγμα... - σε πολλούς τομείς, όχι ακριβώς καθοριστικούς της καθημερινότητας των ανθρώπων αλλά πάντως ο καθένας με την σημασία του, προχώρησε η εφαρμογή ιδιαίτερων επιλογών (κοινωνικής αν μη ταξικής μεροληψίας, κατά την μαχητική διατύπωση). Μπορεί αυτό να κωδικοποιήθηκε ως "Παράλληλο Πρόγραμμα" χωρίς να πολυπείσει, μπορεί να έκανε κυματάκια χωρίς αληθινό αποτέλεσμα σε χώρους σαν την Παιδεία, να δημιούργησε καταστάσεις κινούμενης άμμου π.χ. στο Ασφαλιστικό. Πάντως κάτι επιχειρήθηκε - να δούμε τι θα βγει στο μέλλον.

kontranews