του Αντώνη Δ. Παπαγιαννίδη
Δεν είναι ευγενικό να αναφέρεται κανείς σε ένα εγχείρημα ανάλυσης - ειδικά αν έχει ενσωματωθεί σε βιβλίο - ξεκινώντας από το τέλος. Όμως δεν θα μας παρεξηγήσει ο αναγνώστης αν αναφερθούμε στον "Χάρτη Εξόδου από την Κρίση" , το πρώτο βιβλίο που εισφέρει μετά από έναν μικρό αστερισμό μελετών που προηγήθηκαν η διαΝΕΟσις, ο αυτοπροσδιοριζόμενος ως μη-κερδοσκοπικός οργανισμός έρευνας και ανάλυσης, που ξεκίνησε πριν ένα χρόνο με πρωτοβουλία του Δημήτρη Δασκαλόπουλου (άλλοτε της ΔΕΛΤΑ, ύστερα Πρόεδρου του ΣΕΒ). Όμως το οδοιπορικό που έρχεται να προσφέρει , συμπληρώνοντας τον τίτλο με το "Ενα νέο παραγωγικό μοντέλο για την Ελλάδα"οδηγεί κατ' ανάγκην τα μάτια προς αυτό ακριβώς - κάτι σαν συμπέρασμα, σαν προδιαγραφόμενη λύση/διέξοδο απο την βασανιστική πορεία της κρίσης των τελευταίων 7+ ετών.
Λοιπόν: λίγο πριν τερματιστεί η διαδρομή του "Χάρτη Εξόδου", οι μελετητές/συγγραφείς - Πάνος Τσακλόγλου (συντονιστής), Γ. Οικονομίδης, Τζ. Παγουλάτος, Χ. Τριαντόπουλος, Α. Φιλιππόπουλος - τολμούν και καταγράφουν κάποια άξια λόγου "θετικά κεκτημένα" της ίδιας της κρίσης. Τα καταγράφουμε, χωρίς κατ' ανάγκην να τα συμμεριζόμαστε και τόσο. Πρώτον, την "ευρεία κοινωνική και πολιτική συνειδητοποίηση" (χμ!) ότι η οικονομία της χώρας δεν είναι δυνατόν να επιστρέψει "ούτε στην υπερχρέωση, ούτε στην αμεριμνησία την προ-Μνημονίου περιόδου". Μάλιστα φθάνουν στο σημείο να αναγνωρίσουν στην Ελληνική κοινωνία μια συλλογική μνήμη "απώθησης προς την υπερχρέωση", ανάλογη μ' εκείνην των Γερμανών για τον υπερπληθωρισμό του Μεσοπόλεμου.
Ακολουθεί - πάντα στα θετικά - "μια θετική κληρονομιά τεχνογνωσίας, μεταρρυθμίσεων και (με μεγάλες θυσίες) εξάλειψης των ελλειμμάτων του παρελθόντος". Εδώ η αναφορά είναι και στις μεταρρυθμίσεις που έγιναν έστω και με μείζονα κοινωνική πίεση και που αναμένεται σταδιακά να αποδώσουν. είναι και στο πώς γίνεται πλέον η διακυβέρνηση, με στόχους και διαδικασίες και ελέγχους. Οι "οδοδείκτες" που έχουν ταχθεί, οι ενδιάμεσοι στοχοι που οφείλουν να πιάνονται (με τις καταπιεστικές αξιολογήσεις, με τα προαπαιτούμενα και όλα τα συναφή) έχουν υποχρεώσει σε μια εγκατάλειψη της χαλαρότητας παλιότερων εποχών. Τέλος, υπάρχει η δύσκολη αλλά προωθούμενη "διακομματική συναίνεση" που τείνει να αποτελέσει κεκτημένο: το Μνημόνιο-1 ψηφίστηκε από ένα κόμμα. το Μνημόνιο-2 από δυο κόμματα. το Μνημόνιο-3 από πέντε: δεν ήταν εύκολη η διαδρομή, αλλά.... διανύθηκε!
Αυτά τα θετικά, δεν κρύβουν βέβαια από τους συντάκτες της μελέτης ούτε την τρομερή κοινωνική και πολιτική πίεση που έφερε η κρίση ούτε την αποδιάρθρωση της οικονομίας, με την υφεσιακή απερήμωση, την εξωπραγματική ανεργία, την υπερχρέωση του ιδιωτικού τομέα - ακόμη περισσότερο, δε την " δυνατότητα της κρίσης να αυτοαναπαράγεται και να αυτοπολλαπλασιάζεται, με μια ταξική δυναμική φαύλου κύκλου". Αυτήε ακριβώς την αντιμετώπιση έρχεται να προτείνει συνολικά η μελέτη - αλλά και ευρύτερα η δραστηριοποίηση της διαΝΕΟσις,που έχει καλύψει με ερευνητικό (και δημοσιογραφικό) έργο στους 10 μήνες λειτουργίας της θέματα όπως το "τι πιστεύουν οι Έλληνες", τα μέτωπα της φτώχειας ή της υγείας, την εφαρμογή του ΕΣΠΑ. όλα αυτά όμως όχι μόνον αναλυτικά, αλλά κυρίως με την λογική προτάσεων, διεξόδων.
Στον "Χάρτη εξόδου από την κρίση" βλέπει κανείς την επισήμανση τομέων ανάπτυξης και προσεγγίσεων, γνωρίμων από προηγούμενες μελέτες και έρευνες (McKinsey, ΙΟΒΕ, ΚΕΠΕ), κυρίως όμως μια προσπάθεια συγκρότησης και δόμησής τους. Συναντά επιπλέον και την - σε νέα βάση - καταγραφή της "ανάγκης πολιτικής συνεννόησης", αν είναι να φύγει από την μέση το διαβόητο country risk που "άδειασε" την Ελλάδα από καταθέσεις και επενδυτικές προοπτικές και φόρτωσε με απαγορευτικό κόστος χρηματοδότησης τις επιχειρήσεις, διώχνοντάς ή στραγγαλίζοντάς τες, κι έτσι βαθαίνοντας την ύφεση.
Με δεδομένο το τι βρίσκεται πολιτικά μπροστά μας, με την εμπλοκή και στην αξιολόγηση και στην συζήτηση του χρέους, η μελέτη αυτή έρχεται σε μια παράξενη στιγμή. Η συζήτηση που έγινε γύρω της - με Γιάννη Δραγασάκη, Γιάννη Στουρνάρα, Νίκο Χριστοδουλάκη και Νίκο Καραμούζη, θα μας απασχολήσει αύριο.
Θαρρούμε ότι θα κινήσει το πρόσθετο ενδιαφέρον του αναγνώστη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου