Η δυσπλασία της μυθοπλασίας

Outside the Wall

Ευάγγελος Αυδίκος 

Στα παραμύθια είναι διαδεδομένες οι μορφές που γεννιούνται μισές, με δυσπλασία, για πολλούς και διάφορους λόγους. Παρόλο που το παραμύθι συνεχίζει να είναι από τα αγαπημένα μου θέματα, κάθε φορά που διαβάζω κάποια απ’ αυτά όλο και πιο πολύ αντιλαμβάνομαι τη σχέση τους με τη ζωή. Γίνεται ορατός ο συμβολικός του λόγος, μόλο που η τρέχουσα εντύπωση είναι πως πρόκειται για μια ψεύτικη, επινοημένη, ενίοτε και αφελή, αφήγηση.

Κοιτάζοντας γύρω μου συνειδητοποιώ τη σοφία του παραμυθιού. Ο άνθρωπος πίστεψε πως με τον διαφωτισμό είχε βάλει στο «χρονοντούλαπο» της ιστορίας τις προκαταλήψεις, τον ανορθολογισμό. Μέσα σ’ αυτά λάτρεψε τη δύναμη του ορθού λόγου, ενώ δαιμονοποίησε τα συναισθήματα. Αυτή η διάσταση απογειώθηκε στον προτεσταντισμό που θεώρησε την εκδήλωση των συναισθημάτων ως αδυναμία για την ανάπτυξη της καπιταλιστικής οικονομίας και την επιτυχία του ατόμου.

Όμως, δε χρειάζεται, πια, να πάμε πίσω στο χρόνο ή σε άλλους τόπους. Είναι πολύ έντονη, σχεδόν ανυπόφορη, η διαπίστωση πως γεμίσαμε μισούς ανθρώπους. Πετυχημένους επιχειρηματίες που παίζουν την αγορά στα δάχτυλα, διανοούμενοι με συσσωρευμένη γνώμη, επιστήμονες που εντυπωσιάζουν με τις επιτυχίες τους, πολίτες, ανεξάρτητα από ηλικία και φύλλο, που ζουν στον αιώνα των ατομικών δικαιωμάτων. Σ’ όλα αυτά , όμως, δεν συμπεριλαμβάνουν το δικαίωμα της συναισθηματικής πληρότητας. Κι αυτό το τελευταίο έρχεται με την ανάγκη να πλημμυρίσει η ύπαρξή σου από αγάπη, συμπόνια, κατανόηση του διπλανού, έγνοια για τον πόνο.

Όλο και πιο πολύ, ιδίως οι πιο πετυχημένοι, έχουν κάνει ως τρόπο σκέψης τους την ανάγκη να παίρνουν, να διεκδικούν για τους εαυτό τους. Να υπερασπίζονται την ατομικότητά τους, αδιαφορώντας για τους άλλους. Πιστεύουν δε πως αν γίνουν μέλη σε ΜΚΟ και προσφέρουν κάποιο πιάτο φαγητό σε πρόσφυγες και μετανάστες θα κερδίσουν τη συναισθηματική πληρότητα που τους λείπει. Θα ολοκληρωθούν ως άνθρωποι.

Γεμίσαμε με λαμπερούς ανθρώπους που αρέσκονται να εκφέρουν λέξεις για ισότητα, δικαιοσύνη, κοινωνική φροντίδα. Όταν όμως έρχεται η ώρα της πράξης αποκαλύπτεται η ατελής φύση τους. Νοιάζονται μόνο για το πώς θα πάρουν, ξεχνούν τα μεγάλα λόγια και τις αναλύσεις.

Αυτό είναι και το αγκάθι του πολιτισμού μας. Γεμίσαμε από μισούς ανθρώπους. Από ανολοκλήρωτους ανθρώπους που δεν μάθανε να δίνουν με την καρδιά τους. Κι αυτή η κατάσταση γίνεται ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια της κοινωνικής συνοχής.

πηγή: artinews