Ευσεβείς πόθοι και πραγματικότητα - Τα δεδομένα της ελληνοτουρκικής διελκυστίνδας στην Ανατολική Μεσόγειο

Το Ποντίκι

του Δημήτρη Μηλάκα

Θα είχαν «πλάκα» αυτές οι λεκτικές αντιπαραθέσεις (του στυλ «ξέρεις ποιος είμαι εγώ, ρε;» ή «θα φωνάξω τους φίλους μου να σε δείρουν») μεταξύ των κυβερνήσεων Ελλάδας και Τουρκίας αν πίσω τους δεν υπήρχαν απτά συμφέροντα και μεγάλα σχέδια που βρίσκονται, όπως φαίνεται, στην τελική φάση της δρομολόγησής τους. Το μεγάλο ενεργειακό παιχνίδι στην Ανατολική Μεσόγειο εξελίσσεται με τη συμμετοχή μεγάλων παικτών, οι οποίοι, προκειμένου να προωθήσουν τα συμφέροντά τους, χρησιμοποιούν τις αναλώσιμες μαριονέτες τους...

Οι πολιτικές ηγεσίες σε Αθήνα και Λευκωσία θέλουν να εμφανίζονται ότι παίρνουν ισότιμα μέρος σε αυτό το μεγάλο παιχνίδι, το οποίο έχει στόχο τελικά τη διανομή των επιβεβαιωμένων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων που έχουν βρεθεί στην κυπριακή ΑΟΖ και αυτών που εκτιμάται ότι υπάρχουν δυτικότερα σε περιοχές νότια του Καστελόριζου. 

Τόσο στην Αθήνα όσο και στη Λευκωσία οι κυβερνήσεις υπογραμμίζουν τις σημαντικές συμμαχίες που έχουν συνάψει με τους ισχυρούς, οι οποίοι υποτίθεται ότι θα προστατέψουν τα συμφέροντα Ελλάδας και Κύπρου. Ωστόσο οι Τσίπρας και Αναστασιάδης αρνούνται να δουν την πραγματικότητα: τέσσερα τουρκικά πλοία (δύο ερευνητικά και δυο γεωτρύπανα) συνοδευόμενα από τουρκικά πολεμικά πλοία κόβουν βόλτες, τρυπούν και ερευνούν στην κυπριακή ΑΟΖ. 

Την ίδια στιγμή οι ισχυροί φίλοι της Ελλάδας και της Κύπρου, καταρχάς οι Ευρωπαίοι εταίροι, παρότι η Άγκυρα καταπατά ευρωπαϊκό έδαφος, περιορίζονται στην έκδοση «σκληρών» ανακοινώσεων. Προφανώς τα οικονομικά συμφέροντα χωρών της Ε.Ε. όπως η Γερμανία και η Ολλανδία είναι τόσο μεγάλα στην Τουρκία, ώστε η πιθανότητα επιβολής ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Άγκυρας είναι απογοητευτική.

Παρ’ όλα αυτά οι κυβερνήσεις σε Αθήνα και Λευκωσία δεν πτοούνται καθώς θεωρούν την αμερικανική έμπρακτη υποστήριξη δεδομένη αν η Τουρκία τραβήξει κι άλλο το σχοινί. Προφανώς λησμονούν ότι οι ΗΠΑ, αφού υποκίνησαν μέσω της ελληνικής χούντας το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου για να δημιουργηθούν τα προσχήματα για την τουρκική εισβολή, παραμένουν μέχρι σήμερα θεατές της κατοχής του μισού νησιού.

Τα ελληνικά επιχειρήματα

Το επιχείρημα που προβάλλεται στην Αθήνα και τη Λευκωσία είναι ότι σήμερα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Δηλαδή:

● Η Τουρκία απομακρύνεται από τις ΗΠΑ και τη Δύση γενικότερα.

● Οι ΗΠΑ προώθησαν τη δημιουργία της «συμμαχίας» Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, την οποία μάλιστα εποπτεύουν.

● Μέσω των ΗΠΑ έχει ρυμουλκηθεί στον «άξονα» Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ και η Αίγυπτος

● Η Γαλλία έχει απτά οικονομικά συμφέροντα (οικόπεδο με πλούσιο κοίτασμα στην κυπριακή ΑΟΖ) και έχει ήδη συνάψει συμφωνίες στρατιωτικής συνεργασίας με τη Λευκωσία.

● Όπως μας λέει, ο Έλληνας πρωθυπουργός έχει λάβει ισχυρές διαβεβαιώσεις υποστήριξης από τον ίδιο τον Πρόεδρο της Γαλλίας πως οι γαλλικές δυνάμεις θα εμποδίσουν την Τουρκία να επιβάλει διά της βίας τις θέσεις της στην περιοχή.

Από την Κύπρο, όπου βρέθηκε για την κηδεία του Δημήτρη Χριστόφια, ο Αλέξης Τσίπρας θεώρησε ωφέλιμο να απαντήσει στα όσα είχε πει νωρίτερα ο Πρόεδρος της Τουρκίας:

«Λίγο πριν έρθω σήμερα εδώ στην ΕΛΔΥΚ να αποτίσω φόρο τιμής στους πεσόντες, συνεργάτες μου με πληροφόρησαν ότι ο Τούρκος Πρόεδρος έκανε κάποιες δηλώσεις. Είπε, απευθυνόμενος στον Έλληνα πρωθυπουργό, ότι “λέει κάποια πράγματα μιλώντας μόνος του, αλλά εγώ θα συνεχίσω τον χαβά μου”. Θέλω να απαντήσω σε αυτή τη δήλωση λέγοντας, πρώτον, ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός δεν λέει κάποια πράγματα, αλλά μιλάει τη γλώσσα του διεθνούς δικαίου, τη γλώσσα της λογικής, της αλήθειας και της αποφασιστικότητας. 

Ο Έλληνας πρωθυπουργός δεν μιλάει μόνος του, αλλά έχοντας στο πλευρό του την Ε.Ε., όλα τα κράτη - μέλη της Ευρώπης και τη μεγάλη πλειοψηφία της διεθνούς κοινότητας, αλλά και κάθε χώρα που σέβεται το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της θάλασσας».

Οι τουρκικές απειλές

Ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, πρόεδρος του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης και κυβερνητικός εταίρος του Ταγίπ Ερντογάν, επιτέθηκε στην Ελλάδα και στον Τσίπρα κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματός του. «Η Ελλάδα παίζει με τη φωτιά. Ο πρωθυπουργός της χώρας αυτής, ο Τσίπρας, με θράσος δήλωσε πως θα έχουμε τίμημα αν επιμείνουμε στις γεωτρήσεις. Η κουτσή πάπια ο Τσίπρας είπε πως θα μας εμποδίσουν», τόνισε ο Μπαχτσελί και συμπλήρωσε: 

«H Ελλάδα πρέπει να ξέρει πως δεν έχει γεννηθεί ο πειρατής που μπορεί να μας εμποδίσει στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο. O Tσίπρας πρέπει να σταματήσει να προκαλεί και να ασχοληθεί με την Ιστορία. Πρέπει να πάρει μάθημα από τους παππούδες του που έπεσαν στη θάλασσα στη Σμύρνη. Αν δεν το κάνει, τότε από τώρα πρέπει να είναι έτοιμος να τσακιστεί, να βυθιστεί στη θάλασσα». 

Κλείνοντας ο Τούρκος πολιτικός επισήμανε: «Προκαλώ! Ο Τσίπρας να βγει μπροστά μας στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο και να δει τι θα πάθει».

Απέναντι στην τουρκική αμφισβήτηση της κυπριακής ΑΟΖ, η οποία εκδηλώνεται στην πράξη, και απέναντι στις απειλές της Άγκυρας ότι θα πραγματοποιήσει γεωτρήσεις (και) στην περιοχή του Καστελόριζου, η Αθήνα (κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση) προβάλλει ως επαρκές ανάχωμα τις «στρατηγικές σχέσεις» που αναπτύσσει η χώρα με τους Αμερικανούς.

Ανάμεσα στις αποδείξεις για το βάθος αυτής της στρατηγικής ελληνοαμερικανικής σχέσης η Αθήνα προβάλλει το υπό ψήφιση νομοσχέδιο East Med Act που έχει ήδη περάσει από την αρμόδια Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας. Το «Νομοσχέδιο για την Ασφάλεια και την Ενεργειακή Συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο», όπως ονομάζεται, επιχειρεί να αναμορφώσει τη γεωπολιτική στρατηγική των ΗΠΑ στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου τοποθετώντας την τριμερή συνεργασία Ελλάδας - Ισραήλ - Κύπρου στο επίκεντρο του στρατηγικού ενδιαφέροντος της Ουάσιγκτον. Ανάμεσα στις πολλές προβλέψεις του περιλαμβάνεται και η άρση του εμπάργκο όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία, καθώς και η καταγραφή των τουρκικών παραβιάσεων.

Για να επιβεβαιωθούν στην πράξη όλοι αυτοί οι ευσεβείς πόθοι της ελληνικής / ελληνοκυπριακής πλευράς, θα πρέπει κατ’ αρχάς να επισφραγιστεί η ρήξη στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Η επικείμενη συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν στην Οζάκα στο περιθώριο της συνόδου των G20 πιθανότατα θα δώσει την εκκίνηση για εξελίξεις... 

* Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ, τεύχος 2079 στις 27-6-2019