Η Αλβανία ως ναρκο-κράτος

Ινφογνώμων Πολιτικά

Του Κώστα Ράπτη 

Η Αλβανία είναι μέλος του ΝΑΤΟ και χώρα υποψήφια για ένταξη στην Ε.Ε. - είναι επίσης το μόνο ναρκο-κράτος της Ευρώπης.

Σύμφωνα με τον ορισμό του ΔΝΤ, ναρκο-κράτος (narco-state) είναι αυτό στο οποίο όλοι οι νόμιμοι θεσμοί έχουν διαβρωθεί από την ισχύ και τον πλούτο του παράνομου εμπορίου ναρκωτικών.

Η πολιτική κρίση που μαίνεται στη γειτονική χώρα, ιδίως αφότου ο πρόεδρος Ιλίρ Μέτα ακύρωσε υπό το βάρος των διαδηλώσεων της αντιπολίτευσης την προγραμματισμένη για τις 30 Ιουνίου διεξαγωγή των δημοτικών εκλογών στις οποίες ωστόσο φέρεται αποφασισμένος να προχωρήσει ο πρωθυπουργός Έντι Ράμα, δεν μπορεί να ερμηνευθεί χωρίς να ληφθεί υπόψη αυτή ακριβώς η διάβρωση των θεσμών.

Χαρακτηριστική είναι η αφορμή κλιμάκωσης της κρίσης, ήτοι η δημοσιοποίηση από τη γερμανική ταμπλόιντ εφημερίδα Bild των ηχογραφημένων συνομιλιών του δημάρχου Δυρραχίου και τοπικού επικεφαλής του κυβερνώντος Σοσιαλιστικού Κόμματος Vangjush Dako με τον Astrit Avdylaj, διεθνούς ναρκο-συμμορίας, με αντικείμενο την εξαγορά ψήφων για τις βουλευτικές εκλογές του 2017.

Ο Αvdylaj (που εδρεύει στο Shijak, πλάι στο Δυρράχιο) εμφανίζεται να ελέγχει κρατικές υπηρεσίες, οι οποίες σβήνουν πρόστιμα σε υπηρεσίες συμφερόντων του, αλλά και να συμπεριλαμβάνει στις λίστες του Σοσιαλιστικού Κόμματος δικούς του ανθρώπους, τουλάχιστον ένας εκ των οποίων εξελέγη.

Ο Dako διεκδικεί στις δημοτικές εκλογές της 30ής Ιουνίου την επανεκλογή του στην δημαρχία της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της Αλβανίας, ενώ εξακολουθεί να χαίρει της στήριξης του πρωθυπουργού Ράμα.

Οι κατηγορίες ότι η εκλογική νίκη των Σοσιαλιστών το 2017 υπήρξε εξαγορασμένη αποτελεί την κύρια κατηγορία της αντιπολίτευσης, η οποία μποϊκοτάρει τις διαδικασίες του κοινοβουλίου, διοργανώνει αλλεπάλληλες διαδηλώσεις οι οποίες γίνονται όλο και πιο βίαιες, και ζητά τη διενέργεια νέων εκλογών – χωρίς ωστόσο να είναι διόλου βέβαιο ότι ο ελάχιστα χαρισματικός ηγέτης της Lulzim Basha θα μπορέσει να τις κερδίσει.

Σε ένα τοπίο δίχως θεσμικά αντίβαρα, καθώς η χώρα δεν διαθέτει Συνταγματικό Δικαστήριο εδώ και τρία χρόνια, η άμεση εμπλοκή του προέδρου Μέτα (προερχόμενου από το τρίτο σε δύναμη κόμμα, το οποίο παραδοσιακά λειτουργούσε ως μπαλαντέρ) απλώς εντείνει το αδιέξοδο.

Σύμφωνα με μελέτη χρηματοδοτημένη από την Ε.Ε. στο πλαίσιο του προγράμματος Horizon, η οποία κάλυψε την περίοδο από το 2016 έως το 2019, το 20,7% των Αλβανών πολιτών φέρεται να έχει ανταλλάξει την ψήφο του με χρήματα ή αντίστοιχες διευκολύνσεις. Και το μαύρο χρήμα κάθε άλλο παρά λείπει σε μία χώρα, η οποία αποτελεί τον κύριο παραγωγό κάνναβης στην Γηραιά Ήπειρο, αλλά σταδιακά και τον σημαντικότερο διαμετακομιστικό κόμβο κοκαϊνης από τη Λατινική Αμερική προς τις ευρωπαϊκές αγορές.

Άρθρο του VICE υπενθυμίζει ότι οι δύο τελευταίοι υπουργοί Εξωτερικών του Ράμα ενεπλάκησαν σε ναρκο-σκάνδαλα. Ο μεν Saimir Tahiri αντιμετωπίζει τη δικαιοσύνη, με βάση ηχογραφημένο υλικό της ιταλικής υπηρεσίας αντιμετώπισης του οργανωμένου εγκλήματος, για δωροδοκίες, διακίνηση κάνναβης και λαθρεμπόριο αυτομάτων Καλάσνικοφ. Ο αντικαταστάτης του Fatmir Xhafaj παραιτήθηκε πέρσι για λόγους ευθιξίας μετά την καταδίκη του ετεροθαλούς αδελφού του Agron σε επταετή κάθειρξη στην Ιταλία για ναρκεμπόριο.

Ακόμη και ο εγγονός του ηγέτη της κομμουνιστικής Αλβανίας Εμβέρ Χότζα, Ερμάλ καταδικάστηκε το 2017 σε δεκαετή κάθειρξη για εμπλοκή σε μεταφορά 120 κιλών κοκαΐνης από τη Λατινική Αμερική στην Ευρώπη.

Εύγλωττο είναι και το παράδειγμα του Klement Balili, πρώην δημοσίου υπαλλήλου και μετέπειτα μεγαλοξενοδόχου, ο οποίος στο ελληνικό ένταλμα σύλληψής του αποκαλείται ο "Πάμπλο Εσκομπάρ των Βαλκανίων”, καθώς, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, ηγείτο μιας ναρκο-αυτοκρατορίας με κύκλο εργασιών ενός διs. Δολαρίων , με παρακλάδια στην Ιταλία, τη Γερμανία, την Ελλάδα και τη Βρετανία.

Ο Balili δεν κρύβει τους δεσμούς με το κόμμα του προέδρου. Ο ανιψιός του εξελέγη με τα ψηφοδέλτιά του δήμαρχος Βερατίου, ενώ το ξενοδοχείο του "Εσκομπάρ των Βαλκανίων” στους Αγίους Σαράντα εγκαινιάσθηκε το 2015 από τον ίδιο τον Μέτα.

Σε μία κοινωνία όπου η παράνομη οικονομία κατατρώει την νόμιμη και όπου η διαφθορά ξεκινά ήδη από το εκπαιδευτικό σύστημα, δεν είναι παράλογο που η νέα γενιά βιώνει πλήρη απουσία προοπτικής. Έρευνα της Gallup το 2018 κατέταξε τους κατοίκους της Αλβανίας στην τέταρτη θέση παγκοσμίως, μετά από αυτούς της Αϊτής, της Λιβερίας και της Σιέρα Λεόνε, ως προς την προθυμία να εγκαταλείψουν τη χώρα τους. Όμως πλέον οι πόρτες της μετανάστευσης στην Ε.Ε. είναι κλειστές – για τους απλούς Αλβανούς, καθώς η δράση της αλβανικής και κοσοβάρικης μαφίας είναι αρκούντως διεθνοποιημένη.

Η προοπτική της ευρωπαϊκής ένταξης είναι μακρινή και αμφίβολη – ιδίως στη Γερμανία οι Χριστιανοδημοκράτες της καγκελαρίου Μέρκελ δεν κρύβουν την απαρέσκειά τους προς την υποψηφιότητα της Αλβανίας την οποία θα ήθελαν να αποσυνδέσουν (decouple) από αυτήν της Βόρειας Μακεδονίας. Σε κάθε περίπτωση, η αποτυχία του ευρωπαϊκού κέντρου να ελέγξει και να αναβαθμίσει τα Δυτικά Βαλκάνια, για τα οποία τόσο ενδιαφέρεται, είναι εντυπωσιακή. 

Πηγή capital