Έτσι λειτουργεί η δημοκρατία (Β’ μέρος)

Ινφογνώμων Πολιτικά

του Παναγιώτη Μπαλακτάρη

Β’ μέρος

Η κριτική είναι εύκολη. Η αυτοκριτική δεν είναι. Είναι χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσεως η εγωιστική οχύρωση στην άποψή μας. Ή στα λάθη μας. Ή στις εμμονές μας. Όποιος, δε, τολμάει να μας κρίνει μετατρέπεται σε εχθρό μας. Είναι αδιανόητο για την ανθρώπινη ιδιοσυγκρασία να αποδεχτεί ότι έσφαλε. Μόνον άνθρωποι ώριμοι – κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά, εσωτερικά – τείνουν να διαθέτουν με σχετική ευχέρεια τις απόψεις τους προς κρίση. Κι αυτοί όχι πάντα. Οι αποδέλοιποι διστάζουμε να εκτεθούμε στη βάσανο της κρίσεως. Δε μας αρέσουν τα φώτα που είναι στραμμένα επάνω μας. Προτιμούμε την ασφάλεια που παρέχει το ημίφως. Να διατυπώνουμε την άποψή μας αλλά μέχρις ενός ορίου. Να κρίνουμε αλλά να μην προτείνουμε. Πιο άνετο είναι να διαπιστώνουμε τα σφάλματα των άλλων, παρά τα δικά μας εξάλλου.

Γι’ αυτό ο μέσος πολίτης επιλέγει να μη συμμετέχει στο εκλέγεσθαι. Το κενό της μη συμμετοχής των πολιτών έρχονται να καλύψουν πολίτες που έχουν ως επάγγελμα την πολιτική καριέρα. Αυτοί είναι απενοχοποιημένοι λόγω συνήθειας. Συνήθως προέρχονται από πολιτικά τζάκια, τα οποία είναι μαθημένα στην κριτική. Για εκείνους η προβολή είναι μονόδρομος. Κάποιοι εξ αυτών έχουν ικανότητες, ενώ άλλοι δεν έχουν. Χρίζονται υποψήφιοι βουλευτές, δήμαρχοι, περιφερειάρχες κ.λπ. Γιατί; Διότι οι διαδικασίες επιλογής υποψηφίων στα πολιτικά κόμματα δεν είναι διαφανείς. Ούτε δημοκρατικές εν πολλοίς. Κυρίως, όμως, επειδή αρκετοί ικανοί και καταξιωμένοι στο επάγγελμά τους πολίτες αρνούνται να λάβουν θέση στην πολιτική κονίστρα. Την απεχθάνονται, την αποστρέφονται, την αποκηρύσσουν. Ωστόσο, δια της πολιτικής διασφαλίζονται τα εθνικά δίκαια. Η πολιτική προστατεύει την κοινωνική συνοχή. Με την άσκηση πολιτικής χαράσσεται το μέλλον ενός έθνους, ενός κράτους και των πολιτών.

Στο πλαίσιο αυτό, με χαρά πληροφορήθηκα πως διάφοροι γνωστοί και φίλοι θα εκτεθούν στις επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές και στις ευρωεκλογές. Αυτό απαιτεί θάρρος και γενναιότητα. Θάρρος για να υπερβούν τις αναστολές τους. Γενναιότητα, διότι από την εύκολη κριτική περνούν στον χώρο της προσφοράς. Ας μην γελιόμαστε, προσφορά θα έπρεπε να είναι η ενασχόληση με την πολιτική. Όχι λεηλασία.

Η απόφαση για έκθεση σε κάθε είδους κριτική, και στην κακοπροαίρετη, απαιτεί πάνω απ’ όλα ανάληψη ευθύνης. Αυτής που όλοι οι πολίτες έχουμε. Αυτής της ευθύνης, που κάθε δημοκράτης οφείλει να φέρει από την ενηλικίωσή του έως και το τέλος του βίου του. Αυτή η ευθύνη ανατροφοδοτεί την κοινωνική συνοχή. Η ανάληψη ευθύνης στο μερίδιο που αναλογεί σε έκαστο εξ ημών κάνει την κοινωνία καλύτερη.

Πιο παραγωγική. Και δραστήρια. Και μια δραστήρια κοινωνία δεν απατάται εύκολα. Δεν μπολιάζεται με ψέματα. Σκέφτεται και δεν αντιδρά μόνο. Μια τέτοια κοινωνία πρέπει να δομήσουμε. Αυτή η κοινωνία είναι φόβητρο για τους επαγγελματίες της πολιτικής. Άλλωστε, όπως έγραψε ο Οδυσσέας Ελύτης «Λίγοι καταλαβαίνουν ότι η μοίρα μας βρίσκεται στα χέρια μας».