Βαδίζουμε ολοταχώς προς νέα χρεοκοπία

Του Δημήτρη Γκιόκα*

Η χώρα μας βγήκε μεν τυπικά από τα μνημόνια, οι αγορές όμως αρνούνται να τη δανείσουν. Κανείς μάλιστα σοβαρός επενδυτής δεν δείχνει διατεθειμένος να πλησιάσει, παρότι περισσεύουν οι επιχειρηματικές ευκαιρίες. 

Αφενός το πολιτικό προσωπικό της δεν εμπνέει εμπιστοσύνη. Αφετέρου είναι πρωταθλήτρια στους φόρους και τη γραφειοκρατία. Επίσης, παρότι κατάφερε να εξαλείψει τα διπλά της ελλείμματα, δημοσιονομικό και τρεχουσών συναλλαγών, δεν κατόρθωσε να νικήσει τις χρόνιες παθογένειές της: πελατειακό κράτος, φοροδιαφυγή, διαφθορά, αργή δικαιοσύνη, χαμηλή παραγωγικότητα. 

Η οικονομία συνεχίζει να είναι κρατικοδίαιτη, χωρίς παραγωγικό ιστό και να στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά στον τουρισμό και την ιδιωτική κατανάλωση. Απόδειξη πως η ανάπτυξη που κατέγραψε τα έτη 2017-18 διοχετεύτηκε στην αύξηση των εισαγωγών, με αποτέλεσμα το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο να έχει αυξηθεί στο 10μηνο 2018 κατά 2 δισ. ευρώ έναντι της ίδιας περιόδου του 2016 (εξαγωγές – εισαγωγές, εξαιρουμένων πετρελαιοειδών και πλοίων). 

Δεκάδες χιλιάδες ρουσφέτια λαμβάνουν χώρα την τελευταία τριετία, έχοντας ανεβάσει το μισθολογικό κόστος του δημοσίου κατά 2 δισ. ευρώ. Πιο συγκεκριμένα, με βάση την απογραφή του υπουργείου, τον Μάιο 2018 ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων έφτασε τις 739.000, από 704.000 τον Δεκέμβριο 2014. Συνολικά, έχουν πραγματοποιηθεί 73 χιλιάδες προσλήψεις, εκ των οποίων οι 40 χιλιάδες είναι συμβασιούχοι, μετακλητοί, μέλη ΔΣ κλπ.

Η παροχολογία συνεχίζεται αμείωτη ενόψει των εκλογών, απειλώντας να τινάξει στον αέρα τον κρατικό προϋπολογισμό. Αν μάλιστα στις προσεχείς κάλπες δεν υπάρξει αυτοδύναμη κυβέρνηση, η παρατεταμένη ακυβερνησία και οι συνεχείς εκλογικές αναμετρήσεις λόγω απλής αναλογικής αναμένεται να έχουν βαρύτατες συνέπειες στην οικονομία.

Από κοντά και οι δικαστικές αποφάσεις, που έχουν βαλθεί να γυρίσουν το χρόνο πίσω, στα ανέμελα χρόνια πριν τη χρεοκοπία. Ασφαλώς και όλοι θα θέλαμε να ζούμε με τα εισοδήματα που είχαμε το 2009. Μη ξεχνάμε όμως ότι εκείνη τη χρονιά τα έξοδα του κράτους ήταν 35 δισ. ευρώ μεγαλύτερα από τα έσοδα. Ως συνέπεια, μπήκαμε στο μνημόνιο.

Σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση έρχεται να προστεθεί και το δυσοίωνο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον. Οι δασμοί που επιβάλει ο πρόεδρος Τράμπ στην Κίνα, την Ευρώπη και τις άλλες χώρες επιδρούν αρνητικά στο παγκόσμιο εμπόριο, συμπαρασύροντας όπως είδαμε και τα χρηματιστήρια. Πιθανή επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης θα επηρεάσει αρνητικά τόσο τις ελληνικές εξαγωγές όσο και τον τουρισμό. 

Από τα παραπάνω γίνεται εύκολα αντιληπτό πως βαδίζουμε ολοταχώς στον ίδιο δρόμο που μας οδήγησε στη χρεοκοπία του 2010. Κι αν το καράβι δεν αλλάξει ρότα θα ξαναπέσει στα βράχια...

*Ο κ. Δημήτρης Γκιόκας είναι Οικονομολόγος, CFA

Πηγή capital