Το ιταλικό σκάνδαλο

analyst

James Ferguson Web

Oι θεσμοί της Ευρώπης πιέζουν με τη βαριά μπότα τους την Ιταλία, μη επιτρέποντας της καν να συζητήσει τον προϋπολογισμό της με την Κομισιόν – ενώ το αυταρχικό ευρωπαϊκό σύστημα γερμανικής επινόησης και ελέγχου, ρισκάρει την ανεξέλεγκτη έξοδο της Ιταλίας από την Ευρωζώνη, η οποία θα μπορούσε να αποβεί μοιραία για ολόκληρο τον πλανήτη.   

.

Ανάλυση

- του Βασίλη Βιλιάρδου

Υπάρχουν πραγματικά προβλήματα που δεν μπορούν να επιλυθούν σωστά στα πλαίσια ενός εθνικού κράτους – οπότε είναι θετική η συμμετοχή του σε διακρατικές ενώσεις, όπως η ΕΕ ή/και η Ευρωζώνη. Εν τούτοις, δεν υφίσταται καμία αμφιβολία σχετικά με το ότι, η αδυναμία ορισμένων χωρών προέρχεται ακριβώς από τη συμμετοχή τους – όπως στην περίπτωση της Ελλάδας που ενώ ευρίσκεται βυθισμένη σε μία βαθιά ύφεση (η ανάπτυξη 0,2% του 2ου τριμήνου του 2018 δεν ήταν προφανώς κάτι εξόχως θετικό, πόσο μάλλον όταν βασίσθηκε στην κατανάλωση και όχι στις επενδύσεις που συνεχίζουν να υποχωρούν), η Κομισιόν απαιτεί πρωτογενή πλεονάσματα 3,5%!

Εν προκειμένω, η Κομισιόν είναι αδύνατον να μην γνωρίζει πως τα πλεονάσματα αφαιρούν ζήτηση από μία χώρα, η οποία ασφυκτιά μετά από οκτώ συνεχή χρόνια αφαίμαξης – ενώ παράλληλα αφαιρείται ρευστότητα από την ήδη στραγγισμένη ελληνική οικονομία λόγω των τόκων που κατευθύνονται εξολοκλήρου σχεδόν στο εξωτερικό, ύψους περί τα 6 δις €. Πώς είναι δυνατόν λοιπόν να καταφέρει ποτέ η Ελλάδα να βγει από την κρίση, όταν την ίδια στιγμή το κράτος απαγορεύεται να επέμβει με τα κατάλληλα δημοσιονομικά μέτρα που θα εξισορροπούσαν τη ζήτηση που εκλείπει; Δεν είναι πλέον ξεκάθαρο πως αυτή η πολιτική δεν μειώνει ούτε το υπέρογκο δημόσιο χρέος, παρά τις εκποιήσεις των κρατικών επιχειρήσεων, αφού αυξάνεται ασταμάτητα τόσο σε ποσοστιαίο, όσο και σε απόλυτο μέγεθος;

Αφήνοντας τώρα κατά μέρος την Ελλάδα, για την οποία λέγεται πως αποτελεί δήθεν μία ειδική περίπτωση, η Ιταλία κατηγορείται επίσης πως δαπανάει περισσότερα από όσα κερδίζει – με αποτέλεσμα να έχει δημιουργήσει ένα υπέρογκο δημόσιο χρέος. Κανένας όμως δεν αναφέρει πως τα τελευταία δέκα χρόνια υποφέρει από μία δραματική υποαπασχόληση (πορτοκαλί καμπύλη στο γράφημα, πηγή: Steinhardt) – η οποία εμποδίζει την ανάπτυξη της (στην Ελλάδα ισχύει κάτι πολύ χειρότερο, στο οποίο δεν δίνει κανείς καμία σημασία – επειδή οι κυβερνήσεις έχουν μειώσει την ανεργία με τη βοήθεια της υποαπασχόλησης).

Φυσικά ενοχοποιείται η αγορά εργασίας της, για την οποία λέγεται πως δεν λειτουργεί σωστά, με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η ανάπτυξη – χωρίς να δίνεται σημασία στο γεγονός ότι, η υποαπασχόληση στην Ιταλία οφείλεται κυρίως στη συμφωνία του Μάαστριχτ. Σε μία συμφωνία, η οποία απαγορεύει σε όλα τα κράτη που έχουν οφειλές  άνω του 60% του ΑΕΠ τους να χρεώνονται – για να επεμβαίνουν εξισορροπητικά όταν ο ιδιωτικός τομέας μειώνει τις δαπάνες του και το εξωτερικό δεν συμπληρώνει τη ζήτηση που λείπει. Για παράδειγμα η Ιταλία, πειθαρχώντας στους κανόνες του Μάαστριχτ, είχε πρωτογενή πλεονάσματα συνεχώς μετά το 1992 (γράφημα, μπλε καμπύλη, κόκκινη χώρες του ΟΟΣΑ) – οπότε αφαιρούσε διαρκώς ζήτηση από την οικονομία της.

Λογικά λοιπόν το κατά κεφαλή ΑΕΠ της (γράφημα, πορτοκαλί καμπύλη) εξελίχθηκε εντελώς αντίθετα, από όλες τις άλλες χώρες (Γερμανία, Η.Π.Α., Γαλλία) – με αποτέλεσμα να είναι χαμηλότερο από τότε που υιοθέτησε το ευρώ. Εκτός αυτού, αντί να χαλαρώσει η πολιτική λιτότητας μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και την ευρωπαϊκή που ακολούθησε το 2010, «συσφίχθηκε» – αφού υιοθετήθηκαν ακόμη πιο αυστηροί κανόνες, όπως το ονομαζόμενο «Six Pack» το 2011, καθώς επίσης το «Two Pack» το 2013.

Με το τελευταίο (Two Pack) εξουσιοδοτήθηκε η Κομισιόν, με δήθεν στόχο την προστασία των Πολιτών από ανεύθυνους πολιτικούς, να εξετάζει τους προϋπολογισμούς που εγκρίνονται από τα δημοκρατικά εκλεγμένα Κοινοβούλια των κρατών μελών – σε σχέση με το εάν συμφωνούν με τους αυστηρότερους κανόνες του «Six Pack»  που συμπλήρωσε τη συμφωνία του Μάαστριχτ! Εκτός αυτού, να ελέγχει εάν οι προϋπολογισμοί είναι συμβατοί με το «σύμφωνο δημοσιονομικής σταθερότητας» που επιβάλλει την καθιέρωση των ονομαζόμενων «φρένων χρέους»  – το οποίο υπεγράφη από όλα τα κράτη της ΕΕ το 2012, με εξαίρεση τη Μ. Βρετανία και την Τσεχία που προφανώς αντιλήφθηκαν τη μεγάλη παγίδα.

Ειδικότερα, ένα τέτοιο «φρένο χρέους» απαιτεί από εκείνες τις χώρες, το δημόσιο χρέος των οποίων υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ τους, να μην ξεπερνούν το «δομικό» ή «διαρθρωτικό» έλλειμμα τους πάνω από το 0,5% του ΑΕΠ τους – όπου ως τέτοιο θεωρείται το έλλειμμα που δεν βασίζεται σε έκτακτους ή βραχυπρόθεσμους παράγοντες. Επειδή λοιπόν η Ιταλία υπέγραψε αυτό το σύμφωνο, από τυπικής άποψης σωστά κατηγορείται πως ο προϋπολογισμός που κατέθεσε με 2,4% έλλειμμα δεν επιτρεπόταν – οπότε θα της αποσταλεί πίσω για να διορθωθεί (πηγή).

Ουσιαστικά λοιπόν η Ιταλία έχει πρόβλημα, επειδή οι προηγούμενες κυβερνήσεις της υπέγραψαν μία σειρά συμφωνιών, με τις οποίες υποχρεώνεται σε μία δημοσιονομική πολιτική που είναι εναντίον των συμφερόντων των Πολιτών της – όπου, εάν σκεφθούμε τι τερατουργήματα έχουν υπογράψει οι ελληνικές κυβερνήσεις, κυρίως το εγκληματικό PSI, θα καταλάβουμε πόσο σφιχτά μας έχουν δέσει χειροπόδαρα, επιτρέποντας μας μόνο να αναπνεύσουμε για να μην πεθάνουμε.

Επίλογος

Ολοκληρώνοντας, η Ιταλία απέδειξε πως υπάρχουν προβλήματα που μπορούν να επιλυθούν στα πλαίσια ενός εθνικού κράτους – ενώ οι Ιταλοί Πολίτες πως όσο διεξάγονται δημοκρατικές εκλογές, είναι σε θέση να στέλνουν στα σπίτια τους κόμματα και πολιτικούς που εφαρμόζουν μία ακραία νεοφιλελεύθερη πολιτική, η οποία καταστρέφει τους ίδιους και τη χώρα τους.

Ότι μπορούν να εκλέγουν δηλαδή μία κυβέρνηση, η οποία κατανοεί πως η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική είναι η μοναδική δυνατότητα για να αναπτυχθεί μία οικονομία – κάτι που όμως έκαναν επίσης οι Έλληνες Πολίτες στο παρελθόν, αλλά προδόθηκαν τελικά από ένα κόμμα που δρομολόγησε τα εντελώς αντίθετα, από αυτά που τους υποσχέθηκε.

Η παρούσα ιταλική κυβέρνηση έδειξε επίσης πως μπορεί κάποια χώρα να μη σεβαστεί τους παράλογους κανόνες της ΕΕ – όπου όμως φάνηκε από τη σύγκρουση της με την Κομισιόν ότι, οι δυνατότητες διαμόρφωσης πολιτικής εκ μέρους μίας κυβέρνησης εντός της ΕΕ, είναι πολύ περιορισμένες. Για παράδειγμα, σε μία τόσο δύσκολη κατάσταση καμία κεντρική τράπεζα δεν θα αύξανε τα επιτόκια – κάτι που δεν συνέβη με την Ιταλία, αφού η ΕΚΤ έκανε ακριβώς το αντίθετο, όπως φαίνεται στο γράφημα.

Ορισμένοι βέβαια θεωρούν πως η άνοδος των επιτοκίων οφείλεται στην παντοδυναμία των διεθνών αγορών – επειδή ο προϋπολογισμός που κατέθεσε η Ιταλία είναι εναντίον των συμφερόντων τους. Εν τούτοις η άνοδος αυτή, η οποία αποτελεί κυρίως πρόβλημα για τις τράπεζες και τις επιχειρήσεις της χώρας, αφού καταστρέφει την ανταγωνιστικότητα τους (λιγότερο για το δημόσιο), οφείλεται στο ότι η Ιταλία δεν έχει μία δική της κεντρική τράπεζα (ανάλυση) – ενώ η ΕΚΤ δεν σέβεται τη λειτουργία της, ως εγγυητής της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της Ευρωζώνης αλλά, αντίθετα, χρησιμοποιεί τη δύναμη της για να πιέσει/εκβιάσει την Ιταλία (όπως το 2015 την Ελλάδα).

Ειδικότερα, όπως έχουμε ήδη αναλύσει, η ΕΚΤ μπορεί με τα απεριόριστα οικονομικά μέσα που διαθέτει, να πιέζει τα επιτόκια σε όποιο ύψος θέλει – αντί να επιτρέπει την κατακόρυφη άνοδο τους, στο 3,73% τώρα (στο 4,42% της Ελλάδας). Εύλογα λοιπόν συμπεραίνεται πως οι ευρωπαϊκοί θεσμοί πιέζουν με τη βαριά μπότα τους την Ιταλία, μη επιτρέποντας της καν να συζητήσει πολιτισμένα τον προϋπολογισμό της με την Κομισιόν – ενώ αποτελεί σκάνδαλο το γεγονός ότι, το αυταρχικό ευρωπαϊκό σύστημα γερμανικής επινόησης και ελέγχου ρισκάρει την ανεξέλεγκτη έξοδο της Ιταλίας από την Ευρωζώνη, η οποία θα μπορούσε να αποβεί μοιραία όχι μόνο για την Ευρώπη, αλλά για ολόκληρο τον πλανήτη.