Το Ελσίνκι πέθανε, η Τουρκία ξέφυγε

Από την έντυπη έκδοση της Ναυτεμπορικής

Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη

ktzor@naftemporiki.gr

Μιλώντας στην παρουσίαση του βιβλίου του Κωνσταντίνου Φίλη με τίτλο «Τουρκία, Ισλάμ, Ερντογάν», η πρώην υπουργός Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη, αφού επισήμανε ότι η Ευρώπη αντέδρασε με χλιαρό τρόπο στις προκλήσεις Ερντογάν, υποστήριξε ότι «χρειάζεται να καταστρωθεί εναλλακτικό σχέδιο. Η πολιτική του Ελσίνκι περί ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. δεν μπορεί να λειτουργεί πια ως μοχλός πίεσης στην Άγκυρα. Γιατί; Διότι, για την ώρα, η λογική του Ελσίνκι είναι νεκρή». 

Είναι ανενεργή, υποστήριξε την επόμενη μέρα, ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, υπερασπιζόμενος το πολιτικό τέκνο του. Εν όψει της Συνόδου Κορυφής Ε.Ε. - Τουρκίας στη Βάρνα της Βουλγαρίας, ζητεί παρέμβαση της Ελλάδας, για να εφαρμοστεί ο -ανεκπλήρωτος ακόμη, όπως αναφέρει- όρος του Ελσίνκι (1999), σύμφωνα με τον οποίο η Τουρκία οφείλει να επιλύει ειρηνικά τις διαφορές της με τους γείτονες σε διμερές επίπεδο, και σε περίπτωση αδιεξόδου επίλυσής τους, να προσφεύγει στο Διεθνές Δικαστήριο.

Το Ελσίνκι θα μας προστατεύσει από κατασκευασμένες ή τυχαίες κρίσεις; Μάλλον χαθήκαμε στις προκλήσεις.

Αφήνω κατά μέρος τις «εκκρεμείς συνοριακές διαφορές και άλλα συναφή θέματα», που επικύρωναν τις τουρκικές διεκδικήσεις, αν και η κυβέρνηση της εποχής μιλούσε για «διπλή επιτυχία» (απόφαση για ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. και τίτλος υποψήφιας χώρας της Τουρκίας) και μένω στην εξίσωση της συμφωνίας.

Η Ελλάδα έκρινε τότε ότι αν υποστηρίξει την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, με δικλίδες ασφαλείας, θα αναγκαζόταν η Τουρκία να γίνει ένας καλός γείτονας. Πολιτικοί και διπλωμάτες έπαιξαν με το «τυράκι», ώστε να τραβούν ανάλογα με τις περιστάσεις στην υποψήφια το «χαλάκι», αλλά δεν είδαν τη φάκα. Αν (και όταν) η Τουρκία αδιαφορούσε για την ενταξιακή διαδικασία, ποια θα ήταν η ιστορία;

Φτάσαμε, λοιπόν, όντως μετά από του Ελσίνκι την αχρησία, στη σκασίλα του «τίγρη της Ανατολίας» για την ευρωπαϊκή πορεία. Η ενταξιακή επιλογή, άλλωστε, δεν είναι πραγματική ούτε από των Βρυξελλών το πυργί. Όλοι, Τούρκοι και Ευρωπαίοι, προσποιούνται και σπρώχνουν το θέμα στον χωροχρόνο (pretend and extend). Mόνο που εξαντλείται ο πραγματικός κόσμος.

Απαιτείται νέος δρόμος. Εδώ τίθεται το ερώτημα ποιος θα τον χαράξει και όχι ποιος για το Ελσίνκι θα κλάψει.  

Ναυτεμπορική