Αναζητήστε το χρήμα

Το Ποντίκι

του Σταύρου Χριστακόπουλου

Στους δρόμους του χρήματος θα κινηθεί από τώρα και στο εξής η έρευνα για το σκάνδαλο Novartis. Μετά τη συγκρότηση της Προκαταρκτικής Επιτροπής για τη διερεύνηση του σκανδάλου σήμερα τις πρώτες πρωινές ώρες, οι επόμενες κινήσεις σε διαδικαστικό επίπεδο δεν είναι βέβαιο πώς ακριβώς θα εξελιχθούν. 

Είναι όμως σίγουρο ότι πλέον η πλήρης τεκμηρίωση στο σκέλος των παραπεμφθέντων πολιτικών προσώπων περνάει υποχρεωτικά από την ανεύρεση χρηματικών ροών, αφού χωρίς αυτές είναι σχεδόν αδύνατον: 

 να κολαστούν ποινικά όσοι τυχόν εμπλέκονται σε πράξεις δωροληψίας,

 να εκκαθαριστεί το τοπίο στον χώρο της Υγείας και να εμπεδωθεί η αίσθηση ότι η ελληνική πολιτεία είναι αποφασισμένη να βάλει τέλος σε πρακτικές διαφθοράς.

Πολλοί στην αντιπολίτευση λένε ότι η υπόθεση έχει κενά, ότι η δικογραφία έχει «τρύπες» κ.λπ., ωστόσο η συγκρότηση της Προκαταρκτικής Επιτροπής είναι μόνο το πρώτο βήμα. Ας μην ξεχνάμε ότι στη Βουλή η υπόθεση έφτασε όταν η ανάκριση «σκόνταψε» σε ονόματα πολιτικών, τους οποίους δεν μπορούσε να διερευνήσει. 

Συνεπώς τόσο η κοινοβουλευτική διαδικασία όσο και η αναπομπή του σκανδάλου στη Δικαιοσύνη θα αποτελέσουν κατ’ ουσίαν την αφετηρία και – πιθανώς – όχι την κατάληξη της έρευνας. Δεδομένου ότι οι καταθέσεις των προστατευόμενων μαρτύρων δεν επαρκούν, πρέπει το συντομότερο να διερευνηθούν οι διαδρομές του χρήματος. Όχι μόνο στο πολιτικό σύστημα, αλλά και ευρύτερα. Ήδη έχει λεχθεί ότι το πρόβλημα είναι τεράστιο στο επίπεδο του χρηματισμού των γιατρών και άλλων παραγόντων του χώρου της Υγείας.

Η διάχυτη διαφθορά και η απουσία θεσμών ελέγχου έχουν δημιουργήσει τεράστιες μαύρες τρύπες, στις οποίες χάνεται πολύ χρήμα τόσο από το Δημόσιο όσο και από τις τσέπες του μέσου πολίτη. Η εξέταση του σκανδάλου Novartis είναι, επομένως, μια εξαιρετική ευκαιρία για την έναρξη μιας εκτεταμένης διερεύνησης σε όλους τους τομείς στους οποίους έχουν δημιουργηθεί ανάλογες μαύρες τρύπες.

Ναρκοθετημένο σύστημα

Μια ακόμη ανάγκη που δημιουργείται με τη σύσταση της Προκαταρκτικής Επιτροπής αφορά την ταχύτητα στη διερεύνηση του σκανδάλου. Όχι μόνο επειδή πρέπει να αποδοθεί δικαιοσύνη, αλλά και διότι πρέπει το συντομότερο δυνατόν να εκκαθαριστεί το πολιτικό τοπίο, το οποίο είναι πλήρως ναρκοθετημένο – όχι μόνο από το σκάνδαλο Novartis και τις εντάσεις που αυτό παράγει – σε μια περίοδο που κρίνονται πάρα πολλά πράγματα για τη χώρα.

Δεν είναι λίγοι όσοι συχνά - πυκνά επικαλούνται την ανάγκη εθνικής ενότητας ή, έστω, ομαλής πολιτικής ζωής ως ελάχιστου αναγκαίου όρου για να καταφέρει η χώρα να αντιμετωπίσει τα πολλά ανοιχτά μέτωπα που έχουν δημιουργήσει είτε οι εθνικές προθεσμίες (έξοδος από το μνημόνιο) είτε οι πιέσεις συμμάχων (όνομα ΠΓΔΜ) είτε η κλιμακούμενη επιθετικότητα της Τουρκίας.

Σε κάποιες περιπτώσεις η αντιπολίτευση και ΜΜΕ που τη στηρίζουν περιγράφουν το σκάνδαλο Novartis σαν μια απόπειρα υπονόμευσης της εθνικής ενότητας εκ μέρους της κυβέρνησης. Ακόμη κι αν είχαν δίκιο – που εκ των πραγμάτων δεν έχουν, καθώς μιλάμε για ένα μεγάλο και πολυπλόκαμο σκάνδαλο που έπρεπε να διερευνηθεί –, η Novartis δεν είναι ο μόνος παράγοντας υπονόμευσης της πολιτικής σταθερότητας.

Κόμματα σε κρίση

Στο κυβερνητικό στρατόπεδο είναι ήδη πολλές οι προστριβές μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛΛ, οι οποίες έχουν κορυφωθεί με αφορμή το θέμα της ΠΓΔΜ. Μάλιστα είναι αμφίβολο – αν υποθέσουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα κερδίσει τις επόμενες εκλογές – το αν θα μπορούσε να επαναληφθεί αυτή η συγκυβέρνηση, με δεδομένη μάλιστα την προσέγγιση του Αλέξη Τσίπρα με την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία.

Είναι επίσης πολλά τα προβλήματα στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, τα οποία εκδηλώνονται με κάθε αφορμή, σε σημείο που πολλοί να προφητεύουν ότι μετεκλογικά θα υπάρξουν σημαντικές εσωτερικές ανακατατάξεις.

Στη Ν.Δ. τα πράγματα είναι έκρυθμα και, παρ’ ότι τα τελευταία παρατράγουδα εκδηλώθηκαν με αφορμή το σκάνδαλο Novartis, οι ρίζες είναι πολύ βαθιές και οι διαιρέσεις ακόμη βαθύτερες. 

Αν μάλιστα βρεθεί στέλεχος «λερωμένο» από το σκάνδαλο, τα πράγματα θα εξελιχθούν κατά δραματικό τρόπο. Πέραν αυτού, ακόμη και το θέμα της ΠΓΔΜ αποτελεί αιτία εσωτερικών στρεβλώσεων, ενώ δεν τολμούμε καν να προφητεύσουμε τι θα μπορούσε να συμβεί αν το κόμμα εκαλείτο – ως μελλοντική κυβέρνηση – να αντιμετωπίσει μια ελληνοτουρκική ένταση.

Στη ΔΗΣΥ / Κίνημα Αλλαγής οι διαφορετικές προσεγγίσεις και ταχύτητες αναδεικνύονται και με το θέμα της Novartis, αλλά και εκεί υπάρχει μεγαλύτερο πολιτικό βάθος. Και στον σχηματισμό αυτόν, αν βρεθεί στέλεχος εμπλεγμένο στο σκάνδαλο με ποινικές ευθύνες, οι εσωτερικές ισορροπίες θα επηρεαστούν σοβαρά και το εγχείρημα θα περάσει σοβαρές περιπέτειες.

Αν βάλουμε στο κάδρο και την κάκιστη εσωτερική κατάσταση στους ΑΝΕΛΛ και την Ένωση Κεντρώων, θα διαπιστώσουμε ότι το μόνο κόμμα του αποκαλούμενου «δημοκρατικού τόξου» χωρίς προβλήματα είναι το ΚΚΕ!

Μ’ αυτά και μ’ αυτά γίνεται κάτι περισσότερο από προφανές ότι το πολιτικό σύστημα της χώρας είναι εξαιρετικά ευάλωτο σε όλη του την έκταση και η διεύρυνση της απαξίωσής του μόνο κινδύνους μπορεί να επιφέρει.

Όλα στο φως, λοιπόν, πλήρης διαλεύκανση του σκανδάλου, τιμωρία των όποιων ενόχων χωρίς εκπτώσεις, αλλά κυρίως συνεκτικές διαδικασίες χωρίς άσκοπες καθυστερήσεις.

Ούτως ή άλλως το πολιτικό σύστημα βρίσκεται σε μετάβαση. Ας γίνει αυτή με όρους επωφελείς για τη χώρα, που δεν περνάει τις ευκολότερες ώρες της.

* Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ, τεύχος 2009 στις 22-02-2018