Οι 3 καθοριστικές παράμετροι που θα κρίνουν την ανάπτυξη

Της Δήμητρας Καδδά

Μόνο εάν αυξηθεί το ΑΕΠ κατά 3,1% το τελευταίο τρίμηνο, θα επιτευχθεί ο στόχος του 1,6% για το σύνολο του έτους, υπολογίζει το Δημοσιονομικό Συμβούλιο στην τελευταία έκθεσή του. Ο λόγος για έναν δύσκολο στόχο (που παρ' όλα αυτά θεωρεί εφικτό και η ΤτΕ στην τελευταία έκθεσή της), ο οποίος με τη σειρά του στηρίζει τους δημοσιονομικούς στόχους της κυβέρνησης για φέτος και το 2018.

Υπάρχουν τρεις πολύ καθοριστικές παράμετροι που θα κρίνουν την ανάπτυξη του 2017, εξηγούν οικονομολόγοι αλλά και στελέχη του ΥΠΟΙΚ που παρακολουθούν τα οικονομικά δεδομένα. Και κάποιοι από αυτούς, λένε, θα φανούν όχι στο τέλος του έτους, αλλά ενδεχομένως και μήνες μετά.

Συνδέονται με τον ρόλο του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, των μερισμάτων του 2017, αλλά και της χαμηλής βάσης εκκίνησης της μέτρησης του ΑΕΠ. Και εξηγούν ότι υπάρχει και ένας "μπαλαντέρ" που έχει ουσιαστικά τον ρόλο του εξισορροπιστή, αυτός της υποδόσης των 800 εκατ ευρώ του Οκτωβρίου.    

1. Υπάρχει ένας στατιστικός λόγος που θεωρητικά κάνει πιο "εύκολη" την ανάπτυξη το τελευταίο τρίμηνο. Ο λόγος για τη βάση μέτρησης, η οποία είναι ευνοϊκή, σε αντίθεση με το 3ο τρίμηνο. Έναν χρόνο πριν, το 3ο τρίμηνο του 2016 το ΑΕΠ αυξήθηκε σε σταθερές τιμές στα 46,289 δισ. ευρώ (κατά 1,2%). Έτσι, η βάση εκκίνησης (σ.σ. το Βase Εffect ) για το 2017 ήταν αρνητική και το αποτέλεσμα ήταν το 3ο τρίμηνο του 2017 το ΑΕΠ να αυξηθεί  στα  46,889 δισ. ευρώ, κατά 1,3%. Αντιθέτως, το 4ο τρίμηνο του 2016, το ΑΕΠ μειώθηκε στα 46,066 δισ. ευρώ (κατά -0,9%), δηλαδή, το 4ο τρίμηνο του 2017 υπάρχει πολύ χαμηλή βάση εκκίνησης, κάτι που διευκολύνει μία άνοδο του ΑΕΠ...  

2. Η κριτική που ακούστηκε το τελευταίο διάστημα είναι ότι η χαμηλή πορεία υλοποίησης του ΕΣΠΑ (και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων γενικότερα) το 3ο τρίμηνο περιόρισε την ανάπτυξη. Από το 13,98% των διαθέσιμων πόρων του ΕΣΠΑ στο τέλος του 2ου τριμήνου, στο τέλος του 3ου τριμήνου η απορρόφηση (δημόσια δαπάνη) αυξήθηκε στο 14,77%, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Οικονομίας. Έτσι, είναι πολύ κρίσιμο τι θα γίνει το τελευταίο 3μηνο. Αλλά και πέρυσι, από το 3,45% ποσοστό δαπάνης στο τέλος του 3ου τριμήνου, τελικά "έκλεισε" το ΕΣΠΑ στο 12,56% ως δημόσια δαπάνη στο τέλος Δεκεμβρίου, επιτυγχάνοντας μία πολύ μεγάλη επιτάχυνση τις τελευταίες ημέρες/εβδομάδες του έτους. Ο λόγος για μία διαδικασία που γίνεται ουσιαστικά κάθε χρόνο, καθώς οι μαζικότερες αιτήσεις πληρωμών στην ΕΕ γίνονται στις 31/12 (σ.σ. πρώτα πληρώνονται οι δαπάνες με κρατικό χρήμα, μετά γίνονται αιτήσεις και ακολούθως εισρέει το κοινοτικό χρήμα τις πρώτες εβδομάδες του επόμενου έτους). Έτσι, μένει να φανεί πως θα αποτυπωθούν στο ΑΕΠ τα έργα που πληρώθηκαν το τελευταίο διάστημα, αλλά και τι θα καταφέρουν να κάνουν φέτος οι αρμόδιες υπηρεσίες.

3. Το μέρισμα καταβλήθηκε στις 15/12, αργότερα διατέθηκαν οι υπόλοιπες παροχές (σ.σ. ακόμη παλεύουν με το αντιστάθμισμα στην αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου) και μένει να φανεί πόσο από αυτό το ποσό θα αποτυπωθεί στην κατανάλωση και στα κρατικά έσοδα, κάτι που μπορεί να γίνει αντιληπτό ακόμη και τον Απρίλιο - Μάιο, με τα τελικά δημοσιονομικά στοιχεία (EDP).  Δηλαδή, μπορεί ακόμη και να αναδιαμορφώσει εκ των υστέρων το ΑΕΠ με βάση π.χ. πληρωμές οφειλών που έγιναν και θα φανούν αργότερα στα επίσημα στοιχεία.

Υπάρχει και ο "εξισορροπιστής".  Ο ESM έδωσε την υποδόση των 800 εκατ.  ευρώ στα τέλη Οκτωβρίου. Άρα, οι πληρωμές από το κράτος προς τους φορείς (που θα πρέπει να πληρώσουν με την σειρά τους ιδιώτες για κρατικά φέσια που…  χρονίζουν) άρχισαν θεωρητικά από μέσα Νοεμβρίου με συμμετοχή 50% κρατικών πόρων. Μένει να φανεί τι ποσό θα "καταγραφεί" το 2017. Και αναλόγως αυτού, θα φανεί αν θα "ισοφαρίζει"  τα 1,7 δισ. ευρώ που έλαβε η Ελλάδα τον Οκτώβριο του 2016 από την ανάλογη 3η υποδόση της 1ης αξιολόγησης.

Πηγή capital