Τα μέτωπα του παγκοσμίου πολέμου

analyst

Ενώ γίνεται προσπάθεια να δημιουργηθεί μία ισχυρή χερσαία αυτοκρατορία από την Κίνα, σε συνεργασία με τη Ρωσία και τη Γερμανία, η θαλάσσια ηγεμονική υπερδύναμη, οι Η.Π.Α., κάνουν τεράστια λάθη – με αποτέλεσμα να απειλείται πολύ σοβαρά η κυριαρχία τους στον πλανήτη.

.

Ανάλυση   

Η σύντομη μελέτη της ιστορίας αποδεικνύει ότι, μία από τις σταθερές εξελίξεις του δυτικού πολιτισμού ήταν οι συγκρούσεις μεταξύ των κυρίαρχων δυνάμεων της ξηράς και της θάλασσας – όπως της Αθήνας εναντίον της Σπάρτης, της Ελλάδας κατά της Περσίας, της Ρώμης εναντίον της Καρχηδόνας, της Αγγλίας κατά της Γαλλίας του Ναπολέοντα, των Η.Π.Α. εναντίον της Γερμανίας και της Ιαπωνίας κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς επίσης των Η.Π.Α. κατά της Σοβιετικής Ένωσης (πηγή: C. & L.V. Gave).

Ο νικητής των εκάστοτε συγκρούσεων ήταν κυρίως οι θαλάσσιες δυνάμεις, επειδή κυριαρχούν στο εμπόριο, χαρακτηριζόμενες συνήθως από πιο αποκεντρωμένες δομές – ενώ, αντίθετα, οι χερσαίες δυνάμεις αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες στις εμπορικές τους συναλλαγές, περιορίζουν τις ανθρώπινες ελευθερίες και συγκεντρώνουν την εξουσία σε λίγα χέρια (όπως η Γερμανία, ειδικά όσον αφορά την ΕΕ, η Ρωσία και η Κίνα σήμερα).

Περαιτέρω, ο πλανήτης σήμερα είναι χωρισμένος σε τρεις σημαντικές «ζώνες παραγωγής», η κάθε μία από της οποίες αντιπροσωπεύει το ένα τρίτο περίπου του παγκόσμιου ΑΕΠ:

(α) στη Βόρεια και Νότια Αμερική που κυριαρχείται από τις Η.Π.Α.,

(β) στην Ευρώπη που διεκδικείται από τη Γερμανία και τη Ρωσία – εάν δεχθούμε πως η Μ. Βρετανία, αποχωρώντας από την ΕΕ, «προσεγγίζει» πλέον τις Η.Π.Α. και

(γ) στην Ασία που κυριαρχείται από την Κίνα, η οποία είναι εκείνη η χώρα που αμφισβητεί πλέον τον παγκόσμιο ηγεμόνα, τις Η.Π.Α.

Στα πλαίσια αυτά η πιθανότερη «νέα έκδοση» του παλαιού δράματος, των πολέμων δηλαδή των μεγάλων δυνάμεων για την ηγεμονία του πλανήτη, φαίνεται να είναι η μάχη μίας κυριαρχούμενης από την Κίνα χερσαίας αυτοκρατορίας, εναντίον μίας θαλάσσιας υπερδύναμης ελεγχόμενης από τις Η.Π.Α. – όπου η Ευρώπη χωρίς ίσως τη Ρωσία θα αποτελέσει το μεγάλο βραβείο (ανάλυση), εν μέρει δε και η Αφρική.

Η χερσαία αυτοκρατορία τώρα, για να έχει τη δυνατότητα να κερδίσει τη μάχη, θα πρέπει να ελέγξει μία τεράστια ηπειρωτική μάζα – κάτι που θα απαιτούσε τη στενή σύνδεση των χωρών που τη συναποτελούν με σιδηροδρομικές γραμμές, με οδικές αρτηρίες, με δορυφόρους, με τηλεπικοινωνίες κοκ., έτσι ώστε να λειτουργεί μία οικονομία που δεν θα στηρίζεται στις θαλάσσιες οδούς. Κάτι τέτοιο δρομολογείται σήμερα από την Κίνα, η οποία προσπαθεί να συνδεθεί με ολόκληρη την Ασία και με την Ευρώπη, επενδύοντας τεράστια ποσά σε έργα υποδομής (ο δρόμος του μεταξιού).

Για να μπορέσει όμως η Κίνα να τα καταφέρει, θα χρειαστεί να πείσει δύο σημαντικές χώρες να μείνουν ουδέτερες: τη Ρωσία και τη Γερμανία. Ενδεχομένως επίσης μία λιγότερο σημαντική, τη Σαουδική Αραβία – η οποία όμως διαδραματίζει έναν πολύ σπουδαίο ρόλο τόσο στην πλούσια σε ενέργεια Μέση Ανατολή, όσο και σε σχέση με το δολάριο, ως το αποκλειστικό νόμισμα των ενεργειακών συναλλαγών.

Με απλά λόγια, τυχόν κατάρρευση του συστήματος των πετροδολαρίων (ανάλυση) θα προκαλούσε ένα καίριο πλήγμα στο δολάριο, το οποίο δέχεται ήδη επιθέσεις από την Κίνα, ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα – οπότε θα δημιουργούνταν τεράστια οικονομικά προβλήματα στις υπερχρεωμένες Η.Π.Α.

Η Ρωσία

Η Ρωσία τώρα είναι η κυριότερη «χερσαία γέφυρα» μεταξύ της Κίνας και της Ευρώπης – οπότε λογικά οι Η.Π.Α. θα έπρεπε να επιδιώξουν ένα είδος στρατιωτικής συμμαχίας μαζί της, για να αποτρέψουν τις επεκτατικές ενέργειες της Κίνας. Επομένως η επιβολή κυρώσεων και οι χρηματοπιστωτικές επιθέσεις των Η.Π.Α. εναντίον της Ρωσίας, οι οποίες ενορχηστρώνονται από το βαθύ αμερικανικό κράτος που αντιτάσσεται στην πολιτική του προέδρου Trump, δεν τις εξυπηρετούν καθόλου. Αντίθετα, ενισχύουν την προσέγγιση της Κίνας με τη Ρωσία – παρά το ότι η τελευταία φοβάται τη συνεργασία με μία ισχυρή δύναμη στα σύνορα της, τη δεύτερη παγκοσμίως όσον αφορά τις δαπάνες για εξοπλιστικά προγράμματα, με 192 δις $ έναντι σχεδόν 800 δις $ των Η.Π.Α. (γράφημα).

Το γεγονός αυτό θυμίζει το ιστορικό προηγούμενο της Γαλλίας η οποία, από την εποχή του καρδιναλίου Ρισελιέ και μετά είχε ως μοναδικό στόχο να καταστρέψει την αυστροουγγρική αυτοκρατορία– χωρίς να δίνει την απαιτούμενη σημασία στην άνοδο της Πρωσίας.

Η «σταυροφορία» της αυτή συνεχίσθηκε έως το 1919, όπου καταστράφηκε εντελώς η αυστριακή αυτοκρατορία με τη συνθήκη των Βερσαλλιών – η οποία όμως είχε ως αποτέλεσμα να γίνει ευάλωτη η Γαλλία, απέναντι σε τυχόν συμμαχία της Γερμανίας με τη Ρωσία ή/και εάν η Βρετανία αποχωρούσε από τα τεκταινόμενα στην Ευρώπη, όπως συνέβη το 1940 και ίσως σήμερα. Ας σημειωθεί εδώ πως ο βασικός πολιτικός στόχος των Αψβούργων ήταν η αποτροπή της συμμαχίας της Ρωσίας με τη Γερμανία – κάτι που δεν αντιμετώπισε σωστά η Γαλλία, τυφλωμένη από το μίσος της.

Ενδεχομένως λοιπόν να συμβαίνει κάτι ανάλογο σήμερα με τις Η.Π.Α., αν και υπάρχουν πολλές άλλες ερμηνείες της συμπεριφοράς τους – όπως η αντίθεση των αμερικανικών επιχειρήσεων στο να υπάρξει σύγκρουση με την Κίνα, λόγω των μεγάλων συμφερόντων τους εκεί, σε σύγκριση με τα ελάχιστα που έχουν στη Ρωσία. Μία τρίτη πιθανή εξήγηση είναι ο φόβος των Η.Π.Α. μήπως κυριαρχήσει η Ρωσία στη Μέση Ανατολή – με αποτέλεσμα να αυξηθεί κατακόρυφα η ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης και άρα η πολιτική επιρροή της Ρωσίας, να υπάρξει σημαντική άνοδος στις τιμές του πετρελαίου, να χάσουν πωλήσεις οι προμηθευτές όπλων των Η.Π.Α., της Γαλλίας και της Βρετανίας, για τους οποίους οι μεσανατολικές μοναρχίες αποτελούν μεγάλους πελάτες, να χαθούν οι συμβάσεις των δυτικών ενεργειακών κολοσσών κοκ.

Όποιες όμως και αν είναι οι αιτίες της υστερίας των Η.Π.Α. εναντίον της Ρωσίας, έχει καταστεί πλέον σαφές πως το συμφέρον της τελευταίας είναι να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στις κινεζικές προσπάθειες, όσον αφορά τον περιορισμό της ισχύος της κυρίαρχης θαλάσσιας αυτοκρατορίας: των Η.Π.Α. Αυτό σημαίνει με τη σειρά του πως οι συναλλαγές μεταξύ της Ευρώπης και της Κίνας θα διευκολύνονται από τη Ρωσία – έτσι ώστε να μην είναι σε θέση η υπερδύναμη να τις διακόψει, αφού θα διενεργούνται από τους χερσαίους δρόμους που δεν θα κινδυνεύουν από το αμερικανικό ναυτικό.

Τυχόν δε συνεργασία της Ρωσίας με το Ιράν και το Κατάρ, θα μπορούσε να βοηθήσει την Κίνα να σπάσει το μονοπώλιο του δολαρίου, όσον αφορά τις συναλλαγές πετρελαίου, πόσο μάλλον όταν η Κίνα είναι πλέον ο μεγαλύτερος εισαγωγέας (γράφημα) – οπότε να απειλήσει τη θέση του ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, την οποία κατέχει τα τελευταία 100 χρόνια έχοντας αντικαταστήσει τότε τη στερλίνα.

Η πιθανή απώλεια δε της προνομιακής θέσης του δολαρίου, το οποίο εξασφαλίζει μεταξύ άλλων τη μη χρεοκοπία των Η.Π.Α. όσα χρέη και αν συσσωρεύσουν, θα ήταν κρίσιμης σημασίας για τη χώρα, εάν όχι θέμα επιβίωσης της – αφού αποτελεί ένα τεράστιο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της οικονομίας της, επιτρέποντας της εκτός από την ανεμπόδιστη χρηματοδότηση ελλειμμάτων και χρεών, τη διεξαγωγή επενδύσεων σε όλους τους σύγχρονους κλάδους.

Η Γερμανία

Περαιτέρω, η δεύτερη σημαντικότερη χώρα για την Κίνα είναι η Γερμανία, στην οποία επέτρεψαν ανόητα οι Η.Π.Α. να αναδειχθεί στον οικονομικό ηγεμόνα της ΕΕ – πόσο μάλλον όταν πρόκειται για ένα καθαρά ηπειρωτικό κράτος, το οποίο θα προτιμήσει να συμμετέχει στη χερσαία συμμαχία και όχι στη ναυτική.

Θεωρείται λοιπόν πολύ σωστά ότι, από πολιτικής πλευράς η Γερμανία θα αναπτύξει τη δική της διπλωματία, παύοντας να λαμβάνει εντολές από τις Η.Π.Α. – ενώ από οικονομικής άποψης η γερμανική βιομηχανία θα έχει απεριόριστη πρόσβαση στο να αναπτύξει τις σχέσεις της όχι μόνο με τη Ρωσία και την Κίνα, αλλά με όλες εκείνες τις χώρες που θα ενταχθούν στο νέο «δρόμο του μεταξιού».

Από τη γεωπολιτική οπτική γωνία, τα τεράστια λάθη που έκαναν οι Η.Π.Α. στη Μέση Ανατολή έχουν δημιουργήσει την εντύπωση στη Γερμανία πως θα επικρατήσει τελικά κάποιας μορφής ειρήνη, κάτω από έναν «ρωσοιρανικό» ζυγό – κάτι που, εφόσον συμμαχούσε με τη Ρωσία και καταργούσε τις αμερικανικές κυρώσεις εναντίον της, θα προσέφερε νέες αγορές στη βιομηχανία της, εξασφαλίζοντας της την περαιτέρω προμήθεια με ενέργεια σε βιώσιμες τιμές. Έτσι δεν θα χρειαζόταν να προστατεύει τις εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου που χρειάζεται, με τη βοήθεια της θαλάσσιας αμερικανικής αυτοκρατορίας – ενώ θα απαλλασσόταν από την Τουρκία, η οποία θα βρισκόταν απομονωμένη από τη Ρωσία, το Ιράν και την Κίνα στο βάθος.

Αρκετά σημαντικά άτομα στη Γερμανία, όπως ο πρώην καγκελάριος Scroeder, ασκούν πιέσεις για να συμμαχήσει η χώρα με τη Ρωσία – κάτι που διευκολύνουν επίσης ανόητα οι Η.Π.Α., επιτιθέμενες νομικά στις γερμανικές εταιρείες όπως στην Deutsche Bank και στη Volkswagen. Εν προκειμένω η Γαλλία του νέου προέδρου της δεν πρόκειται να φέρει αντίρρηση, έχοντας εξασφαλίσει τη θέση του υπαρχηγού στην Ευρώπη – ενώ η μοναδική δυτική χώρα που παραμένει πιστή στις Η.Π.Α. σήμερα είναι η Πολωνία, η οποία έχει υποφέρει τα πάνδεινα στο παρελθόν τόσο από τη Γερμανία, όσο και από τη Ρωσία.

Η Πολωνία λοιπόν, μαζί με την Ουγγαρία και την Τσεχία, θα μπορούσε να είναι εκείνες οι χώρες που θα εγκαταλείψουν μελλοντικά την ΕΕ – αρκεί να τους εγγυηθούν οι Η.Π.Α. τη στρατιωτική τους ασφάλεια, κάτι που πρόσφατα υποσχέθηκε ο πρόεδρος Trump στη Βαρσοβία. Προφανώς όχι συμπτωματικά, αφού τυχόν απώλεια της Γερμανίας θα πρέπει να αντισταθμιστεί γρήγορα από την αυξημένη παρουσία της θαλάσσιας υπερδύναμης στις παραπάνω χώρες, καθώς επίσης στην Αυστρία, στη Λιθουανία – ενδεχομένως σε κάθε κράτος ανατολικά της Γερμανίας και δυτικά της Ρωσίας.

Αυτό ακριβώς έκαναν η Γαλλία και η Αγγλία όταν ήταν θαλάσσιες αυτοκρατορίες, με περιορισμένη όμως επιτυχία – αν και οι Η.Π.Α. εξακολουθούν να έχουν μεγάλα πλεονεκτήματα, επειδή η διακίνηση εμπορευμάτων δια θαλάσσης είναι φθηνότερη, αποτελεσματικότερη, ταχύτερη και πιο ελεγχόμενη, σε σχέση με τη χερσαία. Η Κίνα το γνωρίζει, οπότε προσπαθεί να επεκταθεί χωρίς να έλθει σε σύγκρουση με τις Η.Π.Α. – αν και η υπερδύναμη, ερχόμενη σε αντιπαράθεση με τη Ρωσία, κάνει ένα πολύ μεγάλο λάθος που ίσως τελικά της στοιχίσει την παγκόσμια ηγεμονία.

Επίλογος

Ολοκληρώνοντας, έχουμε την εντύπωση πως οι Η.Π.Α. δεν θα χάσουν το παιχνίδι, αλλάζοντας κάποια στιγμή πολιτική και παύοντας να συγκρούονται με τη Ρωσία – ενώ, όσον αφορά την Ελλάδα που αποτελεί μία πολύ μεγάλη ναυτική εμπορική δύναμη, η συμμαχία της με την υπερδύναμη είναι προτιμότερη από την αντίστοιχη με τη Ρωσία, την Κίνα και τη Γερμανία. Λόγω της τελευταίας βέβαια, της Γερμανίας, που επιχειρεί να την υποδουλώσει οικονομικά – καθώς επίσης να εκμεταλλευτεί χωρίς κόστος το ενεργειακό της υπέδαφος και την εξαιρετικά σημαντική γεωπολιτική της θέση. Διαφορετικά ίσως θα είχε νόημα η συμμαχία με τη Ρωσία και την Κίνα – αφού θα μας προσέφερε αρκετά πλεονεκτήματα.

Ως εκ τούτου, με δεδομένη πλέον την υποστήριξη του ΔΝΤ στο θέμα της διαγραφής χρεών, σε αντίθεση με τη Γερμανία που θέλει να μετατρέψει την Ελλάδα σε μία άβουλη, φτωχή και αδιάφορη αποικία της (προφανώς δεν είναι το θέμα τα χρήματα), δεν πρέπει να πέσει σε μία νέα παγίδα – αφού ο εχθρός έχει πλέον αλλάξει και δεν είναι το Ταμείο, αλλά η πρωσική κυβέρνηση που συνεργάζεται τόσο με τη Ρωσία κρυφά, όσο και με την Κίνα, θέλοντας να ανεξαρτητοποιηθεί από τις Η.Π.Α.