SOFT BREXIT

του Παναγιώτη Πετράκη*

Τα αποτελέσματα των πρόσφατων βουλευτικών εκλογών στην Βρετανία έδειξαν αρκετά καθαρά ότι ο βρετανικός λαός επιδιώκει ένα Soft Brexit. Η απλή επιδίωξη της κυρίαρχης πολιτικής τάξης της Βρετανίας, που ήθελε όχι ελεύθερη μετανάστευση προς την Βρετανία και όχι υψηλές χρηματικές αποζημιωτικές καταβολές της Βρετανίας προς την Ε.Ε., αλλά πρόσβαση στην αγορά της, δε φαίνεται να λειτουργεί. Η ελευθερία διακίνησης προσώπων δεν μπορεί παρά να είναι αμοιβαία και το «αποζημιωτικό κόστος» εξόδου είναι πολύ υψηλό (100 δισ. ευρώ περίπου). Επιπλέον, διακινδυνεύονται απώλειες στον χρηματοδοτικό τομέα του Λονδίνου. Παράλληλα, η μείωση της αξίας της στερλίνας αυξάνει τον πληθωρισμό στην Βρετανία και συρρικνώνει τα εισοδήματα των Βρετανών εργαζομένων, παρόλο που παρουσιάζουν ήδη στασιμότητα τα τελευταία χρόνια.

Φαίνεται, λοιπόν, ότι το όλο ζήτημα της σχέσης Βρετανίας  Ε.Ε. δεν εξελίσσεται όπως το είχαν ονειρευτεί οι λαϊκιστές πολιτικοί, που επιχειρηματολόγησαν και έπεισαν κυρίως τις μεγαλύτερες ηλικίες και τους λιγότερο μορφωμένους ότι υπήρχε η μαγική λύση της επιστροφής στις εποχές της ευημερίας.

Το χειρότερο, όμως, για τους πολιτικούς με τις εύκολες λύσεις είναι ότι απέναντί τους βρίσκονται οι νέοι και οι μορφωμένοι και είναι αυτοί που θα καθορίσουν το μέλλον. Το αριστοκρατικό κεφάλαιο, που υποστήριξε τους brexit, δε φαίνεται να είναι πολιτικά σημαντικός σύμμαχος.

Όμως, τι μπορεί να ελπίζει από εδώ και πέρα η βρετανική οικονομία;

Για να ελπίζει κάποιος, πρέπει να έχει στόχους και σκοπούς. Αυτοί συσκοτίστηκαν και φαίνεται ότι συσκοτίστηκαν για τα καλά. Επιπλέον, ήρθαν και οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο χειρότερο χρονικό σημείο! Αποδείχθηκε ότι η ξενοφοβία δεν είναι πανάκεια. Επιπλέον, η βρετανική κοινωνία απειλείται με αποσύνθεση.

Εάν ο πλούτος που μπορούσε να διαθέσει η Βρετανία για την ικανοποίηση των αναγκών των πολιτών ήταν απεριόριστος, θα ήταν δυνατό να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις ενός brexit. Όμως, ο πλούτος της βρετανικής οικονομίας ήταν η παραγωγικότητά της και η διεθνής ανταγωνιστικότητά της. Και αυτά θέλουν διεθνές πεδίο ανταγωνισμού και συμμαχίες για να ανθίσουν. Αυτά όλα συμβαίνουν, ενώ η ευρωπαϊκή οικονομία ανακάμπτει και η μεσαία τάξη ξαναπαίρνει τα ηνία της πολιτικής διοίκησης στην Ευρώπη.

Ασάφεια, λοιπόν, στόχων και σκοπών και εξάρτηση από τις διεθνείς οικονομικές σχέσεις, με ενδυνάμωση του αντιπάλου διαπραγματευτή (Ευρώπη), οδηγούν στη διαμόρφωση δυσμενέστερων όρων διαπραγμάτευσης.

Το ερώτημα, που γεννιέται, έχει και μία πικρή δόση χιούμορ: το να κάνουν τόσο μεγάλα λάθη μικρές κοινωνίες και κράτη θα μπορούσε κάποιος να το αντιληφθεί. Αλλά να κάνουν τόσο μεγάλα λάθη τόσο προηγμένες κοινωνίες είναι πραγματικό ερωτηματικό!

---

 1η Δημοσίευση: εφημερίδα «Ελευθερία του Τύπου» (Κυρ. 25/6/2017).

* ο Παναγιώτης Πετράκης είναι καθηγητής οικονομικών στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του ΕΚΠΑ

Πηγή indeepanalysis.gr