Δέκα + μια δεκαετίες πολιτικών διαιρέσεων (=το σήμερα)

του Αντώνη Δ. Παπαγιαννίδη

Ίσως δεν υπάρχει πιο επίκαιρη, πιο οδυνηρά επίκαιρη δουλειά για τα πολιτικά μας πράγματα, όπως τα ζούμε, από την σειρά μελετημάτων που ο Θανάσης Διαμαντόπουλος (πεισματικός μελετητής της πολιτικής επιστήμης στην πρακτική της εκδοχή) αφιερώνει στην διαδρομή της σύγχρονης Ελλάδας - εκείνης του 20ου αιώνα, όπως "ξεβάφει" τώρα στον 21ο

Εκείνο που επιχειρεί ο Θ. Διαμαντόπουλος, είναι, σε διαδοχικά μικρά βιβλία στις Εκδόσεις Επίκεντρο (τα ονομάζει "τεύχη", που καθένα τους καλύπτει μια δεκαετία) και ξεκινώντας από ένα εξαντλητικά κάθε φορά χρονολόγιο, μήνα-μήνα αν όχι και μέρα-μέρα, να "ξεφυλλίσει" μπροστά στα μάτια του αναγνώστη - του σημερινού Έλληνα και Ελληνίδας, με την πάντα αποσπασματική πρόσληψη της Ιστορίας, της διαδοχής των γεγονότων, της άγαρμπης/μονόχρωμης αξιολογικής κατάταξης "καλών" και "κακών" κάθε περιόδου - την διαδρομή των ιστορικών εμπειριών. Το πώς σε κάθε φάση οικοδομήθηκαν οι αντιθέσεις, πώς αυτές έγιναν αντιπαραθέσεις, πώς εκείνες χτίστηκαν ως χάσματα, πώς κατέληξαν σε "διαιρετικές τομές" (κατά Διαμαντόπουλο).

Ξεκινά την διαδρομή αυτή - αναμενόμενο - με την δεκαετία του ΄10, που την σφράγισαν οι δυο προσωπικότητες: του Ελευθερίου Βενιζέλου και του Κωνσταντίνου. Την δεκαετία δηλαδή που "χάρισε" στην μέχρι-και-σημερινή Ελλάδα το μείζον πρότυπο του Διχασμού. Κωνσταντινικοί και Βενιζελικοί, Λαϊκοί και Φιλελεύθεροι εν συνεχεία, περπάτησαν ουσιαστικά όλο τον Μεσοπόλεμο. Αλλά και ξαναβρέθηκαν στην φρίκη του Εμφυλίου μετά την Κατοχή, συνέχισαν σ' όλα τα πέτρινα χρόνια - τους βρίσκει κανείς μέχρι και σήμερα αν θέλει να το ψάξει. Ο Διαμαντόπουλος στέκεται περισσότερο κοντά στο φαινόμενο του Βενιζέλου και τις πολώσεις που χτίστηκαν γύρω του, στην "σχεδόν υπερφυσική κοινωνική πρόσληψη" του πολιτικού που σφράγισε την εποχή του, γύρω από τον οποίο "στροβιλίζεται το έθνος" (κατά Θεοτοκά). Λίγο κουτσή, μόνον, η ακροτελεύτια αναφορά του στο μπόλιασμα της εποχής από την επερχόμενη Αριστερά - την οποία όμως θεωρεί ότι περνάει περισσότερο στην επόμενη περίοδο / δεκαετία (κι ας ζει την γέννηση του ΣΕΚΕ, τον βηματισμό του Αβρ. Μπεναρόγια κοκ.).

Την δεύτερη δεκαετία, εκείνη του ΄20, ο Διαμαντόπουλος την προσεγγίζει μέσα από το πρίσμα των αλληλοδιαδόχων πολιτικών και πολιτειακών ανωμαλιών που φιλοξένησε. Και που "μπόλιασαν" ακόμη βαθύτερα με διχαστικότητα την πολιτική ζωή - μέχρι ότου αυτή σφραγίστηκε, στην έξοδο της περιόδου, με το Προσφυγικό. Ο συνδυασμός του πολιτειακού ζητήματος με την πολιτική αντιπαλότητα αλλά και το ίζημα των πολέμων της εποχής στέρησε τους ανθρώπους, τις ηγεσίες αλλά και τους θεσμούς από στοιχεία όπως η κανονικότητα και η προβλεπτότητα. Η οποία έκτοτε παγίως είναι το ζητούμενο.

Αναμένεται η συνέχεια...

kontranews