Μια και μοναδική σελίδα με λιγότερες λεπτομέρειες ακόμη κι από το προεκλογικό του φυλλάδιο παρουσίασε ο αμερικανός πρόεδρος. Πώς θα καλύψει η κυβέρνηση το τεράστιο έλλειμμα που δημιουργεί;
του Martin Sandbu
Τελικά δεν υπήρχε φορολογικό σχέδιο.
Όπως υποστηρίζουν οι συνάδελφοί μου στους FT, η εκ των προτέρων «διαφήμιση» της φορολογικής μεταρρύθμισης από την κυβέρνηση Τραμπ, «ήταν περισσότερο ένας μηχανισμός για να δείξει την κατεύθυνση που θέλει να ακολουθήσει η κυβέρνηση, και όχι ένα λεπτομερές πακέτο προτάσεων». Αλλά το θέτουν ευγενικά. Ολόκληρο το «σχέδιο», το οποίο ο Ντόναλντ Τραμπ απρόσμενα υποσχέθηκε με προειδοποίηση μόλις λίγων ημερών, ήταν μια λίστα σημείων προς συζήτηση που παρουσιάστηκαν σε ένα και μόνο φύλλο χαρτί.
Όλως παραδόξως, αυτές οι ασαφείς φιλοδοξίες περιλαμβάνουν πολύ λιγότερες λεπτομέρειες σε σχέση με τις προεκλογικές προτάσεις του υποψήφιου Τραμπ επάνω στα φορολογικά. Οι ελάχιστες ξεκάθαρες πληροφορίες που περιλαμβάνουν, μοιάζουν πολύ με αυτό το σχέδιο που είχε υποσχεθεί. Επομένως μοναδικός σκοπός της ανακοίνωσης αυτής της εβδομάδας, που εκδόθηκε βιαστικά ενόψει του ορόσημου των 100 ημερών του προέδρου στην εξουσία, θεωρητικά στοχεύει να δείξει πως ο Τραμπ ετοιμάζεται να εκπληρώσει μια προεκλογική του δέσμευση.
Όσο για το περιεχόμενο της ανακοίνωσης, τα ξεκάθαρα σημεία της μοναδικής αυτής σελίδας με τις προτάσεις που είναι ίδιες με τις προεκλογικές υποσχέσεις περιλαμβάνουν: τη μείωση των συντελεστών εισοδήματος φυσικών προσώπων από επτά σε τρεις, την αύξηση του αφορολόγητου τους, την εξάλειψη του φόρου κληρονομιάς και τον «εναλλακτικό ελάχιστο φόρο» (που εμποδίζει άτομα με υψηλά εισοδήματα να χρησιμοποιούν υπερβολικά πολλά «παραθυράκια») και ένα δραματικά χαμηλότερο φόρο 15% στα εταιρικά κέρδη.
Αυτό καλύπτει σχεδόν όλα όσα ανακοινώθηκαν την Τετάρτη. Το μόνο που ήταν καινούριο ήταν η προτεινόμενη εξάλειψη του πρόσθετου φόρου στα κεφαλαιακά κέρδη, ο οποίος αυτή τη στιγμή βοηθά να χρηματοδοτηθεί το Obamacare. Τα υπόλοιπα ήταν ένα ανεπαρκές ανακάτεμα ενός προεκλογικού φυλλαδίου.
Επίσης αποκαλυπτικό είναι να σημειώσουμε αυτά που δεν επαναλήφθηκαν από τις προεκλογικές προτάσεις. Στη διάρκεια της προεκλογικής καμπάνιας, ο Τραμπ υποσχέθηκε να τετραπλασιάσει το προσωπικό αφορολόγητο (το ποσό που μπορείς να κερδίσεις πριν αρχίσεις να καταβάλεις φόρο εισοδήματος). Τώρα απλά λέει πως θα το διπλασιάσει.
Οι τρεις απλοποιημένοι φορολογικοί συντελεστές για τους οποίους είχε κάνει λόγο ο υποψήφιος Τραμπ, ήταν επίσης χαμηλότεροι –στο 10, το 20 και το 25%- από τα 10, 25 και 35% που βρίσκονται τώρα στο τραπέζι. Ωστόσο αυτό μπορεί να μην έχει καμία σημασία, διότι η κυβέρνηση (κάτι που δεν ισχύει για το προεκλογικό σχέδιο) έχει αρνηθεί να διευκρινίσει το πώς θα διαμορφωθούν οι νέες φορολογικές κλίμακες, κάτι που καθιστά ανούσια οποιαδήποτε πρόταση φορολογικού συντελεστή.
Η μεγαλύτερη διαφορά, ωστόσο, είναι ότι (όπως προβλέψαμε τη Δευτέρα) το «σχέδιο» δεν περιλαμβάνει μέτρα για συγκέντρωση εσόδων. Ως υποψήφιος, ο Τραμπ (μη ρεαλιστικά) υποσχέθηκε να καλύψει τις μειώσεις φόρων κλείνοντας τα παραθυράκια. Το νέο σχέδιο δεν το αναφέρει αυτό και, στην πραγματικότητα, δεσμεύεται να διατηρήσει τις εκπτώσεις φόρου για τόκους στεγαστικών δανείων και φιλανθρωπικές δωρεές.
Επομένως εάν εφαρμοστεί οποιοδήποτε σχέδιο σαν αυτό, θα αυξήσει σε πολύ μεγάλο βαθμό το έλλειμμα -οι συνάδελφοί μου στους FT επικαλούνται μια εκτίμηση πως οι μειώσεις στον εταιρικό φόρο θα κοστίσουν 2,2 τρισ. δολάρια μέσα σε 10 χρόνια.
Η κυβέρνηση βασίζεται, όπως και το 1981, στο ότι οι μειώσεις στους φόρους θα πυροδοτήσουν αρκετή ανάπτυξη για να καλύψουν οι ίδιοι τα κενά. Όπως και το 1981, αυτό είναι εξαιρετικά απίθανο να συμβεί. Ο Jared Bernstein συνοψίζει αποτελεσματικά κάποιες από τις αιτίες για το ότι το dynamic scoring («δυναμική βαθμολογία» που προβλέπει τον αντίκτυπο μεταβολών της δημοσιονομικής πολιτικής) -αν υποθέσουμε πως οι μειώσεις στους φόρους θα δημιουργήσουν ανάπτυξη που θα εξαλείψει το έλλειμμα που θα δημιουργήσουν- είναι εξαιρετικά ανακριβές.
Άρα, η κατάληξη είναι πως όλες οι επικρίσεις που ίσχυαν για τις προτάσεις του υποψήφιου Τραμπ, ισχύουν το ίδιο έντονα αν όχι και περισσότερο και για τις προθέσεις της κυβέρνησης. Δεν θα πρέπει να αφιερώσουμε τόση πολλή ενέργεια σε αυτές τις προθέσεις μέχρι μια πιο σοβαρή πρόταση να κάνει την εμφάνισή της.
Όμως έχει αξία να αναρωτηθούμε επάνω στην ευρύτερη οικονομική νοοτροπία από την οποία προκύπτουν αυτές οι προθέσεις. Η αγνόηση των ελλειμμάτων μπορεί να είναι το λιγότερο προβληματικό σημείο. Εκείνοι που πιστεύουν ότι υπάρχει ακόμη μεγάλο κρυμμένο περιθώριο στην αμερικανική οικονομία θα πρέπει να καλωσορίσουν μια τόνωση στην ζήτηση, ακόμη κι αν δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουν πως οι μειώσεις των φόρων θα βελτιώσουν μακροπρόθεσμα την ανάπτυξη από την πλευρά της προσφοράς. Αλλά όπως είπαμε σχετικά με τις προηγούμενες προτάσεις του Τραμπ για τη φορολογία, αυτές οι μειώσεις προσφέρουν την πιο περιορισμένη σχέση τιμής/αξίας που μπορούμε να φανταστούμε.
Ωστόσο το χειρότερο όλων είναι οι προτεραιότητες στην κατανομή που αποκαλύπτουν τέτοιου είδους «σχέδια». Ο Neil Irwin των NYTimes απαριθμεί τους χαμένους και τους νικητές. Μεταξύ των δεύτερων, οι πιο σημαντικοί είναι… ο Ντόναλντ Τραμπ και τα παιδιά του.
euro2day
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου