20 έως 80 δισ. ρωσικού μαύρου χρήματος ξεπλύθηκαν μέσω Μεγάλης Βρετανίας (και όχι μόνο)

Περισσότερα από 20 δισ. που προέρχονται από τη Ρωσία «εξαφανίστηκαν» με τη βοήθεια των μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών

Σύμφωνα με αποκλειστικό ρεπορτάζ του Guardian 17 τράπεζες με βάσεις στη Μεγάλη Βρετανία, μεταξύ των οποίων και οι HSBC, the Royal Bank of Scotland, Lloyds και Barclays καλούνται να δώσουν εξηγήσεις για το ρόλο που έπαιξαν στο μεγάλων διαστάσεων ξέπλυμα ρωσικού χρήματος. 20 δισεκατομμύρια φαίνεται να έχει διακινηθεί μόνο την τετραετία 2010-2014.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Guardian τα ποσά αυτά είτε έχουν κλαπεί, είτε έχουν εγκληματική προέλευση ενώ η έρευνα συνεχίζεται ακόμα προκειμένου να βρεθούν τα μεγάλα ονόματα που βρίσκονται πίσω από την γιγαντιαία επιχείρηση ξεπλύματος μαύρου χρήματος. Θεωρείται ότι το δίκτυο απασχολούσε περισσότερους από 500 ανθρώπους μεταξύ των οποίων ολιγάρχες, Ρώσοι τραπεζίτες και προσωπικότητες που συνδέονται με τις μυστικές υπηρεσίες της Ρωσίας. Ανάμεσα στις τράπεζες που συμμετείχαν στο δαιδαλώδες σύστημα ξεπλύματος είναι και ρωσική τράπεζα στην οποία πρόεδρος είναι ο Ιγκόρ Πούτιν, ξάδελφος του Ρώσου προέδρου. 

Το σύστημα δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει χωρίς την συμμετοχή εταιριών εγγεγραμμένων στη Μεγάλη Βρετανία. Οι πραγματικοί ιδιοκτήτες των περισσότερων εταιριών παραμένουν μέχρι σήμερα άγνωστοι εξαιτίας της σκανδαλώδους νομοθεσίας για τις εξωχώριες επιχειρήσεις (offshores) που επιτρέπει την ανωνυμία των ιδιοκτητών μέσω ενός περίπλοκου συστήματος επιχειρήσεων-κελυφών. Μέσω αυτής της δυνατότητας και με τα στοιχεία του Panama Papers και του LuxLeaks υπολογίζεται ότι οι ισχυρότεροι ολιγάρχες έχουν καταφέρει να κρύψουν πλούτο περίπου 12 τρισεκατομμυρίων ευρώ.

Η διαρροή που έδωσε αυτή τη φορά το αποκλειστικό δημοσίευμα στον Guardian μέσω του OCCRP (Organized Crime and Corruption Reporting Project) αφορά έγγραφα με λεπτομέρειες για 70.000 τραπεζικές συναλλαγές, συμπεριλαμβανομένων περίπου 2.000 συναλλαγών που εκτελέστηκαν μέσω βρετανικών τραπεζών και 400 μέσω τραπεζών με έδρα τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα στοιχεία αυτά αποτελούν μέρος μιας τρίχρονης έρευνας που διεξάγουν οι ειδικές μονάδες δίωξης οικονομικού εγκλήματος της Λετονίας και της Μολδαβίας. 

Το μέγεθος του ξεπλύματος πάντως είναι εντυπωσιακό. Η HSBC φαίνεται να κατέχει σχεδόν 550 εκατομμύρια δολάρια (510 εκ. ευρώ)  εκ των οποίων τα περισσότερα δρομολογήθηκαν μέσω της θυγατρικής της στο Χονγκ Κονγκ. Η κρατική RBS άλλα 113 εκατομμύρια δολάρια (105 εκ. ευρώ) ενώ υπάρχουν άλλες 15 τράπεζες που φαίνεται να συμμετέχουν ενεργά στο πολύπλοκο σχήμα μέσω των υποκαταστημάτων τους στη Ζυρίχη. Στο σύστημα αυτό βρίσκονται και τράπεζες των ΗΠΑ όπως η Citibank και η Bank of America.

Από τα μέχρι τώρα στοιχεία που αναλύουν στο ρεπορτάζ του Guardian ειδικοί το σχήμα του γιγάντιου ξεπλύματος δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει χωρίς τον ενεργό ρόλο των τραπεζών οι οποίες είναι υποχρεωμένες να σημαίνουν συναγερμό για ύποπτες συναλλαγές και να εμποδίζουν το ξέπλυμα χρήματος που προέρχεται από εγκληματικές δραστηριότητες. Για το λόγο αυτό οι τράπεζες τώρα καλούνται να δώσουν εξηγήσεις, ενώ, σύμφωνα με τον Guardian, καμία τους δεν θέλησε να σχολιάσει την αποκάλυψη.

Τα τελευταία χρόνια με τη βοήθεια της δημοσιογραφίας της διαρροής έχουν έρθει στο φως πολλά στοιχεία για τον τρόπο με τον οποίο οι μεγάλες τράπεζες συμμετέχουν ενεργά στην απόκρυψη δισεκατομμυρίων ωστόσο οι επιτροπές που δημιουργήθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν κατάφεραν να επιβάλλουν αλλαγές στο νόμο περί εξωχώριων εταιριών. Αντίθετα φέτος καταδικάστηκαν οι δύο υπάλληλοι της HSBC που έδωσαν στη δημοσιότητα στοιχεία για το μηχανισμό φοροαποφυγής που είχε στήσει η ελβετική τράπεζα.  

Πηγή TPP