Προ των πυλών του χάους

analyst

H διάλυση της ΕΕ, την οποία εγκαινίασε η Μ. Βρετανία, είναι μάλλον δεδομένη – πολύ περισσότερο της Ευρωζώνης, η οποία είναι αδύνατον να διατηρηθεί χωρίς την πολιτική, δημοσιονομική και τραπεζική της ένωση που όμως κανένα κράτος δεν επιθυμεί.

του Άρη Οικονόμου

Άρθρο

Οι Γερμανοί είναι ένας «διεστραμμένος» από την ιστορία του λαός, με πάρα πολύ χαμηλή ευφυΐα. Κατορθώνουν όμως πάντοτε να υπερισχύουν των άλλων ευρωπαϊκών κρατών, επειδή είναι εξαιρετικά μεθοδικοί και πραγματιστές, ενώ παίρνουν αποφασιστικά τη μοίρα τους στα δικά τους χέρια – χωρίς να αφήνονται στον από μηχανής Θεό, στην τύχη ή στις αποφάσεις άλλων, όπως δυστυχώς συμβαίνει με εμάς τους Έλληνες. Προτιμούν δε πάντοτε το οδυνηρό τέλος, από την οδύνη δίχως τέλος – ενώ στα δισεπίλυτα προβλήματα συμπεριφέρονται συνήθως όπως ο Μ. Αλέξανδρος με το γόρδιο δεσμό.

Στα πλαίσια αυτά, εάν μας ρωτούσε κανείς ποιά χώρα θα άνοιγε πρώτη την ερμητικά κλειστή φυλακή του ευρώ, δεν θα απαντούσαμε πως θα ήταν η Ελλάδα, η Ιταλία ή, όπως όλα δείχνουν, η Γαλλία εάν τυχόν κερδίσει τις εκλογές το Εθνικό Μέτωπο – αλλά η Γερμανία, εάν δεν αλλάξει η σημερινή κυβέρνηση, η οποία έχει από καρό τώρα έτοιμο στα συρτάρια της ένα «σχέδιο εκτάκτου ανάγκης» για την επιστροφή της στο μάρκο (ανάλυση).

Το πιθανότερο είναι βέβαια να μην κάνει αυτή την πρώτη κίνηση, αλλά να ακολουθήσει κάποια άλλη χώρα, την οποία θα έχει προηγουμένως η ίδια υποκινήσει με έμμεσο τρόπο – αφού ασφαλώς δεν θέλει να επωμισθεί την ενοχή της διάλυσης της νομισματικής ένωσης, προσποιούμενη ότι δεν δρα, αλλά αντιδρά, όντας αναγκασμένη εκ των πραγμάτων.

Φυσικά έχει πλήρη επίγνωση των προβλημάτων της Ευρωζώνης που, μεταξύ άλλων, η ίδια προκάλεσε με την πολιτική της φτωχοποίησης του γείτονα – την οποία υιοθέτησε με το ρεαλισμό που τη διακρίνει, αμέσως μετά την εισαγωγή του ευρώ. Με την πολιτική όμως αυτή βοηθήθηκε έμμεσα από τις άλλες χώρες να ανταπεξέλθει με το τεράστιο κόστος της προσάρτησης της πρώην Ανατολικής Γερμανίας – το οποίο υπολογίζεται στα 150 δις € ετήσια, για πάνω από δέκα χρόνια.

Παράλληλα κατάφερε να αποδεσμευθεί από την υποχρέωση καταβολής των πολεμικών επανορθώσεων, οι οποίες έπρεπε να πληρωθούν όταν της επετράπη η ένωση της, με αντάλλαγμα τη συγκατάθεση της στη συμμετοχή της στη νομισματική ένωση – όπου όμως επέβαλλε την εγκατάσταση της καρδιάς του κυκλοφοριακού συστήματος της Ευρωζώνης, της ΕΚΤ, σε δικό της έδαφος. Φυσικά δε γνώριζε καλύτερα από κάθε άλλον ότι, το ευρώ ήταν θνησιγενές, αφού δεν είχε προηγηθεί η πολιτική, δημοσιονομική και τραπεζική ένωση των χωρών-μελών του, όπως ήταν απολύτως αναγκαίο.

Τέλος, οι ιμπεριαλιστικές της διαθέσεις δεν έπαψαν ποτέ να υπάρχουν, ειδικά μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Απλά άλλαξε τα όπλα της από στρατιωτικά σε οικονομικά, εκμεταλλευόμενη την αμυντική προστασία που της παρείχαν οι Η.Π.Α. στη διαμάχη τους με τη Σοβιετική Ένωση – λόγω της οποίας διατήρησε σχεδόν μηδενικές τις εξοπλιστικές της δαπάνες, χρησιμοποιώντας τα χρήματα (επίσης τα κλεμμένα) για την οικονομική της ισχύ.

Περαιτέρω, εάν διαβάσει κανείς τις στατιστικές της Eurostat, θα συμπεράνει πως η ΕΕ είναι ένα πολύ επιτυχημένο μοντέλο μόνο στο Βορά. Ειδικότερα, σε σχέση με τη «γενική ικανοποίηση» οι Δανοί, οι Σουηδοί και οι Φιλανδοί βρίσκονται στην κορυφή, βαθμολογούμενοι με 8 σε μία κλίμακα με άριστα το 10 – ενώ στο κατώτερο σημείο της κλίμακας είναι οι Βούλγαροι με 4,8 βαθμούς, ακολουθούμενοι από τους Έλληνες, τους Πορτογάλους, τους Κροάτες, καθώς επίσης από τους κατοίκους των χωρών της Βαλτικής.

Όσον αφορά μόνο την ικανοποίηση για την οικονομική κατάσταση των χωρών τους, ο βαθμός των Βουλγάρων είναι μόλις 3,7 – των Ελλήνων 4,3 των Πορτογάλων 4,5 και των Κροατών 4,6. Λογικά βέβαια, αφού ο μέσος ετήσιος μισθός ενός Δανού ανέρχεται στα 28.364 €, ενός Σουηδού στα 26.640 €, ενός Φιλανδού στα 23.763 € και ενός Γερμανού στα 20.668 € – όταν ενός Βούλγαρου είναι μετά βίας 3.332 € ή, ακόμη χειρότερα, ενός Ρουμάνου 2.315 € (ο μέσος ελληνικός μισθός είναι ακόμη σχετικά υψηλός, στα 14.628 € μικτά ετησίως).

Συνεχίζοντας, η λογική της Ευρώπης ήταν η σύγκλιση των μισθών, έτσι ώστε να κλείνει συνεχώς η ψαλίδα μεταξύ των διαφόρων κρατών της – κάτι που ασφαλώς δεν συμβαίνει, αφού ο μέσος μισθός των Σουηδών, για παράδειγμα, αυξήθηκε κατά 35% μεταξύ των ετών 2010 και 2015, των Βουλγάρων 10% και των Ρουμάνων 14%. Ακόμη χειρότερα, ο ονομαστικός μισθός (μη αφαιρουμένου του πληθωρισμού) ορισμένων χωρών μειώθηκε το 2015 σε σχέση με το 2010 – όπως των Κροατών κατά 6%, των Ιταλών 1%, των Πορτογάλων 3%, των Ισπανών 9%, των Κυπρίων 15% και, στην κορυφή της κατάταξης, των Ελλήνων κατά 37%!

Όσον αφορά το επίπεδο της φτώχειας, στη Σουηδία, στη Δανία και στη Φινλανδία υπολογίζεται στο 15% – όταν στη Ρουμανία έχει φτάσει στο 37,4% και στη Βουλγαρία στο 41,3%. Εν προκειμένω πολύ πιο προβληματική είναι η τάση, η οποία αυξάνεται αντί να μειώνεται σε όλα σχεδόν τα κράτη – για παράδειγμα στην Ιρλανδία από το 15,5% στο 19,9%, στην Ιταλία από 18,9% στο 25,6%, στην Ισπανία από 19,8% στο 29,9% και στην Ελλάδα από 20,1% στο 48%! Ένα ακόμη πιο τρομακτικό νούμερο για την Ελλάδα είναι το ότι, κάθε δεύτερο ελληνικό νοικοκυριό έχει εισόδημα λιγότερο από το 60% των Τσέχων – κάτι που δύσκολα το φανταζόταν κανείς, πριν από μερικά χρόνια.

Περαιτέρω, οι καταναλωτικές δαπάνες των Ελλήνων μειώθηκαν κατά 27% σε σχέση με το 2008 – των Ισπανών κατά 8%, των Κροατών κατά 13%, των Ιταλών κατά 5%, των Κυπρίων κατά 9% και των Πορτογάλων κατά 6%.

Φυσικά η ανεργία σε όλες αυτές τις χώρες αυξήθηκε, όταν στο Βορά μειώθηκε – ενώ, όσον αφορά τις επενδύσεις, στην Ελλάδα κατέρρευσαν κυριολεκτικά (-67%), στην Κροατία (-41%) και στην Κύπρο (-53%) επίσης, στην Πορτογαλία μειώθηκαν κατά 33%, όταν στην Ισπανία και στην Ιταλία περιορίσθηκαν κατά 28%. Ακόμη όμως και στις χώρες πρότυπα οι επενδύσεις μειώθηκαν – όπως στη Σλοβενία (-42%), στη Φινλανδία (-15%) και στη Γερμανία (-3%) – γεγονός που σημαίνει πως η οικονομία γενικότερα της Ευρώπης έχει πάψει πια να αναπτύσσεται υγιώς.

Συνοψίζοντας, η απόσταση μεταξύ των περιοχών της γνωστής «μπλε μπανάνας», του ευρωπαϊκού πυρήνα δηλαδή (φωτογραφία), καθώς επίσης των υπολοίπων κρατών αυξάνεται χρόνο με το χρόνο, αντί να μειώνεται – ενώ η περιφέρεια συρρικνώνεται με εξαιρετικά υψηλούς ρυθμούς.

Επεξήγηση γραφήματος: Η περιοχές της μπλε μπανάνας στην Ευρώπη – αυτές δηλαδή με το μεγαλύτερο πλούτο και ανάπτυξη.

.

Λογικά συμπεραίνεται λοιπόν πως τόσο η Ευρωζώνη, όσο και η ΕΕ, δεν πρόκειται να επιβιώσουν κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις – ενώ κανένας δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται πραγματικά για το μέλλον της περιοχής «συλλογικά και όχι ατομικά». Ως εκ τούτου η διάλυση της ΕΕ, την οποία εγκαινίασε η Μ. Βρετανία, είναι μάλλον δεδομένη – πολύ περισσότερο της Ευρωζώνης, η οποία είναι αδύνατον να διατηρηθεί, χωρίς την πολιτική, δημοσιονομική και τραπεζική της ένωση, την οποία όμως σχεδόν κανένα κράτος δεν επιθυμεί.

Ολοκληρώνοντας, η Γερμανία έχει συνειδητοποιήσει επακριβώς το τι πρόκειται να συμβεί, οπότε έχει ασφαλώς λάβει τα μέτρα της με τη μεθοδικότητα και τον πραγματισμό που τη διακρίνει – εξασφαλίζοντας παράλληλα τα δάνεια της προς χώρες όπως η Ελλάδα και η Πορτογαλία, με τη βοήθεια των δανειακών συμβάσεων που συνοδεύουν τα μνημόνια.

Αντίθετα, κανένα άλλο κράτος δεν αντιλαμβάνεται τι θα αντιμετωπίσει στο άμεσο μέλλον, οπότε το πιθανότερο σενάριο είναι το «ο σώζων εαυτόν σωθήτω» – το οποίο μάλλον δεν θα αργήσει πολύ, ενώ θα μοιάζει με την έκρηξη μία χρηματοπιστωτικής πυρηνικής βόμβας μεγατόνων που προφανώς θα βυθίσει τον πλανήτη στο χάος.