H λογική ΕλληνοΙταλικής πρωτοβουλίας για το Προσφυγικό

του Αντώνη Δ. Παπαγιαννίδη

Βλέπαμε, χθες, από την στήλη αυτή, μια συζήτηση που οργανώθηκε στην Αθήνα - από το Δίκτυο για την Μεταρρύθμιση της Άννας Διαμαντοπούλου και την δι-Ευρωπαϊκή FEPS της ΚεντροΑριστεράς - με αντικείμενο το Προσφυγικό/Μεταναστευτικό. Και επισημαίναμε ότι η πιο ουσιαστική, αλλά και στραμμένη πλέον προς κάτι σαν "λύση", προσέγγιση ήταν εκείνη του (Αυστριακού) Gerald Knaus, του Προέδρου του ESI/ της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Σταθερότητας, ο οποίος ουσιαστικά έχει την πατρότητα της συμφωνίας ΕΕ/Τουρκίας (δηλαδή: της συνεννόησης Μέρκελ/Ερντογάν...) που ανέκοψε τις προσφυγικές-μεταναστευτικές ροές, αλλά που τώρα σιγά-σιγά εξαντλείται.

Ο Knaus πρότεινε μια "κοινή ΕλληνοΙταλική πρωτοβουλία" η οποία θα καλούσε - χωρίς, όμως, θεσμικές μεταβολές είτε σε επίπεδο ΕΕ με τις πελώριες χρονοτριβές και τα μπλοκαρίσματα, είτε σε επίπεδο εθνικών νομοθεσιών - σε λειτουργία κοινών Ευρωπαϊκών ομάδων για την έγκαιρη διεκπεραίωση των αιτημάτων ασύλου. Εκεί είναι που η συμφωνία ΕΕ/Τουρκίας δυσλειτούργησε εμφανέστερα. Οι ομάδες αυτές θα στελεχώνονταν από τους (πολλούς) διαθέσιμους εμπειρογνώμονες Κρατών μελών οι οποίοι στην ουσία στις χώρες τους (Γερμανία, Αυστρία, Σουηδία κυρίως, αλλά και Βέλγιο, Ολλανδία) δεν έχουν πλέον "ύλη" για διεκπεραίωση, καθώς έχουν ανακοπεί οι προσφυγικές/μεταναστευτικές ροές που φθάνουν στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη. 

Αν όμως χορηγούσαν οι κοινές ομάδες άσυλο, δεν θα παρατούσαν τους δικαιούχους στην Ελλάδα (ή την Ιταλία), να προσπαθεί να τους μετεγκαταστήσει, αλλά θα τους προωθούσαν σε μια χώρα - όχι όμως κατ' ανάγκην εκείνη της επιθυμίας τους!.. - στην ΕΕ. Άμα πάλι δεν χορηγούσαν άσυλο, θα μεριμνούσε η ΕΕ για την επαναπροώθηση/επιστροφή τους στις χώρες προέλευσης: η Ευρώπη μπορεί πειστικότερα να διεκδικήσει επαναπροώθηση σε ένα Πακιστάν ή Αφγανιστάν, απ' ό,τι η Αθήνα ή η Ρώμη. Προσοχή! Άμα η Ελλάδα το επιθυμούσε, πάντως, θα μπορούσε ασκώντας το κυριαρχικό δικαίωμά της για όποιους αιτούντες άσυλο διαφωνούσε με την απόφαση της Ευρωπαϊκής Ομάδας, να κάνει δική της ρύθμιση, με δική της ευθύνη: δηλαδή πρακτικά να δώσει η ίδια άσυλο .

Μια τέτοια προσέγγιση θα έπρεπε/θα μπορούσε να συνδυαστεί με μιαν άλλη διάσταση έμπρακτης "Ευρωπαϊκής αλληλεγγύης". Πώς; Με την μεταφορά και εγκατάσταση στα Ελληνικά νησιά - κι ας γινόταν π.χ. η Λέσβος πρότυπο εφαρμογής - εκείνων των υποδομών που έχουν στηθεί για την υποδοχή προσφύγων στην Ευρώπη και που, τώρα, μένουν υποχρησιμοποιημένες: οικίσκοι, χώροι φιλοξενίας, κέντρα υγείας, όλα με το προσωπικό τους.

Βέβαια, μετά και την επίθεση με φονικό φορτηγό στην Χριστουγεννιάτικη Αγορά στο Βερολίνο, είναι να διερωτάται κανείς τι είδους υποδοχή θα είχε μια τέτοια ΕλληνοΙταλική πρόταση - τι τίτλο, π.χ. θα έβγαζε στην Bild ή και στην Sueddeutsche Zeitung ακόμη! (Και... ποιες Ελληνικές και μάλιστα Ιταλικές Κυβερνήσεις θα την ξεκινούσαν, άλλωστε). Καθώς όμως Plan B για το Προσφυγικό, άμα η ροή ανθρώπων ξαναξεκινήσει, δεν φαίνεται να υπάρχει (το ομολόγησε κι ο Γ. Μουζάλας), καθώς η αποσάρθρωση της Τουρκίας απειλεί ακόμη και με ... Τούρκους και Κούρδους πλέον πρόσφυγες, αν είναι να αποφευχθεί η δημιουργία ανεξέλεγκτων καταστάσεων (νησιών-φυλακών, τύπου Nauru) στην πράξη, ας κρατηθεί σοβαρά η πρόταση Knaus.

kontranews