analyst
Μόνον η πλήρης πολιτική σύγχυση και η αφελής αισιοδοξία μπορούν να αποτρέψουν την αναγνώριση ότι οι αναπόφευκτες προσπάθειες για την εξάπλωση του εμπορίου από όλα τα πολιτισμένα και ελεγχόμενα από τους αστούς έθνη, ύστερα από μια μεταβατική περίοδο φαινομενικά ειρηνικού ανταγωνισμού, είναι σαφές ότι προσεγγίζουν στο σημείο όπου η δύναμη και μόνο θα αποφασίσει ποιο θα είναι το μερίδιο του κάθε έθνους στον οικονομικό έλεγχο του πλανήτη, συνεπώς και ποια θα είναι η σφαίρα δραστηριοτήτων του λαού του και κυρίως ποιες θα είναι οι εισοδηματικές δυνατότητες των εργατών του’ (MAX WEBER, 1894)
“ Όταν φτάσετε στη χώρα των Κινέζων… λέει [ο Αυτοκράτορας της Γερμανίας], να θυμάστε ότι είσαστε η πρωτοπορία της Χριστιανοσύνης, λέει και να μπήξετε την ξιφολόγχη σας σε κάθε μισητό άπιστο που βλέπετε, λέει… Και αν είσαστε τυχεροί και κατορθώσετε ν’ αρπάξετε και κανα κομμάτι γή εκεί που θα βρεθείτε, μην αφήσετε να σας το πάρει κάποιος Γάλλος ή Ρώσσος» (Mr Dooley’s Philosophy, 1900)
Άποψη
Στην εποχή της ειρήνης, την περίοδο του φαινομενικά ειρηνικού ανταγωνισμού, είναι εξαιρετικά δύσκολο να κατανοήσουμε τις δυνάμεις που συγκρούονται, όπως αυτό γίνεται πασιφανές στον πόλεμο.
Ποιες είναι επί παραδείγματι οι δυνάμεις των εθνών που συγκρούονται σήμερα στην αρένα της Ευρώπης; Θέμα που μας αφορά άμεσα και διαισθητικά το αντιλαμβάνονται όλοι οι λαοί.
Παρακάτω, θα κάνουμε μια προσπάθεια να φωτίσουμε το ζήτημα, υπό το πρίσμα της ιστορικής συνέχειας.
Ο χάρτης που ακολουθεί, δημοσιεύτηκε πρόσφατα, σε έγκυρο ευρωπαϊκό μέσο του τύπου και αποτυπώνει τη σημερινή κατάσταση φιλορωσικών και αντιρωσικών τάσεων στην Ε.Ε, ειδικότερα δε, στηρίζεται στη στάση των βουλευτών του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου κατά την ψηφοφορία για τη λήψη αντιρωσικών μέτρων- κυρώσεων μετά την απόσχιση της Κριμαίας. (με κόκκινο σημειώνονται οι πιο φιλορωσικές και με βαθύ πράσινο οι πιο αντιρωσικές τάσεις).
Σε μια διαρκή διαδικασία εξελίξεων, πρόσφατα η Μολδαβία, η Βουλγαρία, η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Τσεχία εξέλεξαν ηγέτες με ισχυρούς δεσμούς με τη Ρωσία. Η Ρουμανία, παραμένει το τελευταίο φιλο-ευρωπαϊκό κάστρο, σύμφωνα με αναλυτή, ο οποίος καλεί για την αναβάθμιση της σε τείχος έναντι του επεκτατισμού της Ρωσίας. Στο εσωτερικό της ίδιας της Ρουμανίας, ο μεν πρωθυπουργός δηλώνει καλές σχέσεις με την Ρωσία, ενώ ο αρχηγός των σοσιαλδημοκρατών καταδικάζει τη δήλωση. Πηγή
Παράλληλα, δρομολογείται η είσοδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση των άλλων βαλκανικών χωρών Σερβία, Βοσνία κλπ
Σύντομη ιστορική αναδρομή- στα χνάρια του 5ου αιώνα
Τους τελευταίους 15 αιώνες η ιστορία της Ευρώπης σημαδεύεται από τη βίαια σύγκρουση κυρίως γερμανικών φύλλων με επεκτατικές τάσεις μεταξύ τους, όσο και μεταξύ γερμανικών φύλλων και σλάβων, με περιόδους ειρήνης (αναφερόμαστε μόνο στα ευρωπαϊκά φύλλα και όχι στις επιδρομές των ασιατικών φύλων των στεπών).
Ειδικότερα, ο 5ΟΣ μ. Χ αιώνας θεωρείται ο αιώνας των γερμανών, καθώς τα γερμανικά φύλλα από το Βορρά ξεχύνονται ασυγκράτητα, συμβάλλουν στην πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και μετέπειτα σαρώνουν και κατακτούν τη Δυτική Ευρώπη, από την Βρετανία μέχρι τη Βυζαντινή αυτοκρατορία και στο νότο κατακτούν και την Β. Αφρική (Γότθοι- Βησιγότθοι και Οστρογότθοι – Βάνδαλοι, Άγγλοι, Σάξωνες, Γιούτοι, Λομβαρδοί, Φράγκοι, Βουργουνδοί, Αλαμάνοι, Σουηβοί, Θουρίγγειοι, Αλανοί κ.α. και αργότερα Βίκιγκς, Νορμανδοί). Στη διάρκεια της πορείας τους απωθούν από την Ευρώπη τα άγρια φύλα των στεπών (Ούννους, Αβάρους, Μογγόλους) και τους εκπολιτισμένους Άραβες. Παράλληλα, στα Ανατολικά της Ευρώπης, μετά την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας διαχέονται και κυριαρχούν τα σλαβικά φύλα που είναι πολυάριθμα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, στην Ύστερη Ρωμαϊκή εποχή του 4ου μ. Χ αιώνα, δηλαδή πριν αρχίσει για τα καλά η επέλαση των γερμανών, τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά της αυτοκρατορίας ήταν: δυσβάστακτη φορολογία, ενδυνάμωση διοικητικής γραφειοκρατίας, υπογεννητικότητα, ισχυροποίηση του στρατού, πιέσεις στα σύνορα, φθορά της ζωτικότητας των μικρών πόλεων, διεύρυνση χάσματος πλούσιων και φτωχών.
Στο χάρτη που ακολουθεί φαίνονται οι μετακινήσεις των γερμανικών φύλλων που σπάνια έγιναν ειρηνικά, κυρίως όμως οι κατακτήσεις γίνονταν με βάρβαρες επιδρομές και διήρκεσαν πάνω- κάτω όλο το διάστημα του Μεσαίωνα( 5ος– 15ος ) που δικαίως ονομάστηκε «σκοτεινοί αιώνες».
Πηγή: Wikipedia,
Η κάθοδος των Γερμανών τον 5ο μ.Χ αιώνα
Ο Φράγκος Καρλομάγνος, το 800 μ.χ ίδρυσε την Αγία Γερμανική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία με έδρα το Άαχεν και αποτέλεσε εμβληματική φυσιογνωμία για τα γερμανικά φύλλα, που στο μεταξύ είχαν εκχριστιανιστεί.
Κάνοντας ένα ιστορικό άλμα, παρακάτω παρουσιάζεται ο χάρτης μετά το 2ο Π.Π, από το 1948 μέχρι το 1949 δηλαδή η πιο κοντινή μας ιστορία με πόλεμο στην Ευρώπη. Οι χάρτες εδώ αποτυπώνουν τις μετακινήσεις των πληθυσμών και τις σφαίρες επιρροής ως αποτέλεσμα της έκβασης του πολέμου (ο χάρτης δεξιά περιλαμβάνει και τα κινήματα). Στο χάρτη παρατηρούμε ότι οι γερμανοί αναχαιτίστηκαν και οι σλάβοι έχουν αυξήσει την επιρροή τους σε ένα μεγάλο μέρος της Ευρώπης με κυρίως σλαβικούς πληθυσμούς, ενώ δεν πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός ότι η γαλλική κυβέρνηση του Βισύ με τον Πεταίν (1940-1944) παρέμεινε φιλογερμανική, σχεδόν ως το τέλος του πολέμου. Φυσικά, οι λαοί της Δυτικής Ευρώπης ήταν ευγνώμονες στην τότε ΕΣΣΔ που με κόστος 20 εκατομμυρίων θυμάτων αναχαίτισε την επεκτατική ορμή των χιτλερικών γερμανών.
Κάνοντας ένα ιστορικό άλμα, παρακάτω παρουσιάζεται ο χάρτης μετά το 2ο Π.Π, από το 1948 μέχρι το 1949 δηλαδή η πιο κοντινή μας ιστορία με πόλεμο στην Ευρώπη. Οι χάρτες εδώ αποτυπώνουν τις μετακινήσεις των πληθυσμών και τις σφαίρες επιρροής ως αποτέλεσμα της έκβασης του πολέμου (ο χάρτης δεξιά περιλαμβάνει και τα κινήματα). Στο χάρτη παρατηρούμε ότι οι γερμανοί αναχαιτίστηκαν και οι σλάβοι έχουν αυξήσει την επιρροή τους σε ένα μεγάλο μέρος της Ευρώπης με κυρίως σλαβικούς πληθυσμούς, ενώ δεν πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός ότι η γαλλική κυβέρνηση του Βισύ με τον Πεταίν (1940-1944) παρέμεινε φιλογερμανική, σχεδόν ως το τέλος του πολέμου. Φυσικά, οι λαοί της Δυτικής Ευρώπης ήταν ευγνώμονες στην τότε ΕΣΣΔ που με κόστος 20 εκατομμυρίων θυμάτων αναχαίτισε την επεκτατική ορμή των χιτλερικών γερμανών.
Συνοπτικά, στην πρόσφατη ιστορία, περίπου από το 1900, η Γερμανία (που έγινε κράτος το 1871 με την ενοποίηση κρατιδίων και πόλεων) και πρωταγωνίστησε μαζί με τις ΗΠΑ στη 2η βιομηχανική επανάσταση, είναι η κυρίαρχη δύναμη στην Ευρώπη.
Ο Γερμανός- Φράγκος Καρλoμάγνος, ο οποίος κατάφερε να δημιουργήσει για σύντομο διάστημα μια μικρή αυτοκρατορία, σήμερα θεωρείται ένα από τα εμβλήματα και σύμβολα της Ε.Ε- Pater Europeae (δες αλληλογραφία περί συμβόλων του CONSEIL DE L’EUROPE, SECRÉTARIAT GÉNÉRAL, Strasbourg, le 5 janvier 1952), πηγή: Πανεπιστήμιο Ιασίου IOANA-SABINA PRISACARIU «ο ρόλος των συμβόλων στη δημιουργία της ευρωπαϊκής ταυτότητας»
Το Άαχεν, από το 1949 ετησίως απονέμει το βραβείο Καρλομάγνου στους πρωταγωνιστές της Ευρωπαϊκής ενοποίησης, ενώ από το 2008 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απονέμει ετησίως βραβείο Καρλομάγνου στους νέους που συνεισφέρουν στην Ευρωπαϊκή ενοποίηση.
Το 2010, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Jerzy Buzek κατά την απονομή του Charlemagne Youth Prize, είπε τα ακόλουθα:
« φανταστείτε, αν μπορείτε, την εποχή του Καρλομάγνου, 1200 χρόνια πριν. Από τότε ακόμα, είχε το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης. Απλά σκεφθείτε, πόσοι πόλεμοι έγιναν από τότε, πόσο ευρωπαϊκό αίμα χύθηκε, καταβροχθιστήκαμε από το μίσος, παγιδευτήκαμε στα συναισθήματα μας, δε σκεφτήκαμε από κοινού. Οι άνθρωποι είχαν το όραμα της ενωμένης Ευρώπης, αλλά δεν τα κατάφεραν. Πρέπει να θυμόμαστε αγαπητοί νεαροί φίλοι μου, να κρατάμε πάντα αυτό το όραμα στο μυαλό μας».
Με αυτό το όραμα, της γερμανικής αυτοκρατορίας του Καρλομάγνου, στο μυαλό μας, μπορούμε ευκρινέστερα σήμερα να καταλάβουμε τα τεκταινόμενα στην Ευρώπη για πάνω από μισό αιώνα. Άλλωστε, η Φραγκο- γερμανική φιλία (δηλαδή συμμαχία γερμανικών φύλλων), ήταν η βάση της δημιουργίας της Ε.Ε.
Ακόμα, μπορούμε να δούμε τις συγκρούσεις τόσο μεταξύ γερμανικών φύλλων (Άγγλοι- BREXIT, Αμερικάνοι/ΔΝΤ- Γερμανία), όσο και μεταξύ γερμανών και σλάβων και τις εκλεκτικές συμπάθειες που έχουν διαμορφωθεί (Πολωνοί, Γερμανοί, Βαλτικές- αντισλάβοι και Γάλλοι, Άγγλοι, Ιταλοί, Σουηδοί κ.α –περισσότερο ή λιγότερο σλαβόφιλοι).
Όσον αφορά στις στρατηγικές προσεγγίσεις των γερμανικών φύλλων, αυτές διαφέρουν μεταξύ τους. Θα αποπειραθούμε μια παράθεση χαρακτηριστικών τους.
Τους άγγλους μπορούμε να τους καταλάβουμε από το μπριτζ, το στρατηγικό παιχνίδι τους. “Το πιο διασκεδαστικό και πιο έξυπνο παιχνίδι που έχει επινοήσει ο άνθρωπος„ σύμφωνα με τον Somerset Maugham. που υπήρξε από τους πιο πολυδιαβασμένους συγγραφείς τη δεκαετία του 1930 και μέλος των Βρετανικών μυστικών υπηρεσιών. Σ’ αυτό το παιχνίδι, δύο ζευγάρια παικτών κάθονται σε ένα τραπέζι και μοιράζουν την τράπουλα ώστε να έχουν ο καθένας 13 φύλλα. Οι συμπαίκτες κάθε ζεύγους κάθονται απέναντι και οι 4 μαζί αποτελούν 2 άξονες. Ο ένας άξονας είναι ο επιτιθέμενος και ο άλλος ο αμυνόμενος. Ο επιτιθέμενος άξονας στοχεύει να εκτελέσει το συμβόλαιο του, το οποίο έχει προηγηθεί στην αρχή του παιχνιδιού, ενώ ο αμυνόμενος στοχεύει να τον αποτρέψει. Ο ένας από τους επιθέμενους είναι ο εκτελεστής, δηλαδή αυτός που εκτελεί την επίθεση για λογαριασμό του άξονα, ενώ ο συμπαίκτης του ο μορ, του διαθέτει τα χαρτιά του, δηλαδή τους πόρους του. Όταν ο άξονας κερδίσει, τότε τα κέρδη (οι λεβέ) αποτελούν κέρδη και των δύο συμπαιχτών- συμμάχων του άξονα.
Αν προσέξουμε τη στρατηγική που ακολούθησε η Αγγλία στις καταχτήσεις της, τις αποικίες της όπως η Ινδία, παρατηρούμε ότι άντλησε όλους τους πόρους της, γιατί φυσικά κανείς αποικιοκράτης δεν είναι καλός, μέχρι που οι Ινδοί και άλλοι αποικιοκρατούμενοι λαοί ξεσηκώθηκαν, ενώ παράλληλα δημιούργησε μεγάλα έργα εκσυγχρονισμού αυτής της «μικρής ηπείρου» όπως τραίνα, γέφυρες κλπ. Το σιδηροδρομικό δίκτυο που έφτιαξε είναι μέχρι σήμερα το μεγαλύτερο στην Ασία
Άλλα γερμανικά φύλλα, όπως οι Ισπανοί του Κολόμβου (Βάνδαλοι και Βησιγότθοι το Μεσαίωνα, δυναστεία των Αψβούργων από το 1516), ρήμαξαν τα πάντα στο διάβα τους όταν κατέκτησαν την Αμερικανική ήπειρο, σε τέτοιο σημείο δε ήταν λαίμαργοι για το χρυσό που βρήκαν, ώστε από το βάρος του βούλιαζαν τα καράβια και βρίσκουν ακόμα μέχρι και στις μέρες μας φορτία χρυσού βυθισμένων σκαφών στον Ειρηνικό.
Σαν αποικιοκρατική χώρα, η Γερμανία στη Ναμίμπια – γερμανική αποικία μεταξύ 1884 με 1915, διέπραξε γενοκτονία πριν από έναν αιώνα. Πηγή: Βιβλίο «Ελλάδα, Αποικία χρέους», 2013, Νίκος Κοτζιάς.
«Το 1904 ξέσπασε επανάσταση καθώς οι αποικιοκράτες οικειοποιούνταν περιουσίες και έκλεβαν τις γυναίκες. Οι ιθαγενείς έσφαξαν 123 Γερμανούς στρατιώτες μέσα σε λίγες ημέρες τον Ιανουάριο του 1904. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την έντονη αντίδραση των αποικιοκρατών με τον Στρατηγό Lothar von Trotha να υπογράφει διάταγμα εξόντωσης των ιθαγενών, οι οποίοι οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης όπου οι πλείστοι απεβίωσαν από ασιτία και δίψα. Ο πληθυσμός των ιθαγενών το 1904 ήταν 80,000 ενώ όταν οι αποικιοκράτες αποσύρθηκαν από τη χώρα έμειναν μόνο 15,000».
Πιθανά, σε ανάμνηση της πολιτικής της η Αφρική είναι σήμερα δύσπιστη στην πρόταση σχεδίου Μάρσαλ από την Γερμανία (Πηγή: )
Όσον αφορά δε στη βαρβαρότητα του γερμανικού ναζιστικού καθεστώτος και τη γενοκτονία των Εβραίων, καθώς και την εξοντωτική συμπεριφορά των κατοχικών δυνάμεων, αυτή είναι κοινά γνωστή, αποτρόπαια, φρικαλέα και νωπή στη μνήμη των Ευρωπαίων.
Η παραπάνω στάση αντανακλά διαφορετική στρατηγική προσέγγιση και δείχνει ότι οι Γερμανοί κατά κανόνα δεν παίζουν μπριτζ, γεγονός που επιβεβαιώθηκε από ένα σύντομο ψάξιμο στο διαδίκτυο.
Αξίζει να παρατηρήσουμε ότι η κατάκτηση των άλλων ηπείρων, όπως η αμερικανική, Αφρική, Αυστραλία, Ινδία, νοτιανατολική Ασία κλπ και η αποικιοκρατία ήταν απόρροια της επέκτασης και των συγκρούσεων των γερμανικών φύλλων.
Άλλες διαφορές υπάρχουν στην οικονομική πολιτική. Η Γερμανία, με την πολιτική λιτότητας, αντλεί τα κέρδη της εφαρμόζοντας την οικονομική θεωρία της προσφοράς. Η αύξηση της φορολογίας στην κρίση είναι η κατευθυντήρια αρχή της. Σε εφαρμογή αυτής της θεωρίας και προκειμένου να ισχυροποιηθεί, η σημερινή Γερμανική Ευρώπη επιβάλλει τους οικονομικούς στόχους της μέσα από την Ευρωπαϊκή στρατηγική 2020 για το περιβάλλον και την ενέργεια, με στοιχεία πολιτικής κεντρικού ελέγχου (κατά δάνειο από τα 5 ετή πλάνα της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ένωσης που εφαρμόστηκαν από το Στάλιν μετά από το 1928). Κεντρική κατευθυντήρια πολιτική ασκεί και ο ΟΗΕ με την ατζέντα 2030 για τη Βιώσιμη ανάπτυξη.
Από την άλλη πλευρά, η Αγγλία αντλούσε και αντλεί τα κέρδη της από την οικονομική θεωρία της ζήτησης, δηλαδή την ικανοποίηση των αναγκών. Η αύξηση της φορολογίας σε περιόδους κρίσης είναι πλήρως αντίθετη στη νοοτροπία του Κέυνς ο οποίος ζητά αύξηση των ελλειμμάτων στις κρίσεις, τα οποία χρηματοδοτούνται από πλεονάσματα στις καλύτερες εποχές.
Παράλληλα, η Αγγλία μετά το BREXIT, φαίνεται ότι ανασυντάσσει τη στρατηγική της στη βιομηχανική παραγωγή με στοιχεία κεντρικού σχεδιασμού. Η πρωθυπουργός Τερέζα Μέη από τις πρώτες πράξεις που υπέγραψε μετά την ανάληψη των καθηκόντων της ήταν η δημιουργία νέου «τμήματος για τις επιχειρήσεις, την ενέργεια και τη βιομηχανική στρατηγική»
Εν κατακλείδι, οι διαφοροποιημένες στρατηγικές προσεγγίσεις ίσως ερμηνεύουν το γεγονός ότι η Αγγλία, δεν είχε τις βίαιες εξεγέρσεις που γνώρισαν τα άλλα γερμανικά φύλλα στη διάρκεια των τελευταίων περίπου 200 ετών, γεγονός για το οποίο επαίρεται. (Γαλλία- γαλλική επανάσταση, Κομμούνα του Παρισιού, Γερμανία- βίαιες επαναστάσεις του Μαρτίου 1848-1849 στη Γερμανική Ομοσπονδία, στην Αυστρία και την Πρωσσία και γερμανική επανάσταση 1918-1919 που έληξε με την εγκαθίδρυση της δημοκρατίας της Βαϊμάρης).
Τέλος, αφού ξεγελάστηκαν οι μεν Άγγλοι πρώτα από το Χίτλερ -ο Τσώρτσιλ, παρά τις προειδοποιήσεις του Στάλιν, θεώρησε ότι ο Χίτλερ θα επεκταθεί στους σλάβους και δεν θα χτυπήσει την Αγγλία μέχρι που τη χτύπησε και γελάστηκαν πάλι με την Ε.Ε- οι δε Γάλλοι που θεώρησαν ότι η Ε.Ε θα εξακολουθήσει να είναι κοινού συμφέροντος τους και έχασαν, πήραν το μάθημα τους και άλλαξαν στάση.
Η ειρωνεία της ιστορίας: οι δύο έννοιες- αριστερά και επανάσταση- ήταν γερμανικής προέλευσης- η αριστερά πηγάζει από τη Γαλλική Επανάσταση και η προλεταριακή επανάσταση από το Μάρξ που θεωρούσε ότι η επανάσταση θα ξεκινήσει από τη βιομηχανοποιημένη Γερμανία. Η επανάσταση έγινε στη Ρωσία και οι λέξεις-σύμβολα, ως δάνειο, κατοχυρώθηκαν και αποτελούν συγκριτικό πλεονέκτημα του σλαβικού κόσμου. Εκεί έχουν ιδιαίτερα ερείσματα, αλλά αποτελούν και σημείο αναφοράς ολόκληρου του κόσμου (ο Γάλλος φιλόσοφος Μπαντιού μίλησε πρόσφατα για επανάσταση σε Πανεπιστήμιο της Αμερικής). Να θεωρήσουμε τυχαίο γεγονός τον ευτελισμό του συμβόλου- αριστερά που πραγματοποιήθηκε με την εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ; Μπορεί να είναι.
Ο Βρετανός καθηγητής Οικονομίας Patrick Minford που υπήρξε σύμβουλος της Θάτσερ, μετά το BREXIT προτείνει άμεση αποχώρηση από την Ε.Ε, χωρίς διαπραγματεύσεις με τη Γερμανία για την ενιαία αγορά, και τη διεξαγωγή παγκόσμιου εμπορίου με τους ισότιμους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Κανείς δεν ξέρει αν θα κερδίσει στο τέλος η Αγγλία, το σίγουρο όμως είναι ότι αποφάσισε να αντισταθεί.
Ο πρωθυπουργός μας δηλώνει ότι έχει μάθει πια από διαπραγματεύσεις και προφανώς έχει εμπιστοσύνη στην ικανότητα του να διαπραγματεύεται με τους γερμανούς.
Κατερίνα Μπερλή
Πηγή: Wikipedia,
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου