Οι τρεις «γκρίζες» ζώνες της επιστολής Τσακαλώτου στην τρόικα

Οι τρεις «γκρίζες» ζώνες της επιστολής Τσακαλώτου στην τρόικα

Δεσμεύεται για τη χρήση του «κόφτη» στις συντάξεις σε περίπτωση που η Eurostat δεν επιβεβαιώσει τα στοιχεία για το πρωτογενές πλεόνασμα και ξεκαθαρίζει ότι όσον αφορά τα έκτακτα μέτρα στις συντάξεις, «τόσο ο πρωθυπουργός όσο κι εγώ έχουμε κάνει σαφές και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε, ότι πρόκειται για έκτακτη παροχή που δεν έχει σκοπό να αποκτήσει μόνιμο χαρακτήρα στο πρόσφατα μεταρρυθμισμένο συνταξιοδοτικό σύστημα».

Εντονη κριτική για τις «γκρίζες» ζώνες που περιέχονται στην επιστολή Τσακαλώτου στους δανειστές, με την οποία ήρθη προς το παρόν η παρεξήγηση, έχει προκληθεί τις τελευταίες ώρες.

Η επιστολή, σε έντονο απολογητικό τρόπο, αν και διπλωματική, δείχνει την προσπάθεια της ελληνικής πλευράς να ισορροπήσει μεταξύ των παροχών στους συνταξιούχους και της σκληρής γραμμής των δανειστών, κυρίως του Β. Σόιμπλε. Η «απολογία» του κ. Τσακαλώτου ουσιαστικά έχει ένα βασικό σημείο. Οτι η ελληνική πλευρά δεν μπορεί στο εξής να προχωρά σε μονομερείς ενέργειες.

Ομως, υπάρχουν και ορισμένα άλλα σημεία που επιδέχονται έντονης κριτικής διότι φαίνεται να έχουν γραφτεί με τέτοιο τρόπο που να ικανοποιούν πλήρως τις απαιτήσεις της τρόικας.

1. Το πρώτο είναι ότι η κυβέρνηση δεσμεύεται για τη χρήση του «κόφτη» στις συντάξεις σε περίπτωση που η Eurostat δεν επιβεβαιώσει τα στοιχεία για το πρωτογενές πλεόνασμα και ξεκαθαρίζει ότι όσον αφορά τα έκτακτα μέτρα στις συντάξεις, «τόσο ο πρωθυπουργός όσο κι εγώ έχουμε κάνει σαφές και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε, ότι πρόκειται για έκτακτη παροχή που δεν έχει σκοπό να αποκτήσει μόνιμο χαρακτήρα στο πρόσφατα μεταρρυθμισμένο συνταξιοδοτικό σύστημα». Η πρόταση αυτή ουσιαστικά «αδειάζει» τον πρωθυπουργό και κυβερνητικούς βουλευτές που μιλούν για «13η σύνταξη» αφού μόνο κάτι τέτοιο δεν είναι το βοήθημα, όπως ομολογείται στην επιστολή.

2. Η κυβέρνηση δεσμεύεται να πάει σε περικοπές στις συντάξεις, κάτι που σημαίνει ότι της αφαιρείται το δικαίωμα να επιλέξει από που θα κόψει δαπάνες σε περίπτωση δημοσιονομικού εκτροχιασμού. Μέχρι τώρα η κυβέρνηση είχε τη δυνατότητα της επιλογής περικοπών, τώρα το «ψαλίδι» θα πέσει αποκλειστικά στις συντάξεις, εφόσον βεβαίως χρειαστεί.

3. Τα πλεονάσματα μπορεί να μας ακολουθήσουν τους επόμενους μήνες, εξαιτίας της υπεραπόδοσης φόρων, όμως, με την επιστολή η κυβέρνηση δεσμεύεται ότι θα ερωτάται η τρόικα για το που θα τα μοιράζει. Είναι κάτι που αφαιρεί από κάθε κυβέρνηση από εδώ και στο εξής, το δικαίωμα να αποφασίζει η ίδια που και πώς θα δώσει μέρος του πλεονάσματος.

Τι λέει ο κ. Τσακαλώτος

Με την επιστολή αυτή «ξεπάγωσαν» τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, κάτι που επιβεβαιώθηκε και από τον Γ. Ντάισελμπλουμ τις παραμονές Χριστουγέννων αλλά και χαιρετίστηκε από τον Π. Μοσκοβισί.

Ο υπουργός Οικονομικών ανέφερε σε δήλωσή του απαντώντας στη Νέα Δημοκρατία:

«Η ΝΔ στην αρχή υποστήριζε ότι η κυβέρνηση δίνει ψίχουλα στους συνταξιούχους. Στη συνέχεια, μόλις μίλησε με ακραίους κύκλους, είπε ότι καταστρέφουμε τη χώρα και εκτροχιάζουμε το πρόγραμμα. Την επόμενη γελοιοποιήθηκε στη Βουλή ψηφίζοντας "παρών" και δηλώνοντας ότι συνταξιούχοι προσεγγίζουν στελέχη της για να τους δηλώσουν ότι δεν έχουν ανάγκη τη 13η σύνταξη! Αργότερα παρακαλούσαν να μην ξεπαγώσουν τα μέτρα για το χρέος, που οι ίδιοι πριν ένα μήνα χαρακτήρισαν αστεία.

Και μετά τη ψυχρολουσία της ΝΔ -παραμονή Χριστουγέννων, ενεργοποιήθηκαν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα- επιμένει να ζητά μια επιστολή, της οποίας το πλήρες περιεχόμενο γνωστοποίησα με ευθύνη και εντιμότητα, ενώ πολύ καλά γνωρίζετε πως δεν είναι πολιτικά ορθό να δίνεις πρώτα στα ΜΜΕ και κατόπιν στους αποδέκτες μια επίσημη επιστολή.

Επειδή, όμως, από ό,τι φαίνεται η επιθυμία της ΝΔ για πολιτικές γκάφες και επικοινωνιακά αυτογκόλ δεν έχει τέλος, δίνω -χωρίς καμιά παρέκκλιση της θεσμικής διαδικασίας- στη δημοσιότητα την πλήρη επιστολή, περιμένοντας με ανυπομονησία το νέο επεισόδιο επικοινωνιακού αυτοχειριασμού από την αξιωματική αντιπολίτευση».

Αυτή είναι μεταφρασμένη ολόκληρη την επιστολή:

Αγαπητέ κύριε Πρόεδρε, 

Σε απάντηση της προκαταρκτικής αξιολόγησης των Θεσμών, σχετικά με τα έκτακτα μέτρα στις συντάξεις και τον ΦΠΑ που νομοθέτησαν πρόσφατα οι ελληνικές Αρχές, αλλά και των απόψεων που εκφράστηκαν στο EuroWorking Group στις 20 Δεκεμβρίου, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω τα παρακάτω:

Όσον αφορά τα μέτρα στις συντάξεις, τόσο ο πρωθυπουργός όσο κι εγώ έχουμε κάνει σαφές και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε, ότι πρόκειται για έκτακτη παροχή που δεν έχει σκοπό να αποκτήσει μόνιμο χαρακτήρα στο πρόσφατα μεταρρυθμισμένο συνταξιοδοτικό σύστημα.

Όσον αφορά την προσωρινή αναβολή της επιβολής αυξημένου ΦΠΑ σε συγκεκριμένα νησιά του Αιγαίου, το μέτρο περιορίζεται μόνο στο 2017 και τα κεφάλαια για τη χρηματοδότησή του έχουν ήδη εξευρεθεί από τον προϋπολογισμό του 2017.

 Οι ελληνικές Αρχές παραμένουν προσηλωμένες στο συμφωνημένο δημοσιονομικό «μονοπάτι» που στηρίζεται σε πρωτογενή πλεονάσματα 0,5%, 1,75% και 3,5% επί του ΑΕΠ για το 2016, 2017 και 2018 αντίστοιχα. Οι ελληνικές Αρχές θα ενεργοποιήσουν το κόφτη δημοσιονομικής προσαρμογής, όπως ορίστηκε στο πλαίσιο της α' αξιολόγησης, σε περίπτωση που τα στοιχεία της Eurostat δείξουν ότι οι στόχοι δεν επιτευχθούν.

Συγκεκριμένα, σε περίπτωση που ο προϋπολογισμός του 2016 δεν πετύχει τους συμφωνημένους στόχους, κάτι που θεωρούμε απίθανο, οι ελληνικές Αρχές δεσμεύονται να εφαρμόσουν αντισταθμιστικά μέτρα στις συνταξιοδοτικές δαπάνες, ώστε να καλύψουν τη διαφορά με τον φετινό δημοσιονομικό στόχο.

Αναγνωρίζω ότι μέτρα με δημοσιονομικές επιπλοκές θα πρέπει να γίνονται αντικείμενο συζήτησης και να συμφωνούνται από κοινού με τους Θεσμούς, στο πλαίσιο των δεσμεύσεων του μνημονίου.

Συγκεκριμένα, στην περίπτωση μόνιμης δημοσιονομικής υπεραπόδοσης κι επίτευξης των στόχων του προγράμματος (μέσω πιστοποίησης από την Eurostat), οι ελληνικές Αρχές θα συμφωνήσουν με τους Θεσμούς, στο πλαίσιο των αξιολογήσεων, στη χρήση του διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου. Αναγνωρίζουμε ότι ο χώρος αυτός μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε στοχευμένα μέτρα που θα ενισχύσουν τις κοινωνικές παροχές (ειδικά το Κοινωνικό Επίδομα Αλληλεγγύης) ή και για την μείωση των φορολογικών βαρών. Εναλλακτικά, θα χρησιμοποιήσουμε την υπεραπόδοση του προϋπολογισμού για τη δημιουργία κεφαλαιακών «μαξιλαριών» ή για να προχωρήσουμε σε διακανονισμό των οφειλών μας.

Oι ελληνικές αρχές αναγνωρίζουν πλήρως πως οι ανακοινώσεις του Eurogroup της 25ης Μαΐου και της 5ης Δεκεμβρίου βασίζονται στη συνεχή ακολούθηση των δεσμεύσεων του μνημονίου.

Ελπίζω πως αυτές οι διευκρινίσεις θα διαβεβαιώσουν το Eurogroup πως είμαστε πλήρως δεσμευμένοι για να παραμείνουμε πιστοί στο πρόγραμμα, τόσο στην ουσία αλλά και στην διαδικασία συνεργασίας με τους εταίρους.

Eυκλείδης Τσακαλώτος

Η επιστολή (το πρωτότυπο κείμενο)

Dear Mr. President,

Dear Managing Director,

In response to the institutions' preliminary assessment of the measures on pensions and VAT which were recently legislated and implemented by the Greek authorities and the views expressed at the extraordinary EWG teleconference on 20 December, I would like to clarify the following.

As regards the pension measure, please note that both the Prime Minister and myself have made it publicly clear, and will continue to do so, that this is a one-off payment that is not intended to become a permanent feature of the recently enacted pension reform. As regards the temporary suspension of the VAT for selected Aegean islands, the measure is limited to 2017 only and is fully funded in the 2017 budget.

The Greek authorities remain fully committed to pursue the agreed fiscal path that is based on primary surplus targets of 0.5, 1.75 and 3.5 percent of GDP in 2016, 2017 and 2018 respectively. The Greek authorities will activate the contingency fiscal mechanism, put in place in the context of the first review, as foreseen in Law 4389/16, in case outturn data validated by Eurostat shows that those agreed targets were not met. In particular, in the event that the budgetary outturn for 2016 does not meet the agreed target, which we consider extremely unlikely, the Greek authorities commit to undertake compensatory measures in the area of pension expenditures, to make up the difference between the outcome and the fiscal target for 2016.

On process, I recognize that measures with fiscal implications need to be discussed and agreed with the institutions in line with our MoU commitments. In particular, in case of permanent fiscal over-performance vis-à-vis the programme targets as confirmed by the annual budgetary outturns validated by Eurostat, the Greek authorities will agree with the institutions, in the context of the reviews, on the use of the available fiscal space. We recognize that the available fiscal space may be used on targeted measures to strengthen social protection (especially the Social Solidarity Income Programme) and/or to reduce tax burdens subject to MoU commitments. Otherwise, we will use the over-performance to build cash buffers and/or clear arrears.

The Greek authorities fully recognize that the Eurogroup statements of 25 May and 5 December are premised on continuous adherence to the MoU commitments.

I hope that these clarifications reassure the Eurogroup on our full commitment to remain compliant with our obligations under the MoU, both as regards the substance as well as the process of cooperation with our partners.

Yours faithfully

Euclid Tsakalotos

Minister of Finance

Ημερησία