Η εποχή του αυταρχισμού

analyst

Ενώ στον πλανήτη αυξάνονται τα εθνικιστικά καθεστώτα, η κατάσταση της Ελλάδας θυμίζει το ρητό «Δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται» – αφού είναι δεδομένο το ότι, μία κατεστραμμένη οικονομικά χώρα με κενό ηγεσίας, δεν είναι σε θέση να αμυνθεί στρατιωτικά, οπότε αποθρασύνονται οι γείτονες της.

«Εάν τελικά η Ευρώπη διαλυθεί και κατακερματισθεί, όπως δυστυχώς φαίνεται, τότε δεν θα αποφευχθεί η φτώχεια και η εξαθλίωση μεγάλων μερίδων του πληθυσμού της – οπότε είναι σχεδόν βέβαιη η άνοδος εθνικιστικών και απολυταρχικών καθεστώτων, πόσο μάλλον εάν αυξηθούν τα μεταναστευτικά κύματα από τη Β. Αφρική και τη Μέση Ανατολή«.

του Αλέξη Ζακυνθινού

Ανάλυση

Η κυριαρχία του οικονομικού και χρηματοπιστωτικού νεοφιλελευθερισμούστη Δύση, οδηγεί τη μία μετά την άλλη χώρα στην ανατροπή της φιλελεύθερης πολιτικής – όπου στις εκλογές και στα δημοψηφίσματα υπερισχύουν οι χαμένοι της παγκοσμιοποίησης (άρθρο), καθώς επίσης της φιλελεύθερης Δημοκρατίας.

Μετά το BREXIT και τη νίκη του κ. Trump στις Η.Π.Α. λοιπόν, η επόμενη πρόκληση για το δυτικό κατεστημένο είναι η Ιταλία – στην οποία τυχόν αποτυχία του πρωθυπουργού να αλλάξει το σύνταγμα θα οδηγήσει σε εκλογές, ενώ θα βοηθήσει το κόμμα της κυρίας Le Pen να ανέλθει στην εξουσία, δημιουργώντας ένα τεράστιο ρήγμα στα θεμέλια της Ευρωζώνης.

Σε κάθε περίπτωση φαίνεται πως η φιλελεύθερη Δημοκρατία, ως αξίωμα της δυτικής πολιτικής, έχει φτάσει πλέον στο τέλος της – ότι είναι παρωχημένη. Οι περισσότερες κοινωνίες αναζητούν πια αυταρχικούς, ισχυρούς ηγέτες, οι οποίοι να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τα προβλήματα των χωρών τους – την υπερχρέωση, την αδυναμία ανάπτυξης, τη μη ισορροπημένη αναδιανομή των εισοδημάτων, την απώλεια των θέσεων εργασίας από τις αναπτυσσόμενες οικονομίες λόγω της παγκοσμιοποίησης, τις εθνικές απειλές, τα μεταναστευτικά κύματα κοκ.

Συνεχίζοντας, αργά αλλά σταθερά καθιερώνεται ως πρότυπο ο πρόεδρος της Ρωσίας – ο οποίος κατάφερε να οδηγήσει τη χώρα του μέσω της χρεοκοπίας στην απελευθέρωση της από το ΔΝΤ και τη στρατηγική σοκ και δέους που της είχε επιβάλλει (ανάλυση). Αργότερα, στηριζόμενος από τους Πολίτες, στάθηκε απέναντι στο σύστημα του χρέουςτης Δύσης – ενώ αμέσως μετά της έδωσε ξανά την αίγλη μίας παγκόσμιας στρατιωτικής δύναμης, με την επιτυχή δραστηριοποίηση της στη Μέση Ανατολή.

Η ρωσική επιρροή θα οδηγήσει πιθανότατα στην οπισθοχώρηση της δυτικής στρατιωτικής συμμαχίας από την Ανατολική Ευρώπη, στην αναίρεση των σχεδίων περί οικονομικού ΝΑΤΟ (ανάλυση), καθώς επίσης στην ενίσχυση των σχέσεων των πρώην κομμουνιστικών χωρών με τη Ρωσία – όπως φάνηκε από την πρόσφατη νίκη των φιλικών προς αυτήν κομμάτων της Βουλγαρίας και της Μολδαβίας, ενώ στην Εσθονία προβλέπεται η είσοδος του ρωσόφιλου κόμματος στην κυβέρνηση συνεργασίας.

Προφανώς θα ακολουθήσουν πολλές άλλες χώρες της περιοχής, οι οποίες έχουν σε μεγάλο βαθμό απογοητευθεί από τη στάση της ΕΕ απέναντι τους – ενώ επιθυμούν να αλλάξουν τις συνθήκες, σύμφωνα με τις οποίες συνεχίζει το βιοτικό τους επίπεδο να είναι σημαντικά χαμηλότερο από αυτό της δυτικής Ευρώπης (γράφημα).

Επεξήγηση γραφήματος: Ετήσιο κατά κεφαλή εισόδημα των χωρών της Ευρώπης.

.

Ο μεγάλος χαμένος εδώ θα είναι μάλλον η Πολωνία, η οποία είναι εχθρικά διακείμενη απέναντι στη Ρωσία, ενώ δεν είναι πρόθυμη να τη στηρίξει ούτε η Ευρώπη – επειδή, παρά το ότι λαμβάνει τα περισσότερα χρήματα από τα κοινοτικά ταμεία, αρνείται να ενσωματωθεί, δεν θέλει να υιοθετήσει το ευρώ όπως είναι υποχρεωμένη, συνεχίζει να χρησιμοποιεί το λιγνίτη, ενώ συγκρούεται διαρκώς με τις κυβερνήσεις της Γαλλίας και της Γερμανίας, καθώς επίσης με την Κομισιόν.

Η αμερικανική αλλαγή

Περαιτέρω, φαίνεται πως στα ίχνη του προέδρου Putin θα βαδίσει επίσης ο κ. Trump, ο οποίος έχει τοποθετηθεί εναντίον της παγκοσμιοποίησης και υπέρ του προστατευτισμού της οικονομίας – έτσι ώστε να ανακτήσουν το χαμένο έδαφος τα μεσαία και κατώτατα εισοδηματικά εισοδήματα της χώρας του. Εκτός αυτού, δεν πρόκειται να ανεχθεί πλέον χώρες όπως η Γερμανία η οποία, παρά το ότι έχει δεσμευθεί να συνεισφέρει στο ΝΑΤΟ το 2% του ΑΕΠ της, δεν το έχει τηρήσει ποτέ – ενώ θα επιβάλλει σε όλα εκείνα τα κράτη, τα οποία χρειάζονται αμερικανική στρατιωτική προστασία, να την πληρώνουν αδρά.

Βέβαια, ανεξάρτητα από τις εκάστοτε απόψεις σε σχέση με τις πολιτικές δεσμεύσεις του νέου αμερικανού προέδρου, σε ένα σημείο τουλάχιστον έχει απόλυτο δίκιο: στο ότι οι Η.Π.Α. δεν έχουν πια την οικονομική δυνατότητα να λειτουργούν ως ο προστάτης του πλανήτη.

Το γεγονός αυτό τεκμηριώνεται από το τεράστιο χρέος, με το οποίο τις επιβάρυνε ο πρόεδρος Obama – ο οποίος, μέσα στα 8 χρόνια της θητείας του, κατάφερε να αυξήσει το δημόσιο χρέος κατά σχεδόν 9 τρις $, όσο δηλαδή όλοι οι προηγούμενοι σε 220 περίπου χρόνια, παρά το ότι τα επιτόκια δανεισμού των Η.Π.Α. ήταν σχεδόν μηδενικά! Εάν δε αυξηθούν τα επιτόκια (ανάλυση), τότε δύσκολα θα μπορεί να εξυπηρετεί τα χρέη της η υπερδύναμη – πόσο μάλλον εάν αυξήσει τα ελλείμματα της, μέσω των δημοσίων επενδύσεων που έχουν ανακοινωθεί.

Σε κάθε περίπτωση, εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν χρησιμοποιήσει εκείνα τα χρήματα, τα οποία επένδυσαν στο εξωτερικό, για την προώθηση του βιοτικού επιπέδου των ίδιων των Αμερικανών, ο κ. Trump δεν θα είχε ποτέ εκλεγεί  – ενώ το γεγονός ότι, το κόστος του πολέμου μόνο στο Ιράκ ανήλθε στα 3 τρις $, όταν οι Πολίτες της χώρας είχαν όλο και λιγότερα χρήματα στη διάθεση τους, λειτούργησε ασφαλώς υπέρ του. Κατά τον ίδιο πάντως, το κατεστημένο «εισέπραξε» τη δίκαιη τιμωρία του – ενώ θεωρεί πως δεν υπάρχει καμία αντίθεση μεταξύ του προστατευτισμού και της απομόνωσης, καθώς επίσης της υπόσχεσης του να κάνει ξανά την Αμερική μεγάλη.

Η γεωπολιτική πλευρά

Συνεχίζοντας, ο νέος πρόεδρος σχεδιάζει είτε να συμμαχήσει με τη Ρωσία εναντίον της Κίνας, είτε να διαμοιράσει την επιρροή της χώρας του στον πλανήτη με τη Ρωσία και την Κίνα – όπου όμως στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θα εμφανίζεται ως ο ισχυρότερος παίκτης. Πιστεύει δε πως η απόσυρση του από την παγκόσμια ηγεμονία θα αυξήσει το βιοτικό επίπεδο των συμπολιτών του – ενώ ακόμη και αν αποτύχει βυθίζοντας τις Η.Π.Α. στην ύφεση, μπορεί να καλύψει τις ενδεχόμενες οικονομικές ζημίες, όπως άλλωστε μπορεί επίσης η Βρετανία.

Από γεωπολιτικής πλευράς πάντως τόσο οι Η.Π.Α., όσο και η Βρετανία είναι κράτη-νησιά, τα οποία διαθέτουν πυρηνικά όπλα. Εκτός αυτού, ολόκληρος ο κόσμος μιλάει τη γλώσσα τους, ενώ όσα λάθη και αν κάνει ο κ. Trump οι Η.Π.Α. δεν θα πάψουν να είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός νέας τεχνολογίας, παγκόσμιας κουλτούρας και ενέργειας – με τους περισσότερους βραβευμένους με Νόμπελ επιστήμονες, με τα καλύτερα Πανεπιστήμια, καθώς επίσης με την πιο πολυποίκιλη κοινωνία της Δύσης. Παράλληλα, εάν σταματήσουν να επεμβαίνουν στα εσωτερικά προβλήματα άλλων χωρών και στις συγκρούσεις μεταξύ τους, θα αποκτήσουν πιο πολλούς φίλους στον πλανήτη – γεγονός που θα λειτουργήσει υπέρ της οικονομίας τους.

Αντίθετα, ο μεγάλος χαμένος γεωπολιτικά είναι η ΕΕ – εντός της οποίας μαίνονται οι συγκρούσεις, ενώ δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις κρίσεις στους τομείς της οικονομίας και του μεταναστευτικού. Πόσο μάλλον όταν οι φυγόκεντρες δυνάμεις εντός της Ευρωζώνης κλιμακώνονται καθημερινά, με αποκλειστική ευθύνη της γερμανικής κυβέρνησης – η οποία αδυνατεί να καταλάβει ότι, δεν είναι δυνατόν να τοποθετεί τη μία μετά την άλλη χώρα «στο τραπέζι του Προκρούστη», απομυζώντας αχόρταγα τους πάντες στο διηνεκές.

Ως εκ τούτου, σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες φαίνεται πως θα επικρατήσουν αυταρχικά, εθνικιστικά καθεστώτα, με τελικό αποτέλεσμα τη διάλυση τόσο της Ευρωζώνης, όσο και της ΕΕ – ενώ ο μεγάλος χαμένος θα είναι η Γερμανία, επειδή αφενός μεν θα χάσει τα πλεονεκτήματα του υποτιμημένου ευρώ και τις χώρες που απομυζεί, αφετέρου τα δάνεια που έχει δώσει σε πολλά κράτη, συμπεριλαμβανομένων των ποσών του Target 2 (άρθρο).

Επίλογος

Μέσα σε αυτό το περίπλοκο γεωπολιτικό και οικονομικό περιβάλλον που διαμορφώνεται, η Ελλάδα δεν είναι μόνο αθεράπευτα υπερχρεωμένη, έχοντας ήδη πτωχεύσει δύο φορές – όπου δυστυχώς επιβαρύνθηκε με όλα τα μειονεκτήματα της χρεοκοπίας, χωρίς κανένα απολύτως από τα πλεονεκτήματα της. Υποφέρει επί πλέον από ένα εντελώς ανίκανο πολιτικό προσωπικό, σχεδόν στο σύνολο του – ειδικά επειδή είναι αδύνατον να συνεργασθούν τα κόμματα μεταξύ τους, ούτε στην άκρη του γκρεμού.

Παράλληλα, διοικείται από μία κυβέρνηση που έχει πια αποτύχει οικτρά σε όλους τους τομείς, μεταξύ άλλων επειδή πιέζεται αφόρητα από την Τρόικα και τη Γερμανία – ενώ η Ελλάδα «βάλλεται» από αυξημένα μεταναστευτικά κύματα και αφελληνίζεται σταδιακά. Εκτός αυτού, έχει τοποθετηθεί στο στόχαστρο των γειτόνων της, όσον αφορά την εδαφική της ακεραιότητα – αφού όχι μόνο ο αρρωστημένος Τούρκος δικτάτορας, ο οποίος τελικά θα καταστρέψει τη χώρα του εάν δεν ανατραπεί αλλά, επίσης, ο ανόητος πρωθυπουργός της Αλβανίας, εγείρουν αυθαίρετες και αθέμιτες αξιώσεις (πιθανότατα θα ακολουθήσουν τα Σκόπια, η Βουλγαρία κοκ.).

Εν προκειμένω η κατάσταση θυμίζει το ρητό «Δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται» – αφού είναι δεδομένο το ότι, μία κατεστραμμένη οικονομικά χώρα δεν είναι σε θέση να αμυνθεί στρατιωτικά, οπότε αποθρασύνονται οι γείτονες της, ειδικά εάν είναι τόσο χαμηλού πολιτισμικού επιπέδου. Πόσο μάλλον όταν η κοινωνία της αποτυχημένης πια χώρας (failed state) ευρίσκεται σε κατάσταση πλήρους αποσύνθεσης – αρνούμενη να αντιμετωπίσει την αλήθεια και να κοιτάξει τον εαυτό της στον καθρέφτη, ενώ προσποιείται ότι δεν καταλαβαίνει τι ακριβώς συμβαίνει, παραμένοντας βυθισμένη σε μία κατάσταση συλλογικής αποχαύνωσης.

Ολοκληρώνοντας, κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις εύλογα συμπεραίνει κανείς ότι, είναι αδύνατον να κυβερνηθεί η Ελλάδα από ένα φιλελεύθερο δημοκρατικό κόμμα – ο ηγέτης του οποίου, όσο καλή θέληση και αν έχει κανείς, δεν μπορεί να θεωρηθεί ανάλογα ισχυρός της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης που βιώνουμε, ενώ η παράταξη του έχει αποτύχει επίσης στο παρελθόν.

Επομένως υπάρχει ένα μεγάλο κενό εξουσίας, το οποίο δεν φαίνεται να είναι σε θέση να καλύψει κανένας – οπότε δεν είναι δύσκολο να υποθέσουμε ότι, κάποια στιγμή θα εμφανισθεί στη χώρα ένας αυταρχικός ηγέτης, ανάλογος με αυτούς που εμφανίσθηκαν σε πολλά άλλα κράτη, με όλα όσα κάτι τέτοιο συνεπάγεται.