Βούληση και δυνατότητα

Του Γιώργου Καπόπουλου

Μια σχετική πρόοδος στην αναζήτηση πολιτικής διευθέτησης της σύγκρουσης στην Ανατολική Ουκρανία ήταν το αποτέλεσμα της τετραμερούς Πούτιν - Ποροσένκο - Μέρκελ - Ολάντ προχθές το βράδυ στο Βερολίνο. Την ίδια στιγμή η Γερμανική κυβέρνηση στο σχετικό με την συνάντηση ανακοινωθέν της χαρακτήριζε την Ρωσία «Στρατηγικό Εταίρο και Σημαντικό Γείτονα». Αρκούν τα παραπάνω για να θεμελιώσουν αισιοδοξία για σταδιακή έστω άρση των κυρώσεων της Ε.Ε προς την Μόσχα με τη σχετική απόφαση να πρέπει να ληφθεί τον Νοέμβριο;

Με άλλα λόγια αν το Βερολίνο έχει την βούληση έχει τη δυνατότητα; Η κατάσταση πραγμάτων είναι όσο ποτέ περίπλοκη καθώς μια ομάδα χωρών-μελών της Ε.Ε συνδέει πλέον ευθέως την πολιτική της Ρωσίας στην Συρία και κυρίως στο Χαλέπι όχι πλέον με την άρση των κυρώσεων που είχαν επιβληθεί για την Ουκρανία αλλά και με την επιβολή πρόσθετων που αφορούν τον ρόλο της Μόσχας στην Μέση Ανατολή.

Δεν πρόκειται πλέον μόνον για τις τρεις Βαλτικές Χώρες και την Πολωνία παραδοσιακά ρωσοφοβικές και την Βρετανία που ενόψει Brexit θέλει να επιβεβαιώνει με κάθε ευκαιρία την εναρμόνιση της με τις ΗΠΑ αλλά και με την Γαλλία που θεωρεί ότι το Κρεμλίνο αγνοεί τα συμφέροντα της στην Συρία συν την Φιλανδία και την Σουηδία που τον τελευταίο χρόνο φλερτάρουν με την προοπτική ένταξης τους στο ΝΑΤΟ.

Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο περίπλοκη ακόμη και για την Ιταλία, χώρα που επείγεται για τον τερματισμό των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας αλλά την στιγμή αυτή που έχει διασφαλίσει την δημόσια πλήρη στήριξη Ομπάμα στην προσπάθεια της να χαλαρώσει την γερμανικής κοπής δημοσιονομική λιτότητα δεν θα επέλεγε μια τόσο σημαντική διαφοροποίηση με τις ΗΠΑ.

Η περιπλοκή προβάλλει ακόμη πιο ανάγλυφη με τους Σοσιαλδημοκράτες να πιέζουν δημόσια την Μέρκελ για εξομάλυνση των σχέσεων με την Ρωσία αλλά κυρίως την ανοικτή απειλή του Πούτιν να προχωρήσει σε περίπτωση παράτασης και πολύ περισσότερο διεύρυνσης των κυρώσεων, να προχωρήσει σε στρατιωτικά αντίμετρα που σύντομα θα αποβούν οδυνηρά για την Δύση.

Με τα παραπάνω δεδομένα το καλύτερο που μπορεί να πετύχει η Μέρκελ όσο ΗΠΑ και Ρωσία δεν τα βρίσκουν στην Συρία είναι να εμποδίσει την διεύρυνση των κυρώσεων.

Με ανοικτή την αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ γιά την Κρίση στην Ευρωζώνη και το πρόστιμο στην Deutsche Bank και με την Ε.Ε βαθιά διχασμένη με αλλά κράτη μέλη να θέλουν τερματισμό των κυρώσεων εδώ και τώρα και άλλα ακόμη πιό σκληρές κυρώσεις η Γερμανία ούτε μπορεί να διαφοροποιηθεί μόνη της σε εθνικό επίπεδο ούτε να διασφαλίσει ευρωπαϊκή ομοφωνία προς την ίδια κατεύθυνση.

Στο παραπάνω αδιέξοδο η Γερμανία αυτοεγκλωβίσθηκε σε μεγάλο βαθμό τόσο με την αρχική εμπλοκή της στην Ουκρανία όσο και με την άκαμπτη θέση της στην κρίση της Ευρωζώνης:

Φέρει βαριά ευθύνη για την κρίση που ξέσπασε στην Ουκρανία στα τέλη του 2013 καθώς συνέβαλλε στο να τεθεί στο Κίεβο το δίλημμα ή με την Ε.Ε ή με την Ρωσία. Με την άκαμπτη επιμονή της στη λιτότητα ανέδειξε εκ των πραγμάτων τις ΗΠΑ ως βαρύνοντα παράγοντα στήριξης της προσπάθειας των χωρών του Νότου και της Γαλλίας να πετύχουν μιά σχετική χαλάρωση.

Το «βραχυκύκλωμα» του Βερολίνου απέναντι στην Μόσχα, η βούληση για εξομάλυνση αλλά το επί του παρόντος έλλειμμα της αντίστοιχής δυνατότητας φωτίζουν ως μακρινό παρελθόν τόσο την Οστπολιτίκ που είχε κατοχυρώσει η Βόννη μεσούντος του Ψυχρού Πολέμου αλλά και την πλήρη στήριξη του Πούτιν στην γραμμή Μέρκελ-Σόιμπλε στην Ευρωζώνη. Ποιος θυμάται σήμερα τον Πούτιν στο Βερολίνο το καλοκαίρι του 2012 να δηλώνει ότι η έκδοση Ευρωομολόγων είναι ένα ρίσκο που δεν πρέπει να το αναλάβει σε καμιά περίπτωση η Γερμανία;

Αρση η διεύρυνση;

Μια ομάδα χωρών-μελών της Ε.Ε συνδέει πλέον ευθέως την πολιτική της Ρωσίας στην Συρία και κυρίως στο Χαλέπι όχι πλέον με την άρση των κυρώσεων που είχαν επιβληθεί για την Ουκρανία αλλά και με τη επιβολή πρόσθετων που αφορούν το ρόλο της Μόσχας στη Μέση Ανατολή.

Ημερησία