El Dorado: μύθος και πραγματικότητα

Αριστερά: εξωραϊσμένο πορτραίτο τού Χουάν Ροντρίγκεζ Φρέυλε (ελαιογραφία του Μιγκέλ Ντίας Βάργκας)
Δεξιά: το El Carnero σε έκδοση του 1859 με τον αυθεντικό τίτλο και το όνομα του συγγραφέα γραμμένο λάθος

Ο Χουάν Ροδρίγκεζ Φρέυλε δεν είχε κανένα λόγο να μείνει στην ιστορία. Γεννήθηκε το 1566 στην Σάντα Φε, έξω από την Μπογκοτά της Κολομβίας και στα πρώτα εβδομήντα χρόνια της ζωής του δεν έκανε τίποτε περισσότερο από το να συμμετάσχει στους πολέμους κατά των αυτοχθόνων, να παντρευτεί και να δουλέψει ως φοροεισπράκτορας. Μια φορά προσπάθησε να ξεφύγει από την μιζέρια του, στήνοντας μια αγροτική επιχείρηση με έναν συνεταίρο αλλά φαίνεται πως εκείνος ήταν πιο καπάτσος και κατάφερε να τον ρίξει. Έτσι, ο καημένος ο Χουάν Ροδρίγκεζ βρέθηκε πτωχευμένος εις τα δυσμάς του βίου του, προσπαθών να επιβιώσει όπως-όπως.

Όμως, σαν πάτησε τα εβδομήντα, ο Χουάν Ροδρίγκεζ αποφάσισε να γίνει συγγραφέας και να διηγηθεί την ιστορία του τόπου του. Έτσι, συνέγραψε ένα πόνημα με τον σιδηροδρομόμορφο ανέμπνευστο τίτλο "Κατάκτηση και ανακάλυψη του νέου βασιλείου της Γρανάδας των Ινδιών που βρίσκονται δυτικά τής Ωκεανείου Θάλασσας και ίδρυση της πόλεως Σάντα Φε της Μπογκοτά, του πρώτου αυτού βασιλείου όπου συστάθηκε Ανώτερο Βασιλικό Δικαστήριο, κεφαλή του οποίου ήταν η Αρχιεπισκοπή". Βέβαια, ένας τέτοιος τίτλος θα έστελνε άπατο το βιβλίο, οπότε κάποια στιγμή οι εκδότες τον άλλαξαν σε "El Carnero" (To κριάρι). Έτσι, χάρη στο "Κριάρι", το όνομα του κακομοίρη Χουάν Ροδρίγκεζ Φρέυλε εξακολουθεί να μνημονεύεται ως σήμερα. Σ' αυτό το βιβλίο περιέχεται και η εξής ιστοριούλα:


Ανάμεσα στις δεκάδες αυτόχθονες φυλές τής Κολομβίας ήσαν και οι Μουίσκα. Όταν πέθαινε ένας βασιλιάς Μουίσκα, συνήθως τον διαδεχόταν όχι κάποιος γυιος του αλλά κάποιο ανήψι του. Ο νέος ηγέτης υποβαλλόταν σε μια μακρά ιεροτελεστία ενθρόνισης, η οποία ελάμβανε χώρα στην ιερή λίμνη Γκουαταβίτα. Εκεί, καθώς οι υπήκοοί του στήνονταν τριγύρω στις όχθες κι άρχιζαν να χορεύουν και να τραγουδούν, ο νέος βασιλιάς γδυνόταν και τέσσερις αρχιερείς, στολισμένοι με φτερά, χρυσά στέμματα και χρωματιστές πέτρες, τον άλειφαν με λάσπη και πάνω στην λάσπη έρριχναν χρυσόσκονη. Κατόπιν, ο ολόχρυσος βασιλιάς ανέβαινε όρθιος σε μια σχεδία και, καθώς η σχεδία άρχιζε να κυλάει αργά προς το κέντρο της λίμνης, πρόσφερε θυσία στους θεούς πολύχρωμες και γυαλιστερές πέτρες πετώντας τις στο νερό. Κι όταν η σχεδία έφτανε στο κέντρο κι ο βασιλιάς σήκωνε το χέρι του, οι υπήκοοί του έπαυαν τους χορούς και τα τραγούδια στις όχθες και μέσα πρώτα σε σιωπή κι ύστερα σε επευφημίες ορκίζονταν πίστη στον νέο ηγέτη.

Αυτή την ιστορία δεν την έβγαλε από το μυαλό του ο Χουάν Ροδρίγκεζ Φρέυλε. Ήταν γνωστή ως παραμύθι από πολλά χρόνια. Φυσικά, την είχαν ακούσει και οι εκπολιτιστές στρατιώτες εκείνου του αποτυχημένου τυχοδιώκτη που ξεκίνησε για Λωζάννη και βρέθηκε Κοζάνη, του Χριστόφορου Κολόμβου. Κι ύστερα την έμαθαν κι άλλοι εκπολιτιστές στρατιώτες άλλων διάσημων τυχοδιωκτών, οι οποίοι δεν άργησαν να υποψιαστούν ότι εκείνες οι χρωματιστές και γυαλιστερές πέτρες δεν μπορεί να ήσαν άλλο παρά σμαράγδια και ζαφείρια και ρουμπίνια και μπριλλάντια. Έτσι, σύντομα οι ιστορίες για τον El Rei Dorado (χρυσό βασιλιά), τον El Indio Dorado (χρυσό ινδιάνο) και τον El Ombre Dorado (χρυσό άνθρωπο) άρχισαν να διαδίδονται από στόμα σε στόμα, με καινούργιες κάθε φορά προσθήκες, ώσπου έγιναν μύθος και έκρυψαν την πραγματικότητα. Και κάπως έτσι οι έννοιες απλοποιήθηκαν και ενοποιήθηκαν σε σκέτο El Dorado, που στο μυαλό των νεοφερμένων κατακτητών πήρε την μορφή ενός τόπου γεμάτου με χρυσάφι και πολύτιμες πέτρες, τον οποίο έπρεπε να ανακαλύψουν πάση θυσία...


Πάμε τώρα να συνδέσουμε την σημερινή αφήγηση με όσα είπαμε τις προηγούμενες μέρες. Σίγουρα η Ελλάδα δεν είναι το μυθικό Ελντοράντο αλλά έχει κι αυτή το δικό της χρυσάφι. Αυτό που θέλει να εκμεταλλευτεί η Ελληνικός Χρυσός Α.Ε., το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών τής οποίας ανήκει στο καναδικό μονοπώλιο Eldorado Gold. Για την ακρίβεια, η Ελληνικός Χρυσός δεν ανήκει στην καναδική Eldorado Gold αλλά στο... ολλανδικό ειδικό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα Eldorado Gold (Greece) BV. Στοιχηματίζω ότι όσοι έχετε διαβάσει τα δυο προηγούμενα σημειώματα δεν εκπλήσσεσθε καθόλου απ' αυτή την μικρή και ασήμαντη λεπτομέρεια, χάρη στην οποία το εν Ελλάδι δραστηριοποιούμενο καναδικό μονοπώλιο δεν πληρώνει δεκαράκι τσακιστό για φόρους είτε στην Ελλάδα είτε στον Καναδά.

Οι κονκισταδόρες τής Αμερικής άφησαν τα κόκκαλά τους στις ζούγκλες ψάχνοντας τον δρόμο για το μυθικό Ελντοράντο. Λογικόν. Δεν είχαν ούτε δορυφόρους ούτε τζι-πι-ες ούτε όλα τα καλούδια που προσφέρει η σημερινή επιστήμη. Σήμερα, χάρη σ' αυτά τα καλούδια, η Eldorado Gold βρήκε τον δρόμο προς το δικό της Ελντοράντο, παρ' ότι αυτός ο δρόμος δείχνει εξαιρετικά δαιδαλώδης, όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα, το οποίο σας προκαλώ να μελετήσετε κατά την διάρκεια του σαββατοκύριακου (σημ.: για να μη στραβωθείτε προσπαθώντας να ακολουθήσετε τα μονοπάτια του λαβυρίνθου, κάνετε ένα κλικ πάνω του):

Η Eldorado Gold και οι θυγατρικές της. Όπου δεν αναφέρεται ποσοστό συμμετοχής, νοείται το 100%.
[Πράσινο πλαίσιο: ελληνικές θυγατρικές - Πορτοκαλί πλαίσιο: ολλανδικές εταιρείες γραμματοκιβωτίου]

Υπολογίζεται ότι λόγω των τερτιπιών που βλέπουμε, το ελληνικό δημόσιο χάνει ετησίως από την Eldorado Gold φόρους ύψους πάνω από μισό εκατομμύριο, παρ' ότι η παραγωγή δεν έχει καλά-καλά αρχίσει. 

Επίλογος. Προχτές, κάποιος αναγνώστης ισχυρίστηκε ότι όλα αυτά είναι γνωστά στον οποιοδήποτε πολίτη μέσης μόρφωσης και ενημέρωσης του δυτικού κόσμου. Ευτυχώς για τους μέσους πολίτες του δυτικού κόσμου, είμαι απολύτως πεπεισμένος ότι δεν έχουν ιδέα για όλα αυτά. Και λέω "ευτυχώς" διότι, αν πραγματικά είχαν γνώση, θα έπρεπε να στερούνταν στοιχειώδους νοημοσύνης για να επιμένουν να στηρίζουν ένα σύστημα που τρέφει και ενδυναμώνει όλες αυτές τις παρασιτικές και ελεεινές διαδικασίες. 


Cogito Ergo Sum