Τα αδιέξοδα της Ελλάδας

analyst

Ο στόχος του τρίτου μνημονίου είναι να μετατραπεί η πατρίδα μας στο αντικείμενο μίσους όλων των Ευρωπαίων, επειδή δεν θα θέλουν να την δανείζουν στο διηνεκές – έτσι ώστε να αναδυθεί, μέσα από τα ελληνικά ερείπια, η γερμανική Ευρώπη

«Από το 2010 η καγκελάριος καθυστερεί, αναβάλλει, διαιωνίζει μία βιώσιμη λύση, όσον αφορά την αδυναμία τότε της Ελλάδας να δανεισθεί από τις αγορές με λογικά επιτόκια, μέσω της επιβολής «πακέτων βοηθείας» έναντι μνημονίων – όπου στην πραγματικότητα πρόκειται για συνεχώς νέα δάνεια, τα οποία γιγαντώνουν τελικά το χρέος της χώρας. Ουσιαστικά βέβαια ο βασικός στόχος της κυρίας Merkel, καθώς επίσης της Τρόικα, ήταν η προστασία των γερμανικών και γαλλικών τραπεζών, από τις συνέπειες της παροχής πιστώσεων έναντι υψηλών επιτοκίων στην Ελλάδα.

Αντί να χρεοκοπήσουν λοιπόν κάποιες τράπεζες, λόγω αδυναμίας είσπραξης των δανείων τους, εάν η Ελλάδα δήλωνε στάση πληρωμών, οι ζημίες τους επιβάρυναν τον ελληνικό πληθυσμό – με τη μορφή της αύξησης των χρεών της χώρας, επί πλέον αυτών που είχαν συσσωρευτεί έως το 2010. Τα «πακέτα βοήθειας» μετέτρεψαν την έννοια «βοήθεια» κυριολεκτικά στο αντίθετο της: στην καταστροφική επιβάρυνση των Ελλήνων, μέσω της κοινωνικοποίησης των συνεχώς αυξανόμενων χρεών.  

Αυτή η εννοιολογική υποκρισία συνεχίζεται ακόμη και σήμερα, αφού τα καινούργια χρέη χαρακτηρίζονται ξανά «πακέτα βοήθειας» – ενάντια σε κάθε λογική, επειδή δεν βοηθείται κανένας, ενώ με νέα χρέη δεν πληρώνονται ποτέ τα παλαιά. Με τον τρόπο αυτό παραπλανιόνται τόσο οι Γερμανοί, όσο και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι Πολίτες – ακόμη περισσότερο, οι ίδιοι οι Έλληνες.

Η άλλη όψη των «πακέτων βοήθειας», η επιβαλλόμενη πολιτική λιτότητας εκ μέρους της Γερμανίας, σε συνεργασία με την ΕΚΤ και το ΔΝΤ, καθιστά ακόμη περισσότερο αδύνατη την επιστροφή των δανείων – η οποία θα ήταν πολύ πιο εύκολο να συμβεί, μέσω της υιοθέτησης μίας επενδυτικής και αναπτυξιακής πολιτικής.

Ο ισχυρισμός τώρα ότι, οι μειώσεις των δαπανών από μόνες τους, η λιτότητα δηλαδή, μπορεί να επιλύσει το δημοσιονομικό πρόβλημα μίας χώρας, εξασφαλίζοντας την εξυπηρέτηση των χρεών της, είναι κάλπικος, πλασματικός, ουτοπικός – έχοντας αποτύχει τόσο στην Ελλάδα, όσο στην Ισπανία και στην Πορτογαλία.

Απέναντι σε αυτήν την κατάφωρη εμπειρία, οι υποστηρικτές της συγκεκριμένης πολιτικής δεν κλείνουν μόνο τα μάτια τους – αλλά, επίσης, χρησιμοποιούν τη θέση ισχύος τους στο Euro Group, τη δύναμη τους, για να εμποδίσουν τον έλεγχο της επιτυχίας της ή μη, απαιτώντας την τυφλή εφαρμογή των κανόνων που οι ίδιοι θεσπίζουν.

Περαιτέρω, η προετοιμασία ενός τρίτου «πακέτου βοήθειας» για την Ελλάδα, τον Ιούλιο του 2015, όπου φαίνεται σαν σε μεγεθυντικό φακό η αντιφατικότητα, καθώς επίσης η παντελής έλλειψη σχεδίου εκ μέρους της καγκελαρίου, την οδηγεί, μαζί με τη Γερμανία, σε ένα ευρωπαϊκό πολιτικό αδιέξοδο, όπου

(α)  είτε η κύρια Merkel θα επιβάλλει κάθε φορά καινούργια «πακέτα βοήθειας» για την Ελλάδα, έτσι ώστε να αποφεύγεται η χρεοκοπία, καθώς επίσης η έξοδος της από την Ευρωζώνη, εις βάρος του ελληνικού πληθυσμού που θα υποφέρει – λόγω του ότι απορρίπτει διαρκώς,  μαζί με τον υπουργό οικονομικών της, τη μοναδική δυνατότητα να δημιουργηθεί ένα επενδυτικό κλίμα στη χώρα, τη διαγραφή μέρους του χρέους, διακινδυνεύοντας μία οικονομική, πολιτική και κοινωνική κρίση,

(β) είτε θα ακολουθήσει τη στρατηγική του σκιώδους καγκελαρίου της, του κ. Σόϊμπλε, ο οποίος επιδιώκει με το τρίτο μνημόνιο της εκδίωξη της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, οδηγώντας την σκόπιμα σε αδιέξοδα. Ο στόχος του είναι προφανώς η ανακατασκευή της νομισματικής ένωσης, σύμφωνα με τα δικά του σχέδια, υπό τη γερμανική ηγεμονία – χρησιμοποιώντας την Ελλάδα ως το ανόητο, ιδανικό υποψήφιο θύμα, για τον παραδειγματισμό/υποταγή των υπολοίπων χωρών της Ευρωζώνης.

Ο κ. Σόιμπλε γνωρίζει προφανώς πως με τη λέξη «βοήθεια» ρίχνει στάχτη τόσο στα μάτια των Γερμανών, όσο και των υπολοίπων Ευρωπαίων Πολιτών – καθώς επίσης ότι τα «πακέτα», συνοδευόμενα από τα μνημόνια, εντείνουν την οικονομική και πολιτική κρίση στην Ελλάδα, μοναδική λύση της οποίας είναι η διαγραφή χρεών.

Ακόμη περισσότερο, πως με αυτόν τον τρόπο υποχρεώνεται η Ελλάδα να γίνει το αντικείμενο μίσους όλων των Ευρωπαίων, οι οποίοι φυσικά δεν θα θέλουν να την δανείζουν συνεχώς – κάτι που θεωρείται βέβαιο, εάν συνεχίσει να ακολουθείται η ίδια πολιτική.

Επομένως, ο σκιώδης καγκελάριος κ. Σόιμπλε επιδιώκει να διαταραχθούν οι συνθήκες στη νομισματική ένωσηέτσι ώστε, μέσα από την «αταξία» που θα δημιουργηθεί, να αναδυθεί η γερμανική Ευρώπη που ονειρεύεται« (πηγή, Γερμανοί σοσιαλδημοκράτες, σε ελεύθερη μετάφραση, με παρεμβάσεις).

.

Ανάλυση

Όπως διαπιστώνεται από τα παραπάνω, δεν είναι όλοι οι Γερμανοί ίδιοι, κάτι που ισχύει για τα περισσότερα κράτη – αφού δεν υπάρχει στη χώρα μόνο η πολιτική της κυρίας Merkel και του καγκελαρίου της αλλά αρκετές άλλες, οι οποίες δεν προσεγγίζουν με τον ίδιο τρόπο τα μεγάλα προβλήματα της πατρίδας μας, καθώς επίσης του υπολοίπου ευρωπαϊκού Νότου.

Δυστυχώς όμως, ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την Ελλάδα δεν είναι ούτε η Γερμανία, ούτε ο σκιώδης καγκελάριος της – αλλά όλες οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις της μετά το 2009, καθώς επίσης ορισμένα άλλα μικρότερα κόμματα. Η αιτία είναι το ότι, αφενός μεν κάνουν ότι μπορούν για να πείσουν τους Έλληνες πως ήταν δίκαιη η χρεοκοπία της χώρας τους, λόγω του κακού της παρελθόντος, χωρίς όμως να συνιστούν τη λύση της πτώχευσης (ανάλυση), αφετέρου πως η μοναδική της βιώσιμη δυνατότητα είναι η πολιτική λιτότητας, η οποία συνοδεύεται υποχρεωτικά από τα μνημόνια.

Στα πλαίσια αυτά, χωρίς να υποτιμούμε τα μεγάλα σφάλματα μας, καθώς επίσης τις μεταρρυθμίσεις που πραγματικά έχει ανάγκη η οικονομία μας, οι οποίες όμως δεν έχουν καμία σχέση με την υπερβολική φορολόγηση ή με τις μειώσεις των εισοδημάτων που απαιτεί η Τρόικα, η χρεοκοπία του 2010 δεν ήταν σε καμία περίπτωση δίκαιη ή νομοτελειακή, ενώ τα μνημόνια και η πολιτική λιτότητας δεν αποτελούν τη λύση, αλλά το πρόβλημα – ελπίζοντας να συνειδητοποιούμε πως τα πραγματικά «μαρτύρια» της χώρας μας μόλις ξεκινούν. Ειδικότερα τα εξής:

(α)  Όσον αφορά το πρώτο, τη δίκαιη ή μη χρεοκοπία της χώρας μας, το γεγονός ότι το δημόσιο χρέος ως προς το ΑΕΠ ήταν το 2007 σχεδόν στα επίπεδα του 1995, χαμηλότερο από το ιταλικό τότε (γράφημα), παραμένοντας σταθερό για μία χρονική περίοδο που υπερβαίνει τα δέκα έτη, σημαίνει πως ήταν γνωστό πριν ακόμη υιοθετήσουμε το ευρώ – χωρίς προφανώς να αποτελεί ανεπίλυτο πρόβλημα ή αιτία πτώχευσης.

.

.

Ο χειρισμός του όμως εκ μέρους της κυβέρνησης του 2009, η οποία διόγκωσε τεχνητά το έλλειμμα του προϋπολογισμού της χώρας, ενώ τη δυσφήμισε σκόπιμα διεθνώς, ήταν η πραγματική αιτία της αδυναμίας της να δανεισθεί με βιώσιμα επιτόκια – οπότε να οδηγηθεί χρεοκοπημένη στα νύχια του ΔΝΤ.

Η αιτία τώρα των υπολοίπων αδυναμιών της ελληνικής οικονομίας, λόγω των οποίων δεν κατάφερνε να ισοσκελίζει το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της ή να περιορίζει το χρέος, ήταν αναμφίβολα η πολιτική της Γερμανίας – συγκεκριμένα, το μισθολογικό dumping που υιοθέτησε το 2000 εις βάρος των εταίρων της, σε συνδυασμό με τη νομισματική πολιτική προς όφελος της, την οποία επέβαλλε στην ΕΚΤ (ανάλυση).

Μία αναμφίβολη απόδειξη των παραπάνω είναι το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της Γαλλίας – το οποίο εξελίχθηκε μετά το 1990 αντιστρόφως ανάλογα, σε σχέση με το γερμανικό (1990-2000 ελλειμματική η Γερμανία, πλεονασματική η Γαλλία και 2000-2014 αρνητική η Γαλλία και θετική η Γερμανία).

.

.

Συνεχίζοντας, ως αυτονόητο αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής, αυξήθηκαν σημαντικά οι εκροές χρημάτων προς το Νότο (τα πλεονάσματα έχουν πάντοτε το μειονέκτημα να ισοσταθμίζονται από τις πιστώσεις σε αδύναμα νομίσματα/χώρες), συμβάλλοντας στα ελλείμματα και στην υπερχρέωση του – ενώ, όταν αντιστράφηκε η τάση,όταν δηλαδή κλιμακώθηκαν οι εκροές από τον ευρωπαϊκό Νότο προς το Βορά, λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι ήδη υπερχρεωμένες χώρες οδηγήθηκαν στο γκρεμό.

Το γεγονός αυτό φαίνεται από το γράφημα που ακολουθεί, με κριτήριο την εξέλιξη της διαθέσιμης ποσότητας χρήματος (Μ2), όσον αφορά την Ελλάδα – δευτερευόντως την Πορτογαλία, ενώ οι υπόλοιπες χώρες βοηθήθηκαν από την ΕΚΤ, εξισορροπώντας τις εκροές τους. Φυσικά δεν είναι ο σωστός τρόπος απεικόνισης των εκροών, βοηθάει όμως από την πλευρά της ρευστότητας.

.

.

Κάτι ανάλογο άλλωστε προκάλεσε την κρίση της Λατινικής Αμερικής, καθώς επίσης την Ασιατική, από την οποία δεν κατάφερε να γλυτώσει ούτε η τεχνολογικά πανίσχυρη Νότια Κορέα – ενώ λίγο αργότερα ακολούθησε η χρεοκοπία της Ρωσίας.

Επομένως, η Ελλάδα δεν αποτελεί την εξαίρεση, όπως προσπαθούν να μας πείσουν οι πολιτικοί, καθώς επίσης οι δανειστές μας, αλλά τον κανόνα – χωρίς αυτό να σημαίνει πως υποτιμούμε τα δικά της εγγενή προβλήματα (διαφθορά, φοροδιαφυγή κλπ.), τα οποία όμως δεν είναι μεγαλύτερα από αυτά της Γερμανίας, όπως απεδείχθη από το σκάνδαλο της VW (άρθρο).

(β)  Όσον αφορά την πολιτική της λιτότητας και των μνημονίων, θεωρούμε πως έχουμε αναφερθεί πάρα πολλές φορές στα καταστροφικά τους αποτελέσματα (ανάλυση), ενώ επιβεβαιώνονται με το χειρότερο δυνατό τρόπο από την εισαγωγή του κειμένου – από γερμανικό «στόμα», έτσι ώστε να μην νομίζει κανείς ότι μεροληπτούμε.

Ανάλογα αρνητικά κρίνονται τα μνημόνια από πολλούς άλλους οικονομολόγους, καθώς επίσης πρόσφατα από το ΔΝΤ – από εκείνον τον οργανισμό δηλαδή που μας τα επέβαλλε, αναγνωρίζοντας πρόσφατα τόσο τηλανθασμένη διάγνωση, όσο και τη θεραπεία, προτείνοντας πλέον τη διαγραφή χρεών.

Σε σχέση δε με το καινούργιο τέχνασμα της κυβέρνησης, σύμφωνα με το οποίο πρέπει να ψηφισθούν άμεσα τα 48 «προαπαιτούμενα» με τις εγκληματικές παραχωρήσεις στους δανειστές, για να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση (την οποία η ίδια αρνιόταν το Φεβρουάριο), έτσι ώστε να αρχίσει η συζήτηση περί διαγραφής του χρέους, μόνο οι ανόητοι μπορούν να πεισθούν – ενώ η διαγραφή, εάν υποθέσουμε πως θα επιτευχθεί κάποια στιγμή στο μέλλον,θα είναι ωφέλιμη τότε μόνο για εκείνους που θα έχουν εξαγοράσει ολόκληρη την Ελλάδα, στις σημερινές εξευτελιστικές τιμές.

.

Τα κρίσιμα ερωτηματικά

Περαιτέρω, θεωρώντας δεδομένη την ανάγκη μεταρρυθμίσεων, όσον αφορά την ελληνική οικονομία, έχουμε την άποψη πως είναι αδύνατες, όσο υιοθετούνται μνημόνια αντίστοιχα με τα προηγούμενα – ειδικά με το εφιαλτικό τρίτο (άρθρο).

Αυτό τουλάχιστον μας διδάσκει η οικονομική ιστορία, σύμφωνα με την οποία τέτοιου είδους ριζικές αλλαγές απαιτούν τη στήριξη ολόκληρου του πληθυσμού μίας χώρας – κάτι που προφανώς είναι ανέφικτο σε προβληματικές περιόδους, όπως είναι η σημερινή στην Ελλάδα.

Χωρίς όμως τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, πόσο μάλλον με μέτρα που αυξάνουν υπερβολικά τη φορολογία, ενώ μειώνουν συνεχώς τα διαθέσιμα εισοδήματα των Πολιτών (άρα την κατανάλωση, το ΑΕΠ, τα έσοδα του δημοσίου κλπ.), δεν είναι δυνατή η έξοδος από την κρίση – οπότε είμαστε αντιμέτωποι με ένα ακόμη αδιέξοδο.

Επομένως, η χώρα οδηγείται στην απόλυτη καταστροφή, αφού προηγηθεί η βίαιη (κατασχέσεις, πλειστηριασμοί κοκ.) λεηλασία της ιδιωτικής και δημόσιας περιουσίας της – για να εξυπηρετηθούν τα συσσωρευμένα, γιγαντιαία χρέη του κράτους, των τραπεζών, των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, τα οποία διογκώνονται σε καθημερινή βάση από τους τόκους.  

Οι εκβιασμοί δε κλιμακώνονται, με τελευταίο την απειλή «κουρέματος» των τραπεζικών καταθέσεων, εάν δεν τηρηθούν κατά γράμμα οι εντολές του «Κουαρτέτου» – χωρίς όμως να υπάρχει καμία εγγύηση για τις καταθέσεις, εάν δεν πετύχουν τα μέτρα, με την αποτυχία τους να θεωρείται από εμάς δεδομένη.

Η μοναδική λύση τώρα που διαγράφεται στον ορίζοντα, δυστυχώς πολύ πιο δύσκολη από το παρελθόν, εάν τελικά δεν μας εγκριθεί έγκαιρα η διαγραφή χρέους, δεν είναι άλλη από τη χρεοκοπία – η οποία τρομοκρατεί εύλογα τους Έλληνες, αφού πρόκειται για μία εξαιρετικά οδυνηρή διαδικασία.

Αν και είναι «σύμφυτη» δε με το καπιταλιστικό σύστημα, αποτελώντας ουσιαστικά το ελιξίριο του (ανάλυση),ενώ θεωρείται ως ένα αναφαίρετο δικαίωμα των επιχειρήσεων που δεν καταφέρνουν να ανταπεξέλθουν με τα εγχειρήματα τους, δεν έχει εξετασθεί αναλυτικά ποτέ μέχρι σήμερα – παρά το ότι η χώρα βαδίζει προς αυτή την κατεύθυνση, έχοντας όλο και λιγότερα εφόδια στη διάθεση της για να ανταπεξέλθει.

Δεν έχει αναλυθεί ούτε καν η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα, η οποία θα μπορούσε να συμβεί χωρίς τη θέληση μας (ανάλυση) – εάν ο σκιώδης υπουργός οικονομικών της Γερμανίας πράγματι το επιδιώκει, όπως πιστεύει η συνάδελφός του στην εισαγωγή του κειμένου, σε συνδυασμό με τη χρεοκοπία της χώρας μας, αφού βέβαια προηγηθεί στη λεηλασία της.

.

Επίλογος

Εύλογα δεν μπορούμε να προτείνουμε οδυνηρές λύσεις, όπως είναι η χρεοκοπία (εάν δεν συμφωνηθεί άμεσα η διαγραφή μέρους του χρέους, σε συνδυασμό με μέτρα ανάπτυξης), παρά το ότι δεν διακρίνουμε κάποια άλλη. Η αιτία είναι το ότι, δεν έχουμε την ολοκληρωμένη εικόνα της κυβέρνησης, οπότε θα ήταν ανεύθυνη η «προτροπή» μας.

Πολύ φοβόμαστε όμως πως ούτε η κυβέρνηση έχει μία πλήρη εικόνα, κρίνοντας από την ασαφή πολιτική που ακολουθεί, καθώς επίσης από τα επανειλημμένα «ήξεις αφήξεις» της – γεγονός που, εάν ισχύει, θα προκαλέσει έναν πραγματικό Αρμαγεδδώνα στην πατρίδα μας.

Σε κάθε περίπτωση, στον κ. Σαμαρά δόθηκε η υπόσχεση πως, εάν η Ελλάδα πετύχαινε πρωτογενή πλεονάσματα, τα οποία δεν θα κατάφερνε εάν δεν άλλαζε πολιτική το 2014, θα επιμηκυνόταν ο χρόνος αποπληρωμής των δανείων με χαμηλά επιτόκια – χωρίς όμως να τηρηθεί.

Πόσο αξιόπιστη είναι λοιπόν η σημερινή δέσμευση που επικαλείται ο πρωθυπουργός, όσον αφορά την ονομαστική διαγραφή του χρέους, εάν εφαρμοσθεί το τρίτο μνημόνιο; Μπορεί να διακινδυνεύσει η Ελλάδα τη λεηλασία της, την οποία θα έχει ως επακόλουθο το τρίτο μνημόνιο, θεωρώντας δεδομένη τη δέσμευση της Γερμανίας, για να αποφύγει τη χρεοκοπία, καθώς επίσης την έξοδο από την Ευρωζώνη;

Είναι λογικό το υπέρογκο τίμημα που θα πρέπει να πληρωθεί από τους ήδη εξαθλιωμένους Έλληνες, χωρίς καμία απολύτως εγγύηση; Είναι πιο φθηνό αλήθεια από την άμεση στάση πληρωμών, ακόμη και αν οδηγούταν η χώρα στο εθνικό της νόμισμα;

Ολοκληρώνοντας, όλοι οι άνθρωποι έχουν όνειρα και εφιάλτες – ενώ καταφέρνουν να ξεπερνούν τους εφιάλτες τους με τα όνειρά τους, με τους στόχους που υιοθετούν στη ζωή τους. Αντίστοιχα, τα κράτη βιώνουν κατά καιρούς εφιαλτικές καταστάσεις και έχουν οράματα, μέσω των οποίων αντιστέκονται και υπερνικούν τους εφιάλτες τους.

Στα πλαίσια αυτά, εάν το όραμα της κυβέρνησης, καθώς επίσης όλων όσων ψήφισαν τις δεσμεύσεις που απαίτησαν οι δανειστές, είναι η εφαρμογή του τρίτου μνημονίου, με τη μάλλον έωλη ελπίδα της διαγραφής, πολύ δύσκολα δεν θα βυθιστεί η χώρα στους εφιάλτες της – παρά το ότι δεν πρέπει να χάνει κανείς ποτέ την αισιοδοξία του.

Analyst Team