Ο Γκράμσι και το νέο κόμμα Τσίπρα

hit & run

Αν αναλύαμε τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού στην ΚΕ του κόμματος για τον νέο ΣΥΡΙΖΑ, με βάση την περίφημη διακήρυξη του Λένιν για το «τι κόμμα θέλουμε» την οποία ανέπτυξε στο βιβλίο του «Τι να κάνουμε», που εξηγεί τη διαμάχη στους κόλπους της ρωσικής σοσιαλδημοκρατίας, τότε είναι προφανές ότι ο κ. Αλέξης Τσίπρας υιοθέτησε τη στρατηγική των μενσεβίκων (της «μειοψηφίας»). Μία τακτική η οποία, παρότι ο Λένιν εκτιμούσε ότι δεν ήταν κοντά στη ρωσική πραγματικότητα, η οποία υπαγόρευε τον συνωμοτικό χαρακτήρα της οργάνωσης και χαρακτήριζε όλες τις προηγούμενες επαναστατικές οργανώσεις, συγγενεύει πιο πολύ με τις παραδόσεις των σοσιαλιστικών κομμάτων της Δυτικής Ευρώπης, οι οποίες για τις συνθήκες που επικρατούσαν τότε στη Ρωσία ήταν ανέφικτο να εφαρμοστούν.

Η Ελλάδα βεβαίως δεν έχει καμία σχέση με την προεπαναστατική Ρωσία, ούτε βεβαίως με τις ιδέες του Γκράμσι, τον οποίον επικαλέσθηκε ο κ. Τσίπρας, για να υπογραμμίζει ότι ο νέος ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να είναι «κόμμα εκτός κράτους».

Είναι ένας στόχος ανέφικτος από τη στιγμή που κατά την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κληθεί να διαχειριστεί την εξουσία με όρους μάλιστα που υπαγορεύονται από τις ακραίες νεοφιλελεύθερες δυνάμεις της Ευρώπης.

Η, και να ενσωματωθεί αντικειμενικά στην εξουσία δημιουργώντας ένα πλέγμα σχέσεων και έναν κομματικό – γραφειοκρατικό μηχανισμό που θα νέμεται τα «προνόμια» του κράτους σε συνθήκες ακραίας οικονομικής  κρίσης.

Η, ακόμη και με την άκριτη διεύρυνση που επιχειρείται σε εντελώς διαφορετικά κοινωνικά στρώματα, τα οποία ως τώρα υπηρετούσαν την ανάγκη παραμονής στην εξουσία συντηρητικών ή σοσιαλδημοκρατικών δυνάμεων, οι οποίες χρεοκόπησαν στην πορεία μ΄ αποτέλεσμα να παραμείνουν «πολιτικά άστεγοι» ή να ταχθούν ευκαιριακά με τη νέα κυβερνητική πλειοψηφία.

Ο κ. Τσίπρας απηύθυνε έκκληση στις ανοιχτές προσυνεδριακές διαδικασίες στην πορεία προς το Συνέδριο να πάρουν μέρος όλοι εκείνοι «που πιστεύουν σε εμάς και θέλουν να συμμετάσχουν, ανεξάρτητα αν για δεκαετίες ψήφιζαν ΠΑΣΟΚ ή ακόμα και Νέα Δημοκρατία». «Να μην ξεχνάμε ποτέ»,υπογράμμισε με έμφαση, ότι «αν αυτοί οι άνθρωποι δεν άλλαζαν την ψήφο τους, αν δεν έρχονταν σε μας, εμείς σήμερα δεν θα βρισκόμασταν στην κυβέρνηση. Έχουμε χρέος να κάνουμε τη σχέση μας μαζί τους οργανική – να μην τους αποτρέπουμε, να μην τους απομακρύνουμε».

Ο ΣΥΡΙΖΑ, μ΄ άλλα λόγια, απαλλαγμένος από τα πολιτικά «βαρίδια του παρελθόντος», απογαλακτισμένος από το ριζοσπαστισμό και τον κοινωνικό ακτιβισμό, μεταλλαγμένος από τις «ιδεολογικές αγκυλώσεις» της εξίσωσης μνημόνιο-αντιμνημόνιο, απαλλαγμένος από το δόγμα «αριστερός – δεξιός», κάνει την μεγάλη έφοδο προς την κοινωνία.

Ποια κοινωνία όμως; Στις εξαγγελίες του κ. Τσίπρας για το τι κόμμα θέλουμε υπάρχει μία τεράστια αντίφαση. Ο πρωθυπουργός, παρότι απηύθυνε προσκλητήριο προς τους «δεξιούς», «κεντρώους», «αστούς», «μικρομεσαίους» κ.λπ ψηφοφόρους, οι οποίοι συγκυριακά ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ, αναγνώρισε«έναν νέο διαχωρισμό του εκλογικού σώματος», επισημαίνοντας ότι στην πρόσφατη εκλογική αναμέτρηση «επιβεβαιώθηκε η ταξική ψήφος στο ΣΥΡΙΖΑ».

«Τα λαϊκά στρώματα, με την ανοιχτόκαρδη εμπιστοσύνη που μας περιέβαλαν και τα πλειοψηφικά ποσοστά στις λαϊκές γειτονιές της Αθήνας, του Πειραιά και όλης της Ελλάδας, αποτελούν για μας ταυτόχρονα δέσμευση αλλά και πυξίδα για τις πολιτικές μας προτεραιότητες. Να μην διαψεύσουμε τις προσδοκίες τους. Να μην προδώσουμε την εμπιστοσύνη τους. Και αυτή είναι η υποχρέωση και η ευθύνη της κυβέρνησης και του κόμματος», είπε ο πρωθυπουργός.

Ο κ. Τσίπρας, μ΄ άλλα λόγια, επιλέγει πλέον την τακτική της πλήρους και άνευ όρων ενσωμάτωσης στο πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό κατεστημένο, διατηρώντας απλώς το δικαίωμα της «αυτόνομης πολιτικής παρουσίας» στον τομέα της διαχείρισης της εξουσίας και αναγάγει την εξυπηρέτηση των πρόσκαιρων πολιτικών σκοπιμοτήτων σε υπέρτατη αρχή συγκρότησης του νέου κόμματος.

« Για να πετύχει το κόμμα μας τους πολιτικούς του στόχους, στη νέα περίοδο, πρέπει και αυτό να αλλάξει», επισήμανε και παρουσίασε το στίγμα του νέου κόμματος το οποίο είναι: « Να ξεπεράσει τις παθογένειες του παρελθόντος. Να λειτουργεί ως πραγματικό κύτταρο της κοινωνίας. Ως ιδεολογικός και στρατηγικός οργανωτής της κοινωνικής συμμαχίας των λαϊκών και μεσαίων στρωμάτων, που έφεραν το ΣΥΡΙΖΑ στο τιμόνι της χώρας δυο φορές το 2015 – στις 25 Γενάρη και στις 20 Σεπτέμβρη»

«Η αντιστοίχιση του ΣΥΡΙΖΑ με την εκλογική και κοινωνική του βάση είναι προϋπόθεση για την υλοποίηση του σχεδίου μετασχηματισμού του παραγωγικού και κοινωνικού μοντέλου της ελληνικής κοινωνίας. Χρειαζόμαστε ένα κόμμα ανοιχτό στο περιβάλλον του και τα κοινωνικά κινήματα γύρω του. Ένα κόμμα ανοιχτό στις νέες και τους νέους. Όχι ένα κόμμα, κλειστό γραφειοκρατικό οργανισμό αναπαραγωγής των στελεχών του. Αυτό σημαίνει ν” ανοίξουν, οι οργανώσεις μελών σε όσους θέλουν να συμμετάσχουν στο εγχείρημά μας και συμφωνούν προγραμματικά και πολιτικά με τις θέσεις μας», πρόσθεσε.

Ο κ. Τσίπρας, από την άλλη πλευρά, τάχθηκε ανοιχτά υπέρ ενός νέου μοντέλου κομματικής λειτουργίας το οποίο θα αφήσει πίσω του τις συνιστώσες, οι οποίες στο πρόσφατο παρελθόν- όπως είχε διακηρύξει ο ίδιος επανειλημμένως-, ήταν ζωντανό στοιχείο δημοκρατικής λειτουργίας , το οξυγόνο της κοινωνικής του παρουσίας, και προκρίνει ένα αρχηγικο-κεντρικό και γραφειοκρατικό σύστημα διοίκησης

«Η πολιτική της καχυποψίας και των κλειστών θυρών, είτε για να διατηρηθούν με τεχνητό τρόπο κάποιοι εσωκομματικοί συσχετισμοί, ξεριζώνοντας το κόμμα από την κοινωνία, είτε, ενδεχομένως, με το σκεπτικό του «λίγοι και καλοί», έληξε οριστικά στις 20 Σεπτέμβρη», τόνισε και σημείωσε: «Και έληξε τόσο γιατί η παραλειτουργία κόμματος μέσα στο κόμμα τελείωσε – και μάλιστα με άδοξο τρόπο».

Το μήνυμα μ΄ άλλα λόγια είναι σαφές: Το κόμμα είμαι εγώ στο βαθμό που παραμένω πρωθυπουργός και μπορώ να κρατώ και να διαχειρίζομαι τις αναγκαίες λεπτές ισορροπίες ανάμεσα στον κομματικό μηχανισμό και το κράτος, θέτω την προσωπική μου σφραγίδα στα όρια της διαπλοκής και εγγυώμαι το διαχωρισμό των εξουσιών.

Ο κ. Τσίπρας απέφυγε να περιγράψει με σαφήνεια την ιδεολογική ταυτότητα του νέου ΣΥΡΙΖΑ, η οποία θα αποσαφηνισθεί – ελπίζουμε-, στο συνέδριο. Έδωσε ωστόσο μερικά δείγματα του νέου ιδεολογικού προσανατολισμού, που δεν είναι τίποτα άλλο από ένα «ραντεβού» με «την ευρωπαϊκή αριστερά με τμήματα της σοσιαλδημοκρατίας και τους πράσινους». Ποια ποια ευρωπαϊκή αριστερά όμως – του Μελανσόν, του Λαφοντέν, του Κόρμπιν, των Podemos;

«Συναντιόμαστε, πια, και συγκλίνουμε με μεγάλα ευρωπαϊκά εργατικά συνδικάτα, που μέχρι σήμερα ηγεμονεύονταν πολιτικά από τη σοσιαλδημοκρατία», είπε ο κ. Τσίπρας, ο οποίος άφησε να εννοηθεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα κινηθεί στην κατεύθυνση της δημιουργίας ενός κοινού «μετώπου» με τα σοσιαλιστικά και σοσιαλδημοκρατικα κόμματα της Ευρώπης για την ανατροπή της πολιτικής της λιτότητας των συντηρητικών και νεοφιλελεύθερων δυνάμεων.

Τα χαρακτηριστικά ωστόσο αυτού του «μετώπου» εξακολουθούν να παραμένουν θολά και αδιευκρίνιστα. Πολύ περισσότερο που ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα στην Ελλάδα διατρανώνει την ετοιμότητά του να εφαρμόσει στην πράξη ένα μνημόνιο το οποίο αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο των δυνάμεων της συντήρησης και της ξεπεσμένης σοσιαλδημοκρατίας στην Ευρώπη.