Λίγο πριν αρχίσει ο τελευταίος γύρος των διαπραγματεύσεων για το τρίτο πρόγραμμα διάσωσης τα ζητήματα σε εκκρεμότητα είναι ακόμα πολλά: το χρέος, το ύψος των δανείων και η ίδα η πολιτική ηγεσία στην Ελλάδα είναι ακόμα άγνωστες μεταβλητές. Πιθανό ένα Eurogroup στις 11 Αυγούστου.
του Peter Spiegel
Αφού το ελληνικό κοινοβούλιο ψήφισε και τον τελευταίο γύρο των μέτρων λιτότητας, προκειμένου να ξεκινήσουν οι συνομιλίες για ένα νέο πακέτο διάσωσης 86 € δισ., οι εκπρόσωποι των δανειστών θα επιστρέψουν στην Αθήνα την Παρασκευή, για πρώτη φορά μετά από μήνες, προκειμένου να αρχίσει η τελική φάση εργασίας για την επίτευξη συμφωνίας.
Πότε θα επιτευχθεί η συμφωνία;
Ο Pierre Moscovici, ο αρμόδιος επίτροπος για οικονομικά θέματα, δήλωσε πως οι Βρυξέλλες επιδιώκουν νέα συμφωνία στο «δεύτερο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου». Αλλά υπάρχει μια πολύ πιο συγκεκριμένη ημερομηνία που πρέπει να λάβει κανείς υπόψη: η 20ή Αυγούστου.
Τότε είναι που θα πρέπει να αποπληρωθεί το δεύτερο από τα δύο μεγάλα ομόλογα που κατέχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Το πρώτο, ύψους € 3,5 δισ., το οποίο έληγε στις 20 Ιουλίου, υπήρξε καθοριστικό για τη συμφωνία της περασμένης εβδομάδας. Το δεύτερο, € 3,2 δισ., θα αποτελέσει την κινητήριο δύναμη πίσω από τις νέες διαπραγματεύσεις. Αν η Ελλάδα χρεοκοπήσει έναντι της ΕΚΤ, η τελευταία θα αναγκαστεί πιθανόν να διακόψει τα έκτακτα δάνειά της που κρατούν το χρηματοπιστωτικό της σύστημα στη ζωή.
Ορισμένοι αξιωματούχοι είναι επιφυλακτικοί για το αν οι διαπραγματεύσεις για ένα νέο τριετές πρόγραμμα -κάτι που συνήθως διαρκεί μήνες- θα μπορέσουν να ολοκληρωθούν σε διάρκεια λίγων εβδομάδων. Αλλά ένας διπλωμάτης της ευρωζώνης ανέφερε ότι οι αξιωματούχοι στοχεύουν στις 11 Αυγούστου ως πιθανή ημερομηνία για συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, στην οποία θα οριστικοποιήσουν τη συμφωνία.
Εάν δεν υπάρξει συμφωνία προ της πληρωμής της 20ής Αυγούστου, οι ηγέτες της ΕΕ αναμένεται να κάνουν ό,τι έκαναν και για την πληρωμή της 20ής Ιουλίου: να παράσχουν ένα δάνειο-γέφυρα από ένα μέχρι πρότινος αδρανές ταμείο διάσωσης της ΕΕ, γνωστό ως Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSM). Ο EFSM έχει ήδη δανείσει στην Αθήνα € 7 δισ., ενώ υπάρχουν άλλα € 6 δισ. διαθέσιμα στο ταμείο.
Ποιο είναι το πιο πιθανό πρόβλημα;
Το μεγαλύτερο διάστημα των τελευταίων δύο μηνών, οι διαπραγματευτές είχαν επικεντρωθεί σε δύο ζητήματα: στην απλοποίηση του πολύπλοκου συστήματος του φόρου προστιθέμενης αξίας στην Ελλάδα και στην αναμόρφωση του συνταξιοδοτικού συστήματος. Τα μέτρα που ψηφίστηκαν από το ελληνικό Κοινοβούλιο την περασμένη εβδομάδα είχαν σκοπό να νομοθετήσουν μεταρρυθμίσεις για αυτά τα ζητήματα.
Οι συνομιλίες θα επεκταθούν, όμως, ώστε τώρα να συμπεριλάβουν δύο τομείς στους οποίους οι πιστωτές πιστεύουν ότι υπάρχει σημαντικό περιθώριο για απελευθέρωση της ελληνικής οικονομίας: την εργατική νομοθεσία και τους περιορισμούς στην αγορά προϊόντων.
Η απελευθέρωση των εργασιακών νόμων στην Ελλάδα θα μπορούσε να αποδειχθεί ιδιαίτερα δύσκολη, καθότι το ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ που κυβερνά την Ελλάδα έχει αντισταθεί στις προσπάθειες χαλάρωσης των νόμων για τη συλλογική διαπραγμάτευση και έκανε προεκλογική εκστρατεία με τη δέσμευση να ακυρώσει τους νόμους που επιτρέπουν μεγάλης κλίμακας απολύσεις.
Από πού θα προέλθουν τα χρήματα;
Παρά το γεγονός ότι για τη διάσωση έχει σήμερα οριστεί ένα ποσό € 86 δισ., ο Klauss Regling, επικεφαλής του ταμείου διάσωσης της ευρωζώνης με διαθέσιμα € 500 δισ., δήλωσε πως το προσωπικό του ταμείου ετοιμάζει ένα δάνειο «ίσως € 50 δισ.».
Αυτό αφήνει τρεις πιθανές πηγές για το υπόλοιπο ποσό: το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τις ιδιωτικές αγορές και την ίδια την Ελλάδα. Και οι τρεις όμως παρουσιάζουν προβλήματα.
Το ΔΝΤ έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα δώσει τα χρήματα που απομένουν από το δεύτερο πακέτο διάσωσης - περίπου € 16,5 δισ. από σύνολο 28 δισ. - εκτός αν προηγηθεί μια μεγάλη αναδιάρθρωση του υφιστάμενου χρέους της Ελλάδας, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου βρίσκεται στα χέρια κυβερνήσεων της ευρωζώνης.
Μια ομάδα κυβερνήσεων υπό την ηγεσία του Βερολίνου αντιστέκεται σθεναρά σε κάθε τέτοια εξέλιξη.
Χωρίς το ΔΝΤ, δύο μόνο πηγές απομένουν για να καλύψουν το κενό: η ιδιωτική αγορά ομολόγων - που έχει αγοράσει ελληνικό χρέος μόλις τον περασμένο χρόνο, αλλά έκτοτε έχει τρομάξει από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ - και η ίδια η Αθήνα.
Υπάρχει επίσης το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων της Ελλάδας. Κάποτε προβλεπόταν ότι θα αποφέρει € 50 δισ. πολύ σύντομα, αλλά από τότε οι προσδοκίες έχουν περιοριστεί. Οι Βρυξέλλες υποστηρίζουν ότι θα μπορούσε να αποφέρει € 2,5 δισ. τα επόμενα τρία χρόνια.
Τι γίνεται όμως με την ελάφρυνση του χρέους;
Το εξαιρετικά αμφιλεγόμενο ζήτημα της ελάφρυνσης δεν θα είναι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, παρά τη μακροχρόνια επιμονή της ελληνικής κυβέρνησης να αποτελέσει μέρος της διάσωσης.
Αντί αυτού, οι ηγέτες της ευρωζώνης έχουν δώσει μια αόριστη υπόσχεση ότι θα εξετάσουν το ζήτημα "αν είναι απαραίτητο" μόνο μετά την πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος, η οποια όμως είναι απίθανο να συμβεί πριν από το Νοέμβριο.
Πόσο σταθερή είναι η κυβέρνηση Τσίπρα;
Το κυβερνών κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ είχε πολλές διαρροές κατά τις δύο ψηφοφορίες της περασμένης εβδομάδας, αναγκάζοντας τον κ. Τσίπρα σε ανασχηματισμό του υπουργικού συμβουλίου. Πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι θα είναι δύσκολο για τον κ. Τσίπρα να παραμείνει στην εξουσία, όταν δεν θα έχει πλέον την πλειοψηφία των βουλευτών για την έγκριση του μεταρρυθμιστικού προγράμματος.
ΠΗΓΗ: FT.com
Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved.
euro2day
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου